163 trang sách, 200 bức ảnh làm sống lại “Ký ức thời bao cấp” với tem phiếu, xếp hàng
Khổ 23x25cm, gần như là một cuốn sách vuông. Bìa đen trắng với dòng chữ in màu xanh đậm "Ký ức thời bao cấp", ngay từ khi cần trên tay, cuốn sách ảnh mới tinh tươm của NXB Thông tấn (Thông tấn xã Việt Nam), đã mang tới cho người xem một cảm giác yêu thích.
![]() |
Ký ức thời bao cấp
Cái chủ đề về thời bao cấp mà cuốn sách đề cập tới, lại càng gợi mở cho người đọc muốn khám phá hơn. Và thế là, gần 200 trang sách, với hơn 200 bức ảnh, cứ thế tuần tự được lật giở, được nhẩn nha ngắm, được nhẩn nha nhớ về một thời xưa với những người có tuổi, hoặc là nhẩn nha tưởng tượng về cuộc sống của cha, ông mình với những người tóc còn quá xanh.
Ai cũng biết, thời bao cấp là khái niệm được sử dụng để chỉ một giai đoạn mà hầu hết mọi hoạt động kinh tế - xã hội đều diễn ra theo mô hình kinh tế kế hoạch hóa tập trung do Nhà nước chỉ huy. Đó là giai đoạn những năm 1964 - 1975 ở miền Bắc và giai đoạn từ đầu năm 1976 đến cuối năm 1986 trên phạm vi cả nước. Đó cũng là lúc của chiến tranh khốc liệt, của cuộc sống cam go, thiếu thốn, vất vả trong những năm đầu cả nước cùng đi lên chủ nghĩa xã hội. Nhưng, đó cũng là những ký ức vô cùng nên thơ, trong mắt rất nhiều nghệ sĩ. Nên, cuốn sách ảnh này cũng hội tụ đủ những cung bậc ấy; với những lát cắt, mảnh ghép, gợi nhớ về một thời kỳ khó khăn, gian khổ đầy bi tráng nhưng cũng đầy sức sáng tạo của người dân.
Sách gồm 3 phần: "Cuộc sống thời chiến", "Đêm trước đổi mới" và "Đổi mới để tiến lên". Không chỉ có những bức ảnh, mà ở mỗi phần của cuốn sách, đều có những trang giới thiệu khá ngắn gọn, nhưng vô cùng đầy đủ về bối cảnh lịch sử, xã hội, cuộc sống của người dân, thậm chí là những tâm tư, tình cảm của con người sống ở thời kỳ đó, bằng cả 2 thứ tiếng Việt- Anh. Và với mỗi bức ảnh, cũng không đơn thuần là một chú thích ảnh, mà đều có những lời chú giải khiến người xem hiểu rõ hơn về cuộc sống của cái thời gọi là Thời bao cấp ấy. Chính vì vậy, dù là ảnh đen trắng, dù là một quá khứ đã xa xưa với chúng ta... nhưng cuốn sách vẫn vô cùng hấp dẫn, khiến người xem có thể đi cùng các tác giả tới trang cuối cùng...
Như chia sẻ của nhóm biên tập của NXB: Từ những hình ảnh tư liệu quý, được sưu tầm, tuyển chọn công phu từ nhiều nguồn, cuốn sách lần lượt phác họa trước mắt người đọc những năm tháng chiến tranh chống Mỹ, miền Bắc dồn sức người sức của chi viện cho chiến trường miền Nam, cuộc sống “thắt lưng buộc bụng” của người dân nơi đây khó khăn chồng chất khó khăn, thiếu thốn chồng chất thiếu thốn. Người dân thành thị phải sơ tán về nông thôn để phòng tránh máy bay Mỹ bắn phá và bắt đầu làm quen với cuộc sống tự cung tự cấp, từ trồng rau, nuôi lợn để có thêm lương thực, thực phẩm trang trải cho cuộc sống hàng ngày. Người ở lại vừa sản xuất vừa chiến đấu. Khắp miền Bắc sôi nổi hưởng ứng phong trào thanh niên “ba sẵn sàng”, phụ nữ “ba đảm đang”,“tất cả cho tiền tuyến” theo lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh “Không có gì quý hơn độc lập, tự do”.
Đó là một giai đoạn bi tráng không thể nào quên trong lịch sử dân tộc. Sau ngày thống nhất đất nước, cùng với quản lý kinh tế theo cơ chế kế hoạch hóa tập trung, Nhà nước tiếp tục bao cấp đối với cán bộ công nhân viên, người ăn theo ở thành thị. Trong chiến tranh, bao cấp là cần thiết và phù hợp nhưng đất nước thống nhất, Nhà nước tiếp tục duy trì bao cấp, nhận trách nhiệm lo cho dân đã dẫn đến cào bằng, phá vỡ nguyên tắc phân phối theo lao động. Chính vì vậy, cuộc sống thời bao cấp thiếu thốn trăm bề, nỗi lo cơm áo gạo tiền luôn thường trực trong tâm tưởng của mỗi người dân.
Những câu chuyện dậy từ nửa đêm để xếp hàng mua gạo, mua từng mớ rau, con cá đến chuyện chạy đôn chạy đáo để có thêm được vài lạng thịt, manh áo mới đón tết... đều để lại những kỷ niệm vui buồn sâu đậm trong ký ức của những người từng trải qua. Có một thời gian dài của thời kỳ bao cấp, nghị lực và trí tuệ của hàng triệu người bị kìm nén, chỉ chờ được bung ra. Chính vì thế, khi đường lối và chính sách đổi mới được thực hiện, năng lực ấy đã bùng phát tạo nên bước phát triển nhảy vọt về kinh tế, xã hội. Khát vọng cháy bỏng về một cuộc sống tốt đẹp hơn, sự năng động sáng tạo, sự cần cù vượt khó mà người dân đã thể hiện trong thời bao cấp đã trở thành những động lực thúc đẩy nhanh quá trình Đổi mới…
Không những thế, một phần của cuốn sách là những hiện vật gợi nhớ về những sáng tạo một thời của người dân để vật lộn mưu sinh, trang trải cuộc sống thiếu thốn vất vả như việc may vá, đan lát, sửa chữa quần áo, sửa chữa xe đạp, quấn thuốc lá, bơm mực bút bi... Đó là những hiện vật “biết nói”, khiến những ai đã từng trải qua một thời gian khó ấy đều không khỏi rưng rưng khi nhớ lại.
Xuất bản đúng vào dịp hơn 30 năm đất nước ta thực hiện đường lối đổi mới, cuốn sách mong muốn giúp bạn đọc, nhất là thế hệ trẻ hôm nay, hiểu thêm về một thời kỳ gian khó mà cha anh chúng ta đã trải qua, để trân trọng những thành tựu to lớn của công cuộc Đổi mới ngày hôm nay, từ đó tạo nên động lực phấn đấu lao động, học tập, góp phần xây dựng quê hương đất nước giàu mạnh.
Trước "Ký ức thời bao cấp", NXB Thông tấn cũng đã cho ra mắt series sách về Thời bao cấp: "Chuyện thời bao cấp" tập 1 (2007), "Chuyện thời bao cấp" tập 2 (2009), "Chuyện thời bao cấp" tập 3 (2016) và "Chuyện thời bao cấp" tập 4 (2017).
Theo Tin Tức
Tin bài liên quan
Các tin bài khác

