Trang chủ Gia đình Việt Tập tục
07:36 | 07/04/2019 GMT+7

Tết Hàn thực và câu chuyện thú vị về bánh trôi, bánh chay

aa
Nhắc đến Tết Hàn thực là nghĩ ngay đến bánh trôi, bánh chay. Xung quanh hai món bánh đặc trưng của ngày lễ tết này, có những câu chuyện thú vị ít ai biết.
Đi tảo mộ ngày Tết Thanh minh cần chuẩn bị những gì? Văn khấn cúng Tết Thanh minh 2019 chính xác và đầy đủ nhất Tết Thanh minh và những việc nên làm để cả năm hanh thông, thuận lợi

Tết Hàn thực hay còn gọi là Tết bánh trôi bánh chay, rơi vào ngày mùng 3 tháng 3 Âm lịch. Trong tiếng Hán, "Hàn" nghĩa là lạnh, "thực" nghĩa là ăn. Như vậy Tết Hàn thực có thể hiểu là ngày tết ăn đồ lạnh. Có nguồn gốc từ Trung Quốc, nhưng Tết Hàn thực của người Việt vẫn mang màu sắc đặc trưng riêng. Trước ngày 3 tháng 3 Âm lịch khoảng 2 tuần đến 1 tháng, có thể thấy những sạp hàng bán bột làm bánh trôi bánh chay ở mọi khu chợ lớn nhỏ tại Hà Nội. Còn món bánh trôi, bánh chay được phục vụ quanh năm ở những khu ẩm thực nổi tiếng, trên những gánh hàng rong, là đồ ăn sáng, là thức ăn nhẹ, ăn vui ăn chơi chẳng cứ là vào Tết Hàn thực.

tet han thuc va cau chuyen thu vi ve banh troi banh chay
Bánh trôi, bánh chay dù là để dâng tổ tiên...
tet han thuc va cau chuyen thu vi ve banh troi banh chay
...hay là món ăn chơi đều mang ý nghĩa nhất định với người Việt.

Theo tục lệ, vào ngày mùng 3 tháng 3 Âm lịch, các gia đình người Việt dậy sớm, xay bột, đồ đỗ xanh, làm bánh trôi, bánh chay, nấu xôi chè lễ Phật và cúng gia tiên như một cách để tưởng nhớ người thân vào những ngày cuối xuân. Nếu không tự làm được bột, có thể mua sẵn bột ngoài chợ, mang về nhào bột lại, nặn bánh sao cho tròn, vẫn không làm giảm đi sự háo hức và thiêng liêng khó tả.

tet han thuc va cau chuyen thu vi ve banh troi banh chay
Tết Hàn thực - thêm một cái cớ để người Việt quây quần bên nhau. (Ảnh: eesaa_vietnam)

Nhắc đến bánh trôi bánh chay, người Việt thường nghĩ đến sự quây quần, sum họp. Vốn là dân tộc đề cao sự gắn kết gia đình và tình cảm ruột thịt, ngày Tết Hàn thực còn là cái cớ để các gia đình Việt ở bên nhau, mỗi người một việc, cùng nấu nồi bánh trôi bánh chay dâng lên tổ tiên. Nếu như ở thời xa xưa nghèo khó, người ta mong chờ Tết Hàn thực để được ăn bánh trôi bánh chay - món ăn có thể là thứ gì đó rất xa xỉ và thượng hạng, thì ngày nay, ngày Tết này được coi là cơ hội cho bọn trẻ phân biệt đâu là bột gạo, đâu là bột nếp, và giải thích cho chúng về "hiện tượng" thú vị "bảy nổi ba chìm với nước non".

Công thức làm bánh trôi bánh chay khá đơn giản, chỉ cần bột gạo nếp, đường phên và nhân đậu xanh. Nhưng để viên bánh ngon mát, ngọt lành thì bí quyết nằm ở khâu chọn nguyên liệu. Gạo làm bánh trôi, bánh chay phải là loại gạo nếp cái hoa vàng và pha theo tỷ lệ cứ 8 phần hoặc 9 phần nếp với 1 đến non 2 phần gạo.

Đường để làm nhân bánh trôi ngon nhất phải kể đến đường phên Dương Liễu, Cát Quê. Những miếng đường phên đặc biệt hơn các loại đường thông thường, ấn tượng nhất là miếng đường màu đỏ nâu, rắn đanh và giòn, hương thơm mát.

