Trang chủ Bạn đọc - Cần biết
19:29 | 08/08/2024 GMT+7

Nghi thức cúng trong lễ Vu lan báo hiếu năm 2024

aa
Nghi thức cúng trong lễ Vu lan báo hiếu ở mỗi địa phương khác nhau sẽ có những nghi lễ khác nhau. Cùng tìm hiểu ngay dưới đây.
Người Việt tại Lào tổ chức Đại lễ Vu lan báo hiếu Người Việt tại Lào tổ chức Đại lễ Vu lan báo hiếu
Cộng đồng người Việt tại Bangkok, Thái Lan mừng lễ Vu Lan Cộng đồng người Việt tại Bangkok, Thái Lan mừng lễ Vu Lan

Nguồn gốc, ý nghĩa của lễ vu lan báo hiếu

Nghi thức cúng trong lễ Vu lan báo hiếu năm 2024
Nghi thức cúng trong lễ Vu lan báo hiếu năm 2024

Lễ Vu Lan bắt nguồn từ câu chuyện cứu mẹ khỏi kiếp ngạ quỷ của Đại đức Mục Kiền Liên. Ông là một trong hai đại đệ tử đáng kính của Phật Thích Ca. Sau khi đạt được chính quả, ông dùng phép thần thông và biết rằng mẹ mình là bà Thanh Đề đang phải chịu kiếp ngạ quỷ nơi địa ngục vì nhiều nghiệp ác đã gây ra lúc sinh thời.

Với lòng hiếu thảo, ông đã mang cơm đến cho mẹ nhằm mong bà vơi đi cảnh đói khát. Tuy nhiên, vì phải trả giá cho những nghiệp ác của mình, thức ăn khi vừa đưa lên miệng bà thì bất ngờ biến thành lửa đỏ.

Quá đau lòng trước tình cảnh ấy, Mục Kiền Liên đã quay về gặp Đức Phật mong tìm cách cứu mẹ. Đức Phật đã chỉ dạy rằng: “Người dù có thần thông quảng đại đến đâu cũng không đủ sức cứu rỗi mẹ mình, chỉ có thể nhờ sự hợp lực của các vị chư tăng mười phương, hồi hướng công đức để tiêu trừ nghiệp ác mới có hy vọng giải thoát được. Và ngày rằm tháng bảy là ngày thích hợp để cung thỉnh các vị chư tăng, vì vậy hãy chuẩn bị các nghi lễ cúng vào ngày đó”.

Tuân theo lời dạy của Đức Phật, Mục Kiền Liên đã giải thoát được mẹ mình khỏi kiếp ngạ quỷ. Theo kinh Vu-Lan-bồn, Đức Phật cũng dạy rằng: “Chúng sinh muốn báo hiếu đối với cha mẹ cũng nên tuân theo cách làm này”. Từ đó, ngày lễ Vu Lan đã ra đời và tồn tại cho đến ngày nay.

Nhắc tới Vu Lan nhiều người biết ngay đến ý lễ của ngày lễ này chính là dùng để báo hiếu tổ tiên, ông bà, cha mẹ (của kiếp này và cả kiếp trước). Ai cũng biết cha mẹ vì con cái mà hy sinh rất nhiều, bỏ ra bao công sức nuôi dưỡng ta nên người mà không mong đổi lại gì cả.

Ngày lễ Vu Lan ra đời chính là dịp gợi nhắc các thế hệ con cháu nhớ về những công ơn như trời biển ấy. Ðồng thời giúp chúng ta tiếp cận được những ý nghĩa giáo dục đầy nhân bản của văn hoá Phật giáo đó là: “TỪ - BI - HỶ - XẢ”, “Vô ngã, vị tha”.

Nghi thức cúng trong ngày lễ Vu lan báo hiếu

Nghi thức cúng trong lễ Vu lan báo hiếu năm 2024
Nghi thức cúng trong lễ Vu lan báo hiếu năm 2024

Rằm tháng 7, lễ Xá tội vong nhân, hay còn gọi là lễ Vu Lan được coi là ngày rằm lớn nhất trong năm để tưởng nhớ đến những người đã khuất, làm việc thiện và tri ân cha mẹ. Vì thế, theo phong tục của người Việt, nghi lễ ngày rằm tháng 7 được thực hiện với những nghi thức cúng trang trọng.

