Trang chủ Hữu nghị Bốn phương kết bạn
07:05 | 13/09/2023 GMT+7

Theo Fidel về quê hương Quảng Trị, 50 năm nhớ lại và suy ngẫm

aa
Nhân kỷ niệm 50 năm chuyến thăm của Chủ tịch Cuba Fidel Castro đến vùng giải phóng miền Nam Việt Nam tại Quảng Trị (9/1973), Tạp chí Thời Đại trích đăng và trân trọng giới thiệu đến độc giả bài viết “Theo Fidel về quê hương Quảng Trị, 50 năm nhớ lại và suy ngẫm” của ông Nguyễn Xuân Phong, nguyên Vụ trưởng Vụ Châu Mỹ, Bộ Ngoại giao kể lại cuộc hành trình của Fidel từ Algeria, châu Phi, về đến vùng giải phóng miền Nam Việt Nam. Ông Nguyên Xuân Phong là nhân chứng lịch sử được tháp tùng và phối hợp công tác phiên dịch phục vụ chuyến thăm Quảng Trị của Chủ tịch Fidel.
50 năm chuyến thăm lịch sử của Lãnh tụ Cuba Fidel Castro đến Việt Nam
Tình hữu nghị đặc biệt - Kho báu vô giá của dân tộc Việt Nam và Cuba

Đối với Fidel, Việt Nam là cả miền Nam
Nhất định phải thăm miền Nam, bất chấp mọi hiểm nguy

Theo Đại sứ Võ Anh Tuấn, Đại sứ đương nhiệm của miền Nam tại Cuba kể lại: Sáng ngày 13/9/1973, khi xem bản chương trình hoạt động của đoàn Cuba, Đại sứ Raul Valdés Vivó tỏ ra rất lo lắng, vì thấy ngoài các cuộc hội đàm chính thức giữa lãnh đạo hai nước và các hoạt động ở Hà Nội, chương trình thăm địa phương chỉ có Hải Phòng, không có gì liên quan đến thăm vùng giải phóng miền Nam.

Tôi hoàn toàn hiểu nỗi lo của Đại sứ Cuba lúc đó. Bởi từ đầu những năm 1970 Fidel đã từng yêu cầu ông, với tư cách Đại sứ Cuba trước Mặt trận Dân tộc Giải phóng và Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam, phải sắp xếp cho Fidel thăm miền Nam. Đại sứ đã có lần kể lại, trong cuộc chiêu đãi một đoàn cấp cao Việt Nam thăm Cuba, Fidel quay sang Đại sứ nói: “Này, trong tất cả các Đại sứ quán Cuba ở nước ngoài, tôi thích nhất là Đại sứ quán của anh ở miền Nam đấy. Thế mà anh chưa mời tôi sang thăm, dù đó chỉ là một túp lều nhỏ ở trong rừng cũng được, nhất định là không khí ở đó sẽ rất trong lành”.

Thấy Fidel không tỏ ra đùa chút nào, Đại sứ bối rối, nhưng cố chống chế cho qua: “Vâng, nhưng vừa có đảo chính ở Campuchia, nên bây giờ thì không thể vào Tây Ninh được. Lon Nol đã bịt đường đi từ Pnom Pênh, là nơi Cuba có Đại sứ quán. Đó là con đường trước đây chúng tôi vẫn đi để vào miền Nam”.

Fidel nhất quyết không chịu: “Thế những nơi khác ở miền Nam thì sao? Đâu chỉ có Tây Ninh, phải không? Tôi sẵn sàng đi ngay khi các bạn Việt Nam mời, dù có hiểm nguy gì đi nữa!”.

Đại sứ nghĩ đến con “Đường Hồ Chí Minh” và việc một số người Cuba cũng đã từng từ Bắc vào Nam theo con đường nổi tiếng đó. Đó là vào năm 1967. Cuba có cử một nhóm cán bộ quân đội dưới danh nghĩa ”chuyên gia nông nghiệp” do Tư lệnh Omar Iser Mojena - thuộc Cục tiễu phỉ của Lực lượng Vũ trang Cách mạng Cuba - dẫn đầu vào tận Đại Lộc, Quảng Nam để nghiên cứu học tập tại chỗ kinh nghiệm chiến tranh nhân dân. Nhất định Fidel không quên điều đó. Đại sứ chỉ còn biết trả lời “vâng!” và hứa sẽ tìm một dịp thích hợp.

Chủ tịch Cuba Fidel Castro và bà Melba Hermandez, Chủ tịch đầu tiên của Ủy ban Đoàn kết với miền Nam Việt Nam (tiền thân của Hội Hữu nghị Cuba-Việt Nam ngày nay) và ông Nguyễn Xuân Phong cán bộ của Chính phủ cách mạng Lâm thời Cộng hòa miền nam Việt Nam t
Chủ tịch Cuba Fidel Castro và bà Melba Hermandez, Chủ tịch đầu tiên của Ủy ban Đoàn kết với miền Nam Việt Nam (tiền thân của Hội Hữu nghị Cuba-Việt Nam ngày nay) và ông Nguyễn Xuân Phong cán bộ của Chính phủ cách mạng Lâm thời Cộng hòa miền nam Việt Nam trên chuyên cơ từ Thủ đô Algiers của đất nước Algeria đến Hà Nội năm tháng 9/1973. (Ảnh: Tư liệu)

Sau này Đại sứ có đem chuyện ”Fidel sốt ruột muốn thăm Việt Nam” nói với Thủ tướng Phạm Văn Đồng. Thủ tướng trả lời: “Đại sứ nói sao? Hà Nội là nhà của Fidel mà. Đồng chí ấy đến lúc nào chẳng được, thậm chí không cần báo trước!”.

