Tương thông về văn hoá nhận thức giữa Việt Nam và Trung Quốc: Tài sản quý báu vun đắp tình hữu nghị của nhân dân hai nước
Nguồn gốc và đặc điểm
Coi trọng triết lý âm dương là nền tảng chi phối cách người dân Việt Nam và Trung Quốc nhìn nhận về sự tồn tại của vạn vật trong tự nhiên. Học thuyết Âm Dương cho rằng mọi sự vật, hiện tượng tồn tại, phát triển đều có hai phần Âm Dương vận động, đan xen nhau mà tạo thành.
![]() |
Coi trọng triết lý âm dương là nền tảng chi phối cách người dân Việt Nam và Trung Quốc nhìn nhận về sự tồn tại của vạn vật trong tự nhiên. (Ảnh minh họa) |
Nền văn minh của hai nước Việt Nam – Trung Quốc đều gắn với các dòng sông, gắn với sản xuất nông nghiệp trồng lúa nước. Ở Trung Quốc là văn minh sông Hoàng Hà với biểu tượng cái vạc, còn Việt Nam là văn minh sông Hồng với biểu tượng là trống đồng Đông Sơn. Triết lý âm dương chi phối đến quan niệm xã hội và tính cách con người. Đối với người Trung Quốc, chữ “hoà” có vai trò quan trọng trong cuộc sống. Mọi quan điểm quản trị đất nước của Trung Quốc hiện nay liên quan đến văn minh sinh thái, kinh tế nhân văn… đều xuất phát từ triết lý âm dương, và coi trọng sự hài hoà này. Tuy có ảnh hưởng từ biểu tượng âm dương của Đạo giáo Trung Quốc nhưng Việt Nam cũng giữ được biểu tượng âm dương có truyền thống lâu đời hơn là biểu tượng vuông – tròn. Có vuông có tròn tức là có âm có dương, người Việt nói tới vuông – tròn tức là nói đến sự trọn vẹn. Người Việt Nam có nhiều cách nói thể hiện tư tưởng này, như: trời tròn, đất vuông; mẹ tròn con vuông; ba vuông bảy tròn.
Đối với nhận thức về vũ trụ, nuyên lý âm dương cũng ảnh hưởng đến cách mà người dân Trung Quốc và Việt Nam nhìn nhận vũ trụ theo hai hướng khác nhau. Người Trung Quốc gọi âm dương là lưỡng nghi và sản sinh ra mô hình vũ trụ chặt chẽ với số lượng thành tố “chẵn”. Vì vậy, người Trung Quốc thích các cách nói khát quát với con số chẵn như: Tứ đức (4 đức tính của người phụ nữ - công, dung, ngôn, hạnh), Tứ hải (04 biển – Tứ hải giai huynh đệ), lục nghệ (06 môn học - Lễ, nhạc, xạ, ngự, thư, số), bát tiên (08 vị tiên). Một hướng khác là nguyên lý âm dương sản sinh ra mô hình vũ trụ bí ẩn với số lượng thành tố lẻ. Điều này thể hiện rất rõ trong đời sống người dân Việt Nam. Dân gian Việt Nam rất thích dùng cách nói với các số lẻ như: ba mặt một lời, ba lần bảy lượt, quá tam ba bận, chớ đi ngày bảy chớ về ngày ba.v.v.
Đối với nhận thức về con người: Do cuộc sống của con người nông nghiệp gắn bó mật thiết với thiên nhiên nên con người và vũ trụ được xem là một thể thống nhất “thiên địa vạn vật nhất thể (Vũ trụ làm sao thì con người là vậy). Việt Nam cũng bị ảnh hưởng bởi quan niệm “Nhân thân tiểu vũ trụ” (con người là một tiểu vũ trụ thu nhỏ) của Trung Quốc. Ở Việt Nam cũng tồn tại quan niệm về việc con người cũng có quan hệ âm dương: Từ ngực trở lên là phần dương, từ bụng trở xuống là phần âm. Vũ trụ cấu trúc theo ngũ hành, con người cũng có ngũ tạng (tâm, can, tỳ, phế, thận), ngũ giác (thị giác, thính giác, khứu giác, xúc giác, vị giác).