Trong cuốn “Hội hè lễ tết người Việt”, Giáo sư, Tiến sĩ, nhà nghiên cứu, nhà sử học Nguyễn Văn Huyên mô tả những nghi thức cúng rằm tháng 7 của người Việt hồi đầu thế kỷ 20 không khác nhiều so với bây giờ.

Ở trong gia đình, các nhà bày lên ban thờ gia tiên quần áo, đồ đạc và “những thoi vàng, bạc” bằng giấy, bên cạnh mâm cúng gia tiên. Nhà nào thờ Phật thì cúng chay hoặc hoa quả, các loại đồ chay.

Vào buổi tối hoặc từ khi trời xẩm tối, sau khi cúng gia tiên, các nhà sẽ đặt mâm cơm cúng các linh hồn bị bỏ rơi, hay còn gọi là các vong. Mâm cúng chúng sinh gồm cháo loãng, các loại bỏng ngô, bỏng gạo, khoai lang, ngô luộc, bánh kẹo, trái cây, quần áo chúng sinh…, và không thể thiếu gạo, muối, chén rượu hoặc chai rượu trắng nhỏ. Ngày trước, cháo loãng được đổ vào những chiếc phễu bằng lá đa, gài ở mâm cúng, hoặc gài ở các gốc cây ngoài đường, trong chùa…

Giáo sư, Tiến sĩ Nguyễn Văn Huyên mô tả, cả gia đình sẽ quỳ lạy trước mâm cúng này, có nhà mời một thầy cúng đến lễ cho chúng sinh. Khi hương sắp tàn, gia chủ sẽ vẩy cháo, gạo, muối ra bốn phía trước nhà, như một nghi lễ “phát lộc” dành cho các linh hồn. Vàng mã được đốt, tro rải xuống sông để từ đó cuốn về “suối vàng”. Những đồ cúng còn lại được phát cho những người hành khất, vốn đã chờ sẵn ở ngoài phố. Nghi thức cúng chúng sinh ngoài trời, vẩy cháo, gạo, muối vẫn còn được giữ cho đến ngày nay.

Còn ở các chùa lớn, theo nhà nghiên cứu Nguyễn Văn Huyên mô tả, các buổi lễ cúng chúng sinh thường được tổ chức quy mô, với sự đóng góp của các Phật tử, thiện nam tín nữ. Một đàn lớn bằng tre được dựng lên trong sân chùa, trên đó đặt hoa quả, bánh kẹo mà các tín đồ mang đến hoặc do nhà chùa mua. Những người đến làm lễ sẽ góp vào đó các đồ vàng mã như quần áo, mũ, giày…

Khi làm lễ, nến và hương được thắp lên rất nhiều. Hòa thượng trụ trì nhà chùa và các sư sãi trong chùa, thậm chí từ cả các chùa nhỏ chung quanh cũng đến đọc kinh. Buổi lễ kéo dài đến khuya, và cuối buổi là cúng mâm cơm bố thí. Hòa thượng trụ trì nhà chùa cũng đọc cho các tín đồ nghe những lời răn của đức Phật để khuyến khích họ làm điều thiện.

Trong cuốn “Nghi lễ thờ cúng truyền thống của người Việt”, tác giả Hồ Đức Thọ cũng viết về cách thờ cúng, cỗ bàn trong ngày lễ Vu Lan. Theo tác giả Hồ Đức Thọ, quan niệm dân gian cho rằng, sống trên đời khó ai vẹn toàn, không tội này thì tội khác. Nhưng dù tội lỗi gì thì vào dịp rằm tháng bảy, trong ngày lễ Vu Lan (còn gọi là tết Trung Nguyên), mọi vong nhân ở cõi âm đều được tha. Do vậy, trên trần gian, mọi nhà đều làm cỗ cúng Gia tiên, đốt vàng mã, hy vọng người chết sẽ nhận được, không bị rách rưới.