Cái tài tình của người làm bánh trôi cho ngày Tết Hàn thực là xắt miếng đường sao cho vừa phải, để ăn không quá ngọt, và khi luộc bánh, đường tan vừa đủ. Nếu khi ăn, cắn miếng bánh và thấy lớp đường ngọt mát tứa ra, hòa cùng bột thơm mềm, thì đó là mẻ bánh thành công.

tet han thuc va cau chuyen thu vi ve banh troi banh chay

(Ảnh: @yunachan_108)

tet han thuc va cau chuyen thu vi ve banh troi banh chay
(Ảnh: mailq1402)

Bánh nặn xong, sẽ được thả vào nồi nước sôi. Bánh chìm xuống rồi nổi lên "ba chìm bảy nổi, chín lênh đênh" là được. Sau đó vớt ra và ngâm trong nước lọc đã đun sôi để nguội cho săn trở lại rồi vớt ra bày lên đĩa.

tet han thuc va cau chuyen thu vi ve banh troi banh chay
(Ảnh: phuongbao)
tet han thuc va cau chuyen thu vi ve banh troi banh chay
(Ảnh: na.kitten1608)
tet han thuc va cau chuyen thu vi ve banh troi banh chay
(Ảnh: cat.biz.moois.home)

Để làm bánh chay, vẫn lấy bột vừa làm bánh trôi nhưng nhân là nhân đậu xanh nấu chín trộn đường, dừa sợi. Viên bánh chay to hơn bánh trôi và đựng vào bát chứ không dùng đĩa. Để hoàn tất bát bánh chay, người ta còn cần thêm một công đoạn nữa là quấy chút bột đao với bột sắn dây hoa bưởi, đường để chan vào bát bánh.

tet han thuc va cau chuyen thu vi ve banh troi banh chay
(Ảnh: Lê Tố Nữ)
tet han thuc va cau chuyen thu vi ve banh troi banh chay
(Ảnh: hieuthii3001)

Vài năm trở lại đây, sự xuất hiện của bánh trôi bánh chay ngũ sắc được cho là góp phần làm ngày Tết Hàn thực của người Việt thêm thú vị. Không chỉ phụ nữ nội trợ, mà những chị em công sở, nhưng cô gái chưa chồng, cũng coi việc làm bánh trôi bánh chay ngũ sắc là một thử thách rất đáng để thử.

Để làm được bánh trôi bánh chay ngũ sắc, có thể dùng thực phẩm để tạo màu cho bánh như bánh màu đỏ làm từ gấc, bánh màu xanh từ lá dứa hoặc trà xanh, bánh màu vàng từ bí ngô, bánh màu tím từ bắp cải tím, bánh màu hồng từ nước cốt củ dền, bánh màu nâu đậm từ bột cacao. Cách làm vẫn như bánh trôi bánh chay truyền thống, chỉ mất công hơn ở khâu "nhuộm màu" cho bánh.

tet han thuc va cau chuyen thu vi ve banh troi banh chay
(Ảnh: Tô Hưng Giang)
tet han thuc va cau chuyen thu vi ve banh troi banh chay
(Ảnh: Tô Hưng Giang)
tet han thuc va cau chuyen thu vi ve banh troi banh chay
(Ảnh: Tô Hưng Giang)
tet han thuc va cau chuyen thu vi ve banh troi banh chay
(Ảnh: Tô Hưng Giang)
tet han thuc va cau chuyen thu vi ve banh troi banh chay
(Ảnh: Tô Hưng Giang)
tet han thuc va cau chuyen thu vi ve banh troi banh chay
(Ảnh: Tô Hưng Giang)
tet han thuc va cau chuyen thu vi ve banh troi banh chay
(Ảnh: Tô Hưng Giang)
tet han thuc va cau chuyen thu vi ve banh troi banh chay
(Ảnh: Tô Hưng Giang)
tet han thuc va cau chuyen thu vi ve banh troi banh chay
(Ảnh: Tô Hưng Giang)

Như đã nói, Tết Hàn thực dẫu có nguồn gốc từ Trung Hoa, nhưng trong tâm khảm người Việt, nó gắn liền với nhiều kỷ niệm và luôn là nét đẹp văn hóa truyền thống đặc trưng. Có người con khi xa nhà nhớ về đĩa bánh trôi bánh chay mẹ nấu, cũng có người con xa quê, thèm đĩa bánh trôi bánh chay của vùng đất mình từng sinh ra và lớn lên, nhưng sau này có tìm mua ở đâu cũng chẳng thể mang hương vị tương tự. Có lẽ vì thế mà người ta nhất định phải tự làm bánh trôi bánh chay vào ngày mùng 3 tháng 3 Âm lịch, như một cách để nâng niu những giá trị văn hóa của quê hương mình, hay cá nhân hơn, là nhớ về gia đình, về những người thân đã khuất không bao giờ có thể sống lại được.