Tương thông nhưng có tính bản địa hoá sâu sắc
Mặc dù, cả hai nước đều có nhiều đặc điểm tương thông về mặt văn hoá, không chỉ là văn hoá nhận thức mà còn trong cả văn hoá tổ chức cộng đồng, văn hoá ứng xử với môi trường tự nhiên và xã hội. Tuy nhiên, mỗi dân tộc đều có một nền văn hoá phát triển rực rỡ theo một cách riêng và mang đậm bản sắc của dân tộc mình. Các đặc điểm tương thông về văn hoá tạo nên sự gần gũi, thông suốt trong thế giới quan, nhân sinh quan và giá trị quan của người dân hai nước Việt Nam – Trung Quốc nhưng các đặc điểm khác biệt cũng tạo ra sự hấp dẫn, thu hút của nền văn hoá dân tộc này với dân tộc kia.
Không phủ nhận rằng, sự tương thông đó xuất phát từ lịch sử phát triển, văn hoá Việt Nam đã từng chịu ảnh hưởng sâu sắc bởi văn hoá Trung Hoa. Tuy nhiên, dân tộc Việt Nam đã tiếp thu các giá trị văn hoá Trung Hoa theo những cách thức sáng tạo và độc đáo. Quá trình tiếp biến đó có thể diễn ra dưới dạng tiếp thu và cải biến các hình thức của văn hoá Trung Hoa để biểu đạt nội dung các giá trị văn hoá Việt Nam. Hoặc ông cha ta tiếp nhận văn hoá Trung Hoa nhưng có sự sắp xếp lại những bậc giá trị khác nhau.
Có thể thấy rằng, sự tương thông về văn hoá nhận thức giữa Việt Nam và Trung Quốc là tài sản quý báu của nhân dân hai nước. Đây là cơ sở để tạo ra sự thông hiểu trong cách nhìn nhận về thế giới, cuộc sống và quan điểm về giá trị.
Tin cùng chủ đề: Chương mới trong quan hệ nhân dân Việt Nam - Trung Quốc
Tin bài liên quan
![Việt Nam là điểm đến hấp dẫn về kinh tế, thương mại và du lịch](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/21/16/220240621161227.jpg?rt=20240621161247?240621074514)
Việt Nam là điểm đến hấp dẫn về kinh tế, thương mại và du lịch
![Quảng bá thế mạnh đầu tư tại Việt Nam đến các bạn Hà Lan](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/18/12/hl-120240618120437.jpg?rt=20240618120443?240618015835)
Quảng bá thế mạnh đầu tư tại Việt Nam đến các bạn Hà Lan
![Đề nghị Trung Quốc tiếp tục mở cửa thị trường cho nông thủy sản, trái cây, thịt gia súc, gia cầm từ Việt Nam](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/17/21/tta-1660-1-120240617210916.jpg?rt=20240617210919?240617095655)
Đề nghị Trung Quốc tiếp tục mở cửa thị trường cho nông thủy sản, trái cây, thịt gia súc, gia cầm từ Việt Nam
Các tin bài khác
![Nguyên Đại sứ Việt Nam tại Ma-rốc Đặng Thị Thu Hà nhận Huân chương Hoàng gia hạng Commander](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/22/09/e428f4f27f00dc5e851120240622094618.jpg?rt=20240622094621?240622102603)
Nguyên Đại sứ Việt Nam tại Ma-rốc Đặng Thị Thu Hà nhận Huân chương Hoàng gia hạng Commander
![Hà Nội, Hải Phòng chia sẻ kinh nghiệm đối ngoại nhân dân](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/22/08/croped/ha-noi-hai-phong-chia-se-kinh-nghiem-doi-ngoai-nhan-dan-20240622082110.jpg?240622083219)
Hà Nội, Hải Phòng chia sẻ kinh nghiệm đối ngoại nhân dân
![Cầu nối hữu nghị giữa tỉnh Đắk Nông (Việt Nam) và tỉnh Mondulkiri (Campuchia)](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/22/07/croped/cau-noi-huu-nghi-giua-tinh-dak-nong-viet-nam-va-tinh-mondulkiri-campuchia-20240622070924.jpg?240622072305)
Cầu nối hữu nghị giữa tỉnh Đắk Nông (Việt Nam) và tỉnh Mondulkiri (Campuchia)
