IS đã phạm sai lầm chiến lược: Vô tình kích hoạt "cối xay thịt" đẫm máu ở Syria
"Tự sát" bỗng thành phương thức tác chiến hiệu quả của IS
Sau chiến thắng tại Aleppo, lực lượng mặt đất của Nga-Syria đã cần phải có thời gian để củng cố, vì để bảo vệ Aleppo, Quân đội Syria (SAA) đã bị kéo căng ra khắp mặt trận. Đúng lúc đó, IS tấn công đánh chiếm Palmyra mà điểm quyết chiến chiến dịch là Căn cứ không quân T4.
Đây là hành động táo bạo, quyết đoán của Bộ tham mưu IS và bước đầu chúng đã thành công, tuy nhiên, điểm quyết chiến chiến dịch T4 thì IS không dứt điểm được và thực tế là không thể, vì Không quân - Vũ trụ Nga (VKS) Nga và lực lượng thiện chiến của SAA kịp thời cơ động đến đã biến nó thành "cối xay thịt".
Trước tình thế đó, IS đã rút ồ ạt lực lượng phía Tây Palmyra. Ở góc nhìn quân sự, thì đây là một quyết định đúng, bởi khi đã không còn yếu tố bất ngờ và lộ rõ ý đồ tác chiến trước đối thủ thì nên rút lui nếu không dứt điểm được mục tiêu. Rõ ràng, ít nhất, IS đã thắng Nga-Syria ở cấp độ chiến thuật.
Ở cấp chiến thuật, Nga-Syria đã bị động, lúng túng với lối đánh bất ngờ, áp sát và đặc biệt sử dụng "bom xe" của IS. Với lối đánh này cộng với ý chí "tự sát" đã khiến những lực lượng chưa phải là thiện chiến của SAA hoảng loạn, rất khó chống trả, vừa hạn chế tối đa sức mạnh của VKS.
Tuy nhiên, theo dõi tình hình chiến sự, kể từ khi đụng độ với VKS Nga và SAA sau Aleppo ở cấp chiến dịch, chiến lược, Bộ tham mưu IS có vẻ như đã phạm 2 sai lầm nghiêm trọng.
Máy bay ném bom của Lực lượng Không quân - Vũ trụ Nga triển khai ở Syria.
Một là: Đánh giá sai sức mạnh của VKS Nga trong mối tương quan tấn công và phòng ngự, cố thủ.
IS rất có thế mạnh trong phòng ngự, cố thủ. Tại đây, IS thường lấy dân làm con tin "lá chắn sống" và buộc đối phương phải tiến hành một cuộc "chiến tranh đường phố" khiến cho không chỉ VKS Nga bất lực mà các hoạt động tác chiến cơ giới hiện đại cũng gặp bất lợi.
Nhưng, khi tấn công, muốn hạn chế khả năng của VKS Nga thì phải áp sát đối thủ và tất yếu khi gặp phải trận địa phòng ngự của SAA như tại T4 hay Dier ez-Zor thì chiến thuật của IS gặp phải một mâu thuẫn không thể giải quyết, cụ thể là:
Nếu dùng đội hình lớn, dày, có sức đột kích mạnh để chọc thủng tuyến phòng ngự của SAA thì sẽ bị VKS Nga sẽ nghiền nát. Nhưng nếu áp sát để hạn chế VKS Nga thì đội hình tấn công mỏng, không có chiều sâu và tất yếu sẽ không đủ sức xuyên thủng tuyến phòng ngự…
Đó là lý do vì sao, cũng như tấn công căn cứ không quân T4 tại Palmyra , khi yếu tố bất ngờ đã không còn, IS càng đánh càng đuối sức, lực lượng bị tổn thất lớn dưới mưa bom của VKS Nga và chắc tại Dier ez-Zor, IS cũng không thoát khỏi tình thế này.
Máy bay ném bom của Lực lượng Không quân - Vũ trụ Nga triển khai ở Syria.
Hai là, đánh giá sai tình hình và thế bố trí lực lượng.