Đại sứ nói: “Nhưng đối với Fidel, Việt Nam bây giờ là miền Nam, Fidel không thể đến Hà Nội mà không vào trong đó!” Thủ tướng Phạm Văn Đồng lặng im một lúc, rồi nói: “Chúng ta sẽ suy nghĩ về chuyện này”.

Đại sứ Cuba đã luôn hy vọng. Rồi mới đây, khi thỏa thuận về chuyến thăm, lãnh đạo hai bên đã nhất trí sẽ tổ chức cho Fidel thăm miền Nam. Thế mà bây giờ không có gì. Làm sao Đại sứ không lo được!

Cũng theo Đại sứ Võ Anh Tuấn, Đại sứ Cuba sau đó đã đến gặp và hỏi trực tiếp Thủ tướng Phạm Văn Đồng. Thủ tướng cười và khẳng định là “sẽ có thăm miền Nam”, rồi nói rõ: “Lãnh đạo Việt Nam luôn mong muốn có chuyến thăm đó. Đại sứ nên hiểu rằng, chuyến thăm của Fidel vào miền Nam sẽ là nguồn động viên rất lớn đối với nhân dân chúng tôi trong cả nước, đặc biệt là ở chiến trường. Nhưng phải đi vào Nam một cách bất ngờ... hãy cứ để “người ta” đợi ở nơi khác. Điều phải quan tâm nhất lúc này là sự an toàn của Fidel, đó là điều duy nhất phải tính. Đại sứ hãy báo cáo với Fidel ngày mai chúng ta sẽ đi thăm “Sierra Maestra” của chúng tôi. Tôi sẽ đón Fidel lúc 8h sáng”.

Theo tôi biết thì kế hoạch ban đầu được chuẩn bị cho chuyến thăm, ngoài Hà Nội còn bao gồm cả Hải Phòng, Hạ Long, Điện Biên Phủ, Nghệ An, Quảng Bình, Quảng Trị. Sau khi xảy ra vụ đảo chính ở Chile và theo yêu cầu của Fidel, Lãnh đạo chỉ thị: ngoài hội đàm và các hoạt động chính thức ở Hà Nội, chỉ để lại chuyến thăm Quảng Bình và vùng giải phóng Quảng Trị. Mặc dầu vậy, trong lúc tiến hành các hoạt động ở Hà Nội, Lãnh đạo Việt Nam vẫn không ngừng cân nhắc về chuyến thăm Quảng Trị, chủ yếu là lo làm sao bảo đảm an toàn tuyệt đối cho nhà lãnh đạo Cuba. Và trong lúc chờ một quyết định cuối cùng, vẫn tích cực triển khai mọi biện pháp chuẩn bị cho chuyến thăm.

Bộ trưởng Nội vụ Trần Quốc Hoàn đã trực tiếp làm việc với Cục cảnh vệ về một kế hoạch bảo vệ chi tiết. Ông chỉ thị: “Ngoài biện pháp thông thường là làm trong sạch địa bàn, cần phải đặc biệt chú ý các biện pháp kỹ thuật, dò chất nổ trên tuyến đường đi và những địa điểm Fidel sẽ dừng chân, vì mới ký Hiệp định Paris, bom đạn của địch còn nhiều, ta chưa rà phá kịp”.

Thực hiện chỉ thị đó, một lực lượng của Trung đoàn 600 - Công an Nhân dân Vũ trang đã vào Quảng Trị làm công tác tiền trạm và phối hợp với lực lượng địa phương để bảo vệ các địa điểm dự kiến tổ chức hoạt động. Việc giữ lại “hoạt động thăm Hải Phòng” trong chương trình như kế hoạch cũ vừa là một phương án dự phòng, vừa là biện pháp nghi binh, đánh lạc hướng địch, một phần của công tác bảo vệ.

Việc vận chuyển đoàn vào Nam cũng được chuẩn bị kỹ càng. Đoàn bay 919 đã được lệnh sẵn sàng để phục vụ “một đoàn khách quan trọng”. Hai máy bay AN24 mang số hiệu VN1049 và VN1093 chuyên phục vụ lãnh đạo và khách quốc tế được gửi bảo quản ở Tường Vân - Trung Quốc để tránh những rủi ro của chiến tranh, đã được đưa về Gia Lâm, tiến hành tổng kiểm tra, bay thử và kẹp chì, canh giữ nghiêm ngặt chờ xuất phát. Đội bay được chọn từ những phi công và nhân viên kỹ thuật ưu tú nhất.

Đại sứ Võ Anh Tuấn cho biết thêm, ngay trước ngày đi vào Nam, đã xuất hiện một yếu tố ngoài tầm kiểm soát gây thêm lo ngại: một cơn bão ở Biển Đông có khả năng đổ bộ vào miền Trung, đe dọa trực tiếp Quảng Bình, Quảng Trị trong mấy giờ tới.

Sáng 14/9, khi đến đón Fidel ra sân bay, Thủ tướng Phạm Văn Đồng cập nhật cho Fidel tình hình ở miền Nam và những diễn biến mới của cơn bão đang đến gần, để hai bên cân nhắc một lần nữa về chuyến đi vào Nam. Nghe xong tất cả, Fidel thân tình vỗ nhẹ lên vai Thủ tướng Phạm Văn Đồng và nói dứt khoát: ”Đồng chí Thủ tướng thân mến, như tôi đã nói tối qua, chúng tôi đến đây là để bày tỏ tình đoàn kết với nhân dân Việt Nam đang chiến đấu. Bất kể trong hoàn cảnh nào, đoàn Cuba chúng tôi cũng phải đến được vùng giải phóng miền Nam. Gì thì gì, chúng ta vẫn đi thôi!”.