![Đồng Nai thí điểm dạy tiếng Hàn tại trường trung học phổ thông](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/22/06/croped/hoi-huu-nghi-viet-nam-han-quoc-tinh-dong-nai-ho-tro-thi-diem-day-tieng-han-tai-truong-trung-hoc-pho-thong-20240622060754.jpg?240622061728)
Đồng Nai thí điểm dạy tiếng Hàn tại trường trung học phổ thông
Đọc nhiều
![Giá vàng thế giới bất ngờ quay đầu "lao dốc"](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/22/06/thumbnail/gia-vang-the-gioi-bat-ngo-quay-dau-lao-doc-20240622064919.jpg?rt=20240622064922?240622065302)
Giá vàng thế giới bất ngờ quay đầu "lao dốc"
![Lời bài hát (Lyrics) ”Ngày đầu sau chia tay” – Đức Phúc](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/21/12/thumbnail/z5559968226098-d546a093cfeacb6941d2b55f2f56c2d120240621123308.jpg?rt=20240621123311?240621123323)
Lời bài hát (Lyrics) ”Ngày đầu sau chia tay” – Đức Phúc
![Nguyên Đại sứ Việt Nam tại Ma-rốc Đặng Thị Thu Hà nhận Huân chương Hoàng gia hạng Commander](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/22/09/thumbnail/e428f4f27f00dc5e851120240622094618.jpg?rt=20240622094621?240622102603)
Nguyên Đại sứ Việt Nam tại Ma-rốc Đặng Thị Thu Hà nhận Huân chương Hoàng gia hạng Commander
![Con số may mắn hôm nay 27/6/2024 12 con giáp: Dậu phất lên như diều gặp gió](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/21/19/thumbnail/2220240621193755.jpg?rt=20240621194244?240621074313)
Con số may mắn hôm nay 27/6/2024 12 con giáp: Dậu phất lên như diều gặp gió
Bờ cõi biển đảo
Miền đất - Con người Cuộc sống vùng biên Nhịp sống biển đảo Lịch sử chủ quyền Giao lưu hữu nghị
![Gỡ "thẻ vàng" IUU: kết hợp giữa tuyên truyền và xử lý nghiêm hành vi vi phạm](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/18/21/medium/the-vang20240618210156.png?rt=20240618210159?240620013809)
Gỡ "thẻ vàng" IUU: kết hợp giữa tuyên truyền và xử lý nghiêm hành vi vi phạm
![Vùng 5 Hải quân: hộ gia đình ở nhà công vụ được trang bị kỹ năng phòng cháy, chữa cháy](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/16/10/medium/dsc-983420240616105207.jpg?rt=20240616105238?240616010249)
Vùng 5 Hải quân: hộ gia đình ở nhà công vụ được trang bị kỹ năng phòng cháy, chữa cháy
![Hiệu quả tích cực từ hoạt động tuần tra chung của hải quân Việt Nam - Campuchia](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/15/11/medium/1-tau-hai-quan-hai-nuoc-tren-tuyen-tuan-tra20240615111740.jpg?rt=20240615111743?240615113314)
Hiệu quả tích cực từ hoạt động tuần tra chung của hải quân Việt Nam - Campuchia
Multimedia
![dong dien yoga huong den mot the gioi hoa binh va huu nghi](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/18/13/dong-dien-yoga-huong-den-mot-the-gioi-hoa-binh-va-huu-nghi-20240618135848.jpg?rt=20240618135856)
Đồng diễn Yoga hướng đến một thế giới hoà bình và hữu nghị
![ra mat sach uy ban viet nam doan ket va hop tac a phi my latinh nhung chang duong nhung nguoi ban](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/13/09/ra-mat-sach-uy-ban-viet-nam-doan-ket-va-hop-tac-a-phi-my-latinh-nhung-chang-duong-nhung-nguoi-ban-20240613090952.jpg?rt=20240613090959)
Ra mắt sách “Ủy ban Việt Nam Đoàn kết và Hợp tác Á-Phi-Mỹ Latinh: Những chặng đường, những người bạn”
![video doc dao nhung ngoi lang viet tren dat trung hoa](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/052024/29/08/05292-cover20240529082831.jpg?rt=20240529083023)
Video: Độc đáo những ngôi làng Việt trên đất Trung Hoa
![de nhung ky niem xua tao sinh trong hien tai va tuong lai](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/052024/23/20/05231-cover20240523205555.jpg?rt=20240523205607)
Để những kỷ niệm xưa tạo sinh trong hiện tại và tương lai
![ho chi minh la bieu tuong cua hoa binh doc lap va tien bo xa hoi](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/052024/17/18/untitled20240517180826.png?rt=20240517180830)
Hồ Chí Minh là biểu tượng của hòa bình, độc lập và tiến bộ xã hội
![cap nhat thong tin dat nuoc nga cho nhung nguoi ban viet nam](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/052024/16/18/chia-se-ve-lb-nga-cover20240516181404.jpg?rt=20240516181408)
Cập nhật thông tin đất nước Nga cho những người bạn Việt Nam
![inforgraphic quan ly phuong tien co gioi nuoc ngoai tham gia giao thong tai viet nam](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/052024/01/14/inforgraphic-quan-ly-phuong-tien-co-gioi-nuoc-ngoai-tham-gia-giao-thong-tai-viet-nam-20240501142022.png?rt=20240501142025)
[Inforgraphic] Quản lý phương tiện cơ giới nước ngoài tham gia giao thông tại Việt Nam
Cần thêm sáng kiến thúc đẩy giao lưu thế hệ trẻ Việt Nam – Singapore
![Liên hoan Giai điệu hữu nghị tỉnh Đồng Nai năm 2024](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/062024/15/14/2499344641259529991_21.jpg)
Liên hoan Giai điệu hữu nghị tỉnh Đồng Nai năm 2024
![Cận cảnh Kia Seltos 2024 tại đại lý](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/062024/11/17/CYn_cYnh_Kia_Seltos_2024_tYi_YYi_ly_11.jpg)
Cận cảnh Kia Seltos 2024 tại đại lý
![Khởi động Giải báo chí toàn quốc về văn hóa, thể thao và du lịch lần 2](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/062024/02/17/An_RbcJLGtR8JRGRq5wdFYwKQAaaBbd4xNCyAJsHbQyMAgPrF1IiYoBP_7yl3WZ5TCRCE2tPUv1KE4QtEVdGAFXa_11.jpg)
Khởi động Giải báo chí toàn quốc về văn hóa, thể thao và du lịch lần 2
![Lộ diện kỳ thủ Việt Nam tranh chức vô địch Cờ Shogi Quốc tế 2024 tại Nhật Bản](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/062024/01/13/0601-cover20240601135416.jpg?rt=20240601135419)
Lộ diện kỳ thủ Việt Nam tranh chức vô địch Cờ Shogi Quốc tế 2024 tại Nhật Bản
![UNICEF hỗ trợ người dân Sóc Trăng có nước sạch bằng năng lượng mặt trời](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/052024/27/09/An9LNZIQG6REi_Ho-H9PQe1v24QGOdIfT-eMZyK4T1MAcXiUSZxEEYrwEUj2VRLZcG4xlQrKPGqecT7xYZWFo4bg_51.jpg)
UNICEF hỗ trợ người dân Sóc Trăng có nước sạch bằng năng lượng mặt trời
![Ông Vi Tiêu Nghị, con trai Tướng Vi Quốc Thanh - trưởng Đoàn cố vấn quân sự Trung Quốc: Để những kỷ niệm xưa tạo sinh trong hiện tại và tương lai](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/052024/23/20/05231-cover20240523201926.jpg)
Ông Vi Tiêu Nghị, con trai Tướng Vi Quốc Thanh - trưởng Đoàn cố vấn quân sự Trung Quốc: Để những kỷ niệm xưa tạo sinh trong hiện tại và tương lai
![Lão nông nhiều năm sưu tập những bức ảnh quý giá về Bác Hồ](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/052024/18/15/bac_1.jpg)