Tác giả Hồ Đức Thọ cũng nêu rõ, cúng lễ Vu Lan báo hiếu tại nhà thường có 4 lễ cúng: cúng Phật, cúng thần linh, cúng gia tiên và cúng thí thực cô hồn.

Lễ cúng Phật thường sắp cơm chay hoặc mâm ngũ quả, gia chủ đọc kinh Vu Lan để hiểu rõ về ngày này, và để hồi hướng công đức cho những người thân trong quá khứ được siêu sinh.

Lễ cúng thần linh và gia tiên thường cúng chay hoặc làm mâm cơm mặn, không thể thiếu hoa quả, bánh trái, hương, nến…

Ngoài việc cúng gia tiên, một số gia đình còn bày cỗ chúng sinh ở ngoài sân để cúng các cô hồn, mà dân gian thường gọi là cúng cháo.

Cúng cháo thường bày vào nong, nia, mẹt tùy theo cỗ nhiều hay ít. Lễ vật thường có cháo hoa, cơm vắt, chuối, ổi, bánh, kẹo, ngô rang, xôi chè nhưng đều cắt nhỏ như để chia cho nhiều người. Ngoài ra còn có giấy tiền, quần áo nhỏ...

Nhiều năm qua, lễ Vu Lan cũng như những nghi thức cúng lễ đã có những thay đổi nhất định cho phù hợp với điều kiện xã hội. Tuy nhiên điều cốt lõi là tinh thần của lễ Vu Lan thì vẫn được giữ nguyên vẹn, đặc biệt là tinh thần hiếu kính đối với tổ tiên và các đấng sinh thành, tinh thần đùm bọc, sẻ chia tới cả những người đang sống và đã khuất của người Việt.

*Thông tin “Nghi thức cúng trong lễ Vu lan báo hiếu năm 2024” mang tính chất tham khảo, chiêm nghiệm.

Nguồn gốc và ý nghĩa của lễ Vu lan báo hiếu Nguồn gốc và ý nghĩa của lễ Vu lan báo hiếu
Lễ Vu lan báo hiếu năm 2024 rơi vào ngày nào Lễ Vu lan báo hiếu năm 2024 rơi vào ngày nào
Thạch Thảo (TH)
Nguồn:

Tin bài liên quan

[Video] Cộng đồng người Việt tại các nước tổ chức Đại lễ Vu lan báo hiếu

[Video] Cộng đồng người Việt tại các nước tổ chức Đại lễ Vu lan báo hiếu

Lễ Vu Lan báo hiếu là một trong những lễ lớn của người theo đạo Phật, là ngày tưởng nhớ, báo ân, báo hiếu cha mẹ và ông bà, tổ tiên. Đây là một trong những nét đẹp văn hóa truyền thống tâm linh của dân tộc Việt Nam. Dù ở trong hay ngoài nước, người Việt Nam đều mong muốn làm những việc ý nghĩa tỏ lòng biết ơn và thương yêu đến ông bà, cha mẹ.
Mâm cúng lễ Vu Lan báo hiếu gồm những gì?

Mâm cúng lễ Vu Lan báo hiếu gồm những gì?

Cúng lễ Vu Lan, các gia đình có thể dâng 3 lễ dành cho Phật, gia tiên và chúng sinh; mỗi gia đình có thể tùy theo điều kiện để chuẩn bị mâm cúng Vu Lan cho phù hợp.
Nguồn gốc và ý nghĩa của lễ Vu lan báo hiếu

Nguồn gốc và ý nghĩa của lễ Vu lan báo hiếu

Lễ Vu lan báo hiếu là một lễ lớn trong tháng 7 âm lịch này. Cùng tìm hiểu về nguồn gốc, ý nghĩa ngay trong bài viết này.

