Những "thất bại vĩ đại" của Jack Ma - ông chủ đế chế Alibaba và cũng là tỷ phú giàu nhất Trung Quốc
Cách đây gần chục năm, khi Internet phổ cập hơn tới nhiều gia đình Việt Nam, thương mại điện tử cũng dần phát triển. Chẳng có tiền đâu, chúng tôi chỉ lên các website bán hàng ngắm nghía; từ Ebay đến Amazon. Mà Ebay với Amazon lúc đó ở xa vời quá, tít trời Tây. Nhưng có nơi gần hơn mà đám bạn tôi cũng hay mua bán: Taobao.
Người ta nghĩ đằng sau trang web đó chỉ là vô số những mặt hàng, rẻ đắt có cả, muốn mua gì cũng có được. Nhưng nhìn sâu hơn, tôi thấy cái bóng nhỏ bé của một người đàn ông mà tầm vóc lớn vượt ra ngoài biên giới Trung Quốc; một vị tỷ phú đi lên từ thất bại, trưởng thành từ sai lầm để rồi ngẩng cao đầu mà thành công trong cuộc sống: Jack Ma.
Jack Ma là ông chủ của "đế chế Alibaba", người đàn ông giàu có nhất Trung Quốc và châu Á, người giàu có thứ 14 trên thế giới với khối tài sản ròng lên đến 41,8 tỷ USD (số liệu đầu năm 2017). Vinh quang đó, tiền tài đó ai cũng nằm lòng ngưỡng mộ nhưng mấy ai biết để có được thành công huy hoàng của ngày hôm nay, ông đã phải trải qua bao nhiêu gian khó, nếm mùi thất bại không biết bao nhiêu lần.
Nếu nói Jack Ma là thần tượng của tôi thì cũng không hẳn. Từ tận đáy lòng mình, tôi luôn kính nể và cảm phục người đàn ông này. Đi qua năm tháng cuộc đời, chúng ta trưởng thành lên nhờ những bài học chắt ra từ cuộc sống. Những câu chuyện cùng lời khuyên của Jack Ma truyền cho tôi thêm động lực để vượt qua bao khó khăn trong cuộc sống và biết cách mạnh mẽ đứng lên sau những cú vấp ngã đớn đau trên đường đời.
Tuổi thơ cơ cực và quyết tâm thoát nghèo
Sinh ngày 10/9/1964 trong một xóm nghèo ở thành phố Hàng Châu, tỉnh Chiết Giang, Trung Quốc, ngay từ nhỏ, Jack Ma đã phải nếm trải sự thiếu thốn, nghèo khổ. Chính tuổi thơ cơ cực đã thôi thúc Jack Ma phải tìm đường thoát nghèo và tôi luyện ý chí kiên cường trong ông.
Tự nhận thức được bản thân không có chỗ dựa, cũng chẳng có hậu thuẫn, nên Jack Ma đã sớm xác định học hành là con đường duy nhất giúp mình đi lên. Tuy sau đó, Jack Ma đã gặp phải rất nhiều thất bại, thậm chí còn suýt thi trượt vào trường cấp 2, nhưng ông không bao giờ từ bỏ sự nghiệp học tập - thứ mà ông tin rằng sẽ giúp mình thay đổi vận mệnh.
Jack Ma kiên trì tới mức cố chấp, ông đã thi trượt Đại học tới 2 lần, vậy mà vẫn quyết tâm đặt chân vào giảng đường Sư phạm để được trở thành một giáo viên tiếng Anh như giấc mơ từ thuở thơ ấu. Ông khao khát học hỏi tới mức dù bị Harvard từ chối 10 lần cũng vẫn đều đặn nộp hồ sơ xin nhập học vào trường Đại học danh giá hàng đầu thế giới.
Thật may vì cho đến cuối cùng Jack Ma đã không bỏ cuộc giữa chừng...
Thất bại chính là một món quà
Tuy hiện tại Jack Ma có tất cả, ông tài giỏi, giàu có, nổi tiếng và là thần tượng của giới trẻ trên khắp thế giới, thế nhưng, trước khi đạt được những thành công vang dội ấy, ông cũng từng phải trải qua quãng thời gian vô cùng khó khăn và vấp ngã không chỉ một vài lần.
Đi qua hơn nửa đời người, Jack Ma đã truyền tải cho lớp trẻ những kinh nghiệm quý báu do tự ông rút ra được trong quá trình gây dựng sự nghiệp. Lời khuyên của ông không chỉ giúp cho những người trẻ vững tin trên con đường chông chênh phía trước, mà còn tạo cho họ nguồn động lực dồi dào để tiếp tục phấn đấu cho niềm đam mê và ước mơ của mình.
