Trang chủ Gia đình Việt Tập tục
18:17 | 07/06/2023 GMT+7

Gìn giữ, phát huy nghề dệt thổ cẩm của người Tày

aa
Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã công bố danh mục 12 Di sản Văn hóa phi vật thể Quốc gia, trong đó có nghề thủ công truyền thống dệt thổ cẩm của người Tày.
Tăng cường sự tham gia của nữ sĩ quan vào việc gìn giữ hòa bình Tăng cường sự tham gia của nữ sĩ quan vào việc gìn giữ hòa bình
Giữ gìn văn hóa truyền thống Việt qua Đại lễ Phật Đản tại Lào Giữ gìn văn hóa truyền thống Việt qua Đại lễ Phật Đản tại Lào
Gìn giữ, phát huy nghề dệt thổ cẩm của người Tày
Bà Nông Thị Thược luôn đau đáu nỗi niềm gìn giữ và phát huy nghề dệt thổ cẩm truyền thống ở Luống Nọi.

Để gìn giữ và lưu truyền nghề truyền thống này, ngành chức năng của tỉnh đang đề ra nhiều giải pháp.

Theo bà Đàm Thị Huệ, Chủ tịch UBND xã Ngọc Đào, Lũng Nọi (tiếng Tày) có nghĩa là thung lũng nhỏ. Xóm Lũng Nọi có 100% là người Tày sinh sống; có 83 hộ gia đình với 307 nhân khẩu. Trước đây, cả xóm đều thực hành nghề dệt thổ cẩm. Tuy nhiên, từ năm 2012 đến nay, địa bàn chỉ còn khoảng 30 hộ thực hành nghề.

Chủ tịch UBND xã Ngọc Đào nhấn mạnh, nghề dệt thổ cẩm của người Tày xóm Lũng Nọi là nghề thủ công truyền thống có từ lâu đời, hình thành và phát triển một cách tự nhiên trong quá trình lao động, xuất phát từ tập quán tự cung tự cấp. Thổ cẩm truyền thống của người Tày nơi đây được tạo hình, trang trí bằng nhiều loại hoa văn phong phú đẹp mắt trên chất liệu vải chàm với kỹ thuật dệt, tạo hoa văn tinh tế, thể hiện được sự khéo léo của đôi bàn tay và óc thẩm mỹ sáng tạo của người phụ nữ.

Thông qua các họa tiết trang trí, hoa văn trên thổ cẩm, người dân nơi đây gửi gắm tâm tư, tình cảm và những khát vọng sống của bản thân; thể hiện thế giới tâm hồn, cuộc sống lao động, tình yêu thương giữa con người với con người và mối liên hệ giữa con người với thế giới tự nhiên.

Trong hơn 30 hộ thực hành nghề dệt thổ cẩm, gia đình Nghệ nhân Nông Thị Thược (xóm Lũng Nọi, xã Ngọc Đào) duy trì thường xuyên nhất. Nghệ nhân Nông Thị Thược cho biết, nghề dệt thổ cẩm của người Tày ở Lũng Nọi là sự kết hợp hài hòa giữa hoa văn, màu sắc và đường nét. Các màu sắc sáng, tối, nóng, lạnh được xử lý khéo léo trên nền chủ đạo là màu trắng đục, tạo nên bản sắc riêng, độc đáo chỉ có ở nơi đây.

Kỹ thuật dệt thổ cẩm truyền thống của người Tày bao gồm các công đoạn như: quay sợi, mắc khung, tạo hoa văn, dệt vải. Nghề dệt thổ cẩm đòi hỏi sự kiên trì, đôi bàn tay khéo léo và sự sáng tạo của người phụ nữ dân tộc Tày. Họ giăng những que tre trên khung cửi đã lập trình sẵn các mẫu hoa văn, dệt thổ cẩm bằng cách đưa sợi vải vào con thoi, rồi con thoi đưa qua, đưa lại trên khung cửi. Mỗi lần chỉ tạo được một hoa văn. Nếu muốn tạo hoa văn khác sẽ phải lập trình lại từ đầu. Nét độc đáo là đồng bào Tày ở Ngọc Đào là tạo hoa văn trên mặt trái của sản phẩm thổ cẩm, không phải dệt từ mặt phải như kĩ thuật dệt thông thường…

Công cụ để dệt ra sản phẩm thổ cẩm là khung cửi, con thoi được làm bằng gỗ, trên khung cửi là những que tre mềm mại để tạo hoa văn. Hoa văn trang trí có ba dạng chủ yếu là: hoa văn hình học, hoa văn hiện thực về thực vật, hoa văn hiện thực về động vật. Ngoài ra, còn có một số hoa văn tín ngưỡng tôn giáo trên trang phục của các thầy Then, thầy Tào.