Rồi hai nhà lãnh đạo lên xe. Đoàn xe vượt qua cầu Long Biên, như đi về phía Hải Phòng, nhưng rồi đột ngột rẽ vào sân bay Gia Lâm. Ở đây, có hai máy bay AN24 chờ sẵn. Một chiếc chở đoàn cán bộ tùy tùng và các nhà báo vừa xuất phát trước. Chiếc còn lại là “Chuyên cơ số 1”, sẽ đưa Fidel, Thủ tướng Phạm Văn Đồng và các thành viên cao cấp của đoàn Cuba theo sau, bay vào Đồng Hới.

Thế là bất chấp tất cả, sự rình rập của kẻ thù hay rủi ro của thời tiết, Fidel nhất quyết phải vào thăm vùng giải phóng miền Nam Việt Nam. Một lần nữa, “Vì Việt Nam, đến giọt máu cuối cùng!”.

Quảng Trị nồng nhiệt chào đón Fidel

Khu Trụ sở II của Chính phủ Cách mạng Lâm thời đặt ở Cam Lộ đã sẵn sàng cho sự kiện quan trọng. Đây là trang trại cũ của một “quan tri phủ” từ trước Cách mạng tháng Tám năm 1945, đang bỏ hoang. Sau khi Quảng Trị được giải phóng, Chính phủ Cách mạng Lâm thời đã quyết đinh mở “Trụ sở II” ở đây, và ngày 6/6/1973, Trụ sở đã được chính thức khai trương nhân dịp kỷ niệm lần thứ IV ngày thành lập Chính phủ. Từ đó đến nay, sau gần bốn tháng lao động cật lực, quân dân và cán bộ huyện Cam Lộ đã nâng cấp nó thành một cơ ngơi khá khang trang, gồm một ngôi nhà lớn nằm ở trung tâm để tiến hành các lễ nghi chính thức và tổ chức các hoạt động quan trọng. Nằm vuông góc với ngôi nhà lớn có một dãy nhà khác, cũng khá rộng, để tiến hành hội họp và cung cấp các dịch vụ lễ tân, hậu cần.

Bộ trưởng quốc phòng Trần Nam Trung sẽ thay mặt Đoàn Chủ tịch Mặt trận Dân tộc Giải phóng và Chính phủ Cách mạng Lâm thời miền Nam đón Lãnh tụ Fidel Castro. Đại diện các tầng lớp nhân dân từ các huyện Hướng Hóa, Cam Lộ, Gio Linh và Triệu Phong đã được huy động để dự mit tinh quần chúng. Trung đoàn 66 thuộc Sư đoàn 304 của Lực lượng Vũ trang Giải phóng miền Nam được lệnh cử mỗi đại đội hai người, một chỉ huy đại đội và một chiến sĩ ưu tú, tập trung về chuẩn bị đón một “vị lãnh đạo cao cấp”. Một số anh hùng dũng sĩ miền Nam, như nữ anh hùng Tạ Thị Kiều, dũng sĩ Phan Hành Sơn, cũng được mời ra Quảng Trị để đón khách. Ông Hồ Sỹ Sô, một nhiếp ảnh gia chuyên nghiệp đã được đưa về cấm trại tại nhà của Bí thư tỉnh ủy trước 3 ngày, để thực hiện một nhiệm vụ “bảo đi đâu đi đó, không cần biết trước!”.

Fidel sẽ được đón chính thức trên Cao điểm 241, nơi ghi dấu chiến công hiển hách của đồng bào và quân giải phóng Quảng Trị đã tấn công và chiếm lĩnh căn cứ quân sự-hậu cần quan trọng của Mỹ mùa hè năm 1972. Một địa điểm đã được chuẩn bị cho cuôc mít tinh quần chúng. Đó là một khu đất bằng phẳng nằm ở sườn phía Tây Bắc của cao điểm 241, nhằm tránh tầm mắt của địch nhìn từ phía Nam, bên kia sông Thạch Hãn, cách chừng mười cây số đường chim bay. Đằng sau có một khe cạn, khá sâu, có thể sử dụng làm nơi trú ẩn trong trường hợp cần thiết.

Sáng ngày 15/9, chúng tôi thức dậy từ rất sớm, và đến 4 giờ sáng Thứ trưởng Hoàng Bích Sơn cùng một số cán bộ lễ tân lên xe ra Bến Hải. Trên đường 9, có mấy chiếc xe cắm cờ Mặt trận đi ngược lại. Đó là những chuyến xe chở bà con từ Gio Linh, Triệu Phong về Cam Lộ để đón “ vị khách đặc biệt”. Họ ăn mặc chỉnh tề, reo hò như trẩy hội. Gần 5 giờ sáng, chúng tôi đến trạm đón tiếp ở bờ Nam sông Bến Hải thì thấy các ông Hồ Sỹ Thản - Bí thư tỉnh ủy Quảng Trị, Lê San - Chủ tịch Ủy ban Nhân dân Cách mạng tỉnh, Lê Xích - Chủ tịch Mặt trận tỉnh, Nguyễn Đồng - đại diện Bộ chỉ huy quân sự tỉnh, đã có mặt chờ đón khách.

Khi mặt trời lên rực rỡ báo hiệu một ngày tốt lành thì từ phía Bắc, một đoàn xe gồm hai xe com măng ca, một xe buýt và nhiều phương tiện hộ tống đến bờ Hiền Lương rồi dừng lại. Khách xuống xe, đi bộ qua cầu phao tiến về trạm đón tiếp ở bờ Nam, đi đầu là Lãnh tụ Fidel Castro vai kề vai cùng Thủ tướng Phạm Văn Đồng. Các đại diện lãnh đạo tỉnh Quảng Trị kính trọng chào Thủ tướng Phạm Văn Đồng, rồi nồng nhiệt xiết chặt tay Lãnh tụ Fidel Castro và các vị khách Cuba. Thứ trưởng Hoàng Bích Sơn cảm động ôm hôn bà Melba Hernández, Đại sứ Raul Valdés Vivó, Tiến sĩ Chomy và những người bạn Cuba vốn đã thân quen từ trước. Thủ tướng Phạm Văn Đồng ân cần thăm hỏi các đại diện Lãnh đạo tỉnh, rồi ra lệnh lên xe đi ngay. Phải khẩn trương, để đối phương không có thời gian nhận ra sự có mặt của đoàn khách đặc biệt!

