Trang chủ Bờ cõi biển đảo Nhịp sống biển đảo
06:46 | 22/11/2022 GMT+7

Người truyền bá chữ quốc ngữ trên đảo Cù Lao Chàm

aa
Ông Trần Hối, bí danh là Huy, sinh năm 1907 tại Tân Hiệp, Điện Bàn, Quảng Nam (nay là xã Tân Hiệp, thành phố Hội An, tỉnh Quảng Nam). Sinh ra trong gia đình trung nông, thuở nhỏ ông vào đất liền học chữ Hán và học trường tiểu học Pháp - Việt, Hội An đến lớp nhì năm thứ nhất (Cours Moyen 1ère année) thì nghỉ học do gia đình gặp khó khăn.
Cù Lao Chàm bắn pháo hiệu kêu gọi tàu thuyền trên biển về nơi tránh trú Cù Lao Chàm bắn pháo hiệu kêu gọi tàu thuyền trên biển về nơi tránh trú
Tuyên truyền phổ biến pháp luật cho ngư dân khai thác thủy sản trên vùng biển Tây Nam Tuyên truyền phổ biến pháp luật cho ngư dân khai thác thủy sản trên vùng biển Tây Nam

Ông Trần Hối, bí danh là Huy, sinh năm 1907 tại Tân Hiệp, Điện Bàn, Quảng Nam (nay là xã Tân Hiệp, thành phố Hội An, tỉnh Quảng Nam). Sinh ra trong gia đình trung nông, thuở nhỏ ông vào đất liền học chữ Hán và học trường tiểu học Pháp - Việt, Hội An đến lớp nhì năm thứ nhất (Cours Moyen 1ère année) thì nghỉ học do gia đình gặp khó khăn.

Ông Trần Hối

Ông Trần Hối

Nghỉ học, ông bắt đầu đi làm thuê với nghề bào chế và bán thuốc Bắc cho tiệm Quảng Nam phong của Hoa kiều ở Vĩnh Điện.

Khi làm việc cho hiệu thuốc thời gian rảnh ông cũng giao du với nhiều bạn bè, ông nhận thấy trẻ em ở đất liền ngoài học chữ Hán, còn được học chữ quốc ngữ. Người dân quê ông đa số không biết chữ, nhất là quốc ngữ nên ông luôn suy nghĩ về điều đó.

Đáng quý là dù đi làm thuê nhưng ông biết tiết kiệm tiền, ước mơ sau này sẽ về quê giúp đỡ con em trên đảo học chữ quốc ngữ để biết đọc, biết viết và nâng cao hiểu biết. Nói là làm nhưng khi bắt tay vào thực hiện ông gặp không ít khó khăn.

Nhờ những năm theo học ở Hội An, Trần Hối có quen biết với Phan Thêm (Cao Hồng Lãnh) và được tuyên truyền về chủ nghĩa Cộng sản, giác ngộ cách mạng nên sau này ông mới tham gia cách mạng.

Năm 1934, Cao Hồng Lãnh xuất dương sang Hồng Kông, tham gia hoạt động trong tổ chức Đảng Cộng sản Đông Dương tại Trung Quốc thì Trần Hối mất liên lạc. Cũng từ mối quen biết này, những năm 1929-1936, Trần Hối liên hệ với một người họ hàng của Phan Thêm là Phan Hiền để nhờ hỗ trợ, giúp tiền mua sách vở, bút, mực về Cù Lao Chàm mở lớp dạy trẻ em học quốc ngữ miễn phí. Thời gian này, ông cũng đi làm thuê lấy tổ yến sào trên đảo cho chủ thầu để mưu sinh.

Năm 2022, kỷ niệm 115 năm sinh của ông, nhân dân Cù Lao Chàm luôn nhớ về Trần Hối - người thanh niên tiến bộ có công đóng góp to lớn cho việc truyền bá chữ quốc ngữ trên đảo và người quản lý yến sào đầu tiên của Hội An sau ngày đất nước thống nhất.

Với những cống hiến cho sự nghiệp cách mạng, ông được Ủy ban Kháng chiến - Hành chính Miền Nam Trung bộ tặng Bằng khen và Chính phủ tặng Huân chương kháng chiến hạng Ba.

Để có kinh phí duy trì lớp học, ông mạnh dạn tổ chức một đội hô bài chòi và một đội chèo thuyền đến ngày lễ, Tết thì tổ chức để gây quỹ. Mặc dù điều kiện còn khó khăn nhưng việc tổ chức các hoạt động cũng rất bài bản, ông phân công các bạn trong làng như Trần Thiện, Trần Hoang phụ trách thực hiện, Vương Tranh làm thư ký, Trần Bân làm thủ quỹ.