Những hoa văn tạo ra trên sản phẩm thổ cẩm phản ánh trung thực xã hội, những hoạt động lao động sản xuất và văn hóa tinh thần của người Tày xóm Lũng Nọi. Hoa văn thể hiện mối quan hệ mật thiết giữa con người với thiên nhiên, sự hòa đồng vốn có như là quy luật bất biến. Màu chủ đạo trên các sản phẩm thổ cẩm là xanh, đỏ, vàng, tím, trắng, đen. Từ các màu này, người dệt sẽ pha chế các gam màu đậm, nhạt phù hợp theo ý tưởng cho từng sản phẩm.

Người phụ nữ Tày dùng các tấm thổ cẩm dệt được để may mặt chăn, mặt địu con, khăn trải giường và những bộ trang phục đặc sắc của dân tộc. Ngày nay, các sản phẩm thổ cẩm vẫn được dùng trong đời sống tâm linh như: những tấm trướng che bàn thờ, một số chi tiết cấu thành tấm áo, mũ, khăn, túi đựng đồ nghề, đệm ngồi của thầy cúng…

Để gìn giữ, phát huy Di sản Văn hóa phi vật thể quốc gia, ngành Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh đã gắn nghề dệt thổ cẩm với phát triển du lịch tạo nên điểm độc đáo thu hút khách du lịch đến tham quan, trải nghiệm.

Bà Tô Thị Trang, Phó Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Cao Bằng cho biết, thời gian tới, tỉnh sẽ có những phương án cụ thể hơn trong việc bảo tồn, phát huy giá trị nghề dệt thổ cẩm của người Tày ở Lũng Nọi. Trong đó, tỉnh chú ý xây dựng và triển khai đề án hỗ trợ, đào tạo, nâng cao tay nghề cho người dệt thổ cẩm; khuyến khích đồng bào Tày ở Lũng Nọi chủ động định hướng, động viên bà con đầu tư khung dệt thủ công, đa dạng hóa mẫu mã, chủng loại các sản phẩm thổ cẩm..., tạo ra sản phẩm chất lượng cung ứng cho thị trường. Cùng với đó, tỉnh tiếp tục đẩy mạnh quảng bá, thu hút du khách đến trải nghiệm nhằm giữ gìn, phát huy và nâng cao thu nhập cho người dân làm nghề dệt thổ cẩm…

Theo Chu Hiệu (TTXVN)

https://baotintuc.vn/van-hoa/gin-giu-phat-huy-nghe-det-tho-cam-cua-nguoi-tay-20230607113956809.htm

Nghề dệt choàng ở Đồng Tháp: Cung ứng gần 2 triệu sản phẩm khăn rằn mỗi năm Nghề dệt choàng ở Đồng Tháp: Cung ứng gần 2 triệu sản phẩm khăn rằn mỗi năm
Gìn giữ nét đẹp trong những làn điệu dân ca Bố Y Gìn giữ nét đẹp trong những làn điệu dân ca Bố Y
Theo Báo Tin Tức/ TTXVN
Nguồn: baotintuc.vn

Tin bài liên quan

Những bàn tay níu nghề thổ cẩm ở Đạ Long

Những bàn tay níu nghề thổ cẩm ở Đạ Long

Giữa thôn 2, xã Đạ Long (huyện Đam Rông, tỉnh Lâm Đồng) – nơi từng được biết đến với tên gọi làng K’Tung – tiếng khung dệt vẫn lách cách vang lên mỗi ngày từ đôi tay của 4–5 nghệ nhân cao tuổi, hơn 20 phụ nữ còn gắn bó với nghề và một lớp trẻ đang tập tành kéo sợi. Ít ỏi nhưng bền bỉ, họ chính là những người đang giữ nhịp thở cuối cùng cho nghề dệt thổ cẩm – di sản văn hóa độc đáo của đồng bào các dân tộc nơi đây – với một niềm tin lặng lẽ: nghề sẽ không biến mất, nếu còn người giữ lửa.
An Giang: Nghề làm đường thốt nốt của đồng bào Khmer là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