Chương trình nghệ thuật đặc biệt kỷ niệm 75 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam – Ba Lan

Văn hóa Việt tỏa sáng tại thủ đô Ba Lan

Sắc màu Việt Nam lan tỏa tại Lễ hội Sinh viên quốc tế Venezuela 2025

Múa vòng thổ dân Mỹ hòa quyện âm nhạc truyền thống Việt Nam tại EXPO 2025
Đọc nhiều

Happy Streets Festival 2025 tại London: lan tỏa bản sắc văn hóa Việt

Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh: Việt Nam luôn coi trọng và nỗ lực thực hiện các cam kết quốc tế về quyền con người

Kết nối giao lưu các nữ doanh nhân Việt Nam, Philippines và Kazakhstan

Khép lại Giải Marathon quốc tế "Vietcombank Mekong Delta Marathon" 2025: Dấu ấn thể thao giữa lòng Tây Đô
Bờ cõi biển đảo
Miền đất - Con người Cuộc sống vùng biên Nhịp sống biển đảo Lịch sử chủ quyền Giao lưu hữu nghị

Người chiến sĩ Hải quân kiên cường nơi đầu sóng qua những bức ảnh

An Giang: Bàn giao “Nhà đồng đội” cho quân nhân có hoàn cảnh khó khăn

Lưu giữ lá cờ đầu tiên tại cột cờ A Pa Chải sau 56 ngày treo
Multimedia

[Infographic] Kỹ năng tránh bẫy lừa đảo du lịch mùa cao điểm

[Infographics] Cảnh báo giả mạo, lợi dụng danh nghĩa Mặt trận Tổ quốc để huy động ủng hộ

Công nghiệp phục hồi mạnh, xuất nhập khẩu tăng trưởng ấn tượng

[Infographic] Việt Nam hoàn thành vai trò Đồng Chủ tịch Chương trình Đông Nam Á (SEARP) giai đoạn 2022 - 2025

[Infographic] Sửa Pháp lệnh Dân số: Vợ chồng tự quyết định số con và thời gian sinh con

[Infographics] Quan hệ Đối tác toàn diện giữa Việt Nam và Hungary

[Infographic] Quan hệ Đối tác chiến lược toàn diện Việt Nam - Pháp
[Video] Tổng giám đốc UNESCO Audrey Azoulay chúc mừng Đại lễ Phật đản Vesak 2025
![[Video] Người truyền cảm hứng về tình yêu nước](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2025/042025/29/09/nguoi-truyen-cam-hung-ve-tinh-yeu-nuoc-20250429094951.jpg?rt=20250429094956?250429105554)
[Video] Người truyền cảm hứng về tình yêu nước

