Trang chủ Chính trị - Xã hội
09:00 | 01/11/2021 GMT+7

Nguyên tắc đồng thuận tạo nên cốt lõi trong "phương cách ASEAN"

aa
Việc thực hiện cơ chế ra quyết định theo nguyên tắc đồng thuận không chỉ đạt được sự tin tưởng, tôn trọng nhau giữa các quốc gia thành viên đã góp phần tạo nên những thành quả, trở thành bản sắc của ASEAN trong 50 năm qua.
Nguyên tắc đồng thuận tạo nên cốt lõi trong

Các quan chức cấp cao ASEAN trong cuộc họp ngày 27/4/2017.

ASEAN ra đời trong bối cảnh cuộc Chiến tranh Lạnh đang bước vào giai đoạn cao trào và khu vực Đông Nam Á luôn chịu sự tác động sâu sắc, đa chiều của các nước lớn. Trước khi ASEAN ra đời, đã có nhiều nỗ lực nhằm liên kết, tập hợp lực lượng của các nước vừa và nhỏ ở khu vực để duy trì hòa bình, ổn định và phát triển kinh tế-xã hội, như sáng kiến ASA, MALPHILINDO..., nhưng tất cả đều thất bại.

Nguyên nhân thất bại là vì những tập hợp này không tìm ra được tiếng nói chung về các vấn đề quốc tế và khu vực mà các thành viên cùng quan tâm, cũng như các nguyên tắc vận hành phù hợp để đảm bảo lợi ích quốc gia của mỗi thành viên cũng như sức sống của cả tổ chức. Hơn nữa, bối cảnh khu vực và thế giới lúc đó chứa đựng quá nhiều sự nghi kỵ sâu sắc và đối đầu về ý thức hệ, không cho phép các nước khu vực vượt ra khỏi các giới hạn chính trị.

Khi hình thành ASEAN vào tháng 8/1967, các nhà sáng lập ban đầu của ASEAN đã đề xuất “phương cách ASEAN” để đảm bảo sự linh hoạt và khả năng thích nghi của Hiệp hội, cho phép tập hợp lực lượng của các nước khu vực Đông Nam Á có thể duy trì sức sống và phát triển về lâu dài.

“Phương cách ASEAN” là một tiến trình ra quyết định dựa trên đồng thuận, không giống với bất kỳ tổ chức, diễn đàn nào trên thế giới. “Phương cách ASEAN” có đặc điểm là ra quyết sách dựa trên tham vấn, thuyết phục và đối thoại là chính; mức độ ràng buộc thấp, tiệm tiến từng bước, không chỉ trích đích danh các thành viên khác, bình đẳng về nghĩa vụ và quyền lợi...

Như vậy, có thể nói, đồng thuận, đoàn kết là nội dung cốt lõi trong “phương cách ASEAN” và “phương cách ASEAN” lại là giá trị cốt lõi và tạo ra bản sắc riêng của ASEAN. Bên cạnh đó, để đảm bảo sự tôn trọng của các nước lớn ngoài khu vực, ASEAN đã xây dựng thành công hàng loạt cơ chế để can dự với các nước lớn theo hướng có lợi cho ASEAN và chuyển hóa thành công các giá trị cốt lõi, các nguyên tắc và chuẩn mực cơ bản trong quan hệ quốc tế, được các nước lớn và thế giới thừa nhận rộng rãi, thành các giá trị cốt lõi của Hiệp hội, như tôn trọng chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ, không can thiệp công việc nội bộ của các quốc gia, giải quyết hòa bình các tranh chấp trong khu vực...

Tuy là nguyên tắc rất quan trọng của ASEAN, nhưng phải tới năm 2007 khi Hiến chương ASEAN ra đời, nguyên tắc về cách thức ra quyết định dựa trên tham vấn và đồng thuận của ASEAN mới được nêu rõ trong văn bản chính thức.

Nguyên tắc đồng thuận được ghi nhận tại Điều 20 Hiến Chương ASEAN năm 2007, cụ thể: “1. Việc ra quyết định dựa trên tham vấn và đồng thuận là một nguyên tắc cơ bản của ASEAN. 2. Khi không có đồng thuận, Cấp cao ASEAN có thể xem xét việc đưa ra quyết định cụ thể. 3. Khoản 1 và 2 trong Điều này sẽ không ảnh hưởng tới các phương thức ra quyết định đã được nêu trong các văn kiện pháp lý liên quan khác của ASEAN. 4.Trong trường hợp có sự vi phạm nghiêm trọng hoặc không tuân thủ, vấn đề này sẽ được trình lên Cấp cao ASEAN để quyết định.”

Nguyên tắc đồng thuận tạo nên cốt lõi trong

Tại Hội nghị Hội đồng Cộng đồng Văn hóa - Xã hội ASEAN (ASCC) lần thứ 24 ngày 6/11/2020, Bộ trưởng các nước ASEAN đồng thuận đối với 12 văn kiện và tuyên bố.

Nguyên tắc đồng thuận với ý nghĩa là một thủ tục thông qua quyết định, được coi là “hoạt động nhằm soạn ra một văn bản thông qua thương lượng và thông qua văn bản đó mà không cần biểu quyết.” Đồng thuận có nghĩa là không có sự phản đối nào dựa trên sự tự do, tự nguyện. Để đạt được đồng thuận, người ta phải tiến hành thảo luận, thương lượng, đồng thời sử dựng các kỹ thuật nhằm dung hòa giữa các bên.

Theo nguyên tắc này, một quyết định chỉ được thông qua khi tất cả các nước thành viên ASEAN nhất trí thông qua hay có nghĩ là một quyết định chỉ được coi là của ASEAn khi được tất cả các nước thành viên nhất trí thông qua. Quyết định sẽ không được thông qua nếu có chỉ một quốc gia thành viên phản đối, vì vậy nguyên tắc này nhằm đảm bảo lợi ích của tất cả các quốc gia thành viên. Đây là nguyên tắc cơ bản trong việc quyết định các chính sách hợp tác quan trọng cũng như các lĩnh vực quan trọng của ASEAN. Đây là nguyên tắc bao trùm trong các cuộc hợp và hoạt động của ASEAN.

Nhìn lại quá trình hình thành và phát triển, nguyên tắc đồng thuận đã giúp ASEAN đảm bảo sự đoàn kết nội khối trước các vấn đề then chốt, có tính sống còn của Hiệp hội, đảm bảo sự bình đẳng cả về quyền lợi và trách nhiệm, đảm bảo tất cả các thành viên cảm thấy được tham vấn, và thoải mái trong các quá trình ra quyết sách và không bỏ rơi bất kỳ ai.

Có thể thấy nguyên tắc đồng thuận là một trong những giá trị cốt lõi của ASEAN, đã trở thành một phần quan trọng trong bản sắc của ASEAN. Vấn đề đặt ra là trong bối cảnh tình hình đang thay đổi, ASEAN cần có những điều chỉnh gì cho phù hợp để bảo đảm sự linh hoạt, sức sống và khả năng thích nghi, ứng phó của ASEAN trước những thách thức và vận hội mới.

Cần có sự kết hợp giữa nguyên tắc bổ sung với nguyên tắc đồng thuận trên các nền tảng đã được xây dựng trong 50 năm qua để có thể duy trì một ASEAN thống nhất trong đa dạng, nâng cao được hiệu quả hợp tác và thực sự có vai trò trung tâm ở khu vực châu Á-Thái Bình Dương thời gian tới.

Việt Nam - Hội đồng Anh tăng cường hợp tác với trong lĩnh vực văn hóa, sáng tạo Việt Nam - Hội đồng Anh tăng cường hợp tác với trong lĩnh vực văn hóa, sáng tạo
Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hoàng Đạo Cương khẳng định trong thời gian qua, hợp tác trên lĩnh vực văn hóa giữa Việt Nam và Vương quốc Anh được hai bên quan tâm đẩy mạnh, đạt được những bước tiến nhất định, đặc biệt thông qua các hoạt động hợp tác với Hội đồng Anh.
Việt Nam - Lào tăng cường mở rộng hợp tác trong lĩnh vực lao động và phúc lợi xã hội Việt Nam - Lào tăng cường mở rộng hợp tác trong lĩnh vực lao động và phúc lợi xã hội
Sáng ngày 2/11/2021, tại Thủ đô Hà Nội và Thủ đô Viêng - Chăn, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội Việt Nam đã phối hợp với Bộ Lao động và Phúc lợi xã hội Lào tổ chức Hội nghị Bộ trưởng Lao động và Phúc lợi xã hội Việt Nam - Lào lần thứ 7 theo hình thức trực tuyến.
Chủ đề ASEAN 2022: ''ASEAN hành động cùng ứng phó các thách thức'' Chủ đề ASEAN 2022: ''ASEAN hành động cùng ứng phó các thách thức''
Chiều 28/10, Brunei Darussalam đã chuyển giao chức Chủ tịch ASEAN cho Vương Quốc Campuchia đảm nhiệm trong năm 2022.
Khánh An
Nguồn:

Tin bài liên quan

Quan hệ ASEAN và đối tác: tiếp tục tiến triển tích cực

Quan hệ ASEAN và đối tác: tiếp tục tiến triển tích cực

Trong hai ngày 10-11/6/2025, tại Penang, Malaysia, đã diễn ra loạt Hội nghị Quan chức cao cấp (SOM) trong khuôn khổ ASEAN, ASEAN+3, Cấp cao Đông Á (EAS) và Diễn đàn Khu vực ASEAN (ARF), với sự tham dự của đại biểu đến từ 10 nước ASEAN và 17 đối tác. Được sự ủy quyền của Lãnh đạo Bộ Ngoại giao, Đại sứ Trần Đức Bình, Vụ trưởng Vụ ASEAN đã dẫn đầu đoàn Việt Nam tham dự các cuộc họp.
[Infographic] Việt Nam hoàn thành vai trò Đồng Chủ tịch Chương trình Đông Nam Á (SEARP) giai đoạn 2022 - 2025

[Infographic] Việt Nam hoàn thành vai trò Đồng Chủ tịch Chương trình Đông Nam Á (SEARP) giai đoạn 2022 - 2025

Việt Nam đã hoàn thành vai trò Đồng Chủ tịch Chương trình Đông Nam Á (SEARP) giai đoạn 2022 - 2025 của Tổ chức Hợp tác và Phát triển kinh tế (OECD).
Việt Nam cam kết góp phần xây dựng ASEAN bao trùm, bền vững và gắn kết

Việt Nam cam kết góp phần xây dựng ASEAN bao trùm, bền vững và gắn kết

Theo Thông tấn xã Việt Nam, ngày 25/5, tại thủ đô Kuala Lumpur (Malaysia), Đoàn đại biểu Quốc hội Việt Nam do Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội Vũ Hồng Thanh dẫn đầu đã tham dự Phiên họp trù bị Cuộc gặp các Nhà lãnh đạo Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN) - Hội đồng Liên nghị viện các nước ASEAN (AIPA), trong khuôn khổ Hội nghị Cấp cao ASEAN lần thứ 46 và các Cấp cao liên quan.

Các tin bài khác

Tổng Bí thư Tô Lâm: Kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc khi vận hành bộ máy mới

Tổng Bí thư Tô Lâm: Kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc khi vận hành bộ máy mới

Ngày 04/7, tại Trụ sở Trung ương Đảng, Tổng Bí thư Tô Lâm chủ trì cuộc họp Bộ Chính trị, Ban Bí thư cho ý kiến về tình hình thực hiện Nghị quyết của Trung ương, Kết luận của Bộ Chính trị về sắp xếp tổ chức bộ máy và đơn vị hành chính; dự thảo báo cáo kết quả triển khai Nghị quyết số 18-NQ/TW ngày 25/10/2017 của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XII từ tháng 11/2024 đến tháng 7/2025.
Thông điệp về vai trò và đóng góp của Việt Nam vì hòa bình, hợp tác và phát triển

Thông điệp về vai trò và đóng góp của Việt Nam vì hòa bình, hợp tác và phát triển

Nhận lời mời của Tổng thống Cộng hòa Liên bang Brazil Lula da Silva, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính và Phu nhân dẫn đầu Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam tham dự Hội nghị Thượng đỉnh Nhóm các nền kinh tế mới nổi hàng đầu thế giới (BRICS) mở rộng năm 2025 và hoạt động song phương tại Brazil từ ngày 4 đến 8/7/2025. Đây là lần đầu Việt Nam tham dự Hội nghị Thượng đỉnh BRICS mở rộng với tư cách nước đối tác của BRICS.
Tổng Bí thư Tô Lâm và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump điện đàm

