Trang chủ Gia đình Việt Tập tục
00:04 | 01/12/2020 GMT+7

Tục lệ "ở rể thử thách" thú vị của người Thái Tây Bắc

aa
"Khươi quản' là hình thức ở rể “dự bị” để thử thách chàng rể tương lai, vừa để đền đáp công ơn sinh thành, dưỡng dục của bố mẹ nhà gái.
Phong tục ở rể nhiều ý nghĩa của người Dao Phong tục ở rể nhiều ý nghĩa của người Dao
Lễ Kin Pang Then của người Thái trắng Mường Lay Lễ Kin Pang Then của người Thái trắng Mường Lay

Từ xa xưa, đồng bào Thái Tây Bắc đã có một phong tục rất độc đáo, đó là “Khươi quản”- ở rể thử thách. Nghĩa là một chàng trai trước khi muốn kết hôn với một cô gái thì bắt buộc phải trải qua giai đoạn thử thách bên nhà gái ít nhất từ một cho đến vài năm.

Ông Cà Văn Chung, người am hiểu văn hóa Thái, hội viên Hội văn nghệ dân gian Việt Nam hiện đang sinh sống ở bản Nong La, xã Chiềng Ngần, thành phố Sơn La, tỉnh Sơn La cho biết: "Khươi quản' là hình thức ở rể “dự bị” để thử thách chàng rể tương lai, vừa để đền đáp công ơn sinh thành, dưỡng dục của bố mẹ nhà gái. “Người Thái quan niệm, cha mẹ đã có công sinh thành, nuôi dạy con gái trưởng thành thì trước khi đón cô gái về làm vợ, chàng trai phải trả công cho cha mẹ bằng cách ở rể. Thời gian ở rể trong bao lâu là do sự thỏa thuận của hai bên gia đình. Thời gian này, chàng trai và cô gái chưa phải là vợ chồng, chàng trai chỉ được ngủ ở gian khách, tức là “hỏng quản” của nếp nhà sàn truyền thống, nên mới gọi là “khươi quản”. Còn cô gái vẫn có quyền tiếp chuyện các chàng trai khác khi họ đến tán tỉnh” - ông Cà Văn Chung cho biết thêm.

Thời gian ở rể này cũng sẽ được tính vào thời gian ở rể chính thức, nên trong khi chờ đến ngày kết hôn, các chàng trai thường đi “Khươi quản” để sớm được đón vợ về; đồng thời cũng có thời gian để kèm cặp, hiểu rõ hơn về người vợ tương lai của mình. Đặc biệt thời gian này, đôi bạn trẻ chưa được chung sống như vợ chồng để tránh tai tiếng cho cô gái sau này trong trường hợp hai người không thành vợ thành chồng và một số kiêng kỵ nhất định.

“Ngày đầu tiên về nhà gái làm rể, người con rể tương lai phải quỳ lậy bố mẹ vợ, những người lớn tuổi bên họ hàng nhà vợ, để được mọi người chấp nhận coi là thành viên trong gia đình. Hoặc khi mắc lỗi cũng phải quỳ lậy để được bỏ qua. Việc đi lại trong nhà không được đi qua phòng ngủ của bố mẹ vợ, bàn thờ tổ tiên, gian bếp lửa chính của gia đình, không được ngồi ngang hàng với bề trên. Thời gian này, chàng trai vẫn có quyền đi lại, ngủ nghỉ cả hai bên gia đình, chứ không nhất thiết phải ở luôn bên nhà gái"- Ông Tòng Văn Hịa, người am hiểu văn hóa Thái, cũng là người cao tuổi ở bản Mòng, xã Hua La, thành phố Sơn La, tỉnh Sơn La đã cho biết cụ thể hơn những điều chàng trai phải thực hiện khi "Khươi quản" bên nhà gái như vậy.

