Ngày 30/6, Việt Nam ký kết 2 hiệp định thương mại lớn chưa từng có với EU

Ngọc Linh đăng lúc 26/06/2019 08:56 | Tài chính - Ngân hàng

Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam - EU (EVFTA) và Hiệp định Bảo hộ Đầu tư Việt Nam - EU (IPA) được xem là các thoả thuận sẽ mang lại lợi ích chưa từng có cho doanh nghiệp, người tiêu dùng cũng như người lao động EU, Việt Nam. Cả 2 hiệp định này sẽ được ký kết vào ngày 30/6.

Bộ Công thương sẽ là cơ quan đầu mối triển khai Hiệp định CPTPP Doanh nghiệp Canada và Việt Nam sớm hưởng lợi từ CPTPP Hiệp định CPTPP chính thức có hiệu lực đối với Việt Nam từ 14/1

Theo thông báo ngày 25/6 của Uỷ ban châu Âu (EC), cùng ngày, Hội đồng Bộ trưởng EU đã phê chuẩn các Hiệp định Thương mại Tự do Việt Nam - EU (EVFTA) và Hiệp định Bảo hộ Đầu tư Việt Nam - EU (IPA). Việc ký kết thỏa thuận sẽ được đại diện EU và Việt Nam thực hiện vào ngày 30/6.

Cuối giờ chiều ngày 25/6, Bộ Công Thương cũng phát đi thông cáo cho biết, Hiệp định thương mại Tự do Việt Nam - EU (EVFTA) và Hiệp định Bảo hộ đầu tư Việt Nam - EU (IPA) sẽ được ký kết vào ngày 30/6 tại Hà Nội.

Các thỏa thuận được thiết lập để mang lại lợi ích chưa từng có cho các công ty, người tiêu dùng và người lao động châu Âu và Việt Nam, đồng thời thúc đẩy tôn trọng quyền lao động, bảo vệ môi trường và cuộc chiến chống biến đổi khí hậu theo Thỏa thuận Paris.

Tầm quan trọng của các thoả thuận thương mại Việt Nam - EU

Các hiệp định thương mại sẽ loại bỏ nhiệm vụ gần như tất cả hải quan đối với hàng hóa được giao dịch giữa hai bên trong một cách tiến bộ, tôn trọng đầy đủ nhu cầu phát triển của Việt Nam.

Mặt khác, thỏa thuận cũng có các điều khoản cụ thể để loại bỏ các trở ngại kỹ thuật, như các vấn đề trong lĩnh vực xe hơi và sẽ đảm bảo 169 sản phẩm thực phẩm và đồ uống truyền thống của châu Âu được công nhận là Chỉ dẫn địa lý được bảo vệ tại Việt Nam.

Các công ty EU cũng sẽ có thể tham gia đấu thầu đấu thầu mua sắm tại Việt Nam trên cơ sở bình đẳng với các công ty trong nước.

ngay 306 viet nam ky ket 2 hiep dinh thuong mai lon chua tung co voi eu

Việt Nam và EU sẽ đồng thời ký kết EVFTA và IPA vào ngày 30/6 tại Hà Nội. Ảnh minh hoạ.

EU và Việt Nam đã đồng ý các biện pháp phát triển bền vững mạnh mẽ: Cam kết thực hiện thỏa thuận khí hậu Paris một cách hiệu quả; cả hai bên tôn trọng và thực hiện hiệu quả các nguyên tắc của Tổ chức Lao động Quốc tế (ILO) liên quan đến các quyền của người lao động cơ bản.

Ngoài ra, Hiệp định thương mại bao gồm một liên kết thể chế và pháp lý với Thỏa thuận hợp tác và đối tác EU - Việt Nam, cho phép hành động thích hợp trong trường hợp vi phạm nhân quyền.

Hiệp định bảo hộ đầu tư bao gồm các quy tắc hiện đại về thực thi bảo vệ đầu tư thông qua các hệ thống mới Tòa án Đầu tư và đảm bảo rằng quyền của các chính phủ trên cả hai mặt để điều chỉnh vì lợi ích của công dân của họ được bảo tồn.

Bên cạnh đó, hiệp định sẽ hay thế các thỏa thuận đầu tư song phương mà 21 quốc gia thành viên EU hiện đang có với Việt Nam đưa ra các đảm bảo pháp lý mới ngăn ngừa xung đột lợi ích và tăng tính minh bạch.

Bộ trưởng Công Thương Trần Tuấn Anh nhận xét: Nếu được đưa vào thực thi, EVFTA sẽ là cú hích rất lớn cho xuất khẩu của Việt Nam. Đồng thời, với những cam kết dành đối xử công bằng, bình đẳng, bảo hộ an toàn và đầy đủ cho các khoản đầu tư và nhà đầu tư của nhau, Hiệp định IPA cũng sẽ góp phần tích cực vào việc xây dựng môi trường pháp lý và đầu tư minh bạch, từ đó Việt Nam sẽ thu hút nhiều hơn nhà đầu tư đến từ EU và các nước khác.

Hành trình gần 10 năm tiến tới ký kết EVFTA và IPA

Các thoả thuận sắp ký kết sẽ đem lại lợi ích lớn cho cả Việt Nam và EU. Ảnh minh hoạ.

Để đi được đến kết quả ngày hôm nay của EVFTA là cả một quãng thời gian dài gần 10 năm với nhiều nỗ lực trong đàm phán. Dưới đây là các dấu mốc đàm phán của Hiệp định:

Tháng 10/2010: Thủ tướng Chính phủ Việt Nam và Chủ tịch EU đồng ý khởi động đàm phán Hiệp định EVFTA.

Tháng 6/2012: Bộ trưởng Công Thương Việt Nam và Cao ủy Thương mại EU đã chính thức tuyên bố khởi động đàm phán Hiệp định EVFTA.

Tháng 12/2015: Kết thúc đàm phán và bắt đầu khởi động tiến trình rà soát pháp lý để chuẩn bị cho việc ký kết Hiệp định.

Tