Phát hiện 8 loại bệnh ung thư chỉ bằng xét nghiệm máu

Chỉ cần lấy máu một lần duy nhất, các bác sĩ có thể tầm soát cùng lúc 8 loại ung thư cho bệnh nhân. (Ảnh: Los Angeles Times)

Kỹ thuật nói trên mang tên CancerSEEK, do nhiều nhà khoa học đến từ nhiều cơ quan nghiên cứu khác nhau dày công xây dựng trong vòng 30 năm. CancerSEEK đã cho kết quả dương tính khoảng 70% đối với 8 loại ung thư phổ biến nhất khi được thử nghiệm ở 1.005 bệnh nhân.

Phương pháp thử máu mới này hoạt động bằng cách phát hiện ADN đột biến trôi nổi tự do được các tế bào ung thư đang chết "thả" vào dòng máu. Nó quét tìm lỗi ở 16 loại gen thường xuyên bị đột biến trong những loại ung thư khác nhau.

Ngoài ra, máu của các bệnh nhân cũng được kiểm tra để phát hiện 8 loại "dấu ấn sinh học" (biomaker) protein đã được biết đến, vì đây là những "chỉ dấu" được nhìn thấy theo các mức độ khác nhau, tùy thuộc vào việc khối u đang ở đâu trong cơ thể.

Trong các mẫu máu của 1.005 bệnh nhân, cách thử trên đã phát hiện được từ 33 đến 98% trường hợp bệnh. Tuy nhiên, tỉ lệ có biến động theo giai đoạn và cũng khác biệt ở các bệnh. Cụ thể, Nếu như ở người mới bị giai đoạn 1, CancerSEEK xác định được 43% trường hợp bệnh thì tỉ lệ này tăng lên 73% ở giai đoạn 2 và 78% ở giai đoạn 3.

Đối với các loại bệnh ung thư khác nhau, ung thư buồng trứng là dễ phát hiện nhất, tiếp theo là ung thư gan, dạ dày, tuyến tụy, thực quản, kết trực tràng, phổi và vú.

Khi đọc những con số này, có thể nhiều người nghĩ rằng CancerSEEK thực sự chưa đủ hiệu quả. Tuy nhiên, có đến 5 trong số 8 loại bệnh ung thư kể trên (gồm: ung thư buồng trứng, gan, dạ dày, tuyến tụy, và thực quản) hiện chưa hề có một biện pháp kiểm tra sàng lọc để phát hiện bệnh sớm. Điển hình, ung thư tụy chỉ được có thể phát hiện khi đã vào giai đoạn muộn và có đến 4/5 bệnh nhân tử vong trong vòng 1 năm từ khi được chẩn đoán.

Mới đây, kết quả nghiên cứu đã được công bố trên tập san học thuật của Hiệp hội Mỹ vì sự phát triển khoa học (Science). Nhóm nghiên cứu hi vọng thành tựu của họ sẽ giúp giảm đáng kể chi phí cho các bệnh nhân ung thư.

Hiện kỹ thuật đang có giá gần 500 USD (khoảng 11,3 triệu đồng), rẻ hơn nhiều lần so với tổng cộng các chi phí mà bệnh nhân ở Mỹ phải bỏ ra để tầm soát các loại ung thư trên.

Tuệ Lâm