Các tin bài khác

Thời tiết hôm nay (02/7): Mưa lớn ở Bắc Bộ và Thanh Hóa

Thời tiết hôm nay (02/7): Mưa lớn ở Bắc Bộ và Thanh Hóa

Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, đêm qua và sáng sớm nay (02/7), khu vực Bắc Bộ và Thanh Hóa có mưa rào và dông rải rác, cục bộ có nơi mưa to đến rất to. Trong ngày 02/7, Bắc Bộ và Thanh Hóa tiếp tục có mưa vừa, mưa to và dông, cục bộ có nơi mưa rất to. Lượng mưa phổ biến: 20–50mm, cục bộ có nơi trên 100mm.
Từ ngày 01/7/2025: Chính thức bỏ hình phạt tử hình ở 8 tội danh, thay mã số thuế bằng số định danh

Từ ngày 01/7/2025: Chính thức bỏ hình phạt tử hình ở 8 tội danh, thay mã số thuế bằng số định danh

Từ ngày 01/7/2025, một số chính sách mới sẽ chính thức có hiệu lực như: bỏ hình phạt tử hình ở 8 tội danh; thay mã số thuế bằng số định danh; mở rộng đối tượng được tham gia Bảo hiểm Xã hội (BHXH) bắt buộc; 28 Nghị định về phân cấp, phân quyền có hiệu lực...
Thời tiết hôm nay (01/7): Nhiều khu vực trên cả nước có mưa giông

Thời tiết hôm nay (01/7): Nhiều khu vực trên cả nước có mưa giông

Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia dự báo, ngày 01/7, nhiều khu vực trên cả nước có mưa to và dông. Đáng chú ý, khu vực Bắc Bộ nhiều nơi có mưa vừa, mưa to và dông, cục bộ có nơi mưa rất to.
Thời tiết hôm nay (29/6): Mưa lớn ở Bắc Bộ

Thời tiết hôm nay (29/6): Mưa lớn ở Bắc Bộ

Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, sáng sớm 29/6 đến sáng sớm 01/7, khu vực Bắc Bộ có mưa vừa, mưa to và dông, cục bộ có nơi mưa rất to. Lượng mưa phổ biến 70–140mm, cục bộ có nơi trên 250mm.

Đọc nhiều

Trao nhà hữu nghị và khánh thành 3 cầu giao thông nông thôn tại Cà Mau

Trao nhà hữu nghị và khánh thành 3 cầu giao thông nông thôn tại Cà Mau

Ngày 03/7, Liên hiệp các tổ chức hữu nghị tỉnh Cà Mau phối hợp cùng Tổ chức The Corea Peace3000 (Hàn Quốc) và chính quyền địa phương tổ chức Lễ bàn giao nhà hữu nghị cho hộ nghèo tại xã Sông Đốc và khánh thành 3 cây cầu giao thông nông thôn tại xã Khánh An, tỉnh Cà Mau.
Thanh Hóa - Hủa Phăn: Gìn giữ và phát huy quan hệ hữu nghị Việt - Lào

Thanh Hóa - Hủa Phăn: Gìn giữ và phát huy quan hệ hữu nghị Việt - Lào

Ngày 03/7, Bí thư Tỉnh ủy Thanh Hóa Nguyễn Doãn Anh đã tiếp bà Khamphao Ernthavanh, Đại sứ đặc mệnh toàn quyền nước Cộng hòa Dân chủ Nhân dân Lào tại Việt Nam cùng đoàn công tác nhân chuyến thăm tỉnh Thanh Hóa. Chuyến thăm góp phần củng cố quan hệ hữu nghị đặc biệt giữa tỉnh Thanh Hóa và tỉnh Hủa Phăn (Lào), đồng thời thúc đẩy hợp tác toàn diện giữa hai địa phương trong thời gian tới.
Thủ tướng Phạm Minh Chính: Quân đội tiếp tục thực hiện tốt vai trò nòng cốt trong xây dựng "thế trận lòng dân"

Thủ tướng Phạm Minh Chính: Quân đội tiếp tục thực hiện tốt vai trò nòng cốt trong xây dựng "thế trận lòng dân"

Chiều 02/7, dự Hội nghị Quân chính toàn quân đánh giá tình hình công tác 6 tháng đầu năm, triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2025 do Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng tổ chức, Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đánh giá, quân đội đã bảo vệ vững chắc quốc phòng, an ninh cả trong nội địa, biên giới, không gian biển, trên không và không gian mạng; thực hiện tốt chức năng, thực sự là đội quân chiến đấu, đội quân công tác, đội quân lao động, sản xuất.
Thống nhất tổ chức chuỗi hoạt động kỷ niệm 50 năm quan hệ ngoại giao Việt Nam - Nepal tại Hà Nội

