Tại sao FED nâng lãi suất đang khiến Trung Quốc không vui?
Chỉ số Dollar Index, đo lường giá trị đồng USD với một rổ các đồng tiền chủ chốt đã tăng lên mức 102,62 USD, mức cao nhất kể từ năm 2003.
Nhiều chuyên gia phân tích nhận định đà tăng giá mạnh của đồng USD chủ yếu không phải do quyết định tăng thêm 0,25% lãi suất mới đây mà là tuyên bố sẽ tiếp tục nâng lãi suất 3 lần trong năm 2017, nhiều hơn mức 2 lần đã tuyên bố trước đó.
Trên thực tế, hầu hết các nhà đầu tư và thị trường đã dự đoán được việc FED sẽ nâng thêm 0,25% lãi suất trong cuộc họp vừa qua nhưng không ai nghĩ rằng ngân hàng trung ương Mỹ lại có tuyên bố mạnh mà về việc thắt chặt tiền tệ như vậy. Nhiều chuyên gia thậm chí cho rằng FED nên cân nhắc những mặt tích cực từ các chính sách của Tổng thống mới đắc cử Donald Trump.
Các số liệu kinh tế gần đây của Mỹ khá tốt và nhiều nhà đầu tư cho rằng những chính sách của ông Trump vào năm tới sẽ khiến đồng USD tiếp tục tăng giá. Với quan điểm cứng rắn cùng tư tưởng bảo vệ lợi ích của người dân Mỹ, các hàng như Nomura hay Citi Group đều cho rằng đồng USD sẽ giữ mức giá cao trong cả năm 2017 lẫn 2018.
Cụ thể, quan điểm kéo các nhà máy quay trở lại Mỹ cũng như cứng rắn hơn với các tập đoàn lớn sẽ khiến nhu cầu đồng USD của những doanh nghiệp này cao hơn. Thêm vào đó, sự bất ổn của kinh tế toàn cầu trước nhân tố Trump cũng khiến nhà đầu tư hứng thú với các tài sản an toàn như đồng USD hơn.
Đại chiến Trump vs Yellen?
Nền kinh tế Mỹ hiện nay đang có những dấu hiệu khá tích cực. Tỷ lệ thất nghiệp hiện đã xuống mức thấp 4,6% trong khi tỷ lệ lạm phát đang tiền gần hơn tới mức 2% mục tiêu của FED.
Chuyên gia kinh tế Ken Rogoff của trường đại học Harvard nhận định tăng trưởng của Mỹ trong những năm tới có thể nhanh hơn cả thời kỳ trước cuộc khủng hoảng 2008.
Nhiều nhà đầu tư cũng cùng quan điểm khi cho rằng chương trình đầu tư cho cơ sở hạ tầng, có thể lên tới 1 nghìn tỷ USD của ông Trump sẽ là cú hích cực mạnh cho tăng trưởng. Bằng chứng mới nhất là đồng USD cũng như chỉ số chứng khoán Mỹ đã tăng mạnh và phá nhiều kỷ lục.
Tuy nhiên điều đáng ngạc nhiên là FED không hề có nhận định quá khả quan nào về tăng trưởng của Mỹ. Theo đó, FED chỉ dự báo mức tăng trưởng 2,1% GDP cho năm 2017, 2% cho năm 2018 và thậm chí xuống mức 1,9% cho năm 2019, một con số thấp hơn rất nhiều so với mức 3% tăng trưởng mà ông Trump từng chế giễu Tổng thống Obama không làm được.
Trong cuộc vận động tranh cử năm 2016, ông Trump đã cho rằng FED nên nâng lãi suất sớm hơn dù vẫn thừa nhận Chủ tịch Fed Janet Yellen đã làm tốt vai trò của mình.
Trong khi đó, bà Yellen khi phỏng vấn với CNBC đã cho rằng tổ chức này nên được giữ sự độc lập trong điều hành nền tài chính Mỹ và không nên bị can thiệp từ phía chính phủ.
Thảm họa với Trung Quốc
Việc FED nâng lãi suất không phải tin vui với tất cả mọi người. Trên thực tế, những người hay vay nợ, đặc biệt là các quốc gia có tỷ lệ nợ công cao như Trung Quốc lại không mấy vui vẻ trước thông tin này.
Động thái nâng thêm 0,25% lãi suất của FED mới đây sẽ khiến lãi suất thanh toán các khoản nợ nước ngoài của Trung Quốc tăng theo, qua đó tạo những tác động tiêu cực đến hệ thống tài chính của nước này.
Hãng Morgan Stanley nhận định động thái này của FED sẽ khiến một số bong bóng thị trường của Trung Quốc như bất động sản hay chứng khoán tiếp tục phình to do chi phí nợ tăng cao. Trong 18 tháng qua, giá bất động sản tại các thành phố lớn của Trung Quốc đã tăng 30-50%.
Thêm vào đó, việc FED nâng lãi suất khiến xu thế thoái vốn khỏi Trung Quốc càng tăng mạnh bởi đầu tư bằng USD và tại Mỹ có lãi hơn. Trong khi đó, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC) sẽ gặp khó khăn hơn để giữ giá cho đồng Nhân dân tệ nhằm đảm bảo tham vọng quốc tế hóa đồng tiền này.
Việc đồng USD tăng giá sẽ khiến chính quyền Bắc Kinh phải tốn thêm dự trữ ngoại hối giữ giá cho đồng Nhân dân tệ.
Ngay sau quyết định nâng lãi suất của FED, các thị trường chứng khoán Châu Á bao gồm cả Trung Quốc đã đồng loạt đỏ điểm đầu phiên ngày 15/12.
Băng Tâm