Bộ tham mưu của IS lẽ ra, thay vì rút khỏi Palmyra để dồn lực lượng củng cố Raqqa và bảo vệ Al Bab thì họ lại tiếp tục mở chiến dịch tấn công đánh chiếm Dier ez-Zor với một tham vọng lớn là để khống chế một khu vực trung tâm dầu mỏ của Syria kết nối với Palmyra.
Nhưng, "vỏ quýt dày đã có móng tay nhọn"
Sau trận Aleppo , IS đã trở thành đối tượng tác chiến của Nga-Syria, Thổ Nhĩ Kỳ, YPG và có khả năng kể cả Mỹ. Do đó củng cố, giữ vững Raqqa, Al Bab và nếu cả Mosul tại Iraq bằng lợi thế phòng ngự vốn có của mình thì IS vừa bảo toàn được lực lượng vừa không bị nguy hiểm tại Al Bab.
Rõ ràng, nếu như IS không tấn công Dier ez-Zor, rút lực lượng về bảo vệ Al Bab thì Nga-Syria chưa hẳn là tấn công Al Bab, bởi lẽ, Nga-Syria cũng đang cần IS ngăn chặn quân đội Thổ Nhĩ Kỳ tại hướng này trong khi họ đang còn bận tâm làm sạch phiến quân quanh Damascus .
Khi Thổ Nhĩ Kỳ đã lộ rã dã tâm của mình với đất nước Syria thì Nga-Syria giải phóng Al Bab từ tay IS thì hợp lý, dễ dàng hơn nhiều lần từ tay quân đội Thổ Nhĩ Kỳ. Cho nên Nga-Syria không muốn Thổ Nhĩ Kỳ chiếm Al Bab. Và tại sao Al Bab lại quan trọng như vậy thì chúng đã biết.
Có thể IS "buông" Al Bab để "chụp" Dier ez-Zor, nhưng đáng tiếc, Dier ez-Zor là nơi mà Nga-Syria luôn sát cánh, quyết không thể để bị rơi vào tay IS bất cứ giá nào. Rõ ràng, IS đã chọn sai mục tiêu tấn công.
Rốt cuộc, nếu mất Al Bab và không dứt điểm được Dier ez-Zor thì IS sẽ còn lại vùng đất chiến lược nào? Sự lựa chọn thế trận của IS là không xác đáng. Tự họ đã kéo căng lực lượng và làm mất lợi thế tác chiến của mình.
Khi IS cố thủ trong một khu vực không có dân để làm lá chắn thì "lực lượng IS sẽ biến từ "dạng này sang dạng khác" chỉ là thời gian. VKS Nga sẽ hủy diệt không thương tiếc bất cứ khi nào muốn, nơi đó sẽ trở thành bãi thử vũ khí của Nga mà thôi.
Như vậy, có thể nói, IS trong thế trận tại Syria đã thắng Nga-Syria và cả Quân đội Thổ Nhĩ Kỳ về cấp chiến thuật nhưng bại về chiến dịch, chiến lược.
Không thể nói rằng Nga-Syria đã bẫy IS tấn công Palmyra, Dier ez-Zor, bởi vì IS tấn công vào 2 khu vực này là một thất bại nặng về chiến thuật của Nga-Syria, nhưng trong những đòn tấn công của đối phương Nga-Syria đã biết lợi dụng để phản đòn.
Mưu là lừa địch, kế là buộc địch đánh theo cách đánh của ta… thì chứng tỏ Bộ tham mưu Nga-Syria đã dày dạn bản lĩnh chiến trận. Họ đã biến sự thất thế thành lợi thế để dành kết quả cuối cùng. "Thắng trong các trận chiến nhưng thua toàn bộ cuộc chiến" là bài học của Mỹ tại Việt Nam .
Trên khắp mặt trận, IS đang tấn công nhưng các đòn tấn công đang bị đuối dần, tổn thất ngày càng tăng, thời gian không ủng hộ IS.
Lê Ngọc Thống - Chuyên gia quân sự