An Giang: Nghề làm đường thốt nốt của đồng bào Khmer là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia

Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch vừa có quyết định công nhận nghề làm đường thốt nốt của đồng bào Khmer tại huyện Tri Tôn và thị xã Tịnh Biên, tỉnh An Giang là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia.

Các tin bài khác

Tín ngưỡng thờ cúng của người Việt qua lăng kính học giả Pháp

Tín ngưỡng thờ cúng của người Việt qua lăng kính học giả Pháp

Cuốn sách “Biểu tượng, phù hiệu và đồ thờ của người An Nam” của học giả Pháp Gustave Dumoutier khám phá đời sống tinh thần của người Việt thế kỷ XIX
[Ảnh] Lễ cúng Rằm tháng Giêng - Nét đẹp văn hoá truyền thống Việt Nam

[Ảnh] Lễ cúng Rằm tháng Giêng - Nét đẹp văn hoá truyền thống Việt Nam

Mỗi dịp Rằm tháng Giêng, hay còn gọi là Tết Nguyên Tiêu, theo phong tục truyền thống, mỗi gia đình Việt đều chuẩn bị mâm cỗ cúng thành kính dâng lên tổ tiên và các đấng thần linh, thể hiện lòng biết ơn, tôn kính đối với những người đi trước và cầu mong một năm mới an lành, may mắn.
[Ảnh] Tái hiện lễ hạ nêu, khai ấn trong cung đình Huế

[Ảnh] Tái hiện lễ hạ nêu, khai ấn trong cung đình Huế

Ngày 4/2, Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế tổ chức lễ hạ nêu ở sân Triệu Miếu và Thế Miếu bên trong Đại nội Huế, đánh dấu kết thúc Tết Nguyên đán năm Ất Tỵ.
"Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi" - những ẩn ý của người xưa

"Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi" - những ẩn ý của người xưa

Tập tục “Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi” vào dịp Tết Nguyên đán có từ lâu đời, chứa đựng nhiều triết lý sâu sắc về cuộc sống của cha ông ta và vẫn giữ nguyên giá trị đến tận ngày nay.

Đọc nhiều

Phát triển thực chất quan hệ Việt Nam - Fukushima (Nhật Bản) qua giao lưu và hợp tác nhân dân

Phát triển thực chất quan hệ Việt Nam - Fukushima (Nhật Bản) qua giao lưu và hợp tác nhân dân

Ngày 20/10 tại Hà Nội, Phó Chủ tịch thường trực Hội hữu nghị Việt Nam - Nhật Bản Bùi Khắc Sơn đã tiếp đoàn Hội hữu nghị Nhật Bản - Việt Nam tỉnh Fukushima do nghệ sĩ sáo Shakuhachi Tachibana Saburo dẫn đầu. Hai bên trao đổi về các biện pháp tăng cường giao lưu nhân dân, hợp tác văn hóa, y tế, nông nghiệp và các lĩnh vực cùng quan tâm, góp phần củng cố quan hệ hữu nghị giữa Việt Nam và Nhật Bản.
Tin quốc tế ngày 22/10: Ukraine tăng ngân sách quốc phòng lên mức kỷ lục, Ba Lan cảnh báo bắt giữ Tổng thống Nga

Tin quốc tế ngày 22/10: Ukraine tăng ngân sách quốc phòng lên mức kỷ lục, Ba Lan cảnh báo bắt giữ Tổng thống Nga

Ukraine tăng ngân sách quốc phòng lên mức kỷ lục hơn 70 tỉ USD; Ba Lan cảnh báo bắt giữ Tổng thống Nga nếu bay qua không phận nước này; Cựu Tổng thống Pháp đầu tiên trong lịch sử phải thi hành án tù... là tin tức quốc tế đáng chú ý ngày 22/10.
Thanh Hóa tiếp nhận đào tạo chuyên ngành cho 29 lưu học sinh tỉnh Houaphan