Tổng Bí thư Tô Lâm và Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump điện đàm

20h ngày 02/7 (giờ Việt Nam), Tổng Bí thư Tô Lâm đã có cuộc điện đàm với Tổng thống Hoa Kỳ Donald Trump về quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ và đàm phán về thuế đối ứng giữa hai nước.
Thủ tướng Phạm Minh Chính: Quân đội tiếp tục thực hiện tốt vai trò nòng cốt trong xây dựng "thế trận lòng dân"

Thủ tướng Phạm Minh Chính: Quân đội tiếp tục thực hiện tốt vai trò nòng cốt trong xây dựng "thế trận lòng dân"

Chiều 02/7, dự Hội nghị Quân chính toàn quân đánh giá tình hình công tác 6 tháng đầu năm, triển khai nhiệm vụ 6 tháng cuối năm 2025 do Quân ủy Trung ương, Bộ Quốc phòng tổ chức, Ủy viên Bộ Chính trị, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đánh giá, quân đội đã bảo vệ vững chắc quốc phòng, an ninh cả trong nội địa, biên giới, không gian biển, trên không và không gian mạng; thực hiện tốt chức năng, thực sự là đội quân chiến đấu, đội quân công tác, đội quân lao động, sản xuất.

Đọc nhiều

Trao Kỷ niệm chương "Vì hòa bình, hữu nghị giữa các dân tộc" cho Đại sứ Iran tại Việt Nam

Trao Kỷ niệm chương "Vì hòa bình, hữu nghị giữa các dân tộc" cho Đại sứ Iran tại Việt Nam

Ngày 07/7 tại Hà Nội, Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam đã trao Kỷ niệm chương "Vì hòa bình, hữu nghị giữa các dân tộc" cho Đại sứ Iran tại Việt Nam Ali Akbar Nazari. Đây là phần thưởng nhằm ghi nhận những đóng góp tích cực của Đại sứ trong việc thúc đẩy quan hệ hữu nghị, hợp tác giữa nhân dân hai nước.
Mùa hè sẻ chia của học sinh Mỹ trên đất Việt

Mùa hè sẻ chia của học sinh Mỹ trên đất Việt

Mùa hè 2025, 31 em học sinh Mỹ tham gia chương trình tình nguyện quốc tế đã góp sức xây dựng 6 căn nhà nhân ái dành tặng người dân Quảng Ngãi. Việc làm của các em không chỉ để lại dấu ấn đẹp tại địa phương mà còn góp phần thiết thực vun đắp tình hữu nghị Việt - Mỹ.
Phát huy sức mạnh đoàn kết của cộng đồng sinh viên Việt Nam tại Thái Lan

Phát huy sức mạnh đoàn kết của cộng đồng sinh viên Việt Nam tại Thái Lan

Ngày 06/7, Ban Chấp hành Hội Sinh viên Việt Nam tại Thái Lan tổ chức Đại hội đại biểu Hội Sinh viên Việt Nam tại Thái Lan khóa IV, nhiệm kỳ 2025-2028. Đại hội đề ra phương hướng phát triển nhiệm kỳ mới, tập trung vào việc phát huy vai trò và sức mạnh đoàn kết của cộng đồng sinh viên Việt Nam tại Thái Lan, tạo nền tảng vững chắc cho các hoạt động giao lưu, học thuật và hỗ trợ sinh viên, nghiên cứu sinh trong việc học tập và hội nhập quốc tế.
Tổ chức tha người được đặc xá đợt 2 năm 2025 vào ngày 01/9

Tổ chức tha người được đặc xá đợt 2 năm 2025 vào ngày 01/9

Phó Thủ tướng Thường trực Nguyễn Hòa Bình, Chủ tịch Hội đồng tư vấn đặc xá vừa ký Hướng dẫn 94/HD-HĐTVĐX về việc triển khai thực hiện Quyết định số 1244/2025/QĐ-CTN ngày 03/7/2025 của Chủ tịch nước về đặc xá năm 2025 (đợt 2). Hướng dẫn nêu rõ việc tổ chức tha người được đặc xá vào ngày 01/9/2025.
Thúc đẩy hợp tác biên giới Việt Nam - Campuchia