XEM THÊM

tet han thuc va cau chuyen thu vi ve banh troi banh chay 18 vị vua Hùng là những vị vua nào?

Ngày 10 tháng 3 Âm lịch hàng năm là ngày giỗ tổ Hùng Vương, là nét đẹp trong tín ngưỡng văn hóa của người Việt. ...

tet han thuc va cau chuyen thu vi ve banh troi banh chay Xa Hà Nội nhớ trà đá vỉa hè…

Phàm đã từng sống ở đất Thủ đô, dù lâu dù chóng thì khi đi xa không thể không mang trong mình vài nỗi nhớ...

tet han thuc va cau chuyen thu vi ve banh troi banh chay Văn hóa công cộng của người Việt: Cấm thì mặc kệ... biển cấm

Các tấm biển báo cấm dường như vô dụng với không ít người dân phố thị, điều này cũng thể hiện phông văn hóa kém ...

Hải Yến
Nguồn:

Tin bài liên quan

Bánh trôi bánh chay Tết Hàn thực 2022: độc, ngon, lạ mắt

Bánh trôi bánh chay Tết Hàn thực 2022: độc, ngon, lạ mắt

Tết Hàn thực 2022 vào ngày mùng 3 tháng 3 ( tức ngày 3/4/2022 dương lịch). Bằng sự khéo léo, tỉ mỉ, từ khâu lựa chọn nguyên liệu đến màu sắc, các bà nội trợ đã biến bánh trôi, bánh chay truyền thống thành hình cá chép, hình hoa hoặc các con vật dễ thương. Tạp chí Thời Đại chia sẻ những hình ảnh độc, đẹp, lạ mắt tới bạn đọc.
Tết Hàn thực khởi động sớm với những set bánh đa sắc

Tết Hàn thực khởi động sớm với những set bánh đa sắc

Còn cả tuần nữa mới đến Tết Hàn thực (3/3 âm lịch, năm nay rơi vào ngày 3/4 dương lịch) nhưng thị trường đã sôi động với nhiều sản phẩm được làm kỳ công, đẹp mắt.
Ngoài bánh trôi, bánh chay, Tết Hàn thực còn những món ăn đặc sắc nào?

Ngoài bánh trôi, bánh chay, Tết Hàn thực còn những món ăn đặc sắc nào?

Tết Hàn thực 2021: Trong ngày Tết Hàn thực (3/3 Âm lịch), người ta thường dâng bánh trôi, bánh chay để hướng về tổ tiên cũng như cội nguồn, tuy nhiên, người Việt còn sáng tạo khá nhiều món bánh khác nhau để cúng tổ tiên.

Các tin bài khác

Những việc nên làm vào Ngày Thần Tài (10/1) để đón tài lộc cả năm

Những việc nên làm vào Ngày Thần Tài (10/1) để đón tài lộc cả năm

Cần chuẩn bị cho lễ cúng Thần Tài vào ngày Thần Tài mùng 10 tháng Giêng Âm lịch. Bạn cũng cần lau dọn ban thờ và làm lễ đón Thần Tài.
Ảnh: Phiên chợ Âm Dương "mua may, bán rủi" độc đáo nhất đất Bắc, mỗi năm chỉ mở một lần

Ảnh: Phiên chợ Âm Dương "mua may, bán rủi" độc đáo nhất đất Bắc, mỗi năm chỉ mở một lần

Chợ Âm Dương - nơi "mua may, bán rủi", nằm tại Làng Ó (khu Xuân Ổ, phường Võ Cường, TP Bắc Ninh). Mỗi năm chợ chỉ họp một lần vào đêm mùng 4, rạng sáng mùng 5 Tết.
Tục xin chữ đầu năm của người Việt

Tục xin chữ đầu năm của người Việt

Từ xưa đến nay, mỗi dịp Tết đến xuân về, người dân Việt Nam luôn giữ thông lệ đi xin chữ đầu năm như một cách thể hiện niềm hy vọng trong năm mới.
Học giả Anh: Tết phản ánh các khía cạnh đa dạng của văn hóa Việt Nam

Học giả Anh: Tết phản ánh các khía cạnh đa dạng của văn hóa Việt Nam

Lấy vợ là người Việt Nam, nhà nghiên cứu người Anh Kyril đã nhiều lần ăn Tết ở Việt Nam và lễ hội mừng Năm mới của người Việt luôn là trải nghiệm thú vị đối với ông.