Tháng 4.1945, trước sự việc lý trưởng bị dân kêu kiện do gian lận về công quỹ nên quận trưởng cách chức. Sự việc bất đắc dĩ khi Hội đồng hương chính xã tín nhiệm, vận động nên ông ra ứng cử và được nhân dân bầu trúng cử làm lý trưởng Cù Lao Chàm đến tháng 8.1945. Lúc này, phong trào truyền bá chữ quốc ngữ do chính phủ Trần Trọng Kim đề ra được nhân dân hưởng ứng tích cực. Trần Hối nhanh chóng vận động thanh niên trong xã tổ chức một nhóm gồm Trần Hối, Lê Dinh, Vương Tranh, Vương Ninh, Trần Bân, Nguyễn Diên để tổ chức truyền bá chữ quốc ngữ cho nhân dân trên đảo rất sôi nổi.

Cách mạng Tháng Tám thành công tại Hội An thì ngày 21.8.1945, chính ông Trần Hối - lý trưởng Cù Lao Chàm tuyên bố xóa bỏ chính quyền thực dân phong kiến, thành lập Ủy ban nhân dân cách mạng lâm thời và ông được bầu làm chủ tịch.

Hang chim yến Cù Lao Chàm Ảnh: P.T.V

Hang chim yến Cù Lao Chàm Ảnh: P.T.V

Sau khi bầu cử Quốc hội năm 1946, thực hiện chủ trương hợp nhất của Chính phủ, Hội An được chia làm 8 khu phố. Khu VIII (Tân Hiệp) gồm các đảo Cù Lao Chàm ông Trần Hối làm chủ tịch. Cuối năm 1947, Ủy ban kháng chiến nhập vào Ủy ban hành chính gọi là Ủy ban Kháng chiến - hành chính, ông tiếp tục làm làm Chủ tịch Ủy ban Kháng chiến - hành chính khu. Tháng 2.1949, ông được kết nạp vào Đảng.

Tháng 1.1955, ông được Thị ủy Hội An bố trí tập kết ra miền Bắc làm cầu đường quốc lộ 1 tại Thanh Hóa. Sau đó ông công tác tại công ty khai thác gỗ Khe Nóng, Hà Tĩnh, những năm 1956-19577, làm trưởng phòng sản xuất gỗ Khe Nà thuộc Công ty quốc doanh lâm nghiệp Nghệ An. Năm 1958, tổ chức bố trí ông ra công tác tại Công ty Thuốc nam thuốc bắc Hà Nội. Cuối năm 1961 ông làm Cửa hàng trưởng Cửa hàng cung cấp, bán buôn thuốc nam, thuốc bắc ở 54 phố Hàng Buồm, Hoàn Kiếm, Hà Nội thuộc Quốc doanh dược phẩm Hà Nội đến tháng 10.1974 thì nghỉ hưu.

Sau ngày đất nước thống nhất, ông về lại quê hương Tân Hiệp sinh sống và cơ duyên đến với ông một lần nữa khi được làm nghề khai thác yến. Việc khai thác nguồn yến sào Cù Lao Chàm, trước đây chính quyền Việt Nam Cộng hòa giao cho chủ thầu là người Hoa, hợp đồng vẫn còn trong thời hạn khai thác đến hết năm 1976.

Tuy nhiên, sau khi Cù Lao Chàm được giải phóng, chính quyền cách mạng mời người trực tiếp quản lý khai thác yến đến làm việc, tuyên truyền, giải thích chính sách của nhà nước đối với việc quản lý tài nguyên quý hiếm, vận động bàn giao lại việc quản lý và khai thác yến sào cho UBND thị xã Hội An, kể cả số công nhân lao động, ghe thuyền, phương tiện, dụng cụ khai thác. Ngay sau khi nhận bàn giao, chính quyền thị xã cử ông Trần Hối quản lý. Tháng 11.1975 , UBND thị xã Hội An thành lập Đội quản lý và khai thác yến, có trụ sở tại Cù Lao Chàm và tiếp tục bổ nhiệm ông Trần Hối làm đội trưởng.

Mặc dù tuổi cao nhưng ông là một đảng viên mẫu mực, có uy tín, luôn tham gia các hoạt động tại địa phương, từ năm 1981 đến năm 1983 ông được bầu vào ban chấp hành Đảng bộ xã Tân Hiệp và làm Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam xã. Ở vị trí công tác nào ông cũng hoàn thành tốt nhiệm vị được giao, được đồng chí, đồng nghiệp kính trọng.