Bí thư Tỉnh ủy Quảng Trị Hồ Sỹ Thản đón Chủ tịch Cuba Fidel Castro tại bờ nam sông Bến Hải vào sáng 15/9/1973. (Ảnh: Tư liệu)
Bí thư Tỉnh ủy Quảng Trị Hồ Sỹ Thản đón Chủ tịch Cuba Fidel Castro tại bờ nam sông Bến Hải vào sáng 15/9/1973. (Ảnh: Tư liệu)

Đoàn dừng lại ở Dốc Miếu. Fidel nhìn về phía Bắc, xót xa thấy cả cánh đồng trải rộng từ Dốc Miếu đến sông Bến Hải bị bỏ hoang vì bom đạn chiến tranh. Rồi nhìn xuống nền đất đỏ dưới chân mình, ông bày tỏ hy vọng về tương lai phát triển trồng trọt chăn nuôi ở vùng này sau khi chiến tranh hoàn toàn kết thúc. Đoàn tiếp tục đi, vượt qua cầu phao sông Hiếu rồi tiến vào Đông Hà. Thành phố còn mang nhiều vết tích tàn phá nặng nề.

Đến trụ sở các cơ quan lãnh đạo tỉnh Quảng Trị, đoàn dừng lại. Chủ tịch Ủy ban Nhân dân Cách mạng tỉnh tự hào giới thiệu với Fidel về tòa nhà của chính quyền vừa mới được xây dựng sau giải phóng. Fidel xuống xe, cả đoàn xuống theo và đi bộ về phía “Lô cốt Đông Hà”. Đây là vết tích một pháo đài của thực dân Pháp còn sót lại từ trước 1954. Dưới chân nó là xác một chiếc xe tăng Mỹ. Biểu tượng của hai thế lực ngoại xâm đã bị nhân dân Việt Nam đánh bại. Con đường 9 nổi tiếng, gắn liền với nhiều trận đánh ác liệt trong chiến tranh, bắt đầu từ địa điểm này. Sau khi nghe Chủ tịch Ủy ban Nhân dân Cách mạng Đông Hà Trần Phương Thạc kể lại chiến công giải phóng thị xã này năm 1972, đoàn lên xe đi tiếp về Cam Lộ.

Tại cao điểm 241, Bộ trưởng Quốc phòng Chính phủ Cách mạng Lâm thời Trần Nam Trung cùng với 25 sĩ quan và chiến sĩ quân giải phóng bồng súng xếp hàng thẳng tắp đang chờ đón khách. Họ mang theo một lá quân kỳ trĩu nặng huân chương. Bảy giờ sáng, khách đã đến! Khi thấy Lãnh tụ Fidel Castro trong bộ quân phục màu ô liu với tầm vóc cao lớn và bộ râu quai nón đặc trưng xuất hiện cùng Thủ tướng Phạm Văn Đồng, các chiến sĩ theo lệnh nhất loạt chuyển về tư thế nghiêm và đồng thanh hô vang khẩu hiệu chào mừng Đoàn. Bộ trưởng Trần Nam Trung ôm hôn thắm thiết Lãnh tụ Fidel Castro, rồi Thủ tướng Phạm Văn Đồng. Fidel lướt qua trước mặt hàng quân. Chính ủy sư đoàn 304 Đồng Ngọc Vân bước lên trao cho Fidel lá cờ truyền thống của “Sư đoàn Vinh quang”. Fidel đón nhận và dương cao ngọn cờ giữa các chiến sĩ đang vây quanh, dõng dạc nói: “Cảm ơn các bạn. Các bạn hãy mang lá cờ bách chiến bách thắng này tiếp tục tiến lên cho đến thắng lợi cuối cùng!”.

Lễ đón chính thức đã diễn ra như vậy. Đơn giản mà hào hùng, thắm đậm tình đoàn kết chiến đấu.

Chủ tịch Cuba Fidel Castro và Thủ tướng Phạm Văn Đồng thăm thị xã Đông Hà năm 1973. (Ảnh: Tư liệu)
Chủ tịch Cuba Fidel Castro và Thủ tướng Phạm Văn Đồng thăm thị xã Đông Hà năm 1973. (Ảnh: Tư liệu)

Theo một hành lang an toàn được mở xuyên qua nhiều khúc chiến hào còn khét mùi thuốc súng, những hố bom sâu và ngỗn ngang vỏ đạn, xác xe của Mỹ, lãnh tụ Fidel Castro và Thủ tướng Phạm Văn Đồng được đưa tới một lều quan sát trên Cao điểm 241. Quây quần bởi nhiều cán bộ chiến sĩ, Fidel nghe vị chỉ huy quân sự tỉnh kể về trận đánh chiếm lĩnh căn cứ chiến lược của Mỹ hồi tháng 4 năm 1972. Ông dương ống nhòm nhìn ra xa. Trước mắt hiện lên một bức tranh toàn cảnh của cái nguyên là “căn cứ Caroll” của Mỹ. Căn cứ này đã từng bị các lực lượng giải phóng pháo kích dữ dội trước khi đánh chiếm, rồi bị B 52 của Mỹ ném bom rải thảm sau khi thất thủ. Vết tích tàn phá vẫn còn nguyên. Thấy xác một khẩu pháo 130 - “vua chiến trường” của Mỹ nằm gục trên mặt đất, Fidel tiến đến gần quan sát rồi dẫm chân lên nòng súng trong tư thế người chiến thắng. Một cử chỉ oai hùng, đầy ý nghĩa!

