Trang chủ Văn hóa - Du lịch Khỏe đẹp
00:00 | 06/06/2019 GMT+7

Bác sĩ ung bướu chỉ ra sai lầm phổ biến khi tầm soát ung thư

aa
Bác sĩ Nguyễn Triệu Vũ – Trưởng khoa Ung bướu, Bệnh viện Quận Thủ Đức đã chỉ ra những sai lầm của người dân khi tầm soát ung thư tại các bệnh viện, cơ sở có kinh doanh dịch vụ tầm soát ung thư.    
Phẫu thuật thành công cho bà cụ 92 tuổi mắc ung thư vú Diễn biến mới nhất sức khỏe bà mẹ ung thư giai đoạn cuối vẫn quyết sinh con Người đàn ông 7 năm không ra khỏi Hà Nội vì muốn làm điều này cho người vợ bị ung thư Đã có thuốc điều trị ung thư dạ dày di căn

Tầm soát ung thư là phát hiện ung thư ở giai đoạn rất sớm, không có bất cứ biểu hiện nào của bệnh. Trong bối cảnh hiện nay, khi căn bệnh ung thư trở thành một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong ở người thì nhu cầu tầm soát ung thư của người dân ngày càng lớn.

Bởi nếu phát hiện ung thư giai đoạn sớm hầu hết sẽ được chữa khỏi bằng phương pháp đơn giản, ít tốn kém, với rất ít tác dụng phụ, không ảnh hưởng đến chức năng, thẩm mỹ.

Tuy nhiên, chính vì nhu cầu đó mà dịch vụ tầm soát ung thư mọc lên như nấm sau mưa ở các phòng khám, bệnh viện rất khó kiểm soát chất lượng dịch vụ và dịch vụ tầm soát đó có phù hợp với từng người bệnh hay không. Bác sĩ Nguyễn Triệu Vũ – Trưởng khoa Ung bướu, Bệnh viện Quận Thủ Đức (TP HCM) đã chỉ ra những sai lầm phổ biến của người dân khi tầm soát ung thư.

bac si ung buou chi ra sai lam pho bien khi tam soat ung thu
Bác sĩ Nguyễn Triệu Vũ - Trưởng khoa Ung bướu, Bệnh viện Quận Thủ Đức (TP HCM) đang thăm khám cho bệnh nhân.

- Bác sĩ đánh giá như thế nào về dịch vụ tầm soát ung thư hiện nay tại các phòng khám và bệnh viện?

Không khó nhận thấy hiện nay có rất nhiều gói tầm soát ung thư được quảng cáo khắp nơi. Tuy nhiên hầu hết đều mang tính kinh doanh là chính, thiếu khoa học và không giúp ích cho người được tầm soát.

Chẳng hạn việc xét nghiệm tràn lan các chất chỉ điểm khối u trong máu như CEA, CA 125 hoặc CA 153… đều không có cơ sở khoa học do các chất này có thể tăng trong nhiều bệnh lý khác nhau, lành tính cũng như ác tính.

Hoặc nhiều người thật sự bị khối u nhưng xét nghiệm vẫn bình thường do đó kết quả xét nghiệm có thể gây hoang mang hoặc yên tâm giả tạo cho người được xét nghiệm.

Việc lạm dụng các phương tiện hình ảnh như chụp cắt lớp toàn thân nhằm tầm soát ung thư cũng không mang lại hiệu quả tốt và chưa được tổ chức nào khuyên dùng.

- Người dân không chỉ lạc lối trong “ma trận” các dịch vụ tầm soát ung thư mà còn hoang mang khi mỗi nơi một giá, có trường hợp chênh lệch rất nhiều. Vậy liệu có phải giá càng cao thì chất lượng dịch vụ càng hiệu quả không, thưa bác sĩ?

Điều này không đúng, muốn hiệu quả thì phải tầm soát đúng. Ung thư hiện nay là một đại dịch, tuy nhiên mỗi nước lại có đặc điểm riêng. Chẳng hạn ung thư tiền liệt tuyến là ung thư hàng đầu tại Mỹ và châu Âu nhưng ít gặp ở Việt Nam, do đó áp dụng nguyên chương trình tầm soát từ nước ngoài vào Việt Nam có thể không mang lại hiệu quả.