Truyền thông Cu Ba ca ngợi mức tăng trưởng kinh tế của Việt Nam Truyền thông Cu Ba ca ngợi mức tăng trưởng kinh tế của Việt Nam
Với tiêu đề: “Kinh tế Việt Nam tăng trưởng 6,5%”, hãng thông tấn Prensa Latina của Cu Ba trong tuần qua đã ca ngợi nền kinh tế Việt Nam phát triển nhanh hơn dự kiến.
Quảng bá hình ảnh Quốc gia, thương hiệu và sản phẩm qua Hội chợ Hữu nghị Lào - Việt Nam, Việt Nam - Lào Quảng bá hình ảnh Quốc gia, thương hiệu và sản phẩm qua Hội chợ Hữu nghị Lào - Việt Nam, Việt Nam - Lào
Hội chợ Hữu nghị Lào - Việt Nam, Việt Nam - Lào được diễn ra từ ngày 27-01/10, tại thành phố Kaysone Phomvihane, tỉnh Savannkhet (Lào), đã thu hút sự tham gia của những doanh nghiệp đến từ 02 nước gồm 120 gian hàng. Đây cũng là cơ hội gặp gỡ, trao đổi, chia sẻ kinh nghiệm, thắt chặt, phát triển hơn nữa mối quan hệ truyền thống hữu nghị, tình đoàn kết đặc biệt và hợp tác toàn diện giữa hai nước.
Theo Báo Quảng Nam
Nguồn: baoquangnam.vn

Tin bài liên quan

Các tin bài khác

Tư lệnh Hải quân Việt Nam tiếp Tùy viên quốc phòng Liên bang Nga

Tư lệnh Hải quân Việt Nam tiếp Tùy viên quốc phòng Liên bang Nga

Chiều 2/10, tại Hải Phòng, Phó Đô đốc Trần Thanh Nghiêm, Ủy viên Trung ương Đảng, Tư lệnh Hải quân tiếp Đại tá Sergey Vladimirovich Belosludtsev chào xã giao nhân dịp nhận nhiệm vụ Tùy viên quốc phòng Liên bang Nga tại Việt Nam. Tham gia buổi tiếp có thủ trưởng Cục Hậu cần-Kỹ thuật và một số cơ quan Bộ Tư lệnh Hải quân.
Việt Nam “Tuyên chiến với tình trạng khai thác IUU”: Vì uy tín của quốc gia

Việt Nam “Tuyên chiến với tình trạng khai thác IUU”: Vì uy tín của quốc gia

Quyết tâm gỡ "thẻ vàng" IUU, Thủ tướng Chính phủ đặt mục tiêu đến ngày 15/11/2025 sẽ chấm dứt tình trạng khai thác IUU; người đứng đầu bộ, ngành, địa phương sẽ bị xử lý xử lý nếu không thực hiện tốt.
Trạm ra đa Hải quân tiếp nhận người dân đến tránh bão

Trạm ra đa Hải quân tiếp nhận người dân đến tránh bão

Ngày 28/9, tại đặc khu Cồn Cỏ (tỉnh Quảng Trị), Trạm ra đa 540 (Trung đoàn 351, Vùng 3 Hải quân) đã tiếp nhận 5 người dân trên địa bàn đến tránh trú bão tại đơn vị.
Vùng 3 Hải quân sẵn sàng giúp người dân ứng phó với cơn bão số 10

Vùng 3 Hải quân sẵn sàng giúp người dân ứng phó với cơn bão số 10

Trong 2 ngày 26 và 27/9, tại thành phố Đà Nẵng - Trước diễn biến phức tạp của cơn bão số 10, Bộ Tư lệnh Vùng 3 Hải quân đã và đang chủ động triển khai đồng bộ, quyết liệt các biện pháp phòng, chống thiên tai, bão lũ nhằm đảm bảo an toàn tuyệt đối cho người, phương tiện, vũ khí trang bị và sẵn sàng hỗ trợ nhân dân khi có tình huống khẩn cấp.