Thời gian qua nhanh, mặt trời chênh chếch tỏa nắng xuống từ phía đông. Đã đến giờ bắt đầu cuộc mit tinh quần chúng. Khi đoàn di chuyển đến gần địa điểm mit tinh, Bộ trưởng Trần Nam Trung dừng lại chỉ vào một chiếc xe tăng M48 của Mỹ và hướng về Fidel nói: “Đây là chiến lợi phẩm của chúng tôi xin trao tặng Tổng tư lệnh để kỷ niệm chuyến thăm lịch sử này!” Tiếng vỗ tay vang dậy. Fidel cười rạng rỡ tiếp nhận quà, bày tỏ cảm ơn và nói sẽ cho tàu thủy chở chiếc xe tăng về La Habana, rồi cùng Thủ tướng Phạm Văn Đồng trèo lên xe tăng chụp ảnh chung với các chiến sĩ giải phóng. Sau đó, ông tiến nhanh về phía quần chúng đang nóng lòng chờ đợi. Nhận ra Lãnh tụ Fidel và Thủ tướng Phạm Văn Đồng, tiếng reo hò vang dậy. Fidel xúc động vẫy tay chào đáp lại. Lễ đài mit tinh là một dãy bàn dài phủ bạt màu xanh ô liu xếp đối diện với hàng quân giải phóng và nhân dân đến dự mit tinh. Hầu như không có khoảng cách giữa lãnh đạo và quần chúng. Sự an toàn nằm ở lòng dân, và niềm tin là tuyệt đối!

Đoàn chủ tịch cuộc mit tinh được mời vào vị trí. Về phía khách, ngoài Lãnh tụ Fidel Castro còn có Nữ Anh hùng Moncada Melba Hernández - Chủ tịch Ủy ban Cuba đoàn kết với Việt Nam; Carlos Rafael Rodríguez - Bí thư Trung ương Đảng, Phó thủ tướng Chính phủ Cách mạng Cuba; Osmany Cienfuegos - Trợ lý đối ngoại cùa Fidel; Hector Rodríguez Llompar - Phó chủ nhiệm Ủy ban Nhà nước hợp tác kinh tế, khoa học-kỹ thuật. Phía Việt Nam có Bộ trưởng Trần Nam Trung, Bí thư tỉnh ủy Hồ Sỹ Thản, Thứ trưởng Ngoại giao Hoàng Bích Sơn và Đại sứ Võ Anh Tuấn. Bộ trưởng Trần Nam Trung quay tìm Thủ tướng Phạm Văn Đồng đang đứng tránh ở phía sau.

Từ khi đặt chân lên bờ Nam sông Bến Hải, Thủ tướng luôn ở cạnh Fidel, lúc thì đầu trần khi thì đội mũ cối, đi bộ cùng Fidel cả một quảng đường dài, rất giản dị khiêm tốn, tránh xuất hiện trước ống kính báo chí, tinh tế thực hiện trọng trách thay mặt Bộ chính trị tháp tùng nhà lãnh đạo Cuba trong sứ mệnh đặc biệt thăm vùng giải phóng miền Nam. Thường xuyên đồng hành cùng Thủ tướng là Bộ trưởng Trần Nam Trung và Bí thư tỉnh ủy Hồ Sỹ Thản. Thủ tướng luôn để ý nhắc nhở cán bộ ta từng chi tiết nhỏ để bảo đảm đón khách được trọng thị, chu đáo và an toàn. Với lòng kính yêu tha thiết đối với nhà lãnh đạo bậc tiền bối, Bộ trưởng Trần Nam Trung trân trọng mời Thủ tướng vào vị trí chính giữa lễ đài. Thủ tướng bước lên, đứng cạnh Fidel. Cả cuộc mit tinh vỗ tay hoan hô, rồi im lặng, hồi hộp chờ một cử chỉ hay lời nói nào đó từ vị Thủ tướng kính yêu.

Nhưng không. Thủ tướng không phát biểu gì. Là một nhà lãnh đạo chính trị và ngoại giao lão luyện, Thủ tướng biết mình phải làm gì. Mặc dù lòng đầy ắp tình thương yêu đối với miền Nam ruột thịt nhưng ông vào miền Nam lần này chỉ là một “chuyến công tác nội bộ”. Khách quý là Fidel và người đón khách hôm nay là nhân dân miền Nam mà đại diện là Mặt trận Dân tộc Giải phóng và Chính phủ Cách mạng Lâm thời. Sau một vài giây bồi hồi xúc động, Thủ tướng mỉm cười và giương cao cả hai tay trìu mến vẫy chào đồng bào và chiến sĩ, rồi lùi lại phía sau, kéo Bộ trưởng Trần Nam Trung đứng thay vào vị trí của mình, cạnh Fidel, và mời Bộ trưởng bắt đầu phát biểu. Tiếng vỗ tay hoan hô vang dậy.