Một ví dụ khác là tầm soát sai hướng, điển hình là siêu âm bướu cổ (tuyến giáp) nhằm tầm soát ung thư tuyến giáp. Ung thư giáp có diễn tiến rất chậm và rất nhiều người bị khối u nhưng không cần điều trị và vẫn chung sống hòa bình với nó trong nhiều năm.

Kinh nghiệm từ Hàn Quốc cho thấy, sau thời gian đầu đẩy mạnh siêu âm bướu cổ họ phát hiện rất nhiều trường hợp ung thư giáp nhưng sau 15 năm theo dõi họ nhận thấy không hề cải thiện về tiên lượng của bệnh lý này. Điều đó có nghĩa là rất nhiều bệnh nhân đã bị chẩn đoán và điều trị không cần thiết. Điều này gây tốn kém và biến chứng đáng tiếc cho bệnh nhân mà không mang đến lợi ích nào khác.

Hiện nay, không có bất kỳ một cơ quan, hiệp hội y khoa nào khuyên nên tầm soát ung thư giáp bằng siêu âm. Nạn “dịch bướu cổ” hiện nay hoàn toàn là do nhân viên y tế gây ra và không giúp ích gì cho người dân ngoài biến chứng, tốn kém và lo lắng.

- Tầm soát ung thư như thế nào là hiệu quả, thưa bác sĩ?

Tầm soát ung thư không chỉ là xét nghiệm. Tầm soát ung thư có thể bao gồm: phết tế bào, siêu âm, chụp xq tuyến vú, nội soi ruột già… Những loại ung thư có thể tầm soát hiện nay như ung thư cổ tử cung, ung thư vú, ung thư ruột già, phổi…

Tuy nhiên để tiến hành tầm soát ung thư trên diện rộng thì phải tùy vào đặc điểm bệnh tật và phương tiện, cơ sở hạ tầng của mỗi nước, điều này phải nhờ đến Bộ y tế hoặc các tổ chức lớn có kế hoạch trang bị đồng bộ, theo dõi, đánh giá sau tầm soát. Theo tôi hiện nay phết tế bào cổ tử cung nhằm tầm soát ung thư cổ tử cung vẫn là phương pháp dễ thực hiện và hiệu quả nhất.

Chẳng hạn muốn tầm soát ung thư vú đúng chuẩn thì phải có siêu âm vú và máy X-quang tuyến vú, không thể thiếu đội ngũ kĩ thuật viên, bác sĩ chuyên khoa hình ảnh. Thêm nữa là bác sĩ chuyên khoa ung bướu, giải phẫu bệnh để khi phát hiện bất thường khi tầm soát sẽ tiếp tục xử trí và theo dõi cho bệnh nhân. Việc có đầy đủ ê kíp và phương tiện như vậy không phải địa phương nào cũng làm được.

Điều quan trọng nhất đối với tầm soát là xử trí và theo dõi sau đó. Không nên nhìn tầm soát chỉ là thỉnh thoảng đi xét nghiệm mà phải nhìn như một quá trình. Khi phát hiện bất thường người dân phải được tư vấn các bước tiếp theo, chẳng hạn nếu phết tế bào cổ tử cung có nghi ngờ, nhân viên y tế sẽ hướng dẫn người bệnh sẽ điều trị ra sao hoặc cách theo dõi tiếp theo mà không làm họ hoảng sợ.

bac si ung buou chi ra sai lam pho bien khi tam soat ung thu
Tầm soát ung thư đúng nơi, đúng chỗ để phát hiện kịp thời mầm bệnh và điều trị có hiệu quả.

- Vậy, theo bác sĩ đã có trường hợp nào bệnh nhân đi tầm soát tại cơ sở y tế nhưng kết quả lại sai lệch không?

Tôi có bệnh nhân đã lớn tuổi, do gia đình có điều kiện nên hầu như tháng nào bệnh nhân cũng đến một bệnh viện để khám sức khỏe tổng quát và “tầm soát” ung thư. Tuy nhiên khi phát hiện ung thư gan thì bệnh đã ở giai đoạn cuối, đây là điều đáng tiếc.

