Trang chủ Quốc tế Nhịp sống
08:00 | 16/03/2025 GMT+7

Thương chiến Trump 2.0 và cuộc tái cấu trúc chuỗi cung ứng toàn cầu

aa
Chính sách thuế quan của Tổng thống Donald Trump khi trở lại Nhà Trắng lần hai đang làm đảo lộn chuỗi cung ứng toàn cầu vốn được xây dựng trong nhiều thập kỷ. Việc áp thuế mạnh tay không chỉ khiến chi phí sản xuất gia tăng mà còn đặt các tập đoàn quốc tế vào tình thế buộc phải dịch chuyển sản xuất và tái cấu trúc chuỗi cung ứng nhằm giảm thiểu rủi ro.
Thương chiến Mỹ - Trung: Bắc Kinh phản đòn với chiến thuật mới
Thương chiến Trump: Việt Nam cần làm gì để không “mạnh người yếu ta”?

Trump 2.0: áp thuế mạnh hơn, rủi ro cao hơn

Theo giới quan sát, trong nhiệm kỳ đầu tiên (2017-2021), chính quyền Trump đã áp dụng hàng loạt biện pháp thuế quan nhắm vào hàng hóa Trung Quốc, khiến nhiều công ty đa quốc gia phải điều chỉnh chuỗi cung ứng. Có thể kể đến việc Apple chuyển một số dây chuyền sản xuất iPhone sang Ấn Độ và Việt Nam; H&M tăng sản lượng sản xuất tại Campuchia. Năm 2019, Tesla xây dựng nhà máy Gigafactory tại Thượng Hải để tránh thuế quan áp dụng lên xe nhập khẩu từ Mỹ. Năm 2018, 70% các công ty Mỹ hoạt động ở miền Nam Trung Quốc cân nhắc hoãn đầu tư thêm và chuyển một phần hoặc toàn bộ hoạt động sản xuất sang các quốc gia khác.

Tổng thống Donald Trump (trái) và Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick (phải) tại Phòng Bầu dục vào ngày 25 tháng 2 năm 2025, thảo luận về thuế quan nhằm định hình lại chuỗi cung ứng toàn cầu để có lợi cho ngành sản xuất của Hoa Kỳ. © Getty Images
Tổng thống Donald Trump (trái) và Bộ trưởng Thương mại Howard Lutnick (phải) tại Phòng Bầu dục vào ngày 25/2/2025, thảo luận về thuế quan nhằm định hình lại chuỗi cung ứng toàn cầu để có lợi cho ngành sản xuất của Mỹ. (Ảnh: Getty)

Bên cạnh đó, nhiều công ty đa quốc gia Mỹ rút khỏi Trung Quốc và đầu tư vào Đông Nam Á. Xu hướng này góp phần đưa dòng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) vào Đông Nam Á lên mức kỷ lục 155 tỷ USD năm 2018.

Trở lại Nhà Trắng năm 2025, ông Trump tiếp tục đẩy mạnh chính sách bảo hộ với các biện pháp cứng rắn hơn: áp thuế 25% lên toàn bộ thép và nhôm nhập khẩu vào Mỹ; áp thuế 25% với hàng hóa từ Mexico và Canada; đánh thuế bổ sung 10% đối với hàng nhập khẩu từ Trung Quốc, nâng tổng mức thuế lên 20%...

Những động thái này đã tạo ra tác động dây chuyền lên nền kinh tế toàn cầu. Thứ nhất, chi phí sản xuất gia tăng. Thuế quan khiến giá các linh kiện nhập khẩu từ Trung Quốc đắt đỏ hơn, đặc biệt trong lĩnh vực công nghệ. Các công ty như Apple, Nvidia, AMD... phải đối mặt với sự gián đoạn chuỗi cung ứng và chi phí gia tăng. Thứ hai, áp lực lạm phát. Giá thành sản phẩm tăng do thuế suất cao có thể đẩy lạm phát lên mức khó kiểm soát, làm giảm sức mua của người tiêu dùng Mỹ. Thứ ba, nguy cơ bị trả đũa thương mại. Trong bối cảnh đó, các doanh nghiệp phải đưa ra lựa chọn: tiếp tục nhập khẩu với giá cao hơn, hay dịch chuyển chuỗi cung ứng để né thuế?