Đọc nhiều

Tổng Bí thư Tô Lâm thăm Triều Tiên: Biểu hiện sinh động nhất của quan hệ truyền thống hữu nghị Việt Nam-Triều Tiên

Tổng Bí thư Tô Lâm thăm Triều Tiên: Biểu hiện sinh động nhất của quan hệ truyền thống hữu nghị Việt Nam-Triều Tiên

Nhân dịp Tổng Bí thư Tô Lâm có chuyến thăm cấp Nhà nước tới Triều Tiên và dự Lễ kỷ niệm 80 năm thành lập Đảng Lao động Triều Tiên (9-11/10), Đại sứ Việt Nam tại Triều Tiên Lê Bá Vinh đã chia sẻ với Báo Thế giới và Việt Nam ý nghĩa và những nội dung trọng tâm của chuyến thăm.
Tin quốc tế ngày 06/10: Trung Quốc ứng phó khẩn cấp với bão Matmo, Thái Lan yêu cầu dân Campuchia rời khỏi biên giới

Tin quốc tế ngày 06/10: Trung Quốc ứng phó khẩn cấp với bão Matmo, Thái Lan yêu cầu dân Campuchia rời khỏi biên giới

Trung Quốc kích hoạt ứng phó khẩn cấp với bão Matmo; Thái Lan yêu cầu người dân Campuchia rời khỏi biên giới; Nga không kích quy mô lớn vào Ukraine, ít nhất 5 người thiệt mạng... là tin tức quốc tế đáng chú ý ngày 06/10.
Đà Nẵng đón sinh viên Thái Lan học tiếng Việt

Đà Nẵng đón sinh viên Thái Lan học tiếng Việt

Ngày 06/10, Hội hữu nghị Việt Nam - Thái Lan thành phố Đà Nẵng phối hợp Trường Đại học Sư phạm (Đại học Đà Nẵng) và Trường Đại học Udon Thani Rajabhat (Thái Lan) tổ chức lễ chào mừng ba tân sinh viên Thái Lan đến học tập tại thành phố trong khuôn khổ dự án giáo dục "Chương trình tiếng Việt chuyên sâu cho sinh viên Thái Lan".
WVI hỗ trợ xây trường bán trú ở Điện Biên

WVI hỗ trợ xây trường bán trú ở Điện Biên

UBND tỉnh Điện Biên vừa có Quyết định số 2201/QĐ-UBND phê duyệt khoản viện trợ hơn 12,5 tỷ đồng do Tổ chức World Vision International (WVI) - Văn phòng đại diện tại Việt Nam tài trợ để thực hiện Dự án Trường bán trú - Ngôi nhà hạnh phúc tại 1 phường, 12 xã của tỉnh.
Nhà giàn DK1/9 hỗ trợ, cấp cứu ngư dân trong cơn nguy kịch

Nhà giàn DK1/9 hỗ trợ, cấp cứu ngư dân trong cơn nguy kịch

Lúc 11 giờ 00, ngày 07/10, Nhà giàn DK1/9 (Cụm Ba Kè), thuộc Tiểu đoàn DK1, Vùng 2 Hải quân đã kịp thời tiếp nhận, cấp cứu và hỗ trợ một ngư dân gặp nạn trên biển.
Lực lượng thực thi pháp luật trên biển Việt Nam-Philippines củng cố quan hệ

Lực lượng thực thi pháp luật trên biển Việt Nam-Philippines củng cố quan hệ

Hai bên trao đổi các nội dung hợp tác thực chất trong thời gian tới như tăng cường giao lưu, trao đổi đoàn, tập huấn chung, huấn luyện chuyên môn, phối hợp xử lý các tình huống trên biển.
Vui Tết Trung thu “Bố ở Nhà giàn – Con ở nhà có bạn”

Vui Tết Trung thu “Bố ở Nhà giàn – Con ở nhà có bạn”

Bộ Tư lệnh Vùng 2 Hải quân vừa tổ chức vui Tết Trung thu cho các cháu là con cán bộ, chiến sĩ Lữ đoàn 171 và Tiểu đoàn DK1.
infographic khuyen cao ve chieu tro gia danh cong an de lua dao
infographic chien dich tu hao viet nam nhuom do khong gian mang chao mung quoc khanh 29
infographic 7 thang nam 2025 ha noi don 1836 trieu luot khach du lich
infographic dau hieu nhan biet lu quet
so doanh nghiep thanh lap moi va quay tro lai hoat dong tang 265
infographic ky nang tranh bay lua dao du lich mua cao diem
infographics canh bao gia mao loi dung danh nghia mat tran to quoc de huy dong ung ho
Xin chờ trong giây lát...
[Video] Không khí rộn ràng ngày khai giảng năm học mới trên cả nước
[Video] Petr Tsvetov: Việt Nam ấm áp và thân thuộc
Việt Nam - Cuba: 65 năm cùng chung nhịp đập
[Video] Thiếu tướng Lào kể chuyện nhân dân Việt Nam che chở giữa mưa bom 1972
[Video] Bạn bè quốc tế gửi lời chúc tới nhân dân Việt Nam
[Video] Nhiều hoạt động cứu trợ người dân Nghệ An bị lũ lụt
[Video] Người truyền cảm hứng về tình yêu nước
Sinh viên Lào đi chùa tắm Phật mừng Tết cổ truyền Bunpimay
[Video] 60 phút - Hành trình thay đổi cuộc đời
MV "Bắc Bling": Cụ già, em nhỏ ngân nga, du khách gần xa tỏ bày hứng thú
[Video] Dự án CAF: Ươm mầm những công dân toàn cầu tương lai
[Video] Du khách quốc tế trải nghiệm lễ Phật đầu năm tại chùa Tam Bảo (Đà Nẵng)
Tết của bác sĩ trực cấp cứu - hồi sức tích cực
Đại sứ nhóm G4 hát "Năm qua đã làm gì"
[Video] Bản hòa ca tình hữu nghị chào năm mới 2025
Thời tiết hôm nay (10/9): Bắc Bộ mưa lớn