Sau thời gian kiên trì “Khươi quản”, có thể là một năm, hai năm, khi gia đình nhà gái thấy thực sự ưng ý, thì sẽ cho phép nhà trai mang đồ lễ về tổ chức đám cưới và khi đó mới chính thức trở thành con rể trong gia đình, và người con trai mới đến giai đoạn ở rể chính thức. Chỉ có số ít, trong quá trình chung sống phát hiện ra những nhược điểm của nhau, không thể tiến tới hôn nhân được thì chia tay mà không để lại điều tiếng gì cho cả nam và nữ.

Ông Tòng Văn Hịa còn cho biết thêm: "Con rể ngày xưa cũng khá vất vả, chẳng hạn như sáng sớm phải dậy trước khi bố mẹ vợ thức dậy, tranh thủ ra suối, nguồn nước đầu bản để gánh nước về nhà; chịu khó mài dao, mài cuốc để lên nương, lên rẫy trước mọi người. Thường sau bữa tối, con rể sẽ tìm việc để làm như chẻ lạt, chẻ đóm, đan lát… và ngủ sau cùng nhất mọi thành viên trong nhà. Làm được vậy mới được coi là rể thảo”.

Ngày nay, đời sống hôn nhân của đồng bào Thái Tây Bắc ngày càng tiến bộ, nam nữ thanh niên đến tuổi kết hôn đều được tự do tìm hiểu, yêu đương, những thủ tục, nghi lễ rườm rà đã lược bỏ dần. Theo đó, tục "Khươi quản", hay ở rể nhiều năm như trước hầu như không còn, nhưng bà con đều trân trọng, coi đó là một tục lệ tốt đẹp và nhân văn.

Lễ Kin Pang Then của người Thái trắng Mường Lay Lễ Kin Pang Then của người Thái trắng Mường Lay

Lễ Kin Pang Then là một trong những di sản văn hóa đặc biệt trong nghệ thuật hát Then của người Thái trắng TX. Mường ...

Phong tục ngày Tết của người Việt xưa có điều gì thú vị? Phong tục ngày Tết của người Việt xưa có điều gì thú vị?

Phong tục ngày Tết của người Việt thời xưa và những điều kiêng kị trong ngày đầu năm mới được Phan Kế Bính giới thiệu ...

Xem Xem "Nghi lễ cưới của các dân tộc Nga" tại Việt Nam

Qua các bức tranh trưng bày tại triển lãm, người xem sẽ có thêm hiểu biết và cảm nhận một nước Nga đa sắc tộc, ...

Tòng Đức Anh
Nguồn: vov.vn

Tin bài liên quan

Vẻ đẹp hoa trẩu Tây Bắc

Vẻ đẹp hoa trẩu Tây Bắc

Cứ mỗi độ tháng Tư, khắp đất trời Tây Bắc lại được tô điểm bởi sắc trắng của loài hoa mang vẻ đẹp và hương thơm mê đắm, ấy là hoa trẩu.
Mãn nhãn với chương trình nghệ thuật ''sắc màu'' Tây Bắc giữa lòng Cần Thơ

Mãn nhãn với chương trình nghệ thuật ''sắc màu'' Tây Bắc giữa lòng Cần Thơ

Tối 9/4, tại Công viên Bến Ninh Kiều (TP Cần Thơ) du khách được mãn nhãn với các tiết mục đặc sắc trong chương trình nghệ thuật khai mạc Tuần Du lịch - văn hóa Tây Bắc tại TP Cần Thơ.
Nhiều sắc màu văn hóa của 54 dân tộc Việt Nam tại triển lãm “Ảnh đẹp Du lịch Tây Bắc”

Nhiều sắc màu văn hóa của 54 dân tộc Việt Nam tại triển lãm “Ảnh đẹp Du lịch Tây Bắc”

Triển lãm có chủ đề "Sắc màu văn hóa các dân tộc vùng Tây Bắc trong cộng đồng văn hóa các dân tộc Việt Nam" nhằm giới thiệu đến du khách về những giá trị văn hóa truyền thống của các dân tộc vùng Tây Bắc nói riêng, sự phong phú, đa dạng của cộng đồng 54 dân tộc Việt Nam nói chung.

