Ung thư vòm họng là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị ung thư vòm họng
Ung thư vòm họng là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị ung thư vòm họng |
Ung thư vòm họng là gì?
Ung thư vòm họng là một trong 10 loại ung thư phổ biến và là ung thư thường gặp nhất trong các bệnh lý ung thư đầu mặt cổ.
Tỷ lệ mắc ung thư vòm mũi họng khác nhau giữa các vùng địa lý, tỷ lệ mắc thấp ở châu Âu và các nước phương Tây, tỷ lệ cao nhất ở vùng Đông Nam Trung Quốc.
Chẩn đoán ung thư vòm họng thường chậm do các triệu chứng giai đoạn đầu mơ hồ, không đặc hiệu dễ nhầm với các bệnh lý lành tính của đường hô hấp trên.
Có 3 yếu tố chính liên quan đến ung thư vòm họng là nhiễm vi-rút Epstein-Barr, yếu tố di truyền và yếu tố môi trường.
Nguyên nhân gây bệnh
Nguyên nhân ung thư vòm họng hiện nay vẫn chưa được xác định rõ ràng. Một số yếu tố nguy cơ bao gồm:
Virus Epstein-Barr (EBV): EBV thuộc họ virus Herpesviridae. EBV đã được chứng minh là có liên quan đến cơ chế bệnh sinh trong ung thư vòm họng
Yếu tố di truyền: Một số trường hợp ung thư vòm họng xảy ra ở nhiều thành viên trong gia đình. Các bất thường nhiễm sắc thể 3p, 9p, 11q, 13a, 14q và 16q gây đột biến các gen ức chế khối u, dẫn đến hình thành ung thư.
Yếu tố môi trường: Các thức ăn giàu chất Nitrosamine dễ bay hơi là tác nhân gây ung thư đã được biết tới, gây ung thư biểu mô mũi, xoang trên thực nghiệm (cá khô muối, ướp muối…). Một ví dụ chứng minh vai trò của các yếu tố môi trường là tỷ lệ mắc bệnh ung thư vòm họng ở người Trung Quốc di cư tới Mỹ với chế độ ăn khác thì thấp hơn so với người dân sống tại Trung Quốc.
Hút thuốc lá: thuốc lá chứa các chất độc hại như Benzen, hydrocarbon, asen, nicotin.. làm tăng nguy cơ mắc ung thư vòm họng.
Quan hệ tình dục bằng miệng: Quan hệ tình dục bằng miệng không những làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư vòm họng mà còn tăng nguy cơ mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục như lậu, giang mai, sùi mào gà…
Triệu chứng
Biểu hiện ung thư vòm họng giai đoạn sớm thường nghèo nàn, dễ bỏ qua vì hay nhầm với các triệu chứng viêm nhiễm vùng tai mũi họng.
Các triệu chứng của ung thư vòm họng thường gặp:
Triệu chứng ở tai: Thường biểu hiện ở 1 bên như ù tai, đau tai, chảy dịch ở tai. Bệnh nhân có thể xuất hiện nghe kém, điếc dẫn truyền, nhiều khi đến bệnh viện trong bệnh cảnh của viêm tai giữa thanh dịch do u làm tắc vòi Eustache.
Triệu chứng ở mũi: ngạt, tắc mũi một hoặc hai bên, chảy nước mũi nhầy dính máu dai dẳng, điều trị nội khoa không đỡ.
Triệu chứng thần kinh: đau đầu, các dấu hiệu do xâm lấn nền sọ, xâm lấn các dây thần kinh: nhìn đôi, lác trong, đau nửa mặt, chóng mặt, mất cảm giác vùng hầu họng
Triệu chứng mắt: khi u xâm lấn ổ mắt (hiếm gặp), biểu hiện mắt lồi hoặc liệt vận nhãn.
Nổi hạch cổ: trong trường hợp ung thư vòm họng di căn hạch cổ. Thường là hạch cổ cao (Ví dụ hạch Kuttner), có nhiều hạch xuất hiện ở 1 hoặc 2 bên cổ. Hạch mật độ cứng hoặc chắc, di động hạn chế, không đau. Hạch có thể chèn ép gây khó nuốt, nuốt vướng, nuốt đau.
Ho
Giọng nói thay đổi (khàn giọng, nói không rõ tiếng)
Khó nuốt
Đau họng
Sụt cân
Xuất hiện các khối u hoặc vết loét ở cổ họng
Các biện pháp điều trị
Nguyên tắc điều trị:
Xạ trị là phương thức điều trị cơ bản trong ung thư vòm họng do u nhạy cảm với tia xạ.
Hóa chất: thường áp dụng trước xạ trị hoặc trong xạ trị (hóa xạ trị đồng thời).
Phẫu thuật: phẫu thuật lấy hạch cổ được chỉ định trong trường hợp hạch còn lại sau xạ trị 2 tháng.
Chỉ định điều trị theo giai đoạn:
Giai đoạn 1: Xạ trị đơn thuần
Giai đoạn 2: Xạ trị kết hợp hóa chất
Giai đoạn 3: Hóa xạ trị đồng thời
Giai đoạn 4: hóa chất toàn thân.
Theo dõi sau điều trị: Khám định kỳ 3 tháng/lần trong năm đầu tiên, 6 tháng/lần trong 3-5 năm tiếp theo. Từ 5 năm trở đi khám định kỳ 1 năm/lần. Theo dõi bao gồm:
Khám đánh giá tái phát tại chỗ, di căn hạch, phát hiện các biến chứng muộn do xạ trị.
Nội soi tai mũi họng
Siêu âm vùng cổ
Chụp CT sọ mắt 6 tháng/lần
Chọc hút tế bào kim nhỏ nếu có nghi ngờ di căn hạch cổ
Chụp Xquang phổi, siêu âm ổ bụng phát hiện di căn xa.
Tin nên đọc:
Ung thư máu là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị ung thư máu Ung thư máu hay được biết đến với tên gọi khác là bệnh bạch cầu, máu trắng thường xuất hiện rất nhiều trong các bộ ... |
Ung thư phổi là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị ung thư phổi Ung thư phổi là một trong những căn bệnh phổ biến nhất hiện nay. Bệnh rất nguy hiểm và đã cướp đi sinh mạng của rất ... |
Ung thư dạ dày là gì? Nguyên nhân, triệu chứng và cách điều trị ung thư dạ dày Ung thư dạ dày tương đối hiếm gặp so với các loại ung thư khác, nhưng mối nguy hiểm lớn nhất của bệnh này là ... |
Sức mạnh quân sự Việt Nam đứng thứ 23 thế giới Trong bảng xếp hạng của Global Firepower, Việt Nam đang đứng thứ 2 Đông Nam Á và thứ 23 thế giới về sức mạnh quân ... |