Thiếu tướng Trần Văn Thiện: Giáo dục giúp phạm nhân dễ dàng tái hoà nhập cộng đồng
-Thưa ông, công tác hướng nghiệp, dạy nghề cho phạm nhân là một trong những nội dung được nhiều quốc gia trên thế giới quan tâm. Đối với Việt Nam công tác này đang được thực hiện như thế nào và tại sao lại kết hợp giữa giáo dục và lao động, hướng nghiệp, dạy nghề?
-Tổ chức lao động cho phạm nhân đang chấp hành án trong trại giam là vấn đề đã được nhiều quốc gia trên thế giới quan tâm, không chỉ được luật hóa mà còn được nhiều nhà khoa học quan tâm, nghiên cứu. Liên hợp quốc đã xác định những quy tắc tối thiểu để đối xử với các phạm nhân, trong đó có việc quy định nghĩa vụ phải lao động của phạm nhân cũng như trách nhiệm hướng nghiệp, dạy nghề cho các phạm nhân của trại giam.
Ở Việt Nam, công tác tổ chức giáo dục cải tạo, hướng nghiệp, dạy nghề cho phạm nhân tại trại giam được thực hiện theo quy định tại Luật Thi hành án hình sự (năm 2019). Tổ chức giáo dục cải tạo phạm nhân thông qua hướng nghiệp dạy nghề là một trong những nội dung giáo dục cơ bản nhằm giúp phạm nhân hiểu rõ giá trị của lao động, từng bước hình thành thói quen lao động và tự giác lao động, có trình độ và khả năng nghề nghiệp nhất định để khi chấp hành xong hình phạt tù trở về với gia đình xã hội, tái hòa nhập cộng đồng, phòng ngừa tái phạm.
Thiếu tướng Trần Văn Thiện, Cục trưởng Cục Cảnh sát Quản lý trại giam, cơ sở giáo dục bắt buộc, trường giáo dưỡng |
Trong thời gian qua, công tác hướng nghiệp cho phạm nhân có nhiều chuyển biến tích cực, các đơn vị trại giam đã nhận được sự quan tâm phối hợp của các tổ chức và cá nhân trong đầu tư, hướng nghiệp, dạy nghề cho phạm nhân; đa dạng hóa các ngành nghề lao động từ trồng trọt, chăn nuôi, thủ công chế biến, xây dựng…qua đó đã từng bước góp phần tạo ra sản phẩm hàng hóa cho xã hội, tạo cơ hội cho phạm nhân tham gia lao động, hướng nghiệp, dạy nghề, tiếp xúc với các thiết bị sản xuất tiên tiến để dễ dàng thích nghi với quá trình tái hòa nhập cộng đồng.
Quá trình phạm nhân tham gia lao động đã có tác động tích cực đối với công tác giáo dục cải tạo, rèn luyện cho phạm nhân ý thức tổ chức kỷ luật, tinh thần trách nhiệm trong lao động, học nghề cũng như trách nhiệm của bản thân với cộng đồng, xã hội.
-Nội dung đảm bảo chế độ chính sách, chăm sóc sức khỏe cho phạm nhân được thực hiện như thế nào, thưa ông?
-Việc thực hiện các chế độ chính sách và chăm sóc sức khỏe cho phạm nhân tại các trại giam luôn được thực hiện theo đúng các quy định của pháp luật. Phạm nhân được đảm bảo các chế độ ăn, ở, sinh hoạt theo luật định, được chăm sóc y tế, khám chữa bệnh định kỳ.
100% phạm nhân khi đến trại chấp hành án đều được khám sức khỏe, căn cứ vào kết quả đó các trại giam sẽ phân loại và có biện pháp quản lý giáo dục, tổ chức lao động, dạy nghề cho phù hợp. Bên cạnh đó, các trại giam cũng thường xuyên phối hợp với các cơ sở y tế ở địa phương để khám sức khỏe định kỳ cho phạm nhân 2 năm 1 lần, việc tổ chức khám chữa bệnh, cấp phát thuốc được thực hiện đúng quy định của pháp luật.
Việc thực hiện tốt các chế độ chính sách và chăm sóc sức khỏe, đảm bảo quyền con người cho mỗi phạm nhân không những thể hiện chính sách nhân đạo, khoan hồng của nhà nước Việt Nam đối với những người phạm tội, mà còn góp phần tích cực vào công tác giáo dục, hướng thiện cho phạm nhân.
