François Bibone - mang âm nhạc dân gian và cổ điển Việt Nam giới thiệu tới quốc tế
Những điều thú vị và bất ngờ của nền âm nhạc Việt Nam
Bộ phim tài liệu âm nhạc dài 30 phút này mới ra mắt vào đầu năm 2022 nhưng đã kịp giành giải Phim tài liệu ngắn xuất sắc nhất của Giải thưởng phim Los Angeles (Los Angeles Film Awards) tháng 2/2022 và một giải khác tại Liên hoan phim quốc tế New York (New York International Film Award tháng 3/2022).
Chia sẻ với phóng viên TTXVN tại Pháp, François Bibonne cho biết ý tưởng làm phim này xuất hiện vào năm 2019, khi anh đang thực tập tại một nhóm nhạc cổ điển ở Paris và nhận thấy ở Pháp hay trên thế giới không có nhiều tư liệu về âm nhạc cổ điển Việt Nam. Qua những câu chuyện của bà nội anh, Thérèse Nguyễn Thị Koan đã khiến anh đã quyết định trở về quê hương của bà để tìm hiểu về cội nguồn và thực hiện ý tưởng của mình vào năm 2020.
François Bibone hy vọng có thể quay lại Việt Nam để khởi động những dự định mà anh đang ấp ủ. |
Trong suốt 15 tháng làm phim, François Bibonne đã rong ruổi khắp đất nước Việt Nam để sưu tầm, tìm hiểu về âm nhạc, từ những bản hòa tấu cổ điển phương Tây do các dàn nhạc giao hưởng trình diễn đến những làn điệu dân ca và âm nhạc dân tộc được thể hiện bởi các nghệ nhân, từ những nhà hát hoàng tráng hiện đại đến những lớp nhạc nhỏ bé bên sân chùa của một làng quê Bắc Bộ. Chàng thanh niên trẻ người Pháp với 1/4 dòng máu Việt, đảm nhận vai nhân vật chính của bộ phim để dẫn dắt khán giả đi khắp các miền quê của đất nước. Bên cạnh những cảnh đẹp của làng quê Việt Nam, khán giả còn có thể trải nghiệm những điều thú vị và bất ngờ của nền âm nhạc Việt Nam từ cổ điển đến dân gian, từ truyền thống đến hiện đại.
Âm nhạc - cầu nối Việt Nam và thế giới
François chia sẻ về những điểm thuận lợi trong quá trình làm phim: "Thuận lợi đầu tiên là sự ủng hộ về mặt tinh thần mà tôi đã nhận được từ báo chí truyền thông, từ bạn bè và các nhạc sĩ, nghệ sĩ ở Việt Nam. Bên cạnh đó, nhờ vào các hội đoàn, bạn bè và gia đình tại Pháp, tôi cũng đã quyên góp được 12.000 euro để hoàn tất hậu kỳ và quảng bá bộ phim".
Hiệp hội Fontainebleau đã tài trợ cho anh chiếc máy ảnh để tác nghiệp. Thậm chí, dịch bệnh COVID-19 cũng là một lợi thế, nhờ đó mà thời gian François ở Việt Nam được kéo dài và cũng nhờ Việt Nam đã xử lý tốt khủng hoảng dịch bệnh nên công việc của anh không bị cản trở.
Với François Bibonne, khó khăn cũng còn đến từ yếu tố tâm lý. Vì anh không nói được tiếng Việt nên mọi việc từ kết nối với các nhân vật, đến thiết lập các mối quan hệ đều phải tự xoay xở. Thậm chí, François đã phải đi dạy thêm tiếng Pháp, tiếng Anh để có thể trang trải cuộc sống và chi phí cho những chuyến đi. Ngoài ra, anh đã phải tự học mọi thứ vì không có nhiều kiến thức về kỹ thuật làm phim. Khó khăn là vậy, nhưng François đã lấy tình yêu đối với âm nhạc và đất nước Việt Nam làm động lực vượt qua mọi thử thách.
François cũng giải thích lí do anh lựa chọn cây cầu làm biểu tượng cho bộ phim: Cây cầu, ngoài nghĩa đen, trong tiếng Anh, bridge còn có nghĩa là một cấu trúc âm nhạc dùng để liên kết giữa điệp khúc và câu hát trong một bài hát. Từ đó cũng chỉ một bộ phận của vĩ cầm (hoặc cello và viola) nhằm kết nối các dây đàn với nhau. Về hình ảnh cụ thể trong phim, đó là cầu Long Biên, cây cầu nối giữa Việt Nam với Pháp và thế giới và xa hơn nữa là cầu nối giữa âm nhạc cổ điển châu Âu và âm nhạc truyền thống Việt Nam.
Tấm áp phích quảng cáo bộ phim tài liệu "once upon a bridge in Vietnam". Nguồn: Filmfreeway |
François Bibonne cho biết bộ phim mang nhiều ý nghĩa đối với anh. "Trước hết, đó là một món quà tinh thần để bày tỏ lòng kính trọng đối với người bà mà François vô cùng yêu quí. Sau đó, là muốn giới thiệu tới công chúng Pháp và quốc tế một không gian khác của Việt Nam mà họ chưa từng được biết đến hoặc biết rất ít, đó âm nhạc cổ điển cũng như sự tương phản và giao hòa đầy sáng tạo giữa âm nhạc dân tộc và âm nhạc cổ điển châu Âu tại Việt Nam".
Chia sẻ về những dự án ấp ủ trong tương lai, François cho biết anh muốn tìm kiếm các nguồn tài trợ để có thể viết một cuốn sách nói về lịch sử âm nhạc cổ điển ở Việt Nam, tổ chức một cuộc gặp mặt những nhân vật trong phim tài liệu, xây dựng các buổi hòa nhạc nhằm liên kết âm nhạc cổ điển và âm nhạc truyền thống.