Lão nông nhiều năm sưu tập những bức ảnh quý giá về Bác Hồ
![Bác Hồ và bộ phim Những ngày tháng bên nhau](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/052024/17/15/NHYNG_NYM_THANG_BEN_NHAU_41.jpg)
Bác Hồ và bộ phim Những ngày tháng bên nhau
![Hồ Chí Minh là biểu tượng của hòa bình, độc lập và tiến bộ xã hội](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/052024/16/11/0509-cover20240516110421.jpg)
Hồ Chí Minh là biểu tượng của hòa bình, độc lập và tiến bộ xã hội
![Bộ đội hải quân giúp dân chống hạn](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/052024/02/23/thumb20240502232412.png)
Bộ đội hải quân giúp dân chống hạn
![Du học sinh Trung Quốc trải nghiệm đặc sản Hà Nội - 'cà phê trứng'](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/042024/23/09/hihi20240423091844.jpg)
Du học sinh Trung Quốc trải nghiệm đặc sản Hà Nội - 'cà phê trứng'
![Top 3 điểm đến thu hút du khách quốc tế tại Hà Nội](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/042024/22/23/top-3-diem-den-cover20240422232649.jpg)
Top 3 điểm đến thu hút du khách quốc tế tại Hà Nội
![Sản phẩm Làng nghề Dệt Thổ cẩm Xí Thoại, xã Xuân Lãnh, huyện Đồng Xuân, tỉnh Phú Yên.](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/042024/21/13/English_below_YYA_THY_CYM_XI_THOYI_TYI_VYI_-TRAI_TIM_CYA_CY_NYYC-_LYn_YYu_tien_nhYng_sYn_phYm_thY_cYm_cYa_lang_nghY_truyYn_thYng_Xi_ThoYi_huyYn_YYng_Xuan_tYnh_Phu_Yen_Ya_tYi_vYi_thY_Yo_Ha_NYi_trong__21.jpg)
Sản phẩm Làng nghề Dệt Thổ cẩm Xí Thoại, xã Xuân Lãnh, huyện Đồng Xuân, tỉnh Phú Yên.
![Thời tiết hôm nay 22/6: Nắng nóng ở miền Bắc dịu dần](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/22/05/croped/thumbnail/thoi-tiet-hom-nay-226-nang-nong-o-mien-bac-diu-dan-20240622053246.jpg?240622060232)
Thời tiết hôm nay 22/6: Nắng nóng ở miền Bắc dịu dần
![Thời tiết hôm nay (19/6): có nơi nắng nóng đặc biệt gay gắt với nhiệt độ cao](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/19/05/thumbnail/120240619054221.jpg?rt=20240619054222?240619062148)
Thời tiết hôm nay (19/6): có nơi nắng nóng đặc biệt gay gắt với nhiệt độ cao
![Từ 1/7, nếu vợ đang có thai, sinh con thì chồng không được yêu cầu ly hôn](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/15/15/thumbnail/don-phuong-ly-di20240615154848.jpg?rt=20240615154851?240615045313)
Từ 1/7, nếu vợ đang có thai, sinh con thì chồng không được yêu cầu ly hôn
![Doanh nghiệp Nhà nước thực hiện "5 tiên phong" để góp phần phát triển đất nước](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/16/06/thumbnail/img5633-171846003333031497069520240616064608.jpg?rt=20240616064611?240616064823)
Doanh nghiệp Nhà nước thực hiện "5 tiên phong" để góp phần phát triển đất nước
![Thời tiết hôm nay (11/6): Bắc Bộ sắp mưa lớn liên tiếp 3 ngày, Trung Bộ nắng nóng gay gắt](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/11/06/thumbnail/mua-1693536343108478457166-120240611064854.jpg?rt=20240611064858?240611065251)
Thời tiết hôm nay (11/6): Bắc Bộ sắp mưa lớn liên tiếp 3 ngày, Trung Bộ nắng nóng gay gắt
![Đại học Việt Nam tăng bậc trong Bảng xếp hạng các đại học trên thế giới](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/07/07/thumbnail/images1738446-1a20240607073614.jpg?rt=20240607073616?240607104341)