Đa dạng hóa chuỗi cung ứng hay "hồi hương" sản xuất?

Các doanh nghiệp đang tìm cách điều chỉnh chuỗi cung ứng nhằm giảm thiểu rủi ro từ chính sách thuế quan. Hai xu hướng chính đang diễn ra:

Thứ nhất, đa dạng hóa chuỗi cung ứng. Nhiều công ty lựa chọn chuyển sản xuất khỏi Trung Quốc sang các quốc gia Đông Nam Á và Mỹ Latinh để giảm sự phụ thuộc.

iPhone 16 Pro Max được trưng bày trong sự kiện đặc biệt của Apple tại trụ sở chính của hãng này tại Cupertino, California (Mỹ) vào ngày 9/9/2024. (Ảnh: Getty)
iPhone 16 Pro Max được trưng bày trong sự kiện đặc biệt của Apple tại trụ sở chính của hãng này tại Cupertino, California (Mỹ) vào ngày 9/9/2024. (Ảnh: Getty)

Tháng 2/2025, trang tin tức công nghệ The Register (Anh) dẫn lời các giám đốc điều hành của tập đoàn công nghệ nổi tiếng Cisco (Mỹ) cho biết, thay vì tăng giá, hãng ưu tiên điều chỉnh chuỗi cung ứng để bù đắp mức thuế 25% đối với thép và nhôm nhập khẩu. Cisco đã cắt giảm 80% lượng hàng hóa và vật liệu sản xuất tại Trung Quốc, đồng thời sẽ tiếp tục điều chỉnh nếu chính sách thuế có thay đổi.

Đầu tháng 3/2025, hãng tin Bloomberg (Mỹ) đưa tin, hãng bán lẻ Target dự kiến giảm tỷ lệ nhập hàng từ Trung Quốc từ 30% xuống còn 25% vào năm tới, thay vào đó tăng cường nhập khẩu từ Guatemala, Honduras.

Tuy nhiên, việc chuyển dịch này không hề dễ dàng. Giáo sư Douglas Irwin của Đại học Dartmouth nhận xét: "Nó giống như trò chơi đập chuột chũi vậy. Nếu Mỹ áp thuế lên hàng hóa Trung Quốc, các doanh nghiệp có thể chuyển sang nhập khẩu từ Việt Nam, và chẳng mấy chốc, Việt Nam cũng sẽ đối mặt với nguy cơ bị áp thuế, và các doanh nghiệp lại phải hướng tới Campuchia hoặc một nơi nào khác. Vì vậy, khả năng xáo trộn chuỗi cung ứng cũng chỉ có giới hạn nhất định".

Thứ hai, một số tập đoàn lớn đang cân nhắc đưa sản xuất trở lại Mỹ nhằm tận dụng chính sách ưu đãi của chính quyền Trump. Theo Reuters, Honda đã quyết định sản xuất xe hybrid Civic thế hệ tiếp theo tại tiểu bang Indiana của Mỹ, thay vì Mexico. Bằng cách này, hãng xe Nhật Bản hy vọng sẽ tránh được nguy cơ thuế quan tiềm ẩn đối với một trong những mẫu xe bán chạy nhất của mình. Pfizer có kế hoạch chuyển một số dây chuyền sản xuất dược phẩm về Mỹ nếu cần. Hồi cuối tháng 2/2025, Apple công bố khoản đầu tư 500 tỷ USD vào các nhà máy sản xuất tại Mỹ trong vòng 4 năm tới. Hãng dược phẩm Eli Lilly cũng dự chi ít nhất 27 tỷ USD để xây dựng 4 nhà máy dược phẩm mới tại Mỹ trong 5 năm tới.

