TS Trà My tiết lộ bí quyết để con “đọc thông, viết thạo” tiếng Việt

Nguyên tắc kiên định “chỉ nói tiếng Việt với con!”

Khác với nhiều gia đình Việt sinh sống trong môi trường song ngữ, TS Trà My đặt ra một quy tắc kiên định: từ khi con sinh ra đến nay, chị chỉ sử dụng duy nhất là tiếng Việt trong mọi giao tiếp hằng ngày với con mình. Tiếng mẹ đẻ - chính là tiếng Việt. Vậy nên bé muốn hiểu được mẹ mình, bé phải nghe - hiểu và nói được tiếng Việt.

TS Trà My và con gái CiCi. (Ảnh: NVCC)

Nhờ sự nhất quán đó, tiếng Việt trở thành “ngôn ngữ tự nhiên” của CiCi ngay từ khi chào đời và bập bẹ biết nói. Nếu con lỡ dùng tiếng Hoa, chị làm bộ như không hiểu, không đáp lại, mà nhẹ nhàng nhắc con, hãy nói lại bằng tiếng Việt. Sự kiên trì không áp lực này, giúp tiếng Việt thẩm thấu vào bé một cách tự nhiên, trở thành ngôn ngữ để nói chuyện với mẹ.

Giờ đây, mỗi tối sau khi làm xong bài, CiCi đều học thêm 2 trang sách tiếng Việt. Cuối tuần sẽ được gọi video về “khoe” với người thân ở Việt Nam câu chuyện tuần qua. Bé có tài khoản Zalo, cùng coi tin hằng ngày và tương tác với “nhóm đại gia đình” ở Việt Nam.

Đưa con về Việt Nam thường xuyên – chìa khóa thắp sáng ngọn lửa tiếng Việt “cháy” trong con

TS Trà My nhấn mạnh, tiếng Việt chỉ thực sự bền vững và trở thành phản xạ có điều kiện, khi trẻ có môi trường ngôn ngữ, có cơ hội được vận dụng nó. Và gia đình, chính là yếu tố tuyệt vời để bé vận dụng. Được sống chan hoà trong vòng tay bao dung của gia đình Việt Nam, bé thêm yêu quê Việt, yêu tiếng Việt và yêu văn hoá Việt.

“Cứ mỗi dịp lễ, Tết hay những kỳ nghỉ, tôi lại đưa CiCi về Việt Nam, xin cho con được ‘đi học ké’ ở một lớp mẫu giáo trong nước, như một cách để con được sống trọn trong tiếng Việt và văn hóa quê hương”, chị tâm sự.

Bé CiCi học ở Trường tiểu học Thắng Nhì, phường Vũng Tàu, TP.HCM năm 2024. (Ảnh: NVCC)

Để giúp con xây dựng kỹ năng bài bản của tiếng Việt như trẻ em trong nước, TS Trà My đã quyết định đưa bé CiCi về nước học trọn vẹn một năm lớp 1 ở Việt Nam. Kết quả vượt ngoài mong đợi, Cici thích nghi, hòa nhập và bắt nhịp rất nhanh với trẻ trong nước. Hết năm lớp 1, Cici đã xuất sắc đạt danh hiệu học sinh giỏi. Không chỉ nắm chắc kỹ năng nghe nói đọc viết, dưới sự cổ vũ và hướng dẫn từ mẹ, bé còn hồn nhiên “làm thơ” bằng tiếng Việt.

Giờ đây trở lại Trung Quốc học tập, bé còn đáng yêu “dạy” ngược lại cô giáo Trung cách nói tiếng Việt, dạy các bạn đếm tiếng Việt hát cho các bạn nghe Quốc ca Việt Nam. Có 1 bài thơ “Tết Độc lập” của Cici, còn được treo trưng bày tại trường Tiểu học ở Trung Quốc. Đây là tài sản vô giá, là nền tảng vững bền theo suốt hành trình của CiCi sau này. Thỉnh thoảng, bé lại múa bài “tóc mẹ bạc màu mây…”. Hiện giờ trong bé, tiếng Việt không chỉ là ngôn ngữ, mà còn là tiếng của gia đình, của quê hương, của đất nước.

Bài thơ bé CiCi viết. (Ảnh: NVCC)

Có thể thấy, hành trình giữ gìn tiếng Việt cho con của TS Trà My là cha mẹ phải kiên định sử dụng tiếng Việt 100% với con ngay từ nhỏ; Tiếng Việt tuyệt đối không thể bị thay thế trong ngôn ngữ gia đình; Chủ động tạo cơ hội cho trẻ tiếp xúc thường xuyên với gia đình, môi trường và văn hóa Việt.

Bé CiCi (thứ hai bên trái) xuất sắc đạt danh hiệu học sinh giỏi năm lớp 1 tại Việt Nam. (Ảnh: NVCC)

TS Trà My chia sẻ, Uỷ ban người Việt Nam ở nước ngoài trước đó cũng đã phối hợp với một số trường Đại học mở lớp dạy tiếng Việt cho con em kiều bào. Ngoài ra, có thể đưa con về nước tham dự hoạt động “trại hè” trong nước. Riêng với địa bàn Trung Quốc, năm 2025, Đại sứ quán Việt Nam tại Trung Quốc cũng có tổ chức lớp học tiếng Việt cho con em cộng đồng người Việt đang sống tại Trung Quốc. Vì vậy, cộng đồng người Việt ta có thể nắm bắt những cơ hội tốt như vậy để cho con mình học tiếng Việt, trải nghiệm văn hoá quê hương.

TS Trà My khẳng định: “Tiếng Việt không chỉ là tiếng của quê hương, mà trong bối cảnh hợp tác hữu nghị song phương toàn diện của hai nước Việt – Trung hiện nay, thì nhân tài thông thạo tiếng Việt – Trung cũng rất cần thiết. Vì vậy, cho con thông thạo tiếng Việt, cũng là thêm 1 lựa chọn, 1 phương thức sống sau này”.

Tiến sĩ Trà My: Hội DN Việt Nam tại TQ sẽ chia sẻ sớm nhất cơ hội kinh doanh

TS Trà My - Chủ tịch Hội Doanh nghiệp Việt Nam tại Trung Quốc: Giao lưu nhân dân là nền tảng bền vững nhất vun đắp tình hữu nghị