Trang chủ Việt Nam hôm nay
16:39 | 30/03/2025 GMT+7

Chủ động ứng phó sớm với động đất, bài học từ thế giới

aa
Các quốc gia từng trải qua nhiều thảm họa địa chấn kinh hoàng như Nhật Bản, Chile, New Zealand... đã rút ra những bài học quý báu để hình thành chiến lược ứng phó động đất hiệu quả.
Bộ đội Việt Nam cứu trợ động đất tại Myanmar
Tình đồng bào của người Việt trong động đất tại Thái Lan

Động đất là hiểm họa thiên nhiên không thể ngăn chặn, nhưng có thể giảm thiểu thiệt hại nếu có sự chuẩn bị từ sớm và chiến lược ứng phó phù hợp.

Xây dựng hệ thống cảnh báo sớm

Với tần suất hứng chịu hàng trăm trận động đất mỗi năm, Nhật Bản đã đầu tư xây dựng hệ thống cảnh báo sớm cấp quốc gia tích hợp nhiều công nghệ hiện đại.

Ngay khi hệ thống cảm biến ghi nhận một cơn địa chấn sắp xảy ra - chỉ trước vài giây đến vài chục giây so với rung chấn thực tế - hệ thống cảnh báo khẩn cấp quốc gia được kích hoạt. Tivi, radio lập tức ngắt chương trình để phát thông báo. Điện thoại di động đồng loạt rung và phát tiếng cảnh báo đặc trưng. Còi hú vang lên ở các khu dân cư. Tàu điện ngầm, thang máy và dây chuyền sản xuất tự động ngừng hoạt động.

Chủ động ứng phó sớm với động đất, bài học từ thế giới
Ứng dụng MyShake gửi cảnh báo động đất trực tiếp đến từng người dân thông qua điện thoại thông minh.

Tại Mỹ, bang California đã cho ra mắt ứng dụng MyShake - hệ thống đầu tiên của nước này cảnh báo động đất giúp người dân nhận được thông báo sớm và có thể tiến hành những biện pháp phòng ngừa kịp thời trước khi thảm họa xảy ra. Ứng dụng do Đại học California tại thành phố Berkeley phát triển, sử dụng các cảm biến rung chấn được lắp đặt khắp bang nhằm phát hiện động đất trước khi con người có thể cảm nhận được.

Ngay lập tức, ứng dụng sẽ gửi cảnh báo động đất trực tiếp đến từng người dân thông qua điện thoại thông minh. Ứng dụng được đánh giá giúp nâng cao khả năng chủ động ứng phó của cộng đồng. Đây là bước đi thiết thực trong bối cảnh công nghệ thông tin và thiết bị di động ngày càng phổ biến.

Giáo dục cộng đồng

Bên cạnh việc phát triển hệ thống công nghệ cảnh báo, các quốc gia còn đặc biệt chú trọng đến công tác tuyên truyền, giáo dục cộng đồng nhằm trang bị kiến thức và kỹ năng phản ứng nhanh trong tình huống khẩn cấp.

Tại Nhật Bản, từ bậc tiểu học, học sinh đã được dạy cách thực hiện nguyên tắc “Cúi - Trùm - Giữ” (Drop - Cover - Hold on): cúi người xuống, tìm nơi trú ẩn an toàn dưới bàn hoặc vật chắn vững chắc, dùng tay hoặc vật mềm che đầu và giữ nguyên vị trí cho đến khi rung chấn kết thúc. Đây là kỹ năng ứng phó cơ bản được lồng ghép hướng dẫn cho người dân ngay từ bậc tiểu học cùng các kỹ năng sơ cứu khác.

Đồng thời, Nhật Bản chọn ngày 1/9 hàng năm làm “Ngày Phòng chống thiên tai toàn quốc” nhằm kiểm tra khả năng phản ứng của toàn xã hội khi xảy ra thiên tai và củng cố ý thức phòng ngừa thiên tai trong cộng đồng.

Chủ động ứng phó sớm với động đất, bài học từ thế giới
Người dân Nhật Bản diễn tập phòng tránh động đất vào ngày 1/9 hàng năm.

Tại Mỹ, chính quyền địa phương cũng tích cực tuyên truyền và khuyến khích người dân tự xây dựng kế hoạch ứng phó thiên tai phù hợp với hoàn cảnh từng gia đình. Mỗi hộ gia đình được hướng dẫn chuẩn bị túi khẩn cấp với các vật dụng thiết yếu như nước, thực phẩm khô, thuốc, pin và radio. Người dân cũng được tập huấn các biện pháp đảm bảo an toàn trong nhà như gắn chắc tủ, kệ vào tường, tổ chức các buổi diễn tập thoát hiểm tại nhà hoặc nơi làm việc nhằm hình thành phản xạ nhanh và chính xác khi có thiên tai xảy ra.