Dù vậy, Phó Giáo sư Mary Anne Madeira của Đại học Lehigh chỉ ra rằng, nếu phương án sản xuất tại Mỹ thực sự hiệu quả về kinh tế, các công ty đã làm điều này từ trước. Do vậy, cần phải đánh giá xem liệu sự dịch chuyển đầu tư này có làm tăng chi phí ở các khu vực khác hay không.

Tăng thuế nhôm, thép: nước cờ bảo hộ hay Tăng thuế nhôm, thép: nước cờ bảo hộ hay "con dao hai lưỡi" cho kinh tế Mỹ?
Hiểu về thuế quan của ông Trump qua năm biểu đồ Hiểu về thuế quan của ông Trump qua năm biểu đồ
Phan Anh (tổng hợp)
Nguồn:

Tin bài liên quan

Trung Quốc trước áp lực thuế quan: Thách thức hay cú hích tự cường?

Trung Quốc trước áp lực thuế quan: Thách thức hay cú hích tự cường?

Cuộc chiến thuế quan giữa Mỹ và Trung Quốc đang leo thang chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, với thuế suất lên tới hơn 100% ở cả hai chiều. Tuy nhiên, theo nhiều chuyên gia quốc tế, căng thẳng thương mại không hẳn là một "thảm họa" với Trung Quốc mà là “liều thuốc thử” mạnh mẽ cho nền kinh tế nước này, buộc Trung Quốc tự cường hơn về công nghệ, giảm phụ thuộc vào thị trường bên ngoài và chuyển dịch sang mô hình tăng trưởng dựa vào nội lực.
Những quốc gia "chờ thời" trước thuế quan của Mỹ

Những quốc gia "chờ thời" trước thuế quan của Mỹ

Khi EU và Canada đáp trả mạnh mẽ trước đòn thuế quan của Mỹ, một số quốc gia như Anh, Mexico, Úc... lại chọn con đường thận trọng hơn: đàm phán thay vì đối đầu. Chiến lược này giúp họ tránh được căng thẳng thương mại leo thang, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro khi phải đối phó với một chính quyền Mỹ sẵn sàng dùng thuế quan làm đòn bẩy trong đàm phán.
Thương chiến Trump 2.0: đồng minh Mỹ tìm lối đi riêng?

Thương chiến Trump 2.0: đồng minh Mỹ tìm lối đi riêng?

Chính sách thuế quan của Tổng thống Mỹ Donald Trump không chỉ tác động đến đối thủ mà còn khiến các đồng minh của Washington phải tìm hướng đi riêng. Theo giới chuyên gia, thay vì tiếp tục phụ thuộc vào Mỹ, Liên minh châu Âu (EU) và nhiều quốc gia khác đang tìm cách mở rộng quan hệ thương mại với Trung Quốc, Ấn Độ và các khối kinh tế lớn khác.

Các tin bài khác

Trung Quốc trước áp lực thuế quan: Thách thức hay cú hích tự cường?

Trung Quốc trước áp lực thuế quan: Thách thức hay cú hích tự cường?

Cuộc chiến thuế quan giữa Mỹ và Trung Quốc đang leo thang chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, với thuế suất lên tới hơn 100% ở cả hai chiều. Tuy nhiên, theo nhiều chuyên gia quốc tế, căng thẳng thương mại không hẳn là một "thảm họa" với Trung Quốc mà là “liều thuốc thử” mạnh mẽ cho nền kinh tế nước này, buộc Trung Quốc tự cường hơn về công nghệ, giảm phụ thuộc vào thị trường bên ngoài và chuyển dịch sang mô hình tăng trưởng dựa vào nội lực.
Tin quốc tế sáng 22/4: Mỹ họp bàn thuế quan, Nga sẵn sàng đàm phán với Ukraine

