Chính sách mới năm 2021: Cấm ép nhân viên mua hàng của công ty, thêm ngày nghỉ cho người lao động
Những quy định mới của Bộ luật Lao động sửa đổi năm 2019 không chỉ liên quan tới 20 triệu người có quan hệ lao động, mà còn mở rộng một số quy định áp dụng với người không có quan hệ lao động. Một số nội dung thậm chí còn được áp dụng cho toàn bộ lực lượng lao động (ước khoảng 55 triệu người).
Nghỉ lễ Quốc khánh thêm một ngày
Theo Điều 112 Bộ luật Lao động sửa đổi, bổ sung thêm một ngày nghỉ trong năm vào ngày liền kề với ngày Quốc khánh, có thể là 1/9 hoặc 3/9 Dương lịch, tùy theo từng năm và theo đề xuất của Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội.
Điều này đồng nghĩa tổng số ngày nghỉ lễ, Tết hàng năm sẽ nâng lên 11 ngày, gồm: Tết Dương lịch nghỉ 1 ngày; Tết Âm lịch nghỉ 5 ngày; Thống nhất đất nước 30/4 nghỉ 1 ngày; Quốc tế lao động 1/5 nghỉ 1 ngày; Quốc khánh nghỉ 2 ngày; Giỗ tổ Hùng Vương (10/3 Âm lịch) nghỉ 1 ngày.
Trong những ngày nghỉ này, người lao động vẫn hưởng nguyên lương. Nếu làm việc vào những ngày này, người lao động sẽ được hưởng ít nhất 300% lương.
Cũng theo quy định, mỗi tuần, người lao động được nghỉ ít nhất 24 giờ liên tục. Trong trường hợp đặc biệt do chu kỳ lao động không thể nghỉ hàng tuần, người sử dụng lao động có trách nhiệm bảo đảm cho người lao động được nghỉ tính bình quân 1 tháng ít nhất 4 ngày.
(Ảnh minh họa) |
Thêm 2 trường hợp nghỉ việc riêng hưởng nguyên lương
Bộ luật Lao động sửa đổi quy định: Người lao động được nghỉ việc riêng mà vẫn hưởng nguyên lương và phải thông báo với người sử dụng lao động trong những trường hợp như: Kết hôn (nghỉ 3 ngày); con đẻ, con nuôi kết hôn (nghỉ 1 ngày); cha/ mẹ đẻ, cha/ mẹ nuôi; cha/ mẹ đẻ, cha/ mẹ nuôi của vợ hoặc chồng; vợ hoặc chồng; con đẻ, con nuôi chết (nghỉ 3 ngày).
So với quy định cũ, Bộ luật Lao động năm 2019 đã bổ sung thêm 2 trường hợp người lao động được nghỉ việc riêng và hưởng nguyên lương, cụ thể là trường hợp bố nuôi chết và mẹ nuôi chết.
Tăng tuổi nghỉ hưu
Điều 169 Bộ luật Lao động sửa đổi quy định: Tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường được điều chỉnh theo lộ trình cho đến khi đủ 62 tuổi đối với lao động nam vào năm 2028 và đủ 60 tuổi đối với lao động nữ vào năm 2035. Lộ trình tăng tuổi nghỉ hưu bắt đầu từ năm 2021.
Như vậy, kể từ năm 2021, tuổi nghỉ hưu của người lao động trong điều kiện lao động bình thường là đủ 60 tuổi 3 tháng đối với nam; đủ 55 tuổi 4 tháng đối với nữ. Sau đó, cứ mỗi năm tăng thêm 3 tháng với lao động nam; 4 tháng với lao động nữ.
Riêng người bị suy giảm khả năng lao động; làm nghề, công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hoặc đặc biệt nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm hay làm việc ở nơi có điều kiện kinh tế xã hội đặc biệt khó khăn thì có thể nghỉ hưu trước không quá 5 tuổi.
So với Bộ luật Lao động 2012, tuổi nghỉ hưu của người lao động đã tăng lên đáng kể. Với những công việc đặc thù, việc nghỉ hưu trước tuổi của người lao động càng được quy định cụ thể, rõ ràng hơn.
Lộ trình tăng tuổi nghỉ hưu từ 2021 |
Thưởng tài sản, hiện vật hoặc hình thức khác ngoài tiền
Theo Điều 103 của Bộ luật Lao động sửa đổi, khái niệm thưởng cho người lao động được mở rộng. Thay vì "tiền thưởng" có thể là tiền, tài sản hoặc bằng các hình thức khác căn cứ vào kết quả sản xuất kinh doanh, mức độ hoàn thành công việc của người lao động.
Quy chế thưởng do người sử dụng lao động quyết định và công bố công khai tại nơi làm việc sau khi tham khảo ý kiến của tổ chức đại diện người lao động tại cơ sở.
