Sản xuất cá rô phi: Cơ hội và chiến lược phát triển bền vững

Cơ hội xuất khẩu lớn

Sự tăng trưởng này đến từ những chuẩn bị kỹ lưỡng về giống, thức ăn, và mô hình nuôi trong nhiều năm qua. Các hợp tác xã đã xây dựng chuỗi liên kết giá trị, không chỉ phục vụ xuất khẩu mà còn tạo ra các sản phẩm OCOP từ cá rô phi, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng nội địa. Ông Luân nhận định, với bối cảnh một số quốc gia cạnh tranh lớn gặp khó khăn do chính sách thuế quan, như Trung Quốc bị Mỹ áp thuế 150%, Việt Nam có cơ hội vàng để mở rộng thị trường, đặc biệt tại Mỹ, Trung Đông và Nhật Bản.

Ông Luân nhấn mạnh, trước đây, ngành thủy sản quá tập trung vào tôm và cá tra, chưa chú trọng đến các đối tượng tiềm năng như cá rô phi. Việc chưa khai thác hiệu quả diện tích mặt nước tại các hồ chứa, hoặc chưa áp dụng mô hình luân canh giữa tôm và cá rô phi, đã hạn chế tiềm năng phát triển. Dịch bệnh, đặc biệt là virus TiLV, làm giảm 15% sản lượng và khiến một số thị trường như Brazil cấm nhập khẩu từ tháng 2/2024. Chất lượng giống cũng là vấn đề lớn, với hiện tượng lai cận huyết khiến tỷ lệ fillet chỉ đạt 33%, ảnh hưởng đến giá trị xuất khẩu.

Công nghệ chế biến: Đầu kéo để cá rô phi vươn xa

Bên cạnh phát triển sản xuất, ông Luân nhấn mạnh tầm quan trọng của việc phục hồi môi trường nuôi tôm, cá. Việc luân canh giữa tôm và cá rô phi không chỉ tạo sản phẩm chất lượng cao mà còn kiểm soát dịch bệnh, giảm thiểu tác động của biến đổi khí hậu và xâm nhập mặn. "Đã đến lúc chúng ta nghĩ về phục hồi môi trường nuôi, đảm bảo phát triển bền vững", ông Luân chia sẻ. Cục Thủy sản sẽ phối hợp với các địa phương để chuẩn hóa vùng nuôi, đặc biệt tại các khu vực hồ chứa thủy lợi, thủy điện và giao mặt nước cho người dân, hợp tác xã để đầu tư nuôi trồng.

Song song đó, việc xây dựng nông thôn mới ở các làng ven biển cũng là ưu tiên. Ông Luân cho rằng cần biến các khu vực này thành nơi đáng sống, với các vùng nguyên liệu đạt tiêu chuẩn, gắn kết với nhà máy chế biến, tạo việc làm và nâng cao thu nhập cho người dân. Các sản phẩm phụ từ cá rô phi, như vây, da, cũng có thể được chế biến thành sản phẩm giá trị gia tăng, góp phần khép kín chuỗi giá trị và giảm phụ thuộc vào các thị trường lớn.

Ngành thủy sản Việt Nam được dự báo sẽ giữ đà tăng trưởng trong năm 2025, với mục tiêu kim ngạch xuất khẩu đạt 10,5 tỷ USD, trong đó cá rô phi kỳ vọng đóng góp tích cực. Tổng sản lượng thủy sản dự kiến đạt 9,6 triệu tấn, với sự đóng góp từ các mặt hàng chủ lực như tôm (4 tỷ USD), cá tra (2 tỷ USD), và các sản phẩm khác. Sự tăng trưởng này được hỗ trợ bởi nhu cầu tiêu thụ toàn cầu tăng, các hiệp định thương mại tự do, và sự linh hoạt của doanh nghiệp trong việc đa dạng hóa sản phẩm, từ đông lạnh đến chế biến sâu.

Việt Nam lọt top 4 đối tác lớn nhất xuất khẩu thủy sản vào Singapore

Doanh nghiệp Việt muốn "thâm nhập" thị trường Mỹ Latinh