Tin quốc tế sáng 22/4: Mỹ họp bàn thuế quan, Nga sẵn sàng đàm phán với Ukraine

Tổng thống Trump họp với các tập đoàn bán lẻ lớn về chính sách thuế quan; Đại học Harvard kiện chính quyền Trump; Nga sẵn sàng đàm phán hòa bình trực tiếp với Ukraine... là những tin tức quốc tế đáng chú ý sáng 22/4.
Tin quốc tế sáng 21/4: Nga không gia hạn lệnh ngừng bắn với Ukraine, hai bên cáo buộc lẫn nhau vi phạm

Tin quốc tế sáng 21/4: Nga không gia hạn lệnh ngừng bắn với Ukraine, hai bên cáo buộc lẫn nhau vi phạm

Nga không gia hạn lệnh ngừng bắn với Ukraine, hai bên cáo buộc lẫn nhau vi phạm; Trung Quốc thử bom hydro phi hạt nhân; quân đội Israel công khai nhận lỗi vụ sát hại 15 nhân viên y tế, cứu trợ tại Gaza... là những tin tức quốc tế đáng chú ý sáng 21/4.
Tin quốc tế sáng 20/4: Nga tuyên bố ngừng bắn 30 giờ, Ukraine muốn kéo dài 30 ngày

Tin quốc tế sáng 20/4: Nga tuyên bố ngừng bắn 30 giờ, Ukraine muốn kéo dài 30 ngày

Nga tuyên bố ngừng bắn 30 giờ, Ukraine muốn kéo dài 30 ngày; hàng ngàn người biểu tình phản đối chính sách của Tổng thống Trump trên khắp nước Mỹ... là những tin tức quốc tế đáng chú ý sáng 20/4.

Đọc nhiều

Đà Nẵng – Hoa Kỳ: Tăng cường thúc đẩy các hoạt động giao lưu nhân dân

Đà Nẵng – Hoa Kỳ: Tăng cường thúc đẩy các hoạt động giao lưu nhân dân

Đó là mong muốn của Chủ tịch Ủy ban Mặt trận Tổ Quốc Việt Nam thành phố Đà Nẵng Lê Văn Trung tại buổi tiếp ông Frank Joyce – Trưởng đoàn Hội đồng Quốc gia Người cao tuổi Hoa Kỳ, cùng đại diện Quỹ Hòa giải và Phát triển, nhân dịp đoàn đến thăm và làm việc tại Đà Nẵng chiều 23/4...
Nhiều tiềm năng hợp tác về nông sản, thực phẩm giữa doanh nghiệp Việt - Trung

Nhiều tiềm năng hợp tác về nông sản, thực phẩm giữa doanh nghiệp Việt - Trung

Việt Nam có lợi thế về khí hậu nhiệt đới, tài nguyên phong phú, lao động trẻ và hệ sinh thái nông nghiệp đa dạng. Doanh nghiệp Việt Nam cần tận dụng thế mạnh trên để kết nối chuỗi cung ứng, đầu tư sản xuất, chế biến - xuất khẩu nông sản và thực phẩm với tỉnh Tứ Xuyên (Trung Quốc), đặc biệt là thành phố Quảng Nguyên.
VUFO và SOS KDI tăng cường hợp tác hỗ trợ trẻ em có hoàn cảnh khó khăn

VUFO và SOS KDI tăng cường hợp tác hỗ trợ trẻ em có hoàn cảnh khó khăn

Ngày 23/4 tại Hà Nội, ông Nguyễn Ngọc Hùng, Phó Chủ tịch Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam (VUFO) đã tiếp và làm việc với đoàn công tác Tổ chức Làng trẻ em SOS Quốc tế (SOS KDI) do ông Biranchi Upadhyaya, Giám đốc của SOS KDI khu vực Châu Á làm trưởng đoàn.
Việt Nam - Mexico: Củng cố nền tảng hữu nghị, thúc đẩy hợp tác thực chất hơn