Như vậy, từ ngày 1/1/2021, người sử dụng lao động được phép thưởng cho người lao động không chỉ bằng tiền mà còn có thể bằng tài sản hoặc các hình thức khác.
Người lao động được đơn phương chấm dứt hợp đồng không cần lý do
Điều 35 Bộ luật Lao động sửa đổi cho phép người lao động được quyền đơn phương chấm dứt hợp đồng không cần lý do. Người lao động chỉ cần báo trước 30 ngày với hợp đồng xác định thời hạn và 45 ngày với hợp đồng không xác định thời hạn.
Trong một số trường hợp, người lao động còn được đơn phương chấm dứt hợp đồng mà không cần báo trước, như: không được bố trí theo đúng công việc, không được trả đủ lương hoặc trả lương không đúng thời hạn; bị người sử dụng lao động ngược đãi, đánh đập hoặc có lời nói, hành vi nhục mạ; bị quấy rối tình dục tại nơi làm việc; lao động nữ mang thai phải nghỉ việc…
Đồng thời, người lao động cũng được quyền yêu cầu người sử dụng lao động cung cấp bản sao các tài liệu liên quan đến quá trình làm việc của mình khi chấm dứt hợp đồng lao động; các chi phí của việc cung cấp do người sử dụng lao động chi trả...
Cấm ép người lao động mua hàng hóa công ty
Bộ luật Lao động sửa đổi quy định người sử dụng lao động không được hạn chế hoặc can thiệp vào quyền tự quyết chi tiêu lương của người lao động.
Đặc biệt, không được ép buộc người lao động chi tiêu lương vào việc mua hàng hóa, sử dụng dịch vụ của người sử dụng lao động hoặc của đơn vị khác mà người sử dụng lao động chỉ định.
Tăng thời giờ làm thêm theo tháng lên 40 giờ
Bộ luật Lao động sửa đổi vẫn giữ nguyên thời giờ làm việc bình thường như quy định của Bộ luật năm 2012, đồng thời, không tăng thời giờ làm thêm trong năm.
Theo quy định mới, bảo đảm số giờ làm thêm của người lao động không quá 50% số giờ làm việc bình thường trong một ngày. Nếu áp dụng thời giờ làm việc theo tuần thì tổng số giờ làm việc bình thường và số giờ làm thêm không quá 12 giờ/ngày; không quá 40 giờ/tháng; không quá 200 giờ/năm, trừ một số trường hợp đặc biệt được làm thêm không quá 300 giờ/năm.
Tuy nhiên, điểm mới của Bộ luật sửa đổi nằm ở thời gian làm thêm giờ. Theo đó, số giờ làm thêm trong tháng tăng lên 40 giờ thay vì 30 giờ như trước đây.
Bộ luật cũng quy định cụ thể hơn các trường hợp được làm thêm tới 300 giờ/năm như sản xuất, gia công xuất khẩu sản phẩm là hàng dệt, may, da, giày, linh kiện điện, điện tử, chế biến nông, lâm, thủy sản; cung cấp điện, viễn thông, lọc dầu; cấp, thoát nước…
Có thể ủy quyền cho người khác nhận lương
Điểm mới không có trong Bộ luật Lao động 2012 nhưng có trong Bộ luật Lao động sửa đổi là "trường hợp người lao động không thể nhận lương trực tiếp thì người sử dụng lao động có thể trả lương cho người được người lao động ủy quyền hợp pháp".
Ngoài ra, Bộ luật Lao động sửa đổi quy định việc trả các loại phí liên quan đến mở tài khoản và phí chuyển tiền là trách nhiệm bắt buộc của người sử dụng lao động.
Nhằm minh bạch tiền lương của người lao động, bộ luật còn yêu cầu mỗi lần trả lương, người sử dụng lao động phải thông báo bảng kê trả lương người lao động, trong đó ghi rõ: Tiền lương; tiền lương làm thêm giờ; tiền lương làm việc vào ban đêm; nội dung và số tiền bị khấu trừ (nếu có)…
Từ 11/1/2021, người dân được phép dùng pháo hoa trong lễ cưới hỏi, sinh nhật Theo quy định mới, người dân chỉ được mua pháo hoa tại các tổ chức, doanh nghiệp được phép sản xuất, kinh doanh pháo hoa. |
Bắt đầu tăng tuổi nghỉ hưu với người lao động từ 1/1/2021 Cán bộ, công chức, viên chức và người lao động bắt đầu lộ trình tăng tuổi nghỉ hưu từ ngày 1/1/2021. |
Thêm quyền lợi cho người lao động khi nhận lương từ 1/1/2021 Từ 1/1/2021, ngoài tiền lương tháng, người lao động sẽ được người sử dụng lao động cung cấp bảng kê các khoản lương, tiền làm thêm và khấu trừ (nếu có). |