Các tin bài khác

Tín ngưỡng thờ cúng của người Việt qua lăng kính học giả Pháp

Tín ngưỡng thờ cúng của người Việt qua lăng kính học giả Pháp

Cuốn sách “Biểu tượng, phù hiệu và đồ thờ của người An Nam” của học giả Pháp Gustave Dumoutier khám phá đời sống tinh thần của người Việt thế kỷ XIX
[Ảnh] Lễ cúng Rằm tháng Giêng - Nét đẹp văn hoá truyền thống Việt Nam

[Ảnh] Lễ cúng Rằm tháng Giêng - Nét đẹp văn hoá truyền thống Việt Nam

Mỗi dịp Rằm tháng Giêng, hay còn gọi là Tết Nguyên Tiêu, theo phong tục truyền thống, mỗi gia đình Việt đều chuẩn bị mâm cỗ cúng thành kính dâng lên tổ tiên và các đấng thần linh, thể hiện lòng biết ơn, tôn kính đối với những người đi trước và cầu mong một năm mới an lành, may mắn.
[Ảnh] Tái hiện lễ hạ nêu, khai ấn trong cung đình Huế

[Ảnh] Tái hiện lễ hạ nêu, khai ấn trong cung đình Huế

Ngày 4/2, Trung tâm Bảo tồn di tích cố đô Huế tổ chức lễ hạ nêu ở sân Triệu Miếu và Thế Miếu bên trong Đại nội Huế, đánh dấu kết thúc Tết Nguyên đán năm Ất Tỵ.
"Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi" - những ẩn ý của người xưa

"Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi" - những ẩn ý của người xưa

Tập tục “Đầu năm mua muối, cuối năm mua vôi” vào dịp Tết Nguyên đán có từ lâu đời, chứa đựng nhiều triết lý sâu sắc về cuộc sống của cha ông ta và vẫn giữ nguyên giá trị đến tận ngày nay.

Đọc nhiều

Happy Streets Festival 2025 tại London: lan tỏa bản sắc văn hóa Việt

Happy Streets Festival 2025 tại London: lan tỏa bản sắc văn hóa Việt

Ngày 5/7, trong khuôn khổ Lễ hội Đường phố Happy Streets Festival 2025 – sự kiện thường niên sôi động tại London quy tụ hơn 20 cộng đồng quốc tế đang sinh sống tại Vương quốc Anh – Đoàn nghệ thuật của Hiệp hội phụ nữ và trẻ em Việt Nam tại Anh lần đầu tiên tham gia và đã mang đến một chương trình biểu diễn đặc sắc, giàu cảm xúc, để lại ấn tượng sâu sắc trong lòng khán giả.
Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh: Việt Nam luôn coi trọng và nỗ lực thực hiện các cam kết quốc tế về quyền con người

Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh: Việt Nam luôn coi trọng và nỗ lực thực hiện các cam kết quốc tế về quyền con người

Trong các ngày từ 7 - 8/7, Đoàn Việt Nam với đại diện của 9 cơ quan gồm Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Bộ Tư pháp, Bộ Ngoại giao, Bộ Công an, Bộ Nội vụ, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ Dân tộc và Tôn giáo, Văn phòng Chính phủ, do Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh làm Trưởng đoàn sẽ tham dự Phiên đối thoại về Báo cáo quốc gia thực thi Công ước quốc tế về các quyền dân sự và chính trị (Công ước ICCPR) tại Phiên họp thứ 144 của Ủy ban Nhân quyền Liên hợp quốc tại Geneve, Thụy Sỹ. Chúng tôi đã có cuộc phỏng vấn Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh về sự kiện quan trọng này.
Kết nối giao lưu các nữ doanh nhân Việt Nam, Philippines và Kazakhstan