New Zealand cũng được biết đến với chiến dịch truyền thông hiệu quả. Chính phủ nước này sử dụng hình ảnh minh họa, video ngắn và các bảng quảng cáo công cộng để truyền tải thông tin một cách trực quan, sinh động. Người dân được hướng dẫn lập sơ đồ thoát hiểm trong nhà, xác định điểm tập kết sau động đất, đồng thời tham gia “ShakeOut” - cuộc diễn tập quy mô toàn quốc nhằm nâng cao khả năng ứng phó cộng đồng trong tình huống thực tế.

Xây dựng Quy chuẩn nghiêm ngặt

Với Chile - quốc gia phải hứng chịu khoảng 10 trận động đất có độ lớn trên 7 độ richter chỉ trong vòng 50 năm qua - gây chú ý bởi số người thiệt mạng do động đất tại quốc gia này luôn được giữ ở mức thấp. Văn phòng Giảm thiểu Rủi ro Thiên tai của Liên hợp quốc đánh giá, thành công đó một phần là nhờ hệ thống quy tắc xây dựng nghiêm ngặt, liên tục được cập nhật và cải thiện sau những thảm họa trong quá khứ, đặc biệt là sau trận động đất lớn nhất thế giới vào năm 1960.

Thiệt hại về công trình là nguyên nhân chính gây tử vong, thương tích và mất mát tài sản do động đất gây ra. Do đó, các quy chuẩn xây dựng của Chile được thiết kế để đảm bảo các tòa nhà có thể lắc lư linh hoạt theo chuyển động của sóng địa chấn, thay vì chống lại lực rung chuyển, giúp giảm thiểu tối đa thiệt hại vật chất và sinh mạng.

Chủ động ứng phó sớm với động đất, bài học từ thế giới
Thiệt hại về công trình là nguyên nhân chính gây tử vong, thương tích và mất mát tài sản do động đất gây ra.

Theo đó, động đất xảy ra khi các mảng kiến tạo trên lớp vỏ Trái Đất di chuyển và va chạm với nhau, tạo ra lực ngang có khả năng làm rung chuyển các công trình. Trong khi đó, bê tông là vật liệu xây dựng phổ biến nhờ độ bền cao, thì lại có tính giòn và ít linh hoạt, khiến công trình dễ bị nứt vỡ khi chịu tác động lực ngang.

Để khắc phục hạn chế này, các kiến trúc sư tại Chile đã áp dụng giải pháp gia cố bằng hệ thống khung cốt thép bên trong bê tông. Thanh cốt thép có đặc tính đàn hồi, giúp tăng cường độ chịu lực và cho phép công trình có thể trở lại hình dạng ban đầu sau khi bị biến dạng do rung chấn.

Ngoài ra, nhiều công trình hiện đại còn được trang bị hệ thống “cách ly nền” - công nghệ tiên tiến cho phép tòa nhà tách biệt với nền móng bằng lò xo hoặc thanh trượt. Khi xảy ra động đất, hệ thống này giúp hấp thụ và phân tán lực địa chấn, giảm áp lực lên kết cấu chính của công trình.

Việt Nam tuy không nằm trong vùng địa chấn mạnh, nhưng các khu vực như Tây Bắc, Bắc Trung Bộ và Tây Nguyên vẫn tiềm ẩn nguy cơ. Các tỉnh như Điện Biên, Sơn La, Quảng Nam, Nghệ An hay Lâm Đồng đều nằm gần các vết đứt gãy địa chất có khả năng hoạt động trở lại. Trong bối cảnh đó, việc học hỏi từ các mô hình quốc tế để chủ động xây dựng chiến lược ứng phó sớm là điều cấp thiết.

Chuyển từ bị động sang chủ động, từ đối phó sang phòng ngừa - đó là giải pháp thiết thực để Việt Nam có thể giảm thiểu thiệt hại và thích ứng hiệu quả với những đe dọa từ địa chấn trong tương lai.

