Ngày 12/10, Nhà hát Ca múa nhạc tổng hợp Đam San phối hợp với Trung tâm Văn hóa-Thông tin và Thể thao huyện Chư Păh (tỉnh Gia Lai) phục dựng lễ Pơ Jrao của đồng bào Jrai làng Mrông Yố 1 (xã Ia Ka).
Đây là lễ cúng sau khi chủ nhà làm cỏ tại các cánh đồng và chờ lúa trổ bông nhằm cầu mong thần linh phù hộ cho mùa màng được bội thu. Nét văn hóa truyền thống này hiện vẫn được bà con nơi đây gìn giữ, bảo tồn. Lễ Pơ Jrao còn là dịp để những thành viên trong cộng đồng sum họp, gắn kết.
|
Đội cồng chiêng của làng Mrông Yố 1 (xã Ia Ka, huyện Chư Păh) đánh chiêng đón khách đến dự lễ (Ảnh: Phương Duyên). |
Chủ nhà tổ chức lễ cúng là ông Rơ Châm Phăn. Đầu tiên, ông và vợ là bà H’Sur mang lễ vật ra thửa ruộng của gia đình để cúng Yàng. Lễ vật gồm: 1 cây nêu nhỏ, 1 con heo, 1 con gà trống, 1 rượu ghè nhỏ và lá cây Hla Ngal (một loại lá rừng).
|
Vợ chồng ông Rơ Châm Phăn mang lễ vật ra ruộng cúng Yàng (Ảnh: Phương Duyên). |
Tại đây, ông Phăn cắm cây nêu xuống bìa ruộng. Đây chính là biểu tượng của sự thông linh, qua đó gửi đến Yàng những lời khấn cầu. Sau đó, vợ chồng ông bà gùi lễ vật đi một vòng quanh thửa ruộng rộng 9 sào để mời Yàng chứng giám lòng thành.
|
Vợ chồng gia chủ ôm lễ vật đi một vòng quanh khoảnh ruộng của gia đình để mời Yàng chứng giám (Ảnh: Phương Duyên). |
|
Gia đình ông Phăn tổ chức lễ Pơ Jrao với mong ước mùa màng bội thu (Ảnh: Phương Duyên). |
Khi về lại vị trí của cây nêu, ông Phăn làm thịt 2 con vật được hiến tế rồi lấy đầu gà, gan gà và gan heo cúng Yàng. Chuẩn bị xong lễ vật, ông lầm rầm khấn vái bằng tiếng Jrai, tạm dịch: “Ơ…Yàng! Hỡi Thần lúa, Thần sông, Thần núi, hôm nay gia đình chúng tôi tổ chức lễ Pơ Jrao báo cho các Yàng về đây cùng ăn, cùng chung vui với gia đình chúng tôi, về ăn gan gà, gan heo, uống rượu ghè phù hộ cho gia đình chúng tôi năm nay được mùa màng tươi tốt. Chim, sóc không phá hoại mùa màng, lúa năm nay nhiều hơn năm trước. Mọi người trong gia đình được khỏe mạnh không đau ốm, gia đình luôn bình an…Ơ Yàng…”.
|
Ông Phăn gửi lời khấn cầu đến Yàng (Ảnh: Phương Duyên). |
Hoàn thành lễ cúng tại ruộng, vợ chồng ông Phăn, bà H’Sur về lại ngôi nhà sàn để tiếp tục làm lễ cúng tại nhà. Tại đây, gia chủ tiếp tục bày lễ vật và khấn lại bài khấn cũ.
|
Sau lễ cúng ở ruộng, ông Phăn tiếp tục thực hiện nghi lễ tại ngôi nhà sàn của gia đình (Ảnh: Phương Duyên). |
Nghi lễ kết thúc sau khi chủ nhà mời già làng Rơ Châm Nha uống một cang rượu để chứng kiến. Dàn cồng chiêng của làng cùng tấu lên những bài chiêng rộn rã để mừng ngày lễ trọng của gia đình. Tiếp đó, cả làng cùng cán bộ xã tham gia một bữa tiệc nhỏ chia vui cùng gia chủ.
|
Già làng Rơ Châm Nha được mời đến chứng kiến nghi lễ của gia đình (Ảnh: Phương Duyên). |
|
Ngôi nhà sàn của vợ chồng gia chủ rộn rã tiếng cồng chiêng mừng lễ Pơ Jrao (Ảnh: Phương Duyên). |
Được phục dựng trang nghiêm theo đúng nghi lễ truyền thống, lễ Pơ Jrao đã góp phần quan trọng trong công tác bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của đồng bào Jrai trên địa bàn xã.