Thời tiết hôm nay (10/9): Bắc Bộ mưa lớn

Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, đêm qua và sáng sớm nay (10/9), khu vực Bắc Bộ, Thanh Hóa và Nghệ An, cao nguyên Trung Bộ và Nam Bộ có mưa rào và dông cục bộ.
Thời tiết hôm nay (01/8): Hà Nội có mưa dông, cảnh báo lốc sét

Thời tiết hôm nay (01/8): Hà Nội có mưa dông, cảnh báo lốc sét

Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia đưa ra thông tin dự báo thời tiết Hà Nội và các khu vực khác trên cả nước ngày và đêm 01/8.
Đơn giản hóa thủ tục hành chính về kinh doanh dịch vụ việc làm và đưa người lao động đi làm việc nước ngoài

Đơn giản hóa thủ tục hành chính về kinh doanh dịch vụ việc làm và đưa người lao động đi làm việc nước ngoài

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình ký Quyết định số 2020/QĐ-TTg ngày 13/9/2025 việc phê duyệt Phương án cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh thuộc phạm vi quản lý của Bộ Nội vụ.
Người dân chủ động theo dõi thời tiết, chằng chống nhà cửa, sẵn sàng ứng phó bão số 3 (Wipha)

Người dân chủ động theo dõi thời tiết, chằng chống nhà cửa, sẵn sàng ứng phó bão số 3 (Wipha)

Sáng 19/7, bão số 3 (Wipha) đã vượt qua đảo Lu Dông (Philippines), tiến vào Biển Đông với cường độ ngày càng mạnh. Dự báo trong những ngày tới, bão có thể đạt cấp 12, giật cấp 14, gây mưa lớn, biển động dữ dội, nguy cơ cao xảy ra lốc xoáy, sạt lở. Cơ quan chức năng khuyến cáo người dân cần theo dõi sát các bản tin dự báo thời tiết, chủ động phòng tránh, chằng chống nhà cửa, không ra khơi và chuẩn bị các phương án ứng phó thiên tai phù hợp.
Mặt trận Tổ quốc hướng dẫn cách hỗ trợ khắc phục thiệt hại do bão số 10 (Bualoi)

Mặt trận Tổ quốc hướng dẫn cách hỗ trợ khắc phục thiệt hại do bão số 10 (Bualoi)

Ngày 3/10, Ban Vận động cứu trợ Trung ương (Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam) ban hành Hướng dẫn số 16 về mức hỗ trợ một số nội dung chi từ nguồn đóng góp tự nguyện, theo quy định tại Điều 11 Nghị định 93/2021/NĐ-CP của Chính phủ. Văn bản này được áp dụng cho đợt hỗ trợ các địa phương khắc phục thiệt hại nặng nề do cơn bão số 10 (Bualoi) gây ra.
Những khuyến cáo người dân cần lưu ý để đảm bảo an toàn trước, trong và sau bão số 3

Những khuyến cáo người dân cần lưu ý để đảm bảo an toàn trước, trong và sau bão số 3

Sáng 20/7, cường độ bão số 3 (Wipha) mạnh lên đầu cấp 12 (118-133km/h), giật cấp 15. Dự báo trong hôm nay và những ngày tới, bão sẽ tiếp tục di chuyển theo hướng tây, sau chuyển tây tây nam hướng về phía nước ta với tốc độ 20-25km/h. Trước diễn biến của bão, Cục Quản lý đê điều và Phòng, chống thiên tai (Bộ Nông nghiệp và Môi trường) hướng dẫn kỹ năng ứng phó với bão số 3 và mưa lũ sau bão.
Phiên bản di động