Thanh Hóa tiếp nhận đào tạo chuyên ngành cho 29 lưu học sinh tỉnh Houaphan

Ngày 20/10, UBND tỉnh Thanh Hóa có Quyết định số 3315/QĐ-UBND về việc giao tiếp nhận đào tạo chuyên ngành cho 29 lưu học sinh tỉnh Houaphan (CHDCND Lào) theo Thỏa thuận hợp tác giữa tỉnh Thanh Hóa và tỉnh Houaphan giai đoạn 2021-2025.
Trang bị kỹ năng an toàn số cho học sinh Việt Nam

Trang bị kỹ năng an toàn số cho học sinh Việt Nam

Chuỗi sự kiện truyền thông với chủ đề “Cùng nhau an toàn trực tuyến” vừa đồng loạt diễn ra tại 7 trường học trên địa bàn dự án của Plan International Việt Nam – mang đến cho học sinh những kiến thức thiết thực để bảo vệ bản thân trong không gian mạng.
Quảng Trị và Xa Vẳn Na Khẹt diễn tập liên hợp ngăn chặn di cư tự do qua biên giới

Quảng Trị và Xa Vẳn Na Khẹt diễn tập liên hợp ngăn chặn di cư tự do qua biên giới

Ngày 16/10, tại khu vực Hướng Hóa (Quảng Trị), Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Trị phối hợp với Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Xa Vẳn Na Khẹt (Lào) tổ chức diễn tập liên hợp ngăn chặn người di cư tự do, xuất nhập cảnh trái phép qua biên giới Việt Nam – Lào.
Tập huấn công tác quản lý, bảo vệ biên giới cho 40 cán bộ biên phòng Lào

Tập huấn công tác quản lý, bảo vệ biên giới cho 40 cán bộ biên phòng Lào

Sáng 13/10, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Nghệ An tổ chức khai mạc lớp tập huấn công tác quản lý, bảo vệ biên giới cho 40 cán bộ Bộ đội Biên phòng thuộc Bộ Chỉ huy Quân sự các tỉnh Xiêng Khoảng và Hủa Phăn (CHDCND Lào).
Trao Nhà đồng đội cho gia đình quân nhân có hoàn cảnh khó khăn

Trao Nhà đồng đội cho gia đình quân nhân có hoàn cảnh khó khăn

Ngày 10/10, tại ấp Long Thới, xã Long Bình, tỉnh Đồng Tháp, Trung tâm Bảo đảm kỹ thuật (BĐKT), Vùng 2 Hải quân phối hợp với Quỹ học bổng Vừ A Dính và Câu lạc bộ “Vì Hoàng Sa-Trường Sa thân yêu" cùng cấp ủy, chính quyền địa phương tổ chức lễ bàn giao "Nhà đồng đội" tặng quân nhân có hoàn cảnh khó khăn.
infographic quan he huu nghi truyen thong va hop tac nhieu mat viet nam phan lan
quan he huu nghi truyen thong viet nam trieu tien
infographic khuyen cao ve chieu tro gia danh cong an de lua dao
infographic chien dich tu hao viet nam nhuom do khong gian mang chao mung quoc khanh 29
infographic 7 thang nam 2025 ha noi don 1836 trieu luot khach du lich
infographic dau hieu nhan biet lu quet
so doanh nghiep thanh lap moi va quay tro lai hoat dong tang 265
Xin chờ trong giây lát...
[Video] Lễ dâng y Kathina tại Đà Nẵng: Sợi dây gắn kết Phật giáo các nước châu Á
Cả nước hướng về Thái Nguyên: Chung tay giúp người dân vượt qua mưa lũ
Trailer lễ hội Văn hóa Thế giới tại Hà Nội lần thứ nhất
[Video] Không khí rộn ràng ngày khai giảng năm học mới trên cả nước
[Video] Petr Tsvetov: Việt Nam ấm áp và thân thuộc
Việt Nam - Cuba: 65 năm cùng chung nhịp đập
[Video] Thiếu tướng Lào kể chuyện nhân dân Việt Nam che chở giữa mưa bom 1972
[Video] Bạn bè quốc tế gửi lời chúc tới nhân dân Việt Nam
[Video] Nhiều hoạt động cứu trợ người dân Nghệ An bị lũ lụt
[Video] Người truyền cảm hứng về tình yêu nước
Sinh viên Lào đi chùa tắm Phật mừng Tết cổ truyền Bunpimay
[Video] 60 phút - Hành trình thay đổi cuộc đời
MV "Bắc Bling": Cụ già, em nhỏ ngân nga, du khách gần xa tỏ bày hứng thú
[Video] Dự án CAF: Ươm mầm những công dân toàn cầu tương lai
[Video] Du khách quốc tế trải nghiệm lễ Phật đầu năm tại chùa Tam Bảo (Đà Nẵng)
Thời tiết hôm nay (22/10): Bắc Bộ đón không khí lạnh, Trung Bộ mưa lớn do bão số 12