Hoặc một bệnh nhân mới ngoài 30 tuổi đến một bệnh viện lớn tầm soát ung thư vú và được cho chụp xq tuyến vú (nhũ ảnh) và trên phim có một nốt mờ nhỏ và cô này vô cùng hoảng sợ. Đối với trường hợp này tôi phải trấn an rất nhiều và hẹn bệnh nhân tái khám 6 tháng sau. Đây có thể coi là sự cố do bác sĩ gây ra vì nhũ ảnh không nên chỉ định cho phụ nữ dưới 40 tuổi do mô vú người trẻ rất dầy khiến nhũ ảnh thiếu chính xác, đồng thời chụp xq tuyến vú trên người trẻ sẽ khiến mô vú hấp thu tia X và tư nó là yếu tố nguy cơ gây ung thư vú

- Bác sĩ có lời khuyên như thế nào với người dân đang có nhu cầu tầm soát ung thư?

Theo tôi, người dân không nên quá lạm dụng và quá tin tưởng vào các xét nghiệm vì hiện nay không có một xét nghiệm nào giúp pháp hiện chính xác tuyệt đối ung thư.

Cách tốt nhất là duy trì lối sống khỏe mạnh, chích ngừa viêm gan siêu vi B và virus gây u nhú (HPV) là cách tốt giúp giảm nguy cơ ung thư gan và ung thư cổ tử cung. Người dân cũng cần chú ý đến những thay đổi của cơ thể như khối u ở vú hoặc ra máu âm đạo bất thường, đi cầu ra máu…để đến bệnh viện khám sớm là cách tốt để bảo vệ cơ thể.

Bác sĩ Nguyễn Triệu Vũ
Nguồn:

Tin bài liên quan

WHO ra mắt nền tảng mới cung cấp thuốc điều trị ung thư miễn phí cho hàng nghìn trẻ em

WHO ra mắt nền tảng mới cung cấp thuốc điều trị ung thư miễn phí cho hàng nghìn trẻ em

Tổ chức Y tế thế giới (WHO) đã ra mắt một nền tảng mới cung cấp thuốc điều trị ung thư miễn phí cho hàng nghìn trẻ em sống ở các quốc gia có thu nhập thấp và trung bình. Cùng với đó, các nhà nghiên cứu Australia và New Zealand đã phát triển một phương pháp điều trị mới cho bệnh sarcoma ở trẻ em bằng cách sử dụng các tế bào miễn dịch được thiết kế đặc biệt.
Anh phát triển vaccine ngừa ung thư phổi đầu tiên trên thế giới

Anh phát triển vaccine ngừa ung thư phổi đầu tiên trên thế giới

Các nhà khoa học tại Anh đang sử dụng công nghệ tương tự đã tạo ra vaccine ngừa COVID-19 của AstraZeneca để phát triển một loại vaccine đầu tiên trên thế giới có khả năng kích hoạt hệ miễn dịch để tiêu diệt tế bào ung thư và ngăn chặn ung thư phổi ở những người có nguy cơ cao.
Al Jazeera: Số ca ung thư khởi phát sớm gia tăng đáng báo động

Al Jazeera: Số ca ung thư khởi phát sớm gia tăng đáng báo động

Mới đây, hãng tin Al Jazeera (Qatar) công bố báo cáo mới cho thấy sự gia tăng đáng báo động trong các trường hợp ung thư khởi phát sớm.