Chủ tịch Fidel Castro cùng Đoàn đại biểu Đảng và Chính phủ Cách mạng Cuba chụp ảnh kỷ niệm bên đồn An ninh Nhân dân Bến Hải, địa cầu của miền Nam trong chuyến đến thăm vùng Giải phóng miền Nam Việt Nam, ngày 15/9/1973. (Ảnh: TTXVN)
Chủ tịch Fidel Castro cùng Đoàn đại biểu Đảng và Chính phủ Cách mạng Cuba chụp ảnh kỷ niệm bên đồn An ninh Nhân dân Bến Hải, địa cầu của miền Nam trong chuyến đến thăm vùng Giải phóng miền Nam Việt Nam, ngày 15/9/1973. (Ảnh: TTXVN)

Trong một bài diễn văn ngắn gọn, Bộ trưởng Trần Nam Trung một lần nữa thay mặt Đoàn chủ tịch Mặt trận Dân tộc Giải phóng và Chính phủ Cách mạng Lâm thời miền Nam nhiệt liệt chào mừng Lãnh tụ Fidel Castro và Đoàn cấp cao Đảng - Chính phủ Cuba đã đến thăm vùng giải phóng miền Nam và bày tỏ lòng biết ơn chân thành đối với nghĩa cử cao đẹp đó. Bộ trưởng nói với quân dân Quảng Trị về lịch sử tình đoàn kết chiến đấu của Cuba đối với Việt Nam, nhấn mạnh Cuba luôn là ngọn cờ đầu của phong trào thế giới đoàn kết với Việt Nam trong cuộc đấu tranh chống xâm lược Mỹ, và chuyến thăm lần này một lần nữa khẳng định vai trò tiên phong đó. Bộ trưởng tố cáo phía Mỹ và chính quyền Sài Gòn liên tiếp vi phạm Hiệp định Paris và khẳng định lập trường của Mặt trận Dân tộc Giải phóng và Chính phủ Cách mạng Lâm thời là kiên quyết thi hành Hiệp định. Bộ trưởng bày tỏ tình đoàn kết chiến đấu của quân và dân miền Nam Việt Nam đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của nhân dân Cuba.

Bộ trưởng chúc chuyến thăm Việt Nam đầu tiên của Fidel và đoàn cấp cao Cuba thành công tốt đẹp, và mời Lãnh tụ Fidel Castro phát biểu.

(Còn tiếp)

Việt Nam sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm phát triển đất nước với Cuba Việt Nam sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm phát triển đất nước với Cuba
Thêm không gian lưu giữ những minh chứng tình cảm nhân dân Việt Nam - Cuba Thêm không gian lưu giữ những minh chứng tình cảm nhân dân Việt Nam - Cuba

Nguyễn Xuân Phong
Nguồn:

Tin bài liên quan

Tinh hoa ballet Cuba tỏa sáng trên sân khấu Việt Nam

Tinh hoa ballet Cuba tỏa sáng trên sân khấu Việt Nam

Trong hai ngày 26 và 29/6, Đoàn Ballet Quốc gia Cuba (Ballet Nacional de Cuba) sẽ trình diễn trên sân khấu Nhà hát Hồ Gươm. Đây là cơ hội hiếm có để công chúng yêu nghệ thuật tận mắt chứng kiến sự giao thoa độc đáo giữa di sản văn hóa Cuba và những tác phẩm kinh điển của ballet thế giới.
Hợp tác sản xuất lúa gạo: Biểu tượng sống động của quan hệ hữu nghị Việt Nam – Cuba

Hợp tác sản xuất lúa gạo: Biểu tượng sống động của quan hệ hữu nghị Việt Nam – Cuba

Ngày 10/6 (giờ địa phương), Đại sứ Việt Nam tại Cuba Lê Quang Long đã đến thăm và tìm hiểu kết quả triển khai Dự án Hợp tác Việt Nam-Cuba phát triển sản xuất lúa gạo giai đoạn 2019-2023 (giai đoạn 5) tại Nông trường José Martí, huyện Calimete, tỉnh Matanzas.
Quảng Ngãi ghi nhận đóng góp của chuyên gia y tế Cuba trong chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em

Quảng Ngãi ghi nhận đóng góp của chuyên gia y tế Cuba trong chăm sóc sức khỏe bà mẹ, trẻ em

Ngày 23/5, tại Quảng Ngãi, Bệnh viện Sản - Nhi tỉnh Quảng Ngãi đã tổ chức Lễ tổng kết và chia tay chuyên gia y tế Cuba kết thúc thời gian công tác tại Bệnh viện. Tại buổi lễ, Sở Y tế tỉnh đã trao tặng giấy khen nhằm ghi nhận những đóng góp tích cực của đội ngũ chuyên gia Cuba trong công tác chăm sóc sức khỏe bà mẹ và trẻ em trên địa bàn.

Các tin bài khác

Lễ hội Việt Nam - Nhật Bản 2025: Kết nối văn hóa, thắt chặt tình hữu nghị

Lễ hội Việt Nam - Nhật Bản 2025: Kết nối văn hóa, thắt chặt tình hữu nghị

Lễ hội Việt Nam - Nhật Bản lần thứ 10 năm 2025 đã chính thức khai mạc tối 04/7 tại Công viên Biển Đông, thành phố Đà Nẵng. Đây là dấu mốc tròn một thập kỷ của sự kiện văn hóa đặc sắc, mang tính biểu tượng trong quan hệ hữu nghị giữa Việt Nam và Nhật Bản.
Việt Nam - Lào tăng cường hợp tác địa phương

Việt Nam - Lào tăng cường hợp tác địa phương

Ngày 04/7, Đoàn công tác Đại sứ quán Lào tại Việt Nam do Đại sứ Khamphao Ernthavanh dẫn đầu đã có chuyến thăm và làm việc tại tỉnh Nghệ An. Hai bên khẳng định sẽ tiếp tục tăng cường hợp tác giữa các địa phương, thúc đẩy các dự án kết nối chiến lược giữa hai nước, trong đó Nghệ An đóng vai trò là địa phương cầu nối quan trọng.
Ghi nhận đóng góp của Đại sứ Sergio Narea trong thúc đẩy quan hệ hữu nghị Việt Nam - Chile

Ghi nhận đóng góp của Đại sứ Sergio Narea trong thúc đẩy quan hệ hữu nghị Việt Nam - Chile

