Trang chủ Chuyện ngoại giao Giai thoại
15:29 | 26/06/2023 GMT+7

Trạng Bịu đi sứ đòi đất cho vua Nam

aa
Chuyến đi sứ của “Trạng Bịu” Nguyễn Đăng Đạo gắn liền với việc đòi lại 3 động là Ngưu Dương, Hồ Điệp, Phổ Viên thuộc xứ Tuyên Quang bị nhà Thanh lấn chiếm trái phép.
Đại sứ quán Việt Nam tại Pháp tưởng nhớ các Vua Hùng Đại sứ quán Việt Nam tại Pháp tưởng nhớ các Vua Hùng
Mạc Đĩnh Chi và câu chuyện trở thành Lưỡng quốc Trạng Nguyên nhờ Mạc Đĩnh Chi và câu chuyện trở thành Lưỡng quốc Trạng Nguyên nhờ "quay bài"

Nguyễn Đăng Đạo (1651-1719) người thôn Hoài Thượng, tên nôm là “Bịu Thượng” nay thuộc xã Liên Bão, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh. Vì thế dân gian gọi ông là Trạng Bịu. Ông sinh ra trong một gia đình có truyền thống khoa bảng. Năm 16 tuổi Nguyễn Đăng Đạo đi thi và đỗ tam trường (tú tài). Năm 19 tuổi lại đỗ đầu hương cống (cử nhân), được triều đình cho vào học tại Quốc Tử Giám. Năm Chính Hòa thứ 4 (Quý Hợi, 1683) ông thi Đình và đỗ Trạng nguyên.

Nhà thờ họ Nguyễn Đăng ở  xã Liên Bão, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh (Ảnh từ languudiem.com)
Nhà thờ họ Nguyễn Đăng ở xã Liên Bão, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh (Ảnh: KT).

Sách Khâm định Việt sử thông giám cương mục chép về cuộc đi sứ của Nguyễn Đăng Đạo vào năm 1697, khẳng định tài tranh biện của ông trong cuộc thương lượng đòi lại ba động Ngưu Dương, Hồ Điệp, Phổ Viên thuộc xứ Tuyên Quang bị nhà Thanh chiếm trái phép cho vua nước Nam.

Nguyễn Đăng Đạo đã bàn luận với các quan trong triều Thanh, trình bày những bằng chứng để chứng minh ba động đó là của nước Đại Việt. Nhưng quan lại nhà Thanh đem bản đồ Vân Nam có vẽ ba động của nước Đại Việt và nói với vua nhà Thanh rằng: Ba động ấy là của Trung Hoa từ đời nhà Minh, nếu sứ thần nước Đại Việt đòi mà vua chịu trả thì sau này họ đòi cả Lưỡng Quảng (Quảng Đông và Quảng Tây) là đất của Triệu Đà nước Nam Việt ngày xưa thì Trung Hoa cũng phải trả à? Vua nhà Thanh nghe vậy bèn gạt việc đòi đất đi.

Tuy chưa đòi được đất nhưng thư của vua Nam đã đến tận tay vua Thanh. Lý lẽ của Nguyễn Đăng Đạo làm cho vua Thanh phải để ý đến việc đất đai vùng biên giới và phải khen tài ứng đối, biện bác xuất sắc của Nguyễn Đăng Đạo đã thể hiện văn tài của trạng nguyên nước Nam. Tương truyền, vua Thanh đã phong cho Nguyễn Đăng Đạo là trạng nguyên của Bắc triều, ban mũ áo võng lọng và cho ông vinh quy về nước.

Sau khi ông mất, vua Lê Dụ Tông ban tặng 4 chữ vàng “Lưỡng quốc trạng nguyên”, treo tại nhà thờ ông ở thôn Hoài Thượng (Bắc Ninh). Ông cũng được dân làng thờ làm thành hoàng làng.

