Chùa Bối Khê: vẻ đẹp tinh khiết của hoa sen đất
Cổng ngũ quan chùa Bối Khê cũng chính là cổng làng thôn Song Khê. |
Chùa Bối Khê được xây dựng năm 1338 dưới thời vua Trần Hiến Tông. Chùa tọa lạc trên một khoảng đất rất rộng, ngay trước sân chùa là một bãi đất trống mà theo ghi chép lại thì đây từng là nơi tuyển mộ quân lính triều Trần. Trên bãi đất là một cây đa khoảng 600 tuổi cùng với 5 mộ tháp. Chùa Bối Khê giữ gần như được kiến trúc cổ từ khi xây dựng gồm sân chùa, cổng ngũ quan, hồ sen, chính điện, bia đá, hậu đường… Chùa có kiến trúc tổng thể tiền Phật hậu Thánh, vị Thánh được thờ là Đức Thánh Bối Nguyễn Bình An.
Cây hoa sen đất trong chùa Bối Khê. |
Điều độc đáo ở chùa Bối Khê chính là 2 cây sen đất mà nếu như ai không biết sẽ tưởng là hai cây ăn quả thân gỗ ở ngay sân chùa. Hoa sen đất không giống như hoa sen khác được trồng dưới đầm, loại hoa này có màu trắng tinh khôi, còn mùi hương thì quyến rũ ngất ngây. Cây sen đất thân mộc, lá cây mặt trên xanh bóng, mặt dưới có lông mịn màu nâu nhạt. Hoa sen đất từ khi đơm nụ đến khi bung cánh đều có hình dáng rất giống với hoa sen nước. Hoa chỉ có nhụy vàng chứ không có gương sen như sen nước, nhưng khi cánh hoa khô rồi vẫn để lại hương thơm.
Trang trí hình chim thần Garuda trên bệ tượng. |
Đặc biệt, chùa có tượng Bồ tát nghìn mắt nghìn tay được đỡ bằng bệ sen đá, bốn góc bệ đá là hình tượng chim thần Garuda, phiên âm Kim Sí Điểu. Theo một số nhà nghiên cứu văn hóa, hình tượng Garuda đỡ bệ sen là một hình tượng biểu trưng cho sự cảm hóa của nhà Phật đối với các loài vật hung dữ, hay làm việc ác. Hiện nay, hình tượng này còn lại rất ít ở các ngôi chùa vùng Bắc Bộ do thời gian và sự tàn phá của chiến tranh. Với sự cổ kính, kiến trúc độc đáo, chùa Bối Khê được công nhận là di tích lịch sử văn hóa cấp quốc gia từ năm 1979.
Ngoài ra, sân chùa còn một chiếc sàng đá cổ ước tính đã có từ vài trăm năm, trên sàng có nhiều họa tiết rồng phượng, điêu khắc tinh xảo, trải qua bao nắng mưa nhưng vẫn còn rõ từng đường nét, họa tiết.
Ông Kiều Văn Pháo, một nhà giáo của quê hương, từng có nhiều năm nghiên cứu về lịch sử cho biết chùa Bối Khê không chỉ là một ngôi chùa cổ, mà còn là một di tích kháng chiến, thể hiện lòng yêu nước của dân làng. Chúng tôi thường tự hào nói với con cháu về chùa và căn hầm này, mong sao các cháu nhìn vào đó mà cố gắng rèn luyện đạo đức, vươn lên trong học tập, nghề nghiệp để xây dựng đất nước giàu đẹp hơn nữa.