Các tin bài khác

Lần đầu tiên TP Cần Thơ trao giải thưởng “Thành tựu y khoa”

Lần đầu tiên TP Cần Thơ trao giải thưởng “Thành tựu y khoa”

Sáng 24/2, TP Cần Thơ long trọng tổ chức kỷ niệm 70 năm Ngày thầy thuốc Việt Nam (27/2/1955 - 27/2/2025).
Lan tỏa thông điệp đi bộ hướng về bệnh nhân nghèo tại Cần Thơ

Lan tỏa thông điệp đi bộ hướng về bệnh nhân nghèo tại Cần Thơ

Sáng 22/2, trên 2.200 công chức, viên chức, người lao động, sinh viên ngành y các trường đại học, cao đẳng trên địa bàn thành phố Cần Thơ tham gia chương trình đi bộ đồng hành với thông điệp “Ngành Y tế Cần Thơ - 70 năm làm theo lời Bác”, “Đi bộ hướng về bệnh nhân nghèo”.
Cứu sống bệnh nhân bị nhồi máu cơ tim nguy kịch với viện phí 0 đồng

Cứu sống bệnh nhân bị nhồi máu cơ tim nguy kịch với viện phí 0 đồng

Ngày 22/1, thông tin từ Bệnh viện Đa khoa Trung ương Cần Thơ cho biết, các bác sĩ Khoa Tim mạch can thiệp của bệnh viện vừa cứu sống bệnh nhân bị nhồi máu cơ tim nguy kịch. Đặc biệt, toàn bộ kinh phí điều trị cho bệnh nhân được hỗ trợ bởi Quỹ hỗ trợ bệnh nhân thông qua chương trình “Chia sẻ yêu thương”, sự chung tay của các y bác sĩ và Phòng Công tác xã hội bệnh viện.
Khánh thành Viện Khoa học sức khỏe trên 750 tỷ tại Cần Thơ

Khánh thành Viện Khoa học sức khỏe trên 750 tỷ tại Cần Thơ

Ngày 18/1, Trường Đại học Nam Cần Thơ tổ chức khánh thành Viện Khoa học sức khỏe DNC, với tổng kinh phí hơn 750 tỷ đồng (tương đương 29,5 triệu USD).

Đọc nhiều

Hội hữu nghị Việt Nam - Australia: vai trò “trái tim” của mối liên kết hai nước

Hội hữu nghị Việt Nam - Australia: vai trò “trái tim” của mối liên kết hai nước

Ngày 01/7 tại Hà Nội, Hội hữu nghị Việt Nam - Australia (Hội) tổ chức Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ III, nhiệm kỳ 2025-2030. Phát biểu chúc mừng Đại hội, Đại sứ Australia tại Việt Nam Gillian Bird cho rằng, điều tạo nên sự đặc biệt trong quan hệ hai nước không chỉ là hợp tác giữa chính phủ mà còn là những liên kết bền chặt giữa nhân dân hai dân tộc. Các hội hữu nghị đóng vai trò “trái tim” của mối liên kết này - nơi thúc đẩy đối thoại, hiểu biết và trao đổi ý nghĩa.
Chính sách thị thực - động lực thúc đẩy phát triển du lịch Việt Nam

Chính sách thị thực - động lực thúc đẩy phát triển du lịch Việt Nam

Chính sách thị thực đang ngày càng trở thành công cụ cạnh tranh điểm đến quan trọng, đặc biệt trong bối cảnh các quốc gia đẩy mạnh thu hút khách quốc tế sau đại dịch. Việt Nam đã có những điều chỉnh tích cực, góp phần cải thiện năng lực cạnh tranh du lịch và nâng cao trải nghiệm nhập cảnh cho du khách.
Phòng, chống bạo lực gia đình: Nỗ lực vì một Việt Nam nhân ái, văn minh

Phòng, chống bạo lực gia đình: Nỗ lực vì một Việt Nam nhân ái, văn minh

Bạo lực gia đình không còn là chuyện riêng sau cánh cửa khép kín. Từ những vụ việc đau lòng, Việt Nam đã có nhiều nỗ lực toàn diện, từ hoàn thiện luật pháp, truyền thông sâu rộng đến xây dựng mạng lưới hỗ trợ nhằm bảo vệ nạn nhân và hướng tới một xã hội an toàn, nhân ái và văn minh.
Lễ hội Việt Nam - Nhật Bản thành phố Đà Nẵng lần thứ 10: Kết nối văn hóa, thúc đẩy hợp tác địa phương

Lễ hội Việt Nam - Nhật Bản thành phố Đà Nẵng lần thứ 10: Kết nối văn hóa, thúc đẩy hợp tác địa phương