Việt Nam - Mexico: Củng cố nền tảng hữu nghị, thúc đẩy hợp tác thực chất hơn

Ngày 23/4 tại Hà Nội, Viện Nghiên cứu Châu Âu và châu Mỹ (Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam) phối hợp Đại sứ quán Mexico tại Việt Nam tổ chức Hội thảo quốc tế "50 năm quan hệ Việt Nam - Mexico: Thực trạng và Triển vọng". Các nhà quản lý, chuyên gia, nhà khoa học, doanh nghiệp đã cùng nhìn lại chặng đường nửa thế kỷ xây dựng và phát triển quan hệ hữu nghị hai nước, đồng thời trao đổi, đề xuất những giải pháp thúc đẩy hợp tác sâu rộng, thực chất hơn trong giai đoạn tới.
Giao lưu quốc phòng biên giới Việt - Trung lần thứ 9: hiện thực hóa những nhận thức chung cấp cao

Giao lưu quốc phòng biên giới Việt - Trung lần thứ 9: hiện thực hóa những nhận thức chung cấp cao

Ngày 24/4, tại Hà Nội, Bộ Quốc phòng tổ chức Hội nghị tổng kết Giao lưu hữu nghị quốc phòng biên giới Việt Nam - Trung Quốc lần thứ 9. Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến, Ủy viên Trung ương Đảng, Ủy viên Thường vụ Quân ủy Trung ương, Thứ trưởng Bộ Quốc phòng chủ trì hội nghị.
Hải quân Vùng 5 lan tỏa văn hóa đọc, bồi đắp tình yêu Tổ quốc

Hải quân Vùng 5 lan tỏa văn hóa đọc, bồi đắp tình yêu Tổ quốc

Từ ngày 15/4 đến 2/5 tại TP. Phú Quốc (tỉnh Kiên Giang), Thư viện Vùng 5 Hải quân tổ chức triển lãm, trưng bày và giới thiệu sách với chủ đề “Cùng sách bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”. Hoạt động nhằm hưởng ứng Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam lần thứ 4, đồng thời thiết thực chào mừng các ngày lễ lớn của đất nước và Quân chủng Hải quân.
Quân chủng Hải quân kỷ niệm 70 năm Ngày thành lập Hải quân nhân dân Việt Nam

Quân chủng Hải quân kỷ niệm 70 năm Ngày thành lập Hải quân nhân dân Việt Nam

Sáng 21/4 tại TP. Phú Quốc (tỉnh Kiên Giang), Quân chủng Hải quân đã tổ chức gặp mặt kỷ niệm 70 năm Ngày thành lập Hải quân nhân dân Việt Nam (7/5/1955 - 7/5/2025).
thoi tiet hom nay 254 bac bo co mua rao va giong
infographics ngay quoc te phong chong tieng on 2542025 bien phap giam thieu tac dong cua tieng on
infographics pha lau thang co vao danh sach mon ham ngon nhat dong nam a
thi diem thuc hien du an nha o thuong mai tu 142025
infographic 9 dai hoc viet nam vao bang xep hang the gioi theo nhom nganh nam 2025
infographics lua dao lam cong tac vien chot don hang online
4 noi dung va 3 muc tieu chinh cua dai hoi dang cac cap nhiem ky 2025 2030
Xin chờ trong giây lát...
Sinh viên Lào đi chùa tắm Phật mừng Tết cổ truyền Bunpimay
[Video] 60 phút - Hành trình thay đổi cuộc đời
MV "Bắc Bling": Cụ già, em nhỏ ngân nga, du khách gần xa tỏ bày hứng thú
[Video] Dự án CAF: Ươm mầm những công dân toàn cầu tương lai
[Video] Du khách quốc tế trải nghiệm lễ Phật đầu năm tại chùa Tam Bảo (Đà Nẵng)
Tết của bác sĩ trực cấp cứu - hồi sức tích cực
Đại sứ nhóm G4 hát "Năm qua đã làm gì"
[Video] Bản hòa ca tình hữu nghị chào năm mới 2025
[Video] 30 năm quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ: từ chiến tranh đến đối tác chiến lược toàn diện
[Video] Samaritan’s Purse và Plan International Việt Nam hỗ trợ người dân Việt Nam phục hồi sau bão
[Video] Tái thiết thôn Làng Nủ: Quân đội - Nhân dân đồng hành xây dựng tương lai mới
[Video] Tổ chức Cứu trợ Trẻ em và hành trình 10 năm thay đổi cuộc sống trẻ em vùng cao
[Video] Kinh nghiệm tham quan Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam mới
Halloween: ứng xử thế nào cho đúng?
[Video] Hà Nội rực rỡ sắc cờ chào mừng 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô
Thời tiết hôm nay (23/4): Bắc Bộ có nơi nắng nóng trên 35 độ