Ngày 04/7 tại Hà Nội, Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam tổ chức lễ trao Kỷ niệm chương “Vì hòa bình, hữu nghị giữa các dân tộc” cho Đại sứ Chile tại Việt Nam Sergio Narea Guzman nhằm ghi nhận đóng góp tích cực của ông trong việc thúc đẩy quan hệ hữu nghị, giao lưu nhân dân và hợp tác đa lĩnh vực giữa Việt Nam và Chile.
Thống nhất tổ chức chuỗi hoạt động kỷ niệm 50 năm quan hệ ngoại giao Việt Nam - Nepal tại Hà Nội

Thống nhất tổ chức chuỗi hoạt động kỷ niệm 50 năm quan hệ ngoại giao Việt Nam - Nepal tại Hà Nội

Đoàn công tác của Hội hữu nghị Việt Nam - Nepal (Hội) do TS Trần Anh Tuấn, Ủy viên Đoàn Chủ tịch Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Chủ tịch Hội làm trưởng đoàn, vừa đến Bangkok (Thái Lan) để làm việc với Đại sứ quán Nepal tại Thái Lan kiêm nhiệm địa bàn Việt Nam. Chuyến đi nhằm thúc đẩy quan hệ hữu nghị và thống nhất kế hoạch tổ chức chuỗi hoạt động kỷ niệm 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao Việt Nam - Nepal.

Đọc nhiều

Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh: Việt Nam luôn coi trọng và nỗ lực thực hiện các cam kết quốc tế về quyền con người

Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh: Việt Nam luôn coi trọng và nỗ lực thực hiện các cam kết quốc tế về quyền con người

Trong các ngày từ 7 - 8/7, Đoàn Việt Nam với đại diện của 9 cơ quan gồm Tòa án nhân dân tối cao, Viện kiểm sát nhân dân tối cao, Bộ Tư pháp, Bộ Ngoại giao, Bộ Công an, Bộ Nội vụ, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Bộ Dân tộc và Tôn giáo, Văn phòng Chính phủ, do Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh làm Trưởng đoàn sẽ tham dự Phiên đối thoại về Báo cáo quốc gia thực thi Công ước quốc tế về các quyền dân sự và chính trị (Công ước ICCPR) tại Phiên họp thứ 144 của Ủy ban Nhân quyền Liên hợp quốc tại Geneve, Thụy Sỹ. Chúng tôi đã có cuộc phỏng vấn Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Tịnh về sự kiện quan trọng này.
Cơ hội việc làm trong ngành Tiếng Việt và Văn hóa Việt Nam tại các công ty nước ngoài: Góc nhìn từ nhà tuyển dụng Hàn Quốc

Cơ hội việc làm trong ngành Tiếng Việt và Văn hóa Việt Nam tại các công ty nước ngoài: Góc nhìn từ nhà tuyển dụng Hàn Quốc

Anh Ha Dong Hwan, Quản lý các dự án mới của iMarket Vietnam, chi nhánh Việt Nam của iMarket Korea (Hàn Quốc) chia sẻ về cơ hội việc làm trong ngành Tiếng Việt và Văn hóa Việt Nam hiện nay.
Tin quốc tế ngày 05/7: Ông Trump tuyên bố sẽ áp thuế lên tới 70% với một số quốc gia từ ngày 01/8

Tin quốc tế ngày 05/7: Ông Trump tuyên bố sẽ áp thuế lên tới 70% với một số quốc gia từ ngày 01/8

Tổng thống Trump tuyên bố sẽ áp thuế lên tới 70% với một số quốc gia từ ngày 01/8; Hamas phản hồi tích cực trước đề xuất ngừng bắn 60 ngày... là tin quốc tế đáng chú ý ngày 05/7.
[Ảnh] Lan tỏa giá trị truyền thống Công an nhân dân, gắn kết bạn bè quốc tế

[Ảnh] Lan tỏa giá trị truyền thống Công an nhân dân, gắn kết bạn bè quốc tế

Ngày 04/7, Bộ Công an tổ chức chương trình tham quan, dâng hương tại Khu di tích lịch sử Nha Công an Trung ương (tỉnh Tuyên Quang) và Khu di tích lịch sử ATK Định Hóa (tỉnh Thái Nguyên). Hoạt động nằm trong chuỗi sự kiện kỷ niệm 80 năm Ngày Truyền thống Công an nhân dân Việt Nam (19/8/1945 - 19/8/2025) và 20 năm Ngày hội Toàn dân bảo vệ an ninh Tổ quốc (19/8/2005 - 19/8/2025).
Người chiến sĩ Hải quân kiên cường nơi đầu sóng qua những bức ảnh

Người chiến sĩ Hải quân kiên cường nơi đầu sóng qua những bức ảnh

Từ ngày 01 đến 06/7, tại đặc khu Phú Quốc (tỉnh An Giang), Bộ Tư lệnh Vùng 5 Hải quân tổ chức trưng bày ảnh với chủ đề “Tự hào người chiến sĩ Hải quân”. Hơn 300 bức ảnh được giới thiệu tại trưng bày đã khắc họa sinh động hình ảnh người lính biển - kiên cường nơi đầu sóng ngọn gió, sẵn sàng chiến đấu, hy sinh để bảo vệ chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc, đồng thời là điểm tựa vững chắc của nhân dân trên địa bàn đóng quân.
An Giang: Bàn giao “Nhà đồng đội” cho quân nhân có hoàn cảnh khó khăn

An Giang: Bàn giao “Nhà đồng đội” cho quân nhân có hoàn cảnh khó khăn

Ngày 02/7, tại phường Rạch Giá (tỉnh An Giang), Bộ Tư lệnh Vùng 5 Hải quân đã tổ chức lễ bàn giao “Nhà đồng đội” cho quân nhân có hoàn cảnh khó khăn về nhà ở đang công tác tại đơn vị.
Lưu giữ lá cờ đầu tiên tại cột cờ A Pa Chải sau 56 ngày treo