Bộ đội Việt Nam cứu trợ động đất tại Myanmar Bộ đội Việt Nam cứu trợ động đất tại Myanmar
Dự kiến chiều 30/3, 79 quân nhân Việt Nam gồm các lực lượng thông tin tuyên truyền, cứu hộ, quân y... sẽ nhận nhiệm vụ, lên đường sang Myanmar hỗ trợ cứu nạn, khắc phục hậu quả động đất.
Tình đồng bào của người Việt trong động đất tại Thái Lan Tình đồng bào của người Việt trong động đất tại Thái Lan
Sau dư chấn động đất tại Thái Lan vào ngày 28/3, theo nguồn tin từ cộng đồng người Việt Nam tại Thái Lan, trên các nhóm cộng đồng, nhiều người Việt đã chia sẻ tình hình, cung cấp thông tin hữu ích và kêu gọi giúp đỡ, thể hiện tinh thần đoàn kết và gắn kết mạnh mẽ trong lúc khó khăn.
Nguyệt Anh
Nguồn:

Tin bài liên quan

Động đất ở Myanmar, Thái Lan: Sự sống nảy sinh từ trong cái chết

Động đất ở Myanmar, Thái Lan: Sự sống nảy sinh từ trong cái chết

Giữa những tang thương, hoang tàn, đổ nát do ảnh hưởng của trận động đất ngày 28/3, các lực lượng cứu trợ đang khẩn trương chạy đua với thời gian để tìm kiếm, giành giật lại sự sống cho các nạn nhân đang mắc kẹt. Nhiều câu chuyện xúc động về tình người từ tâm chấn động đất đã được báo chí truyền thông, các hội nhóm, trang mạng xã hội chia sẻ…
MYTEL khẩn trương ứng cứu sau động đất tại Myanmar

MYTEL khẩn trương ứng cứu sau động đất tại Myanmar

Ngay sau khi trận động đất mạnh 7,7 độ richter xảy ra tại Myanmar vào ngày 28/3 (giờ địa phương), gây thiệt hại nghiêm trọng về người và tài sản, Mytel – thương hiệu Viettel tại Myanmar – đã nhanh chóng triển khai các biện pháp ứng phó, thể hiện tinh thần sẵn sàng dấn thân và trách nhiệm của người Việt Nam trên đất nước bạn.
[Infographics] Cần làm gì khi xảy ra động đất?

[Infographics] Cần làm gì khi xảy ra động đất?

Trang bị kiến thức cơ bản về cách xử lý khi động đất xảy ra là kỹ năng sống cần thiết trong thời đại biến đổi khí hậu và thiên tai gia tăng như hiện nay.

Các tin bài khác

TP Hồ Chí Minh thu hút hơn 2,86 tỷ USD vào các khu công nghiệp, khu chế xuất

TP Hồ Chí Minh thu hút hơn 2,86 tỷ USD vào các khu công nghiệp, khu chế xuất

Trong số hơn 2,86 tỷ USD vào các khu công nghiệp, khu chế xuất ở TP Hồ Chí Minh, vốn đầu tư nước ngoài đạt hơn 935,3 triệu USD; vốn đầu tư trong nước đạt 45.437 tỷ đồng, tương đương hơn 1,9 tỷ USD.
Tăng năng lực giám sát, bảo vệ thực chất hơn cho người tiêu dùng

Tăng năng lực giám sát, bảo vệ thực chất hơn cho người tiêu dùng

Sau 17 năm thi hành, Luật Chất lượng sản phẩm, hàng hóa đã tạo hành lang pháp lý quan trọng để kiểm soát chất lượng hàng hóa trong nước và nhập khẩu.
Kết thúc hoạt động của đơn vị hành chính cấp huyện từ ngày 1/7/2025

Kết thúc hoạt động của đơn vị hành chính cấp huyện từ ngày 1/7/2025

Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam nêu rõ kết thúc hoạt động của đơn vị hành chính cấp huyện trong cả nước từ ngày 1/7/2025.
Phát động 'kỷ nguyên xanh': Hỗ trợ doanh nghiệp hướng tới tăng trưởng bền vững

Phát động 'kỷ nguyên xanh': Hỗ trợ doanh nghiệp hướng tới tăng trưởng bền vững

Tối 15/6 tại Hà Nội, Viện Nghiên cứu tăng trưởng xanh thuộc Học viện Nông nghiệp Việt Nam phối hợp với Hội Bảo vệ Thiên nhiên và Môi trường Việt Nam tổ chức Lễ phát động Chương trình "Vì Môi trường xanh Quốc gia 2025". Sự kiện cũng công bố Chương trình "Doanh nghiệp ESG xanh Quốc gia".