Thời tiết hôm nay (23/4): Bắc Bộ có nơi nắng nóng trên 35 độ

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, ngày 23/4, Bắc Bộ có nơi nắng nóng trên 35 độ, Tây Nguyên và Nam bộ có nơi trên 36 độ.
[Infographics] Ngày Quốc tế phòng, chống tiếng ồn 25/4/2025: Biện pháp giảm thiểu tác động của tiếng ồn

[Infographics] Ngày Quốc tế phòng, chống tiếng ồn 25/4/2025: Biện pháp giảm thiểu tác động của tiếng ồn

Ngày 25/4 hằng năm được chọn là Ngày Quốc tế phòng, chống tiếng ồn nhằm nâng cao nhận thức người dân trên thế giới về vấn đề ô nhiễm tiếng ồn gây nguy hại đến sức khỏe con người.
Dịp nghỉ lễ 30/4 và 1/5, phân luồng giao thông tại Hà Nội ra sao?

Dịp nghỉ lễ 30/4 và 1/5, phân luồng giao thông tại Hà Nội ra sao?

Nhằm đáp ứng nhu cầu đi lại cho người dân, du khách trong dịp nghỉ lễ 30/4 và 1/5, Sở Xây dựng TP Hà Nội đã có văn bản hướng dẫn phân luồng và tổ chức giao thông chi tiết.
Giá vàng SJC tăng "nóng", vượt 122 triệu đồng

Giá vàng SJC tăng "nóng", vượt 122 triệu đồng

Mở cửa phiên sáng nay, mỗi lượng vàng miếng SJC sáng nay tiếp tục tăng 5,5 triệu đồng so với sáng qua.
Thời tiết hôm nay (21/4): Nắng nóng ba miền, có nơi trên 38 độ

Thời tiết hôm nay (21/4): Nắng nóng ba miền, có nơi trên 38 độ

Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, trong hai ngày 21-22/4, khu vực Bắc Bộ và khu vực từ Thanh Hóa đến Phú Yên có nắng nóng, có nơi nắng nóng gay gắt với nhiệt độ cao nhất phổ biến 35-38 độ, có nơi trên 38 độ; độ ẩm tương đối thấp nhất phổ biến 45-55%.
Thời tiết hôm nay (20/4): Cả nước nắng nóng gay gắt

Thời tiết hôm nay (20/4): Cả nước nắng nóng gay gắt

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thuỷ văn quốc gia, ngày 20/4, khu vực vùng núi và trung du Bắc Bộ có nắng nóng với nhiệt độ cao nhất phổ biển 35-36 độ, có nơi trên 37 độ; khu vực đồng bằng Bắc Bộ có nắng nóng cục bộ với nhiệt độ cao nhất có nơi trên 35 độ.
Phiên bản di động