Thúc đẩy hợp tác biên giới Việt Nam - Campuchia

Trong chuyến thăm và làm việc tại tỉnh Prey Veng (Campuchia), Đại sứ Việt Nam tại Campuchia Nguyễn Minh Vũ nhấn mạnh tầm quan trọng của việc khánh thành cặp cửa khẩu quốc tế Tân Nam (Tây Ninh, Việt Nam) - Meun Chey (Prey Veng, Campuchia) trong thúc đẩy hợp tác kinh tế, thương mại, giao lưu nhân dân giữa các tỉnh giáp biên hai nước.
Việt Nam - Lào phối hợp chặt chẽ trong công tác quy tập hài cốt liệt sĩ

Việt Nam - Lào phối hợp chặt chẽ trong công tác quy tập hài cốt liệt sĩ

Ngày 07/7, Đại sứ Việt Nam tại Lào Nguyễn Minh Tâm và đoàn công tác đã đến tỉnh Hủa Phăn dâng hương tưởng niệm các anh hùng liệt sĩ Việt Nam và Lào; thăm hỏi, động viên cán bộ, chiến sĩ Đội tìm kiếm, quy tập hài cốt liệt sĩ và khảo sát khu đất dự kiến xây dựng trụ sở mới cho đơn vị.
Người chiến sĩ Hải quân kiên cường nơi đầu sóng qua những bức ảnh

Người chiến sĩ Hải quân kiên cường nơi đầu sóng qua những bức ảnh

Từ ngày 01 đến 06/7, tại đặc khu Phú Quốc (tỉnh An Giang), Bộ Tư lệnh Vùng 5 Hải quân tổ chức trưng bày ảnh với chủ đề “Tự hào người chiến sĩ Hải quân”. Hơn 300 bức ảnh được giới thiệu tại trưng bày đã khắc họa sinh động hình ảnh người lính biển - kiên cường nơi đầu sóng ngọn gió, sẵn sàng chiến đấu, hy sinh để bảo vệ chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc, đồng thời là điểm tựa vững chắc của nhân dân trên địa bàn đóng quân.
infographic ky nang tranh bay lua dao du lich mua cao diem
infographics canh bao gia mao loi dung danh nghia mat tran to quoc de huy dong ung ho
cong nghiep phuc hoi manh xuat nhap khau tang truong an tuong
infographic viet nam hoan thanh vai tro dong chu tich chuong trinh dong nam a searp giai doan 2022 2025
infographic sua phap lenh dan so vo chong tu quyet dinh so con va thoi gian sinh con
infographics quan he doi tac toan dien giua viet nam va hungary
infographic quan he doi tac chien luoc toan dien viet nam phap
Xin chờ trong giây lát...
[Video] Người truyền cảm hứng về tình yêu nước
Sinh viên Lào đi chùa tắm Phật mừng Tết cổ truyền Bunpimay
[Video] 60 phút - Hành trình thay đổi cuộc đời
MV "Bắc Bling": Cụ già, em nhỏ ngân nga, du khách gần xa tỏ bày hứng thú
[Video] Dự án CAF: Ươm mầm những công dân toàn cầu tương lai
[Video] Du khách quốc tế trải nghiệm lễ Phật đầu năm tại chùa Tam Bảo (Đà Nẵng)
Tết của bác sĩ trực cấp cứu - hồi sức tích cực
Đại sứ nhóm G4 hát "Năm qua đã làm gì"
[Video] Bản hòa ca tình hữu nghị chào năm mới 2025
[Video] 30 năm quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ: từ chiến tranh đến đối tác chiến lược toàn diện
[Video] Samaritan’s Purse và Plan International Việt Nam hỗ trợ người dân Việt Nam phục hồi sau bão
[Video] Tái thiết thôn Làng Nủ: Quân đội - Nhân dân đồng hành xây dựng tương lai mới
[Video] Tổ chức Cứu trợ Trẻ em và hành trình 10 năm thay đổi cuộc sống trẻ em vùng cao
[Video] Kinh nghiệm tham quan Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam mới
Halloween: ứng xử thế nào cho đúng?
Phiên bản di động