Đọc nhiều

[Infographics] Cảnh báo giả mạo, lợi dụng danh nghĩa Mặt trận Tổ quốc để huy động ủng hộ

[Infographics] Cảnh báo giả mạo, lợi dụng danh nghĩa Mặt trận Tổ quốc để huy động ủng hộ

Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam phát đi thông tin cảnh báo về việc giả mạo, lợi dụng danh nghĩa của Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam để huy động sự ủng hộ từ các cơ quan, doanh nghiệp.
Người dân Bulgaria nhảy sạp, đội mũ cối tại Lễ hội Văn hoá Châu Á

Người dân Bulgaria nhảy sạp, đội mũ cối tại Lễ hội Văn hoá Châu Á

Ngày 14/6, Đại sứ quán Việt Nam tại Bulgaria đã tham gia Lễ hội châu Á (Asian Festival) với gian hàng giới thiệu văn hoá, du lịch, ẩm thực truyền thống và đồ thủ công mỹ nghệ Việt Nam tại Công viên phía Nam, thủ đô Sofia, Bulgaria.
Định vị giá trị Việt ở nước ngoài trong kỷ nguyên số và trí tuệ nhân tạo

Định vị giá trị Việt ở nước ngoài trong kỷ nguyên số và trí tuệ nhân tạo

Chiều 15/6, tại phòng họp Thượng viện nhà Quốc hội Hungary, hơn 300 đại biểu đại diện cho các hội phụ nữ đến từ 18 nước châu Âu đã tham dự Diễn đàn “Định vị giá trị Việt ở nước ngoài trong kỷ nguyên số và trí tuệ nhân tạo” do Diễn đàn Phụ nữ Việt Nam tại châu Âu tổ chức và Đại sứ quán Việt Nam tại Hungary đồng bảo trợ.
Cần Thơ khánh thành 2 cầu giao thông nông thôn do Ấn Độ tài trợ

Cần Thơ khánh thành 2 cầu giao thông nông thôn do Ấn Độ tài trợ

Ngày 16/6, Liên hiệp các tổ chức hữu nghị thành phố Cần Thơ phối hợp cùng chính quyền địa phương tổ chức lễ khánh thành công trình cầu Ngọn Thái Bình (quận Thốt Nốt) và cầu Vành đai Lâm Trường (huyện Thới Lai). Đây là 2 công trình cầu giao thông nông thôn do Chính phủ Ấn Độ tài trợ thông qua khoản viện trợ không hoàn lại trị giá 50.000 USD từ Quỹ Tác động nhanh (QIP).
Bệnh xá đảo Sinh Tồn cấp cứu ngư dân bị vỡ xương

Bệnh xá đảo Sinh Tồn cấp cứu ngư dân bị vỡ xương

Chiều 14/6, Bệnh xá đảo Sinh Tồn (Lữ đoàn 146, Vùng 4 Hải quân) đã tiếp nhận cấp cứu ngư dân Quảng Nam bị vỡ xương bánh chè.
Chiến sĩ Hải quân hưởng ứng Ngày Chủ nhật xanh, lan tỏa thông điệp vì môi trường biển

Chiến sĩ Hải quân hưởng ứng Ngày Chủ nhật xanh, lan tỏa thông điệp vì môi trường biển

Ngày 08/6, hưởng ứng Ngày Chủ nhật xanh năm 2025, các đoàn viên, thanh niên đến từ Đoàn cơ sở Lữ đoàn 171 (Vùng 2 Hải quân), Hải đoàn 129 Hải quân và Học viện Hải quân đã tham gia nhiều hoạt động thiết thực, như: tặng áo phao và cờ Tổ quốc cho ngư dân, ra quân làm sạch bãi biển, tuyên truyền bảo vệ môi trường và chủ quyền biển đảo.
Phát động Tuần lễ Biển và Hải đảo Việt Nam 2025: Công nghệ xanh vì đại dương bền vững

Phát động Tuần lễ Biển và Hải đảo Việt Nam 2025: Công nghệ xanh vì đại dương bền vững

