Năm 2018 sẽ thí điểm vaccine ngừa sốt rét đầu tiên trên thế giới

Vaccine RTS,S đã được thử nghiệm rộng rãi trên hơn 15.000 trẻ. (Ảnh: PATH)

Vaccine có tên RTS,S sẽ giúp hệ thống miễn dịch của con người có khả năng tấn công ký sinh trùng sốt rét vốn lây lan qua muỗi đốt. Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho rằng, việc tiêm vaccine mới này có thể cứu sống hàng chục nghìn người mỗi năm.

RTS,S cần được tiêm 4 lần: mỗi tháng một lần trong 3 tháng đầu và sau đó là liều thứ tư vào 18 tháng sau đó. Kết quả thử nghiệm lâm sàng rất khả quan, nhưng chưa rõ công tác tiêm chủng có thể được triển khai trên thực tế, tại những nơi người dân khó tiếp cận với dịch vụ chăm sóc sức khỏe.

Đó cũng là lý do WHO sẽ tiến hành thử nghiệm trước tiên ở 3 quốc gia châu Phi, bao gồm Kenya, Ghana và Malawi, để xem liệu có thể bắt đầu chương trình tiêm chủng đầy đủ hay không. Ngoài ra, tổ chức này cũng sẽ tiếp tục đánh giá tính an toàn và hiệu quả của vaccine mới.

Tiến sĩ Matshidiso Moeti, Giám đốc khu vực châu Phi của WHO, nói: "Triển vọng về một loại vaccine sốt rét là một tin tức tuyệt vời. Thông tin thu thập được trong chương trình thí điểm sẽ giúp chúng tôi đưa ra quyết định về việc sử dụng rộng rãi loại vaccine này".

Chương trình tiêm chủng thí điểm sẽ liên quan tới hơn 750.000 trẻ em từ 5 đến 17 tháng tuổi. Đối với nhóm tuổi này, 4 liều vaccine RTS,S đã được chứng minh là có thể ngăn ngừa gần 4/10 số ca mắc bệnh sốt rét.

Tỷ lệ này tốt hơn nhiều so với các loại vaccine từng được ra mắt khác. Vaccine mới cũng giảm 1/3 số ca bệnh nặng nhất và giảm số lượng trẻ em cần nhập viện hoặc truyền máu. Tuy vậy, hiệu quả của RTS,S sẽ suy giảm đáng kể nếu không có liều thứ tư.

Ghana, Kenya và Malawi được lựa chọn bởi 3 quốc gia này đã thực hiện các chương trình quy mô lớn nhằm giải quyết tình trạng sốt rét nhưng số người mắc bệnh vẫn ở mức cao. Mỗi nước sẽ tự quyết định chương trình tiêm chủng của mình, ưu tiên cho những vùng có nguy cơ cao.

Bất chấp những tiến bộ to lớn, mỗi năm, vẫn có 212 triệu ca nhiễm mới và 429.000 ca tử vong vì sốt rét. Trong đó, châu Phi là khu vực chịu ảnh hưởng nặng nề nhất và hầu hết số bệnh nhân thiệt mạng đều là trẻ em.

Hồng Anh