Người khuyết tật có cơ hội mở rộng năng lực lãnh đạo và xây dựng tương lai tốt hơn ở Việt Nam
Việt Nam hiện có khoảng 6,4 triệu NKT, chiếm hơn 7,06% dân số từ 2 tuổi trở lên, trong đó NKT nặng và đặc biệt nặng chiếm khoảng 28,9%. Khoảng 10% NKT thuộc hộ nghèo, phần lớn trong số họ sống ở các vùng nông thôn, có cuộc sống đặc biệt khó khăn, đặc biệt là những NKT bị ảnh hưởng bởi chất độc da cam/ dioxin. Với số liệu trên cho thấy, Việt Nam là một trong những nước có tỷ lệ NKT khá cao so với tổng dân số trong khu vực Châu Á - Thái Bình Dương.
Hàng năm, ngân sách nhà nước đã giải quyết trợ cấp xã hội, phát thẻ bảo hiểm y tế cho khoảng 1,1 triệu NKT. Trong đó, nhiều trường hợp NKT có điều kiện khó khăn được đưa vào các trung tâm phục hồi chức năng và các cơ sở bảo trợ xã hội trên cả nước. Trung bình mỗi năm có khoảng 20 nghìn NKT được hỗ trợ đào tạo nghề, hàng trăm nghìn học sinh khuyết tật được miễn giảm học phí, hỗ trợ học tập và các phương tiện trợ giúp (xe lăn, xe đẩy,…).
Hội Chữ thập đỏ TP.Hồ Chí Minh trao quà cho người khuyết tật tại quận Bình Tân. |
Bà Dương Thị Vân, Chủ tịch Hội NKT Thành phố Hà Nội cho rằng nhận thức của toàn xã hội và của NKT về vấn đề hoà nhập khuyết tật đã thay đổi theo hướng tốt đẹp hơn trong nhiều năm qua. Các cách tiếp cận vấn đề của NKT được chuyển từ mô hình từ thiện sang mô hình xã hội, dựa trên quyền của NKT, toàn xã hội chung tay dỡ bỏ rào cản đối với NKT và bản thân NKT chủ động xoá bỏ mặc cảm, tự ti, vượt qua định kiến. Tuy nhiên, trong đại dịch COVID-19 vẫn còn rất nhiều NKT gặp khó khăn, rào cản trong cuộc sống hàng ngày, cần sự chung tay góp sức của cả xã hội.
ông Patrick Haverman, Phó đại diện thường trú Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) Việt Nam. |
Lắng nghe tiếng nói của người khuyết tật từ khâu xây dựng chính sách
"NKT có cơ hội mở rộng năng lực lãnh đạo và xây dựng tương lai tốt hơn ở Việt Nam"- ông Patrick Haverman, Phó đại diện thường trú Chương trình Phát triển Liên Hợp Quốc (UNDP) Việt Nam khẳng định.
Theo ông Patrick Haverman, năm nay, Liên Hợp Quốc kỷ niệm ngày đặc biệt này với chủ đề: "Quyền lãnh đạo và tham gia của NKT hướng tới một thế giới hậu COVID-19 toàn diện, dễ tiếp cận và bền vững". Trong đó nêu lên những thách thức gia tăng mà NKT phải đối mặt trong đại dịch COVID-19 và hướng tới mục tiêu, đảm bảo quyền lãnh đạo và tham gia có ý nghĩa của NKT trong tương lai, toàn diện hơn, với tiếp cận thuận lợi hơn, và bền vững hơn cho tất cả mọi người, sau khi virus được kiểm soát.
Đại diện UNDP cũng cho rằng, tiếng nói của NKT nên được lắng nghe ngay từ khi bắt đầu quy trình xây dựng một luật hoặc chính sách mới. Tới đây Luật NKT, và các chính sách liên quan khác, sẽ được sửa đổi, do đó đây là thời điểm quan trọng để các tổ chức của NKT tham gia vào trong toàn bộ quá trình ra quyết định.
Các tổ chức của NKT sẽ giúp đảm bảo sự đại diện và đa dạng quan điểm từ NKT để tối đa hóa phạm vi chính sách, nhằm thực hiện quyền của tất cả NKT, bao gồm các nhóm bị thiệt thòi và nằm ở khu vực liên ngành, chẳng hạn như phụ nữ và trẻ em khuyết tật, NKT là người dân tộc thiểu số.
NKT không chỉ cần được tham gia xây dựng các chính sách về NKT mà cần được tham gia và nhu cầu của họ cần được lồng ghép vào các chính sách quốc gia về phát triển. Điều này được chứng minh thông qua dữ liệu chuyên biệt về khuyết tật, lập ngân sách và lập chương trình tuân thủ CRPD, quản trị bao trùm lồng ghép chính sách khuyết tật, và trách nhiệm giải trình.
NKT cần được nhận diện và đưa vào trung tâm của các chiến lược phát triển bền vững. Chỉ khi tiếng nói của họ được lắng nghe, và khi quyền của những người dễ bị tổn thương nhất, bao gồm cả NKT được thực hiện, chúng ta mới có thể đạt được mục tiêu "Không để ai bị bỏ lại phía sau".
“UNDP cam kết hợp tác với Chính phủ, các đối tác phát triển và các tổ chức xã hội dân sự để tăng cường hỗ trợ NKT ở Việt Nam trong việc giải quyết những thách thức đa chiều mà họ phải đối mặt trong bối cảnh COVID-19, xem NKT là đối tác quan trọng trong nỗ lực hướng tới phát triển bền vững ở Việt Nam, chứ không chỉ là đối tượng thụ hưởng. Chúng tôi hỗ trợ mạnh mẽ NKT nhận ra tiềm năng đầy đủ của họ để đóng góp hiệu quả vào quá trình phục hồi và tăng trưởng kinh tế xã hội của đất nước” - ông Patrick Haverman nhấn mạnh.