Kết nối giao lưu các nữ doanh nhân Việt Nam, Philippines và Kazakhstan

Nhân dịp tham dự Hội nghị Thượng đỉnh Phụ nữ Toàn cầu lần thứ 35 diễn ra tại Berlin, CHLB Đức từ ngày 3–5/7/2025, đoàn đại biểu Việt Nam gồm 35 thành viên của Diễn đàn Phụ nữ Việt Nam tại châu Âu và 30 nữ doanh nhân thuộc Mạng lưới nữ lãnh đạo tiên phong WeLead (Việt Nam) đã có chương trình làm việc kết nối kinh doanh với các đoàn đại biểu đến từ Philippines và Kazakhstan.
Khép lại Giải Marathon quốc tế "Vietcombank Mekong Delta Marathon" 2025: Dấu ấn thể thao giữa lòng Tây Đô

Khép lại Giải Marathon quốc tế "Vietcombank Mekong Delta Marathon" 2025: Dấu ấn thể thao giữa lòng Tây Đô

Trưa ngày 6/7, tại phường Vị Tân, thành phố Cần Thơ, Lễ bế mạc và trao giải Giải Marathon quốc tế "Vietcombank Mekong Delta Marathon" lần thứ VI năm 2025 đã chính thức diễn ra trong không khí sôi nổi, hào hứng và đầy cảm xúc.
Người chiến sĩ Hải quân kiên cường nơi đầu sóng qua những bức ảnh

Người chiến sĩ Hải quân kiên cường nơi đầu sóng qua những bức ảnh

Từ ngày 01 đến 06/7, tại đặc khu Phú Quốc (tỉnh An Giang), Bộ Tư lệnh Vùng 5 Hải quân tổ chức trưng bày ảnh với chủ đề “Tự hào người chiến sĩ Hải quân”. Hơn 300 bức ảnh được giới thiệu tại trưng bày đã khắc họa sinh động hình ảnh người lính biển - kiên cường nơi đầu sóng ngọn gió, sẵn sàng chiến đấu, hy sinh để bảo vệ chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc, đồng thời là điểm tựa vững chắc của nhân dân trên địa bàn đóng quân.
An Giang: Bàn giao “Nhà đồng đội” cho quân nhân có hoàn cảnh khó khăn

An Giang: Bàn giao “Nhà đồng đội” cho quân nhân có hoàn cảnh khó khăn

Ngày 02/7, tại phường Rạch Giá (tỉnh An Giang), Bộ Tư lệnh Vùng 5 Hải quân đã tổ chức lễ bàn giao “Nhà đồng đội” cho quân nhân có hoàn cảnh khó khăn về nhà ở đang công tác tại đơn vị.
Lưu giữ lá cờ đầu tiên tại cột cờ A Pa Chải sau 56 ngày treo

Lưu giữ lá cờ đầu tiên tại cột cờ A Pa Chải sau 56 ngày treo

Sáng 1/7, tại cột cờ A Pa Chải – ngã ba biên giới thiêng liêng của Tổ quốc thuộc xã Sín Thầu, Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Điện Biên đã phối hợp với Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc trên địa bàn tổ chức lễ hạ quốc kỳ, lưu giữ lá cờ đầu t
infographic ky nang tranh bay lua dao du lich mua cao diem
infographics canh bao gia mao loi dung danh nghia mat tran to quoc de huy dong ung ho
cong nghiep phuc hoi manh xuat nhap khau tang truong an tuong
infographic viet nam hoan thanh vai tro dong chu tich chuong trinh dong nam a searp giai doan 2022 2025
infographic sua phap lenh dan so vo chong tu quyet dinh so con va thoi gian sinh con
infographics quan he doi tac toan dien giua viet nam va hungary
infographic quan he doi tac chien luoc toan dien viet nam phap
Xin chờ trong giây lát...
[Video] Người truyền cảm hứng về tình yêu nước
Sinh viên Lào đi chùa tắm Phật mừng Tết cổ truyền Bunpimay
[Video] 60 phút - Hành trình thay đổi cuộc đời
MV "Bắc Bling": Cụ già, em nhỏ ngân nga, du khách gần xa tỏ bày hứng thú
[Video] Dự án CAF: Ươm mầm những công dân toàn cầu tương lai
[Video] Du khách quốc tế trải nghiệm lễ Phật đầu năm tại chùa Tam Bảo (Đà Nẵng)
Tết của bác sĩ trực cấp cứu - hồi sức tích cực
Đại sứ nhóm G4 hát "Năm qua đã làm gì"
[Video] Bản hòa ca tình hữu nghị chào năm mới 2025
[Video] 30 năm quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ: từ chiến tranh đến đối tác chiến lược toàn diện
[Video] Samaritan’s Purse và Plan International Việt Nam hỗ trợ người dân Việt Nam phục hồi sau bão
[Video] Tái thiết thôn Làng Nủ: Quân đội - Nhân dân đồng hành xây dựng tương lai mới
[Video] Tổ chức Cứu trợ Trẻ em và hành trình 10 năm thay đổi cuộc sống trẻ em vùng cao
[Video] Kinh nghiệm tham quan Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam mới
Halloween: ứng xử thế nào cho đúng?
Thời tiết hôm nay (05/7): Bão số 2 giật cấp 10, gây biển động mạnh ở phía Đông Bắc Biển Đông

