Bộ trưởng Trần Hồng Hà: "Sốt đất là đương nhiên"
Đánh giá việc quản lý đất đai luôn là vấn đề khó, nhạy cảm, Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) Nguyễn Anh Trí (Đoàn ĐBQH TP.Hà Nội) bày tỏ mối quan tâm đến thị trường đất đai tại các địa phương dự kiến hình thành đặc khu như Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc, nếu đang hết sức sôi động, diễn biến phức tạp, gây bức xúc lớn cho xã hội. "Bộ trưởng có biết chuyện đó không? Chính phủ, Bộ TN&MT, địa phương đã giải quyết thế nào, đã thực sự yên tâm chưa?", đại biểu Hà Nội đặt câu hỏi.
Chất vấn này của đại biểu Trí trong lần đặt câu hỏi đầu tiên đã không được "tư lệnh" ngành TN&MT trả lời.
Trong phần tranh luận, đại biểu Trí nhắc Bộ trưởng Trần Hồng Hà: "Về thị trường đất ở Vân Đồn, Bắc Vân Phong, Phú Quốc đang sôi động, tôi chưa thấy được trả lời".
Bộ trưởng Bộ TN&MT thừa nhận trong vấn đề quản lý đất đai, đúng là tầm nhìn của chúng ta còn hạn chế. "Khi có kỳ vọng thì theo quy luật là đổ xô vào đầu tư. Chúng ta biết nhưng chưa làm được việc phòng ngừa thay vì biện pháp hành chính. Nhưng ngay cả dự án sân bay Long Thành đã có giải pháp phòng ngừa từ cách đây 5 năm nhưng thực tế dân người có nhiều biện pháp giao dịch ngầm như ủy quyền cho người mua...", Bộ trưởng nói.
Bộ trưởng Trần Hồng Hà trả lời chất vấn. Ảnh VGP.
Vị đứng đầu ngành tài nguyên kiến nghị: Việc đưa ra Chỉ thị về tình hình sốt đất ở 3 địa phương có đặc khu là đúng nhưng hình thức ban hành chỉ thị là không phù hợp với quy định của pháp luật.
Theo ông, muốn quản lý khả thi phải có cơ chế, quy chế đặc biệt, như ban hành Nghị quyết của Quốc hội. Rộng hơn, phải tính toán trong luật sở hữu đất đai để tiên lượng được các vấn đề như ĐB nêu.
"Sốt đất là đương nhiên nhưng nghiêm trọng là chuyển đổi mục đích sử dụng đất rừng, đất nông nghiệp. Trình độ, năng lực, tính nhạy cảm của cơ quan quản lý chưa kịp thời, khi quy hoạch đầu tư, việc đền bù phải áp dụng biện pháp nào để đảm bảo công bằng. Tôi cho rằng lúc này, địa phương tại các đặc khu phải tập trung xem hồ sơ đất đai để quản lý hiện trạng trước khi thực hiện đền bù. Như vậy, sẽ đảm bảo người dân, người đến khai hoang xứng đáng được hưởng, còn người dầu cơ không được hưởng", Bộ trưởng Trần Hồng Hà nói.
Cần Nghị quyết đặc thù để quản lý đất đặc khu
Về tình hình thị trường đất đai tại một số địa phương xây dựng đặc khu đang diễn biến phức tạp, Bộ trưởng cho rằng, vấn đề này liên quan đến tầm nhìn. Bởi theo quy luật thì khi nhìn thấy tiềm năng là người dân sẽ đổ xô vào đất đai, nhưng chúng ta chưa có giải pháp để ngăn chặn trước tình trạng này.
Vừa qua cũng đã có một số giải pháp mang tính chỉ thị hành chính để ngăn chặn, nhưng thực tế người dân đã có nhiều giao dịch “ngầm”.
Bộ trưởng TN&MT Trần Hồng Hà. Ảnh VGP.
Theo Bộ trưởng, từ 10 năm trước, đất đai ở khu vực làm sân bay Long Thành cũng xảy ra tình trạng tương tự mà dù chính quyền có dừng chứng nhận các giao dịch thì việc mua bán “ngầm” vẫn diễn ra. Vấn đề sốt đất là đương nhiên nhưng nghiêm trọng hơn là việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất, từ đất rừng, đất đặc dụng thành đất xây dựng, hệ quả khó lường. Nếu các giao dịch trái pháp luật thì khi đền bù, thu hồi đất cần phải áp dụng sao cho công bằng.
Do đó, về việc tạm dừng giao dịch như cách một số địa phương vừa làm, Bộ trưởng cho rằng việc ra chỉ thị không phù hợp với pháp luật hiện nay. Quốc hội cần ban hành Nghị quyết đặc thù để quản lý đất đai tại các đặc khu thì hiệu quả hơn.
Theo Bộ trưởng Trần Hồng Hà, các địa phương cần xem xét lại hồ sơ quản lý hiện trạng đất đai để có chính sách công bằng, kiên quyết xử lý để những người đầu cơ không được hưởng lợi từ những giao dịch đất đai vào thời điểm như vừa qua.
V.H (t/h)