Đối với người đàn ông 53 tuổi này, thất bại chính là một món quà và "thất bại càng nhiều càng chứng tỏ bạn còn cách thành công không xa nữa đâu." Rất có thể vì ông đã nhận được quá nhiều "món quà" nên mới đạt tới đỉnh cao như ngày hôm nay.
Hàng loạt thất bại đầu đời
Sau những vấp ngã trên con đường học tập, Jack Ma lại phải bao phen lao đao vì hàng loạt thất bại liên tiếp trong sự nghiệp đầu đời. Ông đã cầm đơn xin việc đi nộp khắp nơi và rồi ê chề khi bị từ chối tới 30 lần. Jack Ma cũng là người duy nhất trong số 24 ứng viên ứng tuyển vào cửa hàng KFC đầu tiên ở Trung Quốc bị từ chối thẳng thừng bởi ngoại hình không mấy đẹp đẽ.
Thực ra, trước khi bị loại khỏi KFC, Jack Ma từng ít nhất 2 lần bị từ chối vì... quá xấu. Thật đáng tiếc, ông chẳng thể tự quyết định ngoại hình cho bản thân và đã buộc phải từ bỏ giấc mơ được làm việc trong khách sạn, tiếp đó là mong ước được trở thành cảnh sát của mình.
Jack Ma từng đưa ra lời khuyên: "Hãy tích cực nhìn vào thất bại của người khác, bớt ngắm thành công của người ta đi!" Và chính bản thân ông cũng luôn nhìn vào những thất bại của mình trong quá khứ để rút ra nhiều kinh nghiệm quý báu cho bản thân trên con đường phía trước.
Khi hồi tưởng những việc đã qua, vị tỷ phú giàu có nhất Trung Quốc không khỏi cảm thán, đồng thời cũng phải cảm ơn những va vấp đầu đời đã tạo nên con người ông của ngày hôm nay.
Theo đuổi đam mê bất thành
Năm 1984, sau 3 lần thi cử, cuối cùng Jack Ma cũng trúng tuyển vào trường Đại học Sư phạm Hàng Châu. Năm 1988, Jack Ma tốt nghiệp Đại học rồi trở thành giảng viên dạy tiếng Anh và chuyên ngành Mậu dịch Quốc tế tại Học viện Điện tử Công nghiệp Hàng Châu với mức lương chỉ khoảng 80 tệ (tương đương 273 nghìn đồng - tính theo tỷ giá hiện tại)/tháng. Trong quãng thời gian này, Jack Ma vô cùng chăm chỉ đi phiên dịch để nâng cao khả năng ngoại ngữ và vì ông thật sự yêu thích công việc ấy.
Khi đã có chút danh tiếng trong giới phiên dịch, Jack Ma bắt đầu tự kinh doanh lần đầu tiên trong đời bằng một văn phòng dịch thuật. Tuy nhiên, ông đã thất bại thảm hại với mức lợi nhuận chỉ khoảng 700 tệ (tương đương 2,3 triệu đồng - tính theo tỷ giá hiện tại), thậm chí còn chẳng đủ tiền để thanh toán chi phí thuê nhà.
Jack Ma từng có lần chia sẻ về thất bại đầu đời của mình như thế này: "Lần đầu lập nghiệp cũng giống như mối tình đầu vậy, tuy thất bại nhưng vô cùng thấm thía."
Vượt lên chính mình
Vì không thể sống được bằng công việc dịch thuật, Jack Ma đã đến Nghĩa Ô và Quảng Châu nhập hoa tươi cùng một số đồ quà tặng lưu niệm về bán. Mãi tới 2 năm sau, khi giới dịch thuật dần ổn định trở lại, ông quyết định quay về con đường cũ và 1 năm sau thì công ty của ông bắt đầu ăn nên làm ra.
Năm 1995, sau khi có cơ hội tới Mỹ và tiếp cận với mạng internet, Jack Ma đã nuôi ý tưởng rồi nhanh chóng bắt tay vào thực hiện dự án thị trường trực tuyến của mình. Ông đã sáng lập ra công ty mạng Hải Bác Hàng Châu, trở thành chủ quản cho rất nhiều website của các doanh nghiệp khi ấy. Tiếp đó, ông cùng với đội ngũ của mình phát triển hàng loạt trang web cấp quốc gia và giành được những thành công nhất định. Tuy nhiên, tại một số địa phương không có internet ở Trung Quốc, khi mà nhiều người còn chưa hiểu về công việc của Jack Ma, ông thậm chí còn bị gắn cho cái mác "lừa đảo".