-Xin ông cho biết kết quả nổi bật của công tác quản lý, giáo dục cải tạo phạm nhân trong thời gian qua và những định hướng trọng tâm tới đây?
-Công tác quản lý, giáo dục cải tạo phạm nhân là nhiệm vụ xuyên suốt, lâu dài và quan trọng của lực lượng Cảnh sát quản lý trại giam, cơ sở giáo dục bắt buộc, trường giáo dưỡng.
Đây là hoạt động hết sức đa dạng, phong phú nhưng đồng thời cũng có nhiều khó khăn, phức tạp. Trong thời gian qua, dưới sự quan tâm, chỉ đạo sâu sát của Đảng ủy Công an Trung ương, lãnh đạo Bộ Công an, sự phối hợp, tạo điều kiện giúp đỡ của các bộ, ngành, chính quyền và nhân dân địa phương cùng với sự chủ động, đoàn kết, tích cực phấn đấu, khắc phục khó khăn của cán bộ, chiến sĩ lực lượng cảnh sát quản lý trại giam, cơ sở giáo dục bắt buộc, trường giáo dưỡng… công tác quản lý, giáo dục cải tạo phạm nhân đã đạt đượt nhiều kết quả quan trọng, toàn diện.
Các trại giam đã tổ chức thực hiện công tác quản lý, giam giữ các loại đối tượng chặt chẽ, bảo đảm tuyệt đối an ninh, an toàn các cơ sở giam giữ. Công tác giáo dục cải tạo phạm nhân đã được các trại giam duy trì, thực hiện tốt. Các hoạt động giáo dục như: phổ biến thông tin thời sự, chính sách, tổ chức các lớp giáo dục công dân, giáo dục pháp luật, dạy văn hóa, giáo dục chung, giáo dục riêng; các lớp giáo dục, tư vấn cho phạm nhân sắp chấp hành xong án phạt tù…đã được tổ chức bài bản, đúng qui định; tỉ lệ phạm nhân có kết quả xếp loại chấp hành án phạt tù khá, tốt luôn đạt trên 80%. Thông qua các hoạt động giáo dục đã giúp phạm nhân nhận thức rõ hành vi vi phạm pháp luật, chấp hành tốt nội quy cơ sở giam giữ, tích cực học tập, lao động để khi có điều kiện được hưởng chính sách khoan hồng, nhân đạo của Nhà nước, sớm được trở về với gia đình, xã hội.
Cục C10 luôn xác định công tác giáo dục là nhiệm vụ trọng tâm, xuyên suốt trong quá trình tổ chức thi hành án phạt tù với mục tiêu cụ thể là: Xây dựng môi trường giáo dục lành mạnh, an toàn, trật tự, kỷ cương, làm chuyển biến tư tưởng, nhận thức, thái độ, hành vi của phạm nhân, tạo điều kiện cho phạm nhân yên tâm học tập, lao động cải tạo, nhằm giáo dục họ thành người công dân lương thiện, có ích cho xã hội, góp phần phòng ngừa tội phạm.
Để đạt được những mục tiêu trên cần thiết phải chú trọng đổi mới nội dung, hình thức, biện pháp nhằm nâng cao chất lượng hiệu quả công tác giáo dục phạm nhân tạo sự chuyển biến căn bản về chất trong việc triển khai thực hiện các chương trình giáo dục cải tạo. Trong đó tập trung vào các biện pháp cơ bản sau:
-Tổ chức có hiệu quả công tác phổ biến, giáo dục pháp luật, giáo dục công dân, dạy văn hóa, xóa mù chữ cho phạm nhân. Đẩy mạnh công tác giáo dục chung, giáo dục riêng, kết hợp với giáo dục thông qua lao động dạy nghề.
-Thực hiện đúng, đầy đủ chế độ, chính sách pháp luật đối với phạm nhân, nhất là các chế độ về ăn, mặc, ở, thăm gặp, xếp loại chấp hành án phạt tù, giảm thời hạn, đặc xá, tạm đình chỉ…
-Củng cố, phát triển môi trường giáo dục lành mạnh, an toàn, nâng cao đời sống vất chất, tinh thần cho phạm nhân để phạm nhân yên tâm học tập, lao động, cải tạo.
-Tăng cường phối hợp chặt chẽ với thân nhân, gia đình phạm nhân và các cơ quan, tổ chức tham gia vào công tác giáo dục và giúp đỡ phạm nhân tái hòa nhập cộng đồng.
-Trân trọng cảm ơn ông!