Sinh viên Lào đi chùa tắm Phật mừng Tết cổ truyền Bunpimay
![[Video] 60 phút - Hành trình thay đổi cuộc đời](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2025/032025/25/11/croped/video-60-phut-hanh-trinh-thay-doi-cuoc-doi-20250325112448.png?250325023758)
[Video] 60 phút - Hành trình thay đổi cuộc đời

MV "Bắc Bling": Cụ già, em nhỏ ngân nga, du khách gần xa tỏ bày hứng thú
![[Video] Dự án CAF: Ươm mầm những công dân toàn cầu tương lai](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/anhvm/022025/11/15/FSave.com_Facebook_Media_004_662439456116001v_21.jpg?250228123313)
[Video] Dự án CAF: Ươm mầm những công dân toàn cầu tương lai
![[Video] Du khách quốc tế trải nghiệm lễ Phật đầu năm tại chùa Tam Bảo (Đà Nẵng)](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2025/022025/07/14/video-du-khach-quoc-te-trai-nghiem-le-phat-dau-nam-tai-chua-tam-bao-da-nang-20250207142038.jpg?rt=20250207142058?250228123446)
[Video] Du khách quốc tế trải nghiệm lễ Phật đầu năm tại chùa Tam Bảo (Đà Nẵng)

Tết của bác sĩ trực cấp cứu - hồi sức tích cực

Đại sứ nhóm G4 hát "Năm qua đã làm gì"
![[Video] Bản hòa ca tình hữu nghị chào năm mới 2025](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2025/012025/21/14/video-ban-hoa-ca-tinh-huu-nghi-chao-nam-moi-2025-20250121142351.jpg?rt=20250121142354?250121023412)
[Video] Bản hòa ca tình hữu nghị chào năm mới 2025
![[Video] 30 năm quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ: từ chiến tranh đến đối tác chiến lược toàn diện](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2025/012025/15/20/croped/video-30-nam-quan-he-viet-nam-hoa-ky-tu-chien-tranh-den-doi-tac-chien-luoc-toan-dien-20250115205111.jpg?250116064808)
[Video] 30 năm quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ: từ chiến tranh đến đối tác chiến lược toàn diện
![[Video] Samaritan’s Purse và Plan International Việt Nam hỗ trợ người dân Việt Nam phục hồi sau bão](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/122024/17/13/video-samaritans-purse-va-plan-international-viet-nam-ho-tro-nguoi-dan-viet-nam-phuc-hoi-sau-bao-20241217132215.jpg?rt=20241217132220?241217012643)
[Video] Samaritan’s Purse và Plan International Việt Nam hỗ trợ người dân Việt Nam phục hồi sau bão
![[Video] Tái thiết thôn Làng Nủ: Quân đội - Nhân dân đồng hành xây dựng tương lai mới](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/122024/16/00/video-tai-thiet-thon-lang-nu-quan-doi-nhan-dan-dong-hanh-xay-dung-tuong-lai-moi-20241216002424.jpg?rt=20241216002428?241216073321)
[Video] Tái thiết thôn Làng Nủ: Quân đội - Nhân dân đồng hành xây dựng tương lai mới
![[Video] Tổ chức Cứu trợ Trẻ em và hành trình 10 năm thay đổi cuộc sống trẻ em vùng cao](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/122024/17/10/video-to-chuc-cuu-tro-tre-em-va-hanh-trinh-10-nam-thay-doi-cuoc-song-tre-em-vung-cao-20241217105602.jpg?rt=20241217105608?241217105833)
[Video] Tổ chức Cứu trợ Trẻ em và hành trình 10 năm thay đổi cuộc sống trẻ em vùng cao
![[Video] Kinh nghiệm tham quan Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam mới](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/112024/13/22/video-kinh-nghiem-tham-quan-bao-tang-lich-su-quan-su-viet-nam-moi-20241113223209.jpg?rt=20241113223215?241114120724)
[Video] Kinh nghiệm tham quan Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam mới

Halloween: ứng xử thế nào cho đúng?

Thời tiết hôm nay (05/7): Bão số 2 giật cấp 10, gây biển động mạnh ở phía Đông Bắc Biển Đông

Thời tiết hôm nay (02/7): Mưa lớn ở Bắc Bộ và Thanh Hóa

Thêm nhiều địa điểm giải quyết thủ tục đất đai tại Hà Nội từ tháng 7

Thời tiết hôm nay (01/7): Nhiều khu vực trên cả nước có mưa giông

Từ ngày 01/7/2025: Chính thức bỏ hình phạt tử hình ở 8 tội danh, thay mã số thuế bằng số định danh
