Trạng Bịu đi sứ đòi đất cho vua Nam
Nguyễn Đăng Đạo (1651-1719) người thôn Hoài Thượng, tên nôm là “Bịu Thượng” nay thuộc xã Liên Bão, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh. Vì thế dân gian gọi ông là Trạng Bịu. Ông sinh ra trong một gia đình có truyền thống khoa bảng. Năm 16 tuổi Nguyễn Đăng Đạo đi thi và đỗ tam trường (tú tài). Năm 19 tuổi lại đỗ đầu hương cống (cử nhân), được triều đình cho vào học tại Quốc Tử Giám. Năm Chính Hòa thứ 4 (Quý Hợi, 1683) ông thi Đình và đỗ Trạng nguyên.
![]() |
| Nhà thờ họ Nguyễn Đăng ở xã Liên Bão, huyện Tiên Du, tỉnh Bắc Ninh (Ảnh: KT). |
Sách Khâm định Việt sử thông giám cương mục chép về cuộc đi sứ của Nguyễn Đăng Đạo vào năm 1697, khẳng định tài tranh biện của ông trong cuộc thương lượng đòi lại ba động Ngưu Dương, Hồ Điệp, Phổ Viên thuộc xứ Tuyên Quang bị nhà Thanh chiếm trái phép cho vua nước Nam.
Nguyễn Đăng Đạo đã bàn luận với các quan trong triều Thanh, trình bày những bằng chứng để chứng minh ba động đó là của nước Đại Việt. Nhưng quan lại nhà Thanh đem bản đồ Vân Nam có vẽ ba động của nước Đại Việt và nói với vua nhà Thanh rằng: Ba động ấy là của Trung Hoa từ đời nhà Minh, nếu sứ thần nước Đại Việt đòi mà vua chịu trả thì sau này họ đòi cả Lưỡng Quảng (Quảng Đông và Quảng Tây) là đất của Triệu Đà nước Nam Việt ngày xưa thì Trung Hoa cũng phải trả à? Vua nhà Thanh nghe vậy bèn gạt việc đòi đất đi.
Tuy chưa đòi được đất nhưng thư của vua Nam đã đến tận tay vua Thanh. Lý lẽ của Nguyễn Đăng Đạo làm cho vua Thanh phải để ý đến việc đất đai vùng biên giới và phải khen tài ứng đối, biện bác xuất sắc của Nguyễn Đăng Đạo đã thể hiện văn tài của trạng nguyên nước Nam. Tương truyền, vua Thanh đã phong cho Nguyễn Đăng Đạo là trạng nguyên của Bắc triều, ban mũ áo võng lọng và cho ông vinh quy về nước.
Sau khi ông mất, vua Lê Dụ Tông ban tặng 4 chữ vàng “Lưỡng quốc trạng nguyên”, treo tại nhà thờ ông ở thôn Hoài Thượng (Bắc Ninh). Ông cũng được dân làng thờ làm thành hoàng làng.
Tin bài liên quan
Các tin bài khác
30 năm bình thường hóa quan hệ Việt-Mỹ: Lòng tin thúc đẩy quan hệ song phương
Viết tiếp câu chuyện hợp tác Việt Nam-Hoa Kỳ
Trung Quốc đưa tin đậm nét hoạt động của Thủ tướng tại Hội nghị WEF Thiên Tân
Chủ tịch nước Trần Đức Lương và dấu ấn trong tiến trình hội nhập quốc tế toàn diện của đất nước
Đọc nhiều
Tin quốc tế ngày 28/10: Campuchia rút vũ khí khỏi biên giới với Thái Lan; ông Trump gặp Thủ tướng Nhật bàn về an ninh, thương mại
Mikhail Osin: “Tôi không thể tưởng tượng được cuộc sống thế nào khi không có tiếng Việt”
Ươm mầm tiếng Việt nơi xứ Hàn
5 nhóm nhiệm vụ trọng tâm nhằm triển khai thực hiện các khuyến nghị UPR chu kỳ IV
Bờ cõi biển đảo
Miền đất - Con người Cuộc sống vùng biên Nhịp sống biển đảo Lịch sử chủ quyền Giao lưu hữu nghị
Quảng Trị và Xa Vẳn Na Khẹt diễn tập liên hợp ngăn chặn di cư tự do qua biên giới
Tập huấn công tác quản lý, bảo vệ biên giới cho 40 cán bộ biên phòng Lào
Trao Nhà đồng đội cho gia đình quân nhân có hoàn cảnh khó khăn
Multimedia
[Infographic] Quan hệ hữu nghị truyền thống và hợp tác nhiều mặt Việt Nam-Phần Lan
Quan hệ hữu nghị truyền thống Việt Nam-Triều Tiên
[Infographic] Khuyến cáo về chiêu trò giả danh công an để lừa đảo
[Infographic] Chiến dịch "Tự hào Việt Nam - Nhuộm đỏ không gian mạng" chào mừng Quốc khánh 2/9
[Infographic] 7 tháng năm 2025: Hà Nội đón 18,36 triệu lượt khách du lịch
[Infographic] Dấu hiệu nhận biết lũ quét
Số doanh nghiệp thành lập mới và quay trở lại hoạt động tăng 26,5%
Cả nước hướng về Thái Nguyên: Chung tay giúp người dân vượt qua mưa lũ
[Video] Lễ dâng y Kathina tại Đà Nẵng: Sợi dây gắn kết Phật giáo các nước châu Á
Cả nước hướng về Thái Nguyên: Chung tay giúp người dân vượt qua mưa lũ
Trailer lễ hội Văn hóa Thế giới tại Hà Nội lần thứ nhất
[Video] Không khí rộn ràng ngày khai giảng năm học mới trên cả nước
[Video] Petr Tsvetov: Việt Nam ấm áp và thân thuộc
Việt Nam - Cuba: 65 năm cùng chung nhịp đập
[Video] Thiếu tướng Lào kể chuyện nhân dân Việt Nam che chở giữa mưa bom 1972
[Video] Bạn bè quốc tế gửi lời chúc tới nhân dân Việt Nam
[Video] Nhiều hoạt động cứu trợ người dân Nghệ An bị lũ lụt
[Video] Người truyền cảm hứng về tình yêu nước
Sinh viên Lào đi chùa tắm Phật mừng Tết cổ truyền Bunpimay
[Video] 60 phút - Hành trình thay đổi cuộc đời
MV "Bắc Bling": Cụ già, em nhỏ ngân nga, du khách gần xa tỏ bày hứng thú
[Video] Dự án CAF: Ươm mầm những công dân toàn cầu tương lai