Người dân Phùng Xá gìn giữ nghề dệt lụa truyền thống Người dân Phùng Xá gìn giữ nghề dệt lụa truyền thống
Từ công chúa Lào thành nữ thần nước Việt Từ công chúa Lào thành nữ thần nước Việt
Minh Thái (T/h)
Nguồn:

Tin bài liên quan

Các tin bài khác

30 năm bình thường hóa quan hệ Việt-Mỹ: Lòng tin thúc đẩy quan hệ song phương

30 năm bình thường hóa quan hệ Việt-Mỹ: Lòng tin thúc đẩy quan hệ song phương

Kỷ niệm 30 năm bình thường hóa, quan hệ Việt-Mỹ phát triển dựa trên lòng tin, hợp tác kinh tế, quốc phòng và giải quyết di sản chiến tranh.
Viết tiếp câu chuyện hợp tác Việt Nam-Hoa Kỳ

Viết tiếp câu chuyện hợp tác Việt Nam-Hoa Kỳ

Chặng đường 30 năm hợp tác Việt Nam - Hoa Kỳ phát triển từ đối đầu thành đối tác toàn diện, mở ra nhiều cơ hội hợp tác chiến lược và kinh tế.
Trung Quốc đưa tin đậm nét hoạt động của Thủ tướng tại Hội nghị WEF Thiên Tân

Trung Quốc đưa tin đậm nét hoạt động của Thủ tướng tại Hội nghị WEF Thiên Tân

Truyền thông Trung Quốc gọi Thủ tướng Phạm Minh Chính là “khách mời thường xuyên” của Diễn đàn Davos mùa Hè.
Chủ tịch nước Trần Đức Lương và dấu ấn trong tiến trình hội nhập quốc tế toàn diện của đất nước

Chủ tịch nước Trần Đức Lương và dấu ấn trong tiến trình hội nhập quốc tế toàn diện của đất nước

Thông tấn xã Việt Nam trân trọng giới thiệu bài viết: "Chủ tịch nước Trần Đức Lương và dấu ấn trong tiến trình hội nhập quốc tế toàn diện của đất nước" của Tiến sĩ Đào Ngọc Báu, Viện trưởng Viện Quan hệ quốc tế (Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh):

Đọc nhiều

Tin quốc tế ngày 28/10: Campuchia rút vũ khí khỏi biên giới với Thái Lan; ông Trump gặp Thủ tướng Nhật bàn về an ninh, thương mại

Tin quốc tế ngày 28/10: Campuchia rút vũ khí khỏi biên giới với Thái Lan; ông Trump gặp Thủ tướng Nhật bàn về an ninh, thương mại

Campuchia rút vũ khí khỏi biên giới sau khi thỏa thuận hòa bình với Thái Lan có hiệu lực; ông Trump gặp tân Thủ tướng Nhật Bản bàn về an ninh và thương mại... là tin quốc tế đáng chú ý ngày 28/10.
Mikhail Osin: “Tôi không thể tưởng tượng được cuộc sống thế nào khi không có tiếng Việt”

Mikhail Osin: “Tôi không thể tưởng tượng được cuộc sống thế nào khi không có tiếng Việt”

Một buổi chiều mùa thu tại Moskva, trong căn phòng nhỏ của Viện nghiên cứu Á - Phi, Đại học Quốc gia Moskva (MGU), cậu sinh viên năm ba Mikhail Osin mải mê đọc cuốn sách tiếng Việt yêu thích "Đất Rừng Phương Nam". “Tôi chọn tiếng Việt không chỉ để biết thêm một ngoại ngữ, mà vì muốn hiểu một nền văn hóa. Đó là chìa khóa mở cánh cửa trái tim của những người bạn Việt Nam thân thiết”, Mikhail Osin nói.
Ươm mầm tiếng Việt nơi xứ Hàn

Ươm mầm tiếng Việt nơi xứ Hàn

Ở xứ sở kim chi, vùng Gyeongsangnam, có một lớp học tiếng Việt vẫn được duy trì đều đặn. Đó là lớp học của cô Nguyễn Thị Thanh Dung (35 tuổi, Đà Nẵng) - một cô dâu Hàn Quốc. Với cô, dạy tiếng Việt không chỉ là truyền thụ ngôn ngữ, mà là gìn giữ ký ức, văn hóa và tình yêu quê hương trong tâm hồn thế hệ trẻ gốc Việt.
5 nhóm nhiệm vụ trọng tâm nhằm triển khai thực hiện các khuyến nghị UPR chu kỳ IV