Thống nhất tổ chức chuỗi hoạt động kỷ niệm 50 năm quan hệ ngoại giao Việt Nam - Nepal tại Hà Nội

Đoàn công tác của Hội hữu nghị Việt Nam - Nepal (Hội) do TS Trần Anh Tuấn, Ủy viên Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Chủ tịch Hội làm trưởng đoàn, vừa đến Bangkok (Thái Lan) để làm việc với Đại sứ quán Nepal tại Thái Lan kiêm nhiệm địa bàn Việt Nam. Chuyến đi nhằm thúc đẩy quan hệ hữu nghị và thống nhất kế hoạch tổ chức chuỗi hoạt động kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Nepal.
An Giang: Bàn giao “Nhà đồng đội” cho quân nhân có hoàn cảnh khó khăn

An Giang: Bàn giao “Nhà đồng đội” cho quân nhân có hoàn cảnh khó khăn

Ngày 02/7, tại phường Rạch Giá (tỉnh An Giang), Bộ Tư lệnh Vùng 5 Hải quân đã tổ chức lễ bàn giao “Nhà đồng đội” cho quân nhân có hoàn cảnh khó khăn về nhà ở đang công tác tại đơn vị.
Lưu giữ lá cờ đầu tiên tại cột cờ A Pa Chải sau 56 ngày treo

Lưu giữ lá cờ đầu tiên tại cột cờ A Pa Chải sau 56 ngày treo

Sáng 1/7, tại cột cờ A Pa Chải – ngã ba biên giới thiêng liêng của Tổ quốc thuộc xã Sín Thầu, Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Điện Biên đã phối hợp với Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc trên địa bàn tổ chức lễ hạ quốc kỳ, lưu giữ lá cờ đầu t
Vùng 5 Hải quân: Nâng cao kiến thức pháp luật cho cán bộ, chiến sĩ

Vùng 5 Hải quân: Nâng cao kiến thức pháp luật cho cán bộ, chiến sĩ

Trong hai ngày 26, 27/6, tại TP. Phú Quốc (tỉnh Kiên Giang), Bộ Tư lệnh Vùng 5 Hải quân phối hợp với Viện Kiểm sát Quân sự Khu vực 2 và Cơ quan Điều tra Hình sự Khu vực 3 Quân chủng Hải quân tổ chức Hội nghị phổ biến, giáo dục pháp luật năm 2025.
Xin chờ trong giây lát...
[Video] Người truyền cảm hứng về tình yêu nước
Sinh viên Lào đi chùa tắm Phật mừng Tết cổ truyền Bunpimay
[Video] 60 phút - Hành trình thay đổi cuộc đời
MV "Bắc Bling": Cụ già, em nhỏ ngân nga, du khách gần xa tỏ bày hứng thú
[Video] Dự án CAF: Ươm mầm những công dân toàn cầu tương lai
[Video] Du khách quốc tế trải nghiệm lễ Phật đầu năm tại chùa Tam Bảo (Đà Nẵng)
Tết của bác sĩ trực cấp cứu - hồi sức tích cực
Đại sứ nhóm G4 hát "Năm qua đã làm gì"
[Video] Bản hòa ca tình hữu nghị chào năm mới 2025
[Video] 30 năm quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ: từ chiến tranh đến đối tác chiến lược toàn diện
[Video] Samaritan’s Purse và Plan International Việt Nam hỗ trợ người dân Việt Nam phục hồi sau bão
[Video] Tái thiết thôn Làng Nủ: Quân đội - Nhân dân đồng hành xây dựng tương lai mới
[Video] Tổ chức Cứu trợ Trẻ em và hành trình 10 năm thay đổi cuộc sống trẻ em vùng cao
[Video] Kinh nghiệm tham quan Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam mới
Halloween: ứng xử thế nào cho đúng?
Phiên bản di động