Thời tiết hôm nay (22/10): Bắc Bộ đón không khí lạnh, Trung Bộ mưa lớn do bão số 12

Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia cho biết hôm nay 22/10, thời tiết Bắc Bộ, Thanh Hóa và Nghệ An ngày nắng, đêm và sáng lạnh, vùng núi có nơi rét. Khu vực từ Hà Tĩnh đến Quảng Ngãi có mưa vừa, mưa to và dông, cục bộ có nơi mưa rất to do ảnh hưởng của hoàn lưu bão số 12 kết hợp với không khí lạnh tăng cường mạnh.
Thời tiết hôm nay (14/10): Mưa giông kéo dài ở nhiều nơi

Thời tiết hôm nay (14/10): Mưa giông kéo dài ở nhiều nơi

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, đêm qua và sáng sớm nay (14/10), ở khu vực Đông Bắc Bộ, khu vực từ Thanh Hóa đến thành phố Huế, cao nguyên Trung Bộ và miền Đông Nam Bộ có mưa rào và giông rải rác, cục bộ có nơi mưa to.
Thời tiết hôm nay (10/9): Bắc Bộ mưa lớn

Thời tiết hôm nay (10/9): Bắc Bộ mưa lớn

Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, đêm qua và sáng sớm nay (10/9), khu vực Bắc Bộ, Thanh Hóa và Nghệ An, cao nguyên Trung Bộ và Nam Bộ có mưa rào và dông cục bộ.
Thời tiết hôm nay (01/8): Hà Nội có mưa dông, cảnh báo lốc sét

Thời tiết hôm nay (01/8): Hà Nội có mưa dông, cảnh báo lốc sét

Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia đưa ra thông tin dự báo thời tiết Hà Nội và các khu vực khác trên cả nước ngày và đêm 01/8.
Đơn giản hóa thủ tục hành chính về kinh doanh dịch vụ việc làm và đưa người lao động đi làm việc nước ngoài

Đơn giản hóa thủ tục hành chính về kinh doanh dịch vụ việc làm và đưa người lao động đi làm việc nước ngoài

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình ký Quyết định số 2020/QĐ-TTg ngày 13/9/2025 việc phê duyệt Phương án cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh thuộc phạm vi quản lý của Bộ Nội vụ.
Người dân chủ động theo dõi thời tiết, chằng chống nhà cửa, sẵn sàng ứng phó bão số 3 (Wipha)

Người dân chủ động theo dõi thời tiết, chằng chống nhà cửa, sẵn sàng ứng phó bão số 3 (Wipha)

Sáng 19/7, bão số 3 (Wipha) đã vượt qua đảo Lu Dông (Philippines), tiến vào Biển Đông với cường độ ngày càng mạnh. Dự báo trong những ngày tới, bão có thể đạt cấp 12, giật cấp 14, gây mưa lớn, biển động dữ dội, nguy cơ cao xảy ra lốc xoáy, sạt lở. Cơ quan chức năng khuyến cáo người dân cần theo dõi sát các bản tin dự báo thời tiết, chủ động phòng tránh, chằng chống nhà cửa, không ra khơi và chuẩn bị các phương án ứng phó thiên tai phù hợp.
Phiên bản di động