5 nhóm nhiệm vụ trọng tâm nhằm triển khai thực hiện các khuyến nghị UPR chu kỳ IV

Ngày 28/10, tại Hà Nội, Cục Đối ngoại (Bộ Công an) đã tổ chức Hội nghị triển khai Quyết định của Thủ tướng Chính phủ và Kế hoạch 566/KH-BCA-V02 về thực hiện khuyến nghị theo Cơ chế rà soát định kỳ phổ quát về quyền con người của Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc (UPR) chu kỳ IV do Thủ tưởng Chính phủ giao Bộ Công an.
Quảng Trị và Xa Vẳn Na Khẹt diễn tập liên hợp ngăn chặn di cư tự do qua biên giới

Quảng Trị và Xa Vẳn Na Khẹt diễn tập liên hợp ngăn chặn di cư tự do qua biên giới

Ngày 16/10, tại khu vực Hướng Hóa (Quảng Trị), Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Quảng Trị phối hợp với Bộ Chỉ huy Quân sự tỉnh Xa Vẳn Na Khẹt (Lào) tổ chức diễn tập liên hợp ngăn chặn người di cư tự do, xuất nhập cảnh trái phép qua biên giới Việt Nam – Lào.
Tập huấn công tác quản lý, bảo vệ biên giới cho 40 cán bộ biên phòng Lào

Tập huấn công tác quản lý, bảo vệ biên giới cho 40 cán bộ biên phòng Lào

Sáng 13/10, Bộ Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Nghệ An tổ chức khai mạc lớp tập huấn công tác quản lý, bảo vệ biên giới cho 40 cán bộ Bộ đội Biên phòng thuộc Bộ Chỉ huy Quân sự các tỉnh Xiêng Khoảng và Hủa Phăn (CHDCND Lào).
Trao Nhà đồng đội cho gia đình quân nhân có hoàn cảnh khó khăn

Trao Nhà đồng đội cho gia đình quân nhân có hoàn cảnh khó khăn

Ngày 10/10, tại ấp Long Thới, xã Long Bình, tỉnh Đồng Tháp, Trung tâm Bảo đảm kỹ thuật (BĐKT), Vùng 2 Hải quân phối hợp với Quỹ học bổng Vừ A Dính và Câu lạc bộ “Vì Hoàng Sa-Trường Sa thân yêu" cùng cấp ủy, chính quyền địa phương tổ chức lễ bàn giao "Nhà đồng đội" tặng quân nhân có hoàn cảnh khó khăn.
infographic quan he huu nghi truyen thong va hop tac nhieu mat viet nam phan lan
quan he huu nghi truyen thong viet nam trieu tien
infographic khuyen cao ve chieu tro gia danh cong an de lua dao
infographic chien dich tu hao viet nam nhuom do khong gian mang chao mung quoc khanh 29
infographic 7 thang nam 2025 ha noi don 1836 trieu luot khach du lich
infographic dau hieu nhan biet lu quet
so doanh nghiep thanh lap moi va quay tro lai hoat dong tang 265
Xin chờ trong giây lát...
[Video] Lễ dâng y Kathina tại Đà Nẵng: Sợi dây gắn kết Phật giáo các nước châu Á
Cả nước hướng về Thái Nguyên: Chung tay giúp người dân vượt qua mưa lũ
Trailer lễ hội Văn hóa Thế giới tại Hà Nội lần thứ nhất
[Video] Không khí rộn ràng ngày khai giảng năm học mới trên cả nước
[Video] Petr Tsvetov: Việt Nam ấm áp và thân thuộc
Việt Nam - Cuba: 65 năm cùng chung nhịp đập
[Video] Thiếu tướng Lào kể chuyện nhân dân Việt Nam che chở giữa mưa bom 1972
[Video] Bạn bè quốc tế gửi lời chúc tới nhân dân Việt Nam
[Video] Nhiều hoạt động cứu trợ người dân Nghệ An bị lũ lụt
[Video] Người truyền cảm hứng về tình yêu nước
Sinh viên Lào đi chùa tắm Phật mừng Tết cổ truyền Bunpimay
[Video] 60 phút - Hành trình thay đổi cuộc đời
MV "Bắc Bling": Cụ già, em nhỏ ngân nga, du khách gần xa tỏ bày hứng thú
[Video] Dự án CAF: Ươm mầm những công dân toàn cầu tương lai
[Video] Du khách quốc tế trải nghiệm lễ Phật đầu năm tại chùa Tam Bảo (Đà Nẵng)
Thời tiết hôm nay (22/10): Bắc Bộ đón không khí lạnh, Trung Bộ mưa lớn do bão số 12