Đọc nhiều

Giá vàng phục hồi nhẹ, tỷ giá trung tâm tăng

Giá vàng phục hồi nhẹ, tỷ giá trung tâm tăng

Giá vàng miếng SJC có thời điểm tuột mốc 80 triệu đồng/lượng ở chiều bán ra song đã nhanh chóng lấy lại mốc này. Trong khi giá USD niêm yết tại các ngân hàng thương ...
Vun đắp tình hữu nghị giữa nhân dân Việt Nam và cộng đồng quốc tế

Vun đắp tình hữu nghị giữa nhân dân Việt Nam và cộng đồng quốc tế

Tối 27/3, Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam tổ chức Gặp gỡ Hữu nghị tại Thành phố Hồ Chí Minh. Gần 200 khách mời là các Tổng lãnh sự, đại diện đoàn ...
Học giả Thái Lan đánh giá các yếu tố làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ

Học giả Thái Lan đánh giá các yếu tố làm nên chiến thắng Điện Biên Phủ

“Cá nhân tôi rất tin tưởng và ngưỡng mộ Chủ tịch Hồ Chí Minh, bởi Người có tinh thần yêu nước, đức hy sinh và tôn vinh nền độc lập của Việt Nam”.
Karatedo góp phần kết nối, lan tỏa văn hóa Việt Nam và Nhật Bản

Karatedo góp phần kết nối, lan tỏa văn hóa Việt Nam và Nhật Bản

Chiều 26/3/2024, Liên đoàn Karatedo TP Hà Nội đã ký kết biên bản hợp tác với Tổ chức giao lưu quốc tế Việt Nam Nhật Bản (FAVIJA). Hợp tác giữa hai bên nhằm phát triển ...
Lan tỏa lòng yêu nước qua Triển lãm “Tuổi trẻ vì biển đảo quê hương” tại Đà Nẵng

Lan tỏa lòng yêu nước qua Triển lãm “Tuổi trẻ vì biển đảo quê hương” tại Đà Nẵng

Diễn ra từ ngày 27 đến 31/3, Triển lãm tư liệu, hình ảnh và báo cáo chuyên đề “Tuổi trẻ vì biển đảo quê hương” do Thành Đoàn Đà Nẵng, Bộ Tư lệnh Vùng 3 Hải quân phối hợp tổ chức tại Nhà trưng bày Hoàng Sa nhằm bồi đắp tình yêu, lòng tự hào, ý thức, trách nhiệm đối với biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc.
Bình Thuận: Khẩn trương hỗ trợ tìm kiếm ngư dân mất tích trên biển

Bình Thuận: Khẩn trương hỗ trợ tìm kiếm ngư dân mất tích trên biển

Văn phòng Ban Chỉ huy Phòng chống Thiên tai và Tìm kiếm cứu nạn tỉnh Bình Thuận vừa thông tin về việc một lao động trên tàu cá bị mất liên lạc trên biển.
Đưa công tác tuyên truyền biển, đảo đi vào chiều sâu, có sức lan tỏa, thiết thực, hiệu quả hơn

Đưa công tác tuyên truyền biển, đảo đi vào chiều sâu, có sức lan tỏa, thiết thực, hiệu quả hơn

Đó là một trong các nhiệm vụ trọng tâm trong phối hợp tuyên truyền thời gian tới giữa Bộ Tư lệnh Vùng 3 và Ban Tuyên giáo các tỉnh.
lan dau tien am thuc hungary ra mat tai ha noi
gioi thieu quang ba ve dat nuoc va con nguoi viet nam tai dan mach
dai su cac nhom g4 gui thong diep chuc tet nguyen dan
viet nam tang 8 bac trong bang xep hang chi so phat trien con nguoi
dai su canada ghe xu hoa dao nhat tan hao hung don tet viet
vung 3 hai quan thuc hien cuu nan tau ca tai quang ngai
hoc sinh mai chau hoa binh no luc ngan chan khung hoang khi hau
Xin chờ trong giây lát...
Cảm nhận biến đổi khí hậu để nỗ lực hành động vì trái đất
Xe đạp thồ trong Chiến dịch Điện Biên Phủ
Lần đầu tiên ẩm thực Hungary xuất hiện tại Hà Nội
“Hương vị nước Nga” giữa lòng Hà Nội
Ra mắt không gian ẩm thực Hungary tại Hà Nội
Csaba Szabo: người mang ẩm thực Hungary tới Việt Nam
Lũy thép biên phòng toàn dân
Đối ngoại nhân dân: Sức mạnh mềm trong quan hệ quốc tế
Clip học sinh Vương quốc Anh học chúc Tết Việt
Màn đẩy gậy kịch tích của Khách Tây với chàng trai H'Mông
45 năm cuộc chiến đấu bảo vệ biên giới phía Bắc:
Người bạn Mỹ và khúc hát vì hòa bình cho Việt Nam
Mãn nhãn với màn 3D mapping tại Lễ hội Hai Bà Trưng
Kiều bào Thái Lan đoàn kết, hướng về Đảng, về quê hương
Du khách nước ngoài trải nghiệm Thiền Tịnh Xuân tại chùa Tam Bảo Đà Nẵng
Sử dụng thống nhất mã số định danh công dân là mã số thuế