Vượt lên trên tất cả, với 20 nghìn tệ (tương đương 67 triệu đồng - tính theo tỷ giá hiện tại) tiền vốn ban đầu, sau 3 năm, Jack Ma đã thu về 5 triệu tệ (tương đương 16,7 tỷ đồng - tính theo tỷ giá hiện tại).
Mặc dù học Toán không giỏi, lại chưa bao giờ học quản trị và chưa đọc được báo cáo tài chính, nhưng Jack Ma vẫn quyết tâm theo đuổi con đường mà mình đã chọn. Chính sự kiên nhẫn đã giúp ông vượt qua bao thất bại hết lần này đến lần khác, bởi ông luôn quan niệm rằng: "Con người cần phải có ước mơ, thất bại chính là tài sản quý giá nhất của thành công."
"Đế chế" Alibaba
Năm 1999, Jack Ma tiếp tục lập nghiệp với số vốn 500 nghìn tệ (tương đương 1,67 tỷ đồng - tính theo tỷ giá hiện tại). Và từ đó, ông đã từng bước tạo nên "đế chế" Alibaba hùng mạnh, nổi tiếng khắp thế giới của mình.
Tuy rằng từ khi thành lập tới nay, Alibaba cũng từng phải trải qua vô vàn sóng gió, nhưng sau tất cả, Jack Ma vẫn vững tay chèo để lèo lái con thuyền đi tới những tháng ngày vinh quang, rực rỡ.
Cho đến nay, hầu như không có ai là không biết đến tỷ phú Jack Ma - người đàn ông Trung Quốc giàu có, ông chủ của tập đoàn Alibaba nổi tiếng khắp thế giới. Ông là minh chứng hùng hồn nhất cho câu nói của chính mình: "Không phải thành công tới quá muộn, mà là vì bạn từ bỏ quá sớm."
Thành công sẽ đến với người kiên trì
Đi lên từ 2 bàn tay trắng, Jack Ma đã dùng sự kiên trì và nỗ lực của mình để chứng minh cho cả thế giới thấy rằng chẳng thất bại nào, cho dù là thảm hại nhất, có thể ngăn cản được ước mơ của con người.
Đúng như lời vị tỷ phú này từng nói: "Hôm nay rất khắc nghiệt, ngày mai càng khắc nghiệt hơn nữa, nhưng ngày kia sẽ là một ngày tươi sáng. Tuy nhiên hầu hết mọi người đều chết ở buổi tối ngày mai, chỉ có những anh hùng thật sự mới có thể nhìn thấy ánh mặt trời của ngày kia.", với niềm tin son sắt vào ước mơ cùng sự nỗ lực của bản thân, Jack Ma đã vượt lên bao khó khăn, trở ngại, và cuối cùng thì thành công cũng đã tìm đến với ông.
Bỏ cuộc là thất bại lớn nhất
Jack Ma từng khuyên người khác: "Chỉ tìm biện pháp để thành công, đừng cố tìm lý do để biện minh cho thất bại." Ông luôn tâm niệm rằng nếu không bỏ cuộc, bạn sẽ vẫn có cơ hội, bởi đối với ông thì "bỏ cuộc chính là thất bại lớn nhất" của cuộc đời.
Có lẽ vì thế mà trong một buổi phỏng vấn đặc biệt của Đài KBS (Hàn Quốc), Jack Ma đã khuyên những bạn trẻ đang ấp ủ trong mình bao ước mơ và hoài bão hãy mạnh dạn bước tiếp trên con đường mà mình đã chọn.
Vị tỷ phú nổi tiếng chỉ rõ, trước năm 20 tuổi, các bạn trẻ cần học hành thật tốt. Đến trước tuổi 30, điều họ cần làm là học theo một ai đấy, đừng tham vọng vào những công ty lớn, mà hãy vào một công ty nhỏ để học được cách đam mê, học cách khát khao, học cách làm nhiều việc cùng lúc.
Ngã rồi hãy mạnh dạn đứng dậy bước tiếp
Đáng chú ý hơn cả, ông còn cho rằng khi đang ở độ tuổi 25, mọi người đều có quyền sai lầm và chẳng việc gì phải quá lo lắng, chỉ cần khi ngã rồi bạn tự biết cách đứng dậy, biết cách đối mặt với thất bại và vươn lên chạm tới thành công.
Chẳng có chặng đường nào trải bước trên hoa hồng, mà nếu có thì bàn chân người ta chắc chắn cũng phải thấm đau, phải rướm máu khi chạm tới những mũi gai. Thế nhưng, khi người ta biết cách đứng lên, kiên cường bước tiếp qua muôn ngàn sóng gió thì vinh quang sẽ không còn là điều quá xa vời nữa.
Đình Đình