Ngày 06/6, tại Quảng trường Hồ Chí Minh (thành phố Đồng Hới, tỉnh Quảng Bình), Bộ Tài nguyên và Môi trường phối hợp với Ủy ban nhân dân tỉnh Quảng Bình tổ chức Lễ phát động quốc gia Tuần lễ Biển và Hải đảo Việt Nam năm 2025.
infographics canh bao gia mao loi dung danh nghia mat tran to quoc de huy dong ung ho
cong nghiep phuc hoi manh xuat nhap khau tang truong an tuong
infographic viet nam hoan thanh vai tro dong chu tich chuong trinh dong nam a searp giai doan 2022 2025
infographic sua phap lenh dan so vo chong tu quyet dinh so con va thoi gian sinh con
infographics quan he doi tac toan dien giua viet nam va hungary
infographic quan he doi tac chien luoc toan dien viet nam phap
infographics viet nam tai dac cu chu tich uy ban ky thuat thuong truc to chuc hai quan the gioi
Xin chờ trong giây lát...
[Video] Người truyền cảm hứng về tình yêu nước
Sinh viên Lào đi chùa tắm Phật mừng Tết cổ truyền Bunpimay
[Video] 60 phút - Hành trình thay đổi cuộc đời
MV "Bắc Bling": Cụ già, em nhỏ ngân nga, du khách gần xa tỏ bày hứng thú
[Video] Dự án CAF: Ươm mầm những công dân toàn cầu tương lai
[Video] Du khách quốc tế trải nghiệm lễ Phật đầu năm tại chùa Tam Bảo (Đà Nẵng)
Tết của bác sĩ trực cấp cứu - hồi sức tích cực
Đại sứ nhóm G4 hát "Năm qua đã làm gì"
[Video] Bản hòa ca tình hữu nghị chào năm mới 2025
[Video] 30 năm quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ: từ chiến tranh đến đối tác chiến lược toàn diện
[Video] Samaritan’s Purse và Plan International Việt Nam hỗ trợ người dân Việt Nam phục hồi sau bão
[Video] Tái thiết thôn Làng Nủ: Quân đội - Nhân dân đồng hành xây dựng tương lai mới
[Video] Tổ chức Cứu trợ Trẻ em và hành trình 10 năm thay đổi cuộc sống trẻ em vùng cao
[Video] Kinh nghiệm tham quan Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam mới
Halloween: ứng xử thế nào cho đúng?
Thời tiết hôm nay (14/6): Bão số 1 liên tục đổi hướng

Thời tiết hôm nay (14/6): Bão số 1 liên tục đổi hướng

Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, lúc 04h ngày 14/6 bão số 1 ở trên vùng biển phía Đông khu vực Vịnh Bắc Bộ, cách đảo Bạch Long Vĩ khoảng 150km về phía Đông. Cường độ bão cấp 10-11 (89-117km/h), giật cấp 13; di chuyển theo hướng Bắc với tốc độ 5km/h.
Thời tiết hôm nay (11/6): Hà Nội có mưa rào, dông vào chiều tối và đêm

Thời tiết hôm nay (11/6): Hà Nội có mưa rào, dông vào chiều tối và đêm

Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia đưa ra thông tin dự báo thời tiết Hà Nội và các khu vực khác trên cả nước ngày và đêm 11/6.
Thời tiết hôm nay (10/6): Bắc Bộ giảm mưa, Trung Bộ trời nắng

Thời tiết hôm nay (10/6): Bắc Bộ giảm mưa, Trung Bộ trời nắng

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, ngày 10/6, mưa lớn ở Bắc Bộ giảm dần. Trung Bộ trời nắng. Nam Bộ có xu hướng tăng mưa, nền nhiệt dịu hơn.
Thời tiết hôm nay (08/6): Mưa lớn cục bộ, lốc, sét, mưa đá ở nhiều nơi trên cả nước

Thời tiết hôm nay (08/6): Mưa lớn cục bộ, lốc, sét, mưa đá ở nhiều nơi trên cả nước

Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, sáng sớm 08/6, vùng núi Tây Bắc và Việt Bắc có mưa rào, dông, cục bộ mưa to đến rất to (20–40mm, có nơi trên 100mm).
Thời tiết hôm nay (07/6): Miền Bắc nắng nóng, chiều tối có mưa rào

Thời tiết hôm nay (07/6): Miền Bắc nắng nóng, chiều tối có mưa rào

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thuỷ văn quốc gia, ngày 07/6, miền Bắc ngày nắng, có nơi nắng nóng trên 37 độ C. Chiều tối và đêm có mưa rào và dông vài nơi, riêng khu vực vùng núi có mưa rào và dông rải rác, cục bộ có nơi mưa to.
Mô hình đô thị vệ tinh kích hoạt cực tăng trưởng mới tại Tây Bắc TP.HCM

Mô hình đô thị vệ tinh kích hoạt cực tăng trưởng mới tại Tây Bắc TP.HCM

Tốc độ đô thị hóa ngày càng tăng nhanh đang tạo áp lực lớn lên hạ tầng, môi trường và chất lượng sống tại các đô thị trung tâm. Trong bối cảnh đó, mô hình đô thị vệ tinh - đã chứng minh hiệu quả tại nhiều quốc gia phát triển - đang trở thành giải pháp chiến lược giúp tái cấu trúc không gian đô thị, phân bổ lại dân cư và kích hoạt các cực tăng trưởng mới tại siêu đô thị đa trung tâm như TP.HCM.
Phiên bản di động