Lưu giữ lá cờ đầu tiên tại cột cờ A Pa Chải sau 56 ngày treo

Sáng 1/7, tại cột cờ A Pa Chải – ngã ba biên giới thiêng liêng của Tổ quốc thuộc xã Sín Thầu, Ban Chỉ huy Bộ đội Biên phòng tỉnh Điện Biên đã phối hợp với Đảng bộ, chính quyền và nhân dân các dân tộc trên địa bàn tổ chức lễ hạ quốc kỳ, lưu giữ lá cờ đầu t
infographic ky nang tranh bay lua dao du lich mua cao diem
infographics canh bao gia mao loi dung danh nghia mat tran to quoc de huy dong ung ho
cong nghiep phuc hoi manh xuat nhap khau tang truong an tuong
infographic viet nam hoan thanh vai tro dong chu tich chuong trinh dong nam a searp giai doan 2022 2025
infographic sua phap lenh dan so vo chong tu quyet dinh so con va thoi gian sinh con
infographics quan he doi tac toan dien giua viet nam va hungary
infographic quan he doi tac chien luoc toan dien viet nam phap
Xin chờ trong giây lát...
[Video] Người truyền cảm hứng về tình yêu nước
Sinh viên Lào đi chùa tắm Phật mừng Tết cổ truyền Bunpimay
[Video] 60 phút - Hành trình thay đổi cuộc đời
MV "Bắc Bling": Cụ già, em nhỏ ngân nga, du khách gần xa tỏ bày hứng thú
[Video] Dự án CAF: Ươm mầm những công dân toàn cầu tương lai
[Video] Du khách quốc tế trải nghiệm lễ Phật đầu năm tại chùa Tam Bảo (Đà Nẵng)
Tết của bác sĩ trực cấp cứu - hồi sức tích cực
Đại sứ nhóm G4 hát "Năm qua đã làm gì"
[Video] Bản hòa ca tình hữu nghị chào năm mới 2025
[Video] 30 năm quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ: từ chiến tranh đến đối tác chiến lược toàn diện
[Video] Samaritan’s Purse và Plan International Việt Nam hỗ trợ người dân Việt Nam phục hồi sau bão
[Video] Tái thiết thôn Làng Nủ: Quân đội - Nhân dân đồng hành xây dựng tương lai mới
[Video] Tổ chức Cứu trợ Trẻ em và hành trình 10 năm thay đổi cuộc sống trẻ em vùng cao
[Video] Kinh nghiệm tham quan Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam mới
Halloween: ứng xử thế nào cho đúng?
Thời tiết hôm nay (05/7): Bão số 2 giật cấp 10, gây biển động mạnh ở phía Đông Bắc Biển Đông

Thời tiết hôm nay (05/7): Bão số 2 giật cấp 10, gây biển động mạnh ở phía Đông Bắc Biển Đông

Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, đêm qua (04/7), áp thấp nhiệt đới trên vùng biển phía Đông Bắc khu vực Bắc Biển Đông đã mạnh lên thành bão, cơn bão số 02 năm 2025.
Thời tiết hôm nay (02/7): Mưa lớn ở Bắc Bộ và Thanh Hóa

Thời tiết hôm nay (02/7): Mưa lớn ở Bắc Bộ và Thanh Hóa

Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, đêm qua và sáng sớm nay (02/7), khu vực Bắc Bộ và Thanh Hóa có mưa rào và dông rải rác, cục bộ có nơi mưa to đến rất to. Trong ngày 02/7, Bắc Bộ và Thanh Hóa tiếp tục có mưa vừa, mưa to và dông, cục bộ có nơi mưa rất to. Lượng mưa phổ biến: 20–50mm, cục bộ có nơi trên 100mm.
Thêm nhiều địa điểm giải quyết thủ tục đất đai tại Hà Nội từ tháng 7

Thêm nhiều địa điểm giải quyết thủ tục đất đai tại Hà Nội từ tháng 7

Trung tâm Phục vụ Hành chính công thành phố Hà Nội cho biết, từ ngày 01/7/2025, nhiều thủ tục đất đai sẽ được tiếp nhận tại các chi nhánh. Thay đổi này nhằm tạo thuận lợi, đảm bảo giải quyết công việc cho người dân, doanh nghiệp.
Thời tiết hôm nay (01/7): Nhiều khu vực trên cả nước có mưa giông

Thời tiết hôm nay (01/7): Nhiều khu vực trên cả nước có mưa giông

Trung tâm Dự báo Khí tượng thủy văn Quốc gia dự báo, ngày 01/7, nhiều khu vực trên cả nước có mưa to và dông. Đáng chú ý, khu vực Bắc Bộ nhiều nơi có mưa vừa, mưa to và dông, cục bộ có nơi mưa rất to.
Từ ngày 01/7/2025: Chính thức bỏ hình phạt tử hình ở 8 tội danh, thay mã số thuế bằng số định danh

Từ ngày 01/7/2025: Chính thức bỏ hình phạt tử hình ở 8 tội danh, thay mã số thuế bằng số định danh

Từ ngày 01/7/2025, một số chính sách mới sẽ chính thức có hiệu lực như: bỏ hình phạt tử hình ở 8 tội danh; thay mã số thuế bằng số định danh; mở rộng đối tượng được tham gia Bảo hiểm Xã hội (BHXH) bắt buộc; 28 Nghị định về phân cấp, phân quyền có hiệu lực...
Thời tiết hôm nay (28/6): Bắc Bộ tăng mưa cả về diện và lượng

Thời tiết hôm nay (28/6): Bắc Bộ tăng mưa cả về diện và lượng

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, ngày 28/6, miền Bắc gia tăng mưa cả về diện và lượng, đặc biệt vùng núi nhiều nơi mưa rất to. Nam Bộ mưa giông rải rác.
Phiên bản di động