Quảng bá văn hóa Việt Nam qua “kênh” di sản
Nhịp cầu kết nối văn hóa
Đầu năm 2022, một triển lãm di sản văn hóa và nhạc cụ truyền thống Việt Nam đã được tổ chức tại thành phố Arcueil, tỉnh Val-de-Marne, Pháp nhằm giới thiệu những di sản văn hóa độc đáo của dân tộc tới bạn bè Pháp và cộng đồng người Việt đang sinh sống, học tập và làm việc tại đây.
Đông đảo người dân địa phương và bạn bè quốc tế dự triển lãm đã được chiêm ngưỡng những bức ảnh giới thiệu các di sản văn hóa vật thể và phi vật thể của Việt Nam được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) công nhận như Vịnh Hạ Long, Phong Nha Kẻ Bàng, khu dự trữ sinh quyển Kon Hà Nừng..., đến nhã nhạc cung đình Huế, bài chòi Hội An, ca trù Bắc Bộ...
Triển lãm đã góp phần giới thiệu những di sản văn hóa độc đáo của Việt Nam đến bạn bè Pháp và cộng đồng người Việt đang sinh sống, học tập và làm việc tại đây (Ảnh: Thu Hà). |
Khách tham quan không chỉ du lịch bằng hình ảnh qua các miền di sản, mà còn được chiêm ngưỡng các trang phục truyền thống và làm quen với nhạc cụ dân tộc, thưởng thức các tiết mục biểu diễn độc đáo bằng nhạc cụ dân tộc do các nghệ sỹ Việt Nam và Pháp trình bày. Nhiều du khách tham dự triển lãm chia sẻ họ đã có những trải nghiệm thú vị khi vừa được thông tin, vừa được trực tiếp thưởng thức các tiết mục văn hóa đặc sắc. Các làn điệu âm nhạc dân tộc cùng các loại nhạc cụ độc đáo, các tranh ảnh về các di sản khiến người xem thêm quan tâm, muốn tìm hiểu thêm văn hóa Việt Nam.
Tại Việt Nam, vào những ngày đầu tháng 7/2022, đông đảo du khách và bạn bè quốc tế tham dự Triển lãm “Không gian Di sản văn hóa Việt Nam” diễn ra tại thành phố Hội An, tỉnh Quảng Nam cũng đã được biết đến nhiều loại hình di sản văn hóa phi vật thể cùng các loại hình nghệ thuật dân gian truyền thống của Việt Nam như: xẩm, ca trù, trống quân, quan họ, hát Xoan, múa Xòe Thái, dân ca ví dặm, hát bài chòi, cồng chiêng Tây Nguyên, múa Xoan Tây Nguyên biểu diễn nhạc cụ dân tộc, lễ hội Bỏ mạ, cà kheo, bắn nỏ...
Phát biểu tại đây, ông Tạ Quang Đông, Thứ trưởng Bộ VH-TT&DL cho biết: Di sản văn hóa Việt Nam là tài sản quý giá của cộng đồng các dân tộc Việt Nam; đồng thời là cầu nối giữa quá khứ, hiện tại và tương lai.
"Kho tàng văn hóa đó không chỉ góp phần làm nên một nền văn hóa Việt Nam phong phú, đa dạng, đậm đà bản sắc dân tộc, mà còn đem lại những giá trị to lớn trong việc phát triển kinh tế - xã hội", Thứ trưởng Tạ Quang Đông nhấn mạnh.
Định vị Việt Nam trên bản đồ di sản - văn hóa thế giới
Theo các chuyên gia văn hóa, trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng các giá trị văn hóa Việt Nam ngày càng được lan tỏa, bạn bè thế giới ghi nhận; trở thành một phần trong kho tàng văn hóa nhân loại. Điều này không chỉ góp phần quảng bá hình ảnh, đất nước con người Việt Nam, các giá trị văn hóa còn trở thành nguồn lực nội sinh quan trọng cho phát triển.
Phần trình diễn các trang phục áo dài truyền thống của các phu nhân đến từ các nước châu Âu tại chương trình Hội ngộ sắc xuân 2022 (Ảnh: Tuấn Hoàng). |
Hiện Việt Nam có 14 di sản văn hóa phi vật thể được ghi danh vào Danh sách di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại và Danh sách di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp, bao gồm: Nhã nhạc cung đình Huế; không gian văn hóa Cồng chiêng Tây Nguyên; dân ca quan họ Bắc Ninh; hát ca trù; Hội Gióng ở Đền Phù Đổng và Đền Sóc; tín ngưỡng thờ cúng Hùng Vương ở Phú Thọ; nghệ thuật đờn ca tài tử Nam Bộ; dân ca Ví, Dặm Nghệ Tĩnh; nghi lễ và trò chơi kéo co; tín ngưỡng Thờ Mẫu Tam phủ của người Việt; nghệ thuật bài Chòi Trung Bộ; hát Xoan; thực hành Then của người Tày, Nùng, Thái và mới đây nhất là nghệ thuật Xòe Thái.
Ông Michael Croft, Nguyên Trưởng đại diện UNESCO tại Việt Nam cho biết: “Việt Nam đang sở hữu nhiều di sản văn hóa độc đáo, có khả năng lưu giữ văn hóa và cũng nhờ đó mà Việt Nam có thể tự tạo nên sức hấp dẫn của riêng mình với những tài sản văn hóa quý giá… Kể cả khi bạn không biết gì về Việt Nam, nhưng bạn vẫn có thể cảm nhận được rằng, đất nước này có một nền văn hóa rất thú vị và độc đáo. Đây thật sự là một lợi thế của Việt Nam trong việc thúc đẩy phát triển xã hội cũng như thực lực kinh tế”.
Ngày 6/7/2022, trong khuôn khổ Kỳ họp Đại hội đồng lần thứ 9 các quốc gia thành viên Công ước Bảo vệ Di sản Văn hóa phi vật thể (Công ước 2003), tại thủ đô Paris (Pháp), Việt Nam đã trúng cử thành viên Ủy ban liên Chính phủ Công ước bảo vệ di sản văn hóa phi vật thể nhiệm kỳ 2022-2026 với 120 phiếu, cao nhất trong số các nước trúng cử. Với sự kiện này, Việt Nam có điều kiện thuận lợi đóng góp cho việc hoàn thiện, thực hiện các mục tiêu và ưu tiên của Công ước 2003, nâng tầm quan trọng của di sản văn hóa phi vật thể vì đây không chỉ là nguồn lực thiết yếu cho đa dạng văn hóa, sáng tạo, đối thoại giữa các nền văn hóa và gắn kết xã hội mà còn là động lực cho sự phát triển bền vững; đặc biệt đây là cơ hội để Việt Nam quảng bá văn hóa đến với thế giới. Theo Đại sứ Lê Thị Hồng Vân, Trưởng Phái đoàn thường trực Việt Nam bên cạnh UNESCO, Việt Nam tự hào là nước đứng đầu khu vực ASEAN về di sản thế giới được UNESCO công nhận, tất cả 63 tỉnh, thành phố của Việt Nam đều sở hữu ít nhất một danh hiệu do UNESCO ghi danh. Các danh hiệu ở tầm cỡ quốc tế mà UNESCO dành cho Việt Nam là cách thức hữu hiệu giúp bạn bè quốc tế hiểu biết hơn về đất nước, con người, truyền thống, lịch sử của đất nước – một Việt Nam giàu bản sắc, một mô hình thành công về đổi mới, mở cửa và hội nhập và cũng là một đất nước phát triển theo hướng xanh và bền vững, có năng lực đổi mới sáng tạo. |