Thời tiết hôm nay (05/7): Bão số 2 giật cấp 10, gây biển động mạnh ở phía Đông Bắc Biển Đông

Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, đêm qua (04/7), áp thấp nhiệt đới trên vùng biển phía Đông Bắc khu vực Bắc Biển Đông đã mạnh lên thành bão, cơn bão số 02 năm 2025.
Thời tiết hôm nay (02/7): Mưa lớn ở Bắc Bộ và Thanh Hóa

Thời tiết hôm nay (02/7): Mưa lớn ở Bắc Bộ và Thanh Hóa

Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, đêm qua và sáng sớm nay (02/7), khu vực Bắc Bộ và Thanh Hóa có mưa rào và dông rải rác, cục bộ có nơi mưa to đến rất to. Trong ngày 02/7, Bắc Bộ và Thanh Hóa tiếp tục có mưa vừa, mưa to và dông, cục bộ có nơi mưa rất to. Lượng mưa phổ biến: 20–50mm, cục bộ có nơi trên 100mm.
Thêm nhiều địa điểm giải quyết thủ tục đất đai tại Hà Nội từ tháng 7

Thêm nhiều địa điểm giải quyết thủ tục đất đai tại Hà Nội từ tháng 7

Trung tâm Phục vụ Hành chính công thành phố Hà Nội cho biết, từ ngày 01/7/2025, nhiều thủ tục đất đai sẽ được tiếp nhận tại các chi nhánh. Thay đổi này nhằm tạo thuận lợi, đảm bảo giải quyết công việc cho người dân, doanh nghiệp.
Thời tiết hôm nay (01/7): Nhiều khu vực trên cả nước có mưa giông

Thời tiết hôm nay (01/7): Nhiều khu vực trên cả nước có mưa giông

Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia dự báo, ngày 01/7, nhiều khu vực trên cả nước có mưa to và dông. Đáng chú ý, khu vực Bắc Bộ nhiều nơi có mưa vừa, mưa to và dông, cục bộ có nơi mưa rất to.
Từ ngày 01/7/2025: Chính thức bỏ hình phạt tử hình ở 8 tội danh, thay mã số thuế bằng số định danh

Từ ngày 01/7/2025: Chính thức bỏ hình phạt tử hình ở 8 tội danh, thay mã số thuế bằng số định danh

Từ ngày 01/7/2025, một số chính sách mới sẽ chính thức có hiệu lực như: bỏ hình phạt tử hình ở 8 tội danh; thay mã số thuế bằng số định danh; mở rộng đối tượng được tham gia Bảo hiểm Xã hội (BHXH) bắt buộc; 28 Nghị định về phân cấp, phân quyền có hiệu lực...
Thời tiết hôm nay (28/6): Bắc Bộ tăng mưa cả về diện và lượng

Thời tiết hôm nay (28/6): Bắc Bộ tăng mưa cả về diện và lượng

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, ngày 28/6, miền Bắc gia tăng mưa cả về diện và lượng, đặc biệt vùng núi nhiều nơi mưa rất to. Nam Bộ mưa giông rải rác.
Phiên bản di động