Từ ngày 04-06/7, Lễ hội Việt Nam - Nhật Bản thành phố Đà Nẵng lần thứ 10 năm 2025 sẽ diễn ra tại Công viên Biển Đông. Sự kiện do Ủy ban nhân dân thành phố Đà Nẵng phối hợp Tổng Lãnh sự quán Nhật Bản tại Đà Nẵng tổ chức.
An Giang: Bàn giao “Nhà đồng đội” cho quân nhân có hoàn cảnh khó khăn

An Giang: Bàn giao “Nhà đồng đội” cho quân nhân có hoàn cảnh khó khăn

Ngày 02/7, tại phường Rạch Giá (tỉnh An Giang), Bộ Tư lệnh Vùng 5 Hải quân đã tổ chức lễ bàn giao “Nhà đồng đội” cho quân nhân có hoàn cảnh khó khăn về nhà ở đang công tác tại đơn vị.
Lưu giữ lá cờ đầu tiên tại cột cờ A Pa Chải sau 56 ngày treo

Lưu giữ lá cờ đầu tiên tại cột cờ A Pa Chải sau 56 ngày treo

Sáng 1/7, tại cột cờ A Pa Chải – ngã ba biên giới thiêng liêng của Tổ quốc thuộc xã Sín Thầu, Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Điện Biên đã phối hợp với Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc trên địa bàn tổ chức lễ hạ quốc kỳ, lưu giữ lá cờ đầu t
Vùng 5 Hải quân: Nâng cao kiến thức pháp luật cho cán bộ, chiến sĩ

Vùng 5 Hải quân: Nâng cao kiến thức pháp luật cho cán bộ, chiến sĩ

Trong hai ngày 26, 27/6, tại TP. Phú Quốc (tỉnh Kiên Giang), Bộ Tư lệnh Vùng 5 Hải quân phối hợp với Viện Kiểm sát Quân sự Khu vực 2 và Cơ quan Điều tra Hình sự Khu vực 3 Quân chủng Hải quân tổ chức Hội nghị phổ biến, giáo dục pháp luật năm 2025.
infographic ky nang tranh bay lua dao du lich mua cao diem
infographics canh bao gia mao loi dung danh nghia mat tran to quoc de huy dong ung ho
cong nghiep phuc hoi manh xuat nhap khau tang truong an tuong
infographic viet nam hoan thanh vai tro dong chu tich chuong trinh dong nam a searp giai doan 2022 2025
infographic sua phap lenh dan so vo chong tu quyet dinh so con va thoi gian sinh con
infographics quan he doi tac toan dien giua viet nam va hungary
infographic quan he doi tac chien luoc toan dien viet nam phap
Xin chờ trong giây lát...
[Video] Người truyền cảm hứng về tình yêu nước
Sinh viên Lào đi chùa tắm Phật mừng Tết cổ truyền Bunpimay
[Video] 60 phút - Hành trình thay đổi cuộc đời
MV "Bắc Bling": Cụ già, em nhỏ ngân nga, du khách gần xa tỏ bày hứng thú
[Video] Dự án CAF: Ươm mầm những công dân toàn cầu tương lai
[Video] Du khách quốc tế trải nghiệm lễ Phật đầu năm tại chùa Tam Bảo (Đà Nẵng)
Tết của bác sĩ trực cấp cứu - hồi sức tích cực
Đại sứ nhóm G4 hát "Năm qua đã làm gì"
[Video] Bản hòa ca tình hữu nghị chào năm mới 2025
[Video] 30 năm quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ: từ chiến tranh đến đối tác chiến lược toàn diện
[Video] Samaritan’s Purse và Plan International Việt Nam hỗ trợ người dân Việt Nam phục hồi sau bão
[Video] Tái thiết thôn Làng Nủ: Quân đội - Nhân dân đồng hành xây dựng tương lai mới
[Video] Tổ chức Cứu trợ Trẻ em và hành trình 10 năm thay đổi cuộc sống trẻ em vùng cao
[Video] Kinh nghiệm tham quan Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam mới
Halloween: ứng xử thế nào cho đúng?
Phiên bản di động