Đến Thái Nguyên thưởng thức ngày “hội xuống đồng” đặc sắc
Lễ hội Lồng Tồng – lễ hội lớn của đồng bào các dân tộc miền núi phía Bắc. Đây là hoạt động tín ngưỡng để tạ ơn trời, đất các vị thần linh đã phù hộ cho mùa màng bội thu, cuộc sống an lành, đồng thời cầu xin các vị thần linh che chở để có một năm mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, con người khỏe mạnh, cuộc sống ấm no.
Cứ mỗi dịp Tết đến, xuân về vào ngày mồng 9, 10 âm lịch hàng năm, đồng bào các dân tộc Tày, Sán Chay và Dao ở huyện Định Hoá lại nô nức tổ chức lễ hội Lồng Tồng.
Lễ hội Lồng Tồng gồm có 2 phần chính là phần lễ và phần hội.
Phần lễ
Đây là hoạt động tín ngưỡng cầu trời cho mưa thuận gió hoà, cây cối tốt tươi, mùa màng bội thu, đời sống ấm no. Mỗi gia đình chuẩn bị một mâm cỗ theo khả năng, có ít làm ít, có nhiều làm nhiều. Việc làm cỗ còn thể hiện một cách kín đáo sự khéo léo của người phụ nữ trong việc nội trợ, nấu nướng các món ăn truyền thống như bánh chưng, bánh dày, chè lam, bánh bỏng... Trên mỗi mâm cỗ có chiếc bánh hình bông hoa nhiều mầu sắc và hai đôi quả được làm bằng vải mầu, trong nhồi cát, bông, có tua rua nhiều mầu sắc sặc sỡ.
Phần hội
Mở đầu là hội tung còn thu hút nhiều du khách và người dân người tham gia. Ðể chuẩn bị cho hội tung còn, ở giữa đám ruộng lớn đựơc chọn làm địa điểm lễ hội, người ta dựng một cây mai cao từ 20–30cm làm cột. Trên đỉnh cột có uốn vòng tròn đường kính 50–60cm dán giấy hai bên, đề chữ Nhật – Nguyệt tượng trưng cho mặt trăng và mặt trời.
Ném còn. (Ảnh minh họa)
Tung còn đòi hỏi sự khéo léo, tinh tế. Theo quan niệm của đồng bào dân tộc, phải có người tung còn trúng vòng tròn làm rách giấy thì làm ăn mới thuận lợi, mưa thuận gió hoà. Ngoài ra, còn có các hoạt động múa sư tử, múa võ, kéo co... Ban đêm, các nam thanh nữ tú thi hát lượn đối đáp suốt canh dài...
Lễ hội năm nay hết sức thú vị với các tiết mục múa rối cạn của phường rối Tày Thẩm Rộc (xã Bình Yên). Những con rối đầy màu sắc và động tác khéo léo, thuần thục, các nghệ nhân mang đến cho du khách hình ảnh cuộc sống sản xuất, sinh hoạt hằng ngày của người dân nơi đây.
Lễ hội Lồng Tồng hay lễ hội tịch điền – xuống đồng gắn liền với nền nông nghiệp trồng trọt, nhằm gửi gắm những mong ước của con người, cầu cho mưa thuận gió hòa, cây lúa dưới ruộng, củ sắn trên nương luôn luôn tốt tươi, mang lại thật nhiều no ấm nhân dịp đầu xuân năm mới. Tham gia lễ hội độc đáo, đậm đà bản sắc này cùa bà con dân tộc miền núi phía Bắc nói chung và ở Thái Nguyên nói riêng sẽ là kỷ niệm đáng nhớ đối với du khách thập phương.
Huyên Quang