Thời tiết hôm nay (22/10): Bắc Bộ đón không khí lạnh, Trung Bộ mưa lớn do bão số 12

Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia cho biết hôm nay 22/10, thời tiết Bắc Bộ, Thanh Hóa và Nghệ An ngày nắng, đêm và sáng lạnh, vùng núi có nơi rét. Khu vực từ Hà Tĩnh đến Quảng Ngãi có mưa vừa, mưa to và dông, cục bộ có nơi mưa rất to do ảnh hưởng của hoàn lưu bão số 12 kết hợp với không khí lạnh tăng cường mạnh.
Thời tiết hôm nay (14/10): Mưa giông kéo dài ở nhiều nơi

Thời tiết hôm nay (14/10): Mưa giông kéo dài ở nhiều nơi

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, đêm qua và sáng sớm nay (14/10), ở khu vực Đông Bắc Bộ, khu vực từ Thanh Hóa đến thành phố Huế, cao nguyên Trung Bộ và miền Đông Nam Bộ có mưa rào và giông rải rác, cục bộ có nơi mưa to.
Thời tiết hôm nay (10/9): Bắc Bộ mưa lớn

Thời tiết hôm nay (10/9): Bắc Bộ mưa lớn

Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, đêm qua và sáng sớm nay (10/9), khu vực Bắc Bộ, Thanh Hóa và Nghệ An, cao nguyên Trung Bộ và Nam Bộ có mưa rào và dông cục bộ.
Thời tiết hôm nay (01/8): Hà Nội có mưa dông, cảnh báo lốc sét

Thời tiết hôm nay (01/8): Hà Nội có mưa dông, cảnh báo lốc sét

Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia đưa ra thông tin dự báo thời tiết Hà Nội và các khu vực khác trên cả nước ngày và đêm 01/8.
Đơn giản hóa thủ tục hành chính về kinh doanh dịch vụ việc làm và đưa người lao động đi làm việc nước ngoài

Đơn giản hóa thủ tục hành chính về kinh doanh dịch vụ việc làm và đưa người lao động đi làm việc nước ngoài

Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Nguyễn Hòa Bình ký Quyết định số 2020/QĐ-TTg ngày 13/9/2025 việc phê duyệt Phương án cắt giảm, đơn giản hóa thủ tục hành chính liên quan đến hoạt động sản xuất, kinh doanh thuộc phạm vi quản lý của Bộ Nội vụ.
Người dân chủ động theo dõi thời tiết, chằng chống nhà cửa, sẵn sàng ứng phó bão số 3 (Wipha)

Người dân chủ động theo dõi thời tiết, chằng chống nhà cửa, sẵn sàng ứng phó bão số 3 (Wipha)

Sáng 19/7, bão số 3 (Wipha) đã vượt qua đảo Lu Dông (Philippines), tiến vào Biển Đông với cường độ ngày càng mạnh. Dự báo trong những ngày tới, bão có thể đạt cấp 12, giật cấp 14, gây mưa lớn, biển động dữ dội, nguy cơ cao xảy ra lốc xoáy, sạt lở. Cơ quan chức năng khuyến cáo người dân cần theo dõi sát các bản tin dự báo thời tiết, chủ động phòng tránh, chằng chống nhà cửa, không ra khơi và chuẩn bị các phương án ứng phó thiên tai phù hợp.
Phiên bản di động