Sử dụng thống nhất mã số định danh công dân là mã số thuế

Việc thống nhất mã số định danh công dân là mã số thuế sẽ giúp người dân tiết kiệm được nhiều thời gian, chi phí, giảm nhiều khâu thủ tục.
OS phẫu thuật nhân đạo cho các bệnh nhân mang dị tật khe hở môi, hàm ếch tại Hà Nội tháng 3

OS phẫu thuật nhân đạo cho các bệnh nhân mang dị tật khe hở môi, hàm ếch tại Hà Nội tháng 3

Với mong muốn đem lại nhiều nụ cười mới cho trẻ em trên toàn quốc, từ ngày 11-15/3/2024, tại Bệnh viện Hữu nghị Việt Nam - Cuba, số 37 Hai Bà Trưng, Tràng Tiền, Hoàn Kiếm, Hà Nội, tổ chức Operation Smile Việt Nam (OS) sẽ tổ chức chương trình Phẫu thuật nhân đạo dành cho các bệnh nhân mang dị tật khe hở môi, hàm ếch.
Người nước ngoài đăng ký tài khoản định danh điện tử thế nào?

Người nước ngoài đăng ký tài khoản định danh điện tử thế nào?

Tại dự thảo Nghị định quy định về định danh và xác thực điện tử, Bộ Công an đã đề xuất quy định về trình tự, thủ tục đăng ký tài khoản định danh điện tử đối với người nước ngoài.
1.000 học bổng du học Liên bang Nga cho công dân Việt Nam năm 2024

1.000 học bổng du học Liên bang Nga cho công dân Việt Nam năm 2024

Bộ Giáo dục và Đào tạo vừa thông báo, Chính phủ Liên bang Nga cấp 1.000 chỉ tiêu học bổng cho công dân Việt Nam đi đào tạo tại Liên bang Nga theo các trình độ đại học, thạc sĩ, tiến sĩ, thực tập chuyên ngành và tiếng Nga.
Tổ chức, cá nhân nước ngoài tiến hành nghiên cứu khoa học trong vùng biển Việt Nam phải đóng các khoản phí nào?

Tổ chức, cá nhân nước ngoài tiến hành nghiên cứu khoa học trong vùng biển Việt Nam phải đóng các khoản phí nào?

Bộ Tài chính vừa ban hành Thông tư quy định mức thu, chế độ thu, nộp phí thẩm định cấp giấy phép hoặc văn bản chấp thuận cho tổ chức, cá nhân nước ngoài tiến hành nghiên cứu khoa học trong vùng biển Việt Nam.
Thực tập sinh hộ lý tại Nhật Bản năm 2024 được trợ cấp đào tạo, hỗ trợ tiền ổn định cuộc sống

Thực tập sinh hộ lý tại Nhật Bản năm 2024 được trợ cấp đào tạo, hỗ trợ tiền ổn định cuộc sống

Trung tâm Lao động ngoài nước (Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội) vừa thông báo kế hoạch tuyển chọn 50 ứng viên tham gia chương trình thực tập sinh hộ lý tại Nhật Bản.
Xuân Giáp Thìn - 2024

Xuân Giáp Thìn - 2024

Việt Nam  - Nhật Bản

Việt Nam - Nhật Bản

Việt Nam - Thái Lan

Việt Nam - Thái Lan

báo tết 2023

báo tết 2023

Việt Lào online

Việt Lào online

50 năm quan hệ Việt Nam - Ấn Độ

50 năm quan hệ Việt Nam - Ấn Độ

Tình hữu nghị vĩ đại

Tình hữu nghị vĩ đại

Tân mão 2011

Tân mão 2011

Sức sống mới cho ĐNND

Sức sống mới cho ĐNND

xuân 2013

xuân 2013

Phiên bản di động