Thúc đẩy quyền an sinh xã hội cho nữ lao động di cư
Hội thảo chia sẻ kết quả nghiên cứu về quyền an sinh xã hội, đặc biệt là chăm sóc sức khoẻ, nhà ở, an sinh xã hội (ASXH) và trường mẫu giáo cho con cái họ.
Toàn cảnh Hội thảo.
Theo báo cáo nghiên cứu “Quyền an sinh xã hội của lao động nữ di cư ở Việt Nam” do Cục Bảo trợ Xã hội cùng Quỹ Hỗ trợ chương trình, dự án an sinh xã hội Việt Nam (AFV) thực hiện vào tháng 11/2018 cho biết có 34,3% gặp khó khăn về việc làm, 42,6% nữ lao động di cư gặp khó khăn về chỗ ở và 97,9% lao động phi chính thức không có bảo hiểm xã hội.
Lao động nữ di cư là lực lượng lao động tích cực trên thị trường, tham gia vào cả khu vực kinh tế chính thức và phi chính thức, đóng góp đáng kể cho sự phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Tuy nhiên, họ cũng là nhóm dân số phải đối mặt với nhiều thách thức, khó khăn trong quá trình làm việc và sinh sống tại nơi đến; là nhóm dân số chịu nhiều thiệt thòi và dễ bị tổn thương trong xã hội. Mạng lưới ASXH từ trước đến nay chưa bao phủ nhiều đến họ, đặc biệt là nhóm đang làm ở khu vực kinh tế phi chính thức.
Lao động nữ di cư có hiểu biết hạn chế về các quyền và thông tin ASXH về việc làm và thu nhập, bảo hiểm xã hội, trợ giúp xã hội và dịch vụ xã hội cơ bản. Tuy nhiên do môi trường làm việc và chế độ làm việc khác nhau, lao động nữ di cư khu vực chính thức vẫn có hiểu biết tốt hơn lao động nữ di cư khu vực phi chính thức về các chính sách liên quan đến bảo hiểm xã hội và tham gia tổ chức đại diện. Do hiểu biết hạn chế về quyền ASXH của mình nên nhiều lao động nữ di cư cũng không biết cách làm thế nào để tiếp cận các quyền ASXH hay tìm kiếm sự hỗ trợ, giúp đỡ để tiếp cận các quyền đó tại nơi đến. Khó khăn lớn nhất mà người di cư gặp phải ở nơi đến là chỗ ở. Họ cũng bất lợi hơn lao động địa phương khi chịu phí sinh hoạt (điện, nước) cao hơn do chủ nàh trọ áp dụng giá điện, nước kinh doanh đối với người thuê.
Các đại biểu chia sẻ tại Hội thảo.
Bà Phạm Thị Hải Hà, Phó Cục trưởng Cục Bảo trợ Xã hội, Bộ LĐ-TB&XH nhận định, thông qua báo cáo tại hội thảo có thể thấy có rất nhiều khoảng trống về chính sách đối với nhóm lao động nữ này. “Trong thời gian tới, chúng tôi phải nghiên cứu, đề xuất những chính sách thực sự phù hợp với nữ lao động di cư Việt Nam để trình Chính phủ, từ đó, giúp cải thiện điều kiện việc làm, điều kiện sống cũng như chế độ phúc lợi xã hội cho nhóm đối tượng yếu thế này”, bà Hà nhấn mạnh.
Theo ông Tạ Việt Anh, Chủ tịch Hội đồng quản lý AFV cho biết: Do đặc thù của người phụ nữ, khi di cư lao động họ thường đi cùng con cái, gia đình nên tiếp cận quyền ASXH của lao động nữ di cư càng trở nên quan trọng.
Thông qua Hội thảo tại Hà Nội, ban tổ chức hy vọng phần nào giúp các nhà hoạch định chính sách và chính quyền địa phương có cái nhìn toàn diện và sâu sắc hơn về tình trạng đời sống và vấn đề phúc lợi xã hội của nhóm lao động nữ di cư cả chính thúc và phi chính thức, từ đó, nhằm đưa ra những giải pháp nhằm cải thiện chính sách cũng như phân bổ ngân sách một cách hợp lý hơn. Đồng thời qua đó, nữ lao động di cư cũng tự nhận thức, nâng cao hiểu biết về quyền của mình để có thể chủ động tiếp cận và thực thi những quyền đấy.
Báo cáo nghiên cứu “Quyền an sinh xã hội của lao động nữ di cư ở Việt Nam” cũng đã đưa ra các khuyến nghị chính sách để đảm bảo quyền ASXH cho lao động nữ di cư như: Tuyên truyền nâng cao nhận thức về quyền ASXH, ý thức chủ động trong tìm hiểu thông tin của người lao động di cư nói chung và lao động nữ di cư nói riêng; Tiếp tục phát huy vai trò của các bên liên quan trong việc hỗ trợ bảo vệ quyền lợi cho người lao động trong tiếp cận các dịch vụ xã hội bình đẳng, đặc biệt là vai trò của chính quyền địa phương nơi có nhiều lao động nữ di cư đến sinh sống và làm việc cũng như tăng cường công tác thống kê về người lao động di cư để có dữ liệu nhận diện và quản lý người lao động di cư.
Nghiên cứu “Quyền an sinh xã hội của lao động nữ di cư ở Việt Nam” là một phần của Dự án "Thúc đẩy quyền xã hội toàn cầu cho lao động nữ di cư tại Việt Nam" với sự hỗ trợ kỹ thuật và tài chính của tổ chức Rosa Luxemburg Stiftung châu Á - Thái Bình Dương (RLS) và tổ chức ActionAid Việt Nam. Đây là nỗ lực hợp tác giữa Cụ Bảo trợ Xã hội, Bộ LĐ-TB&XH và Quỹ AFV nhằm đánh giá thực trạng lao động nữ di cư đang tiếp cận tới hệ thống ASXH của Nhà nước, để từ đó tìm ra những khoảng trống trong chính sách và thực hiện nhằm hỗ trợ lao động nữ di cư tiếp cận quyền này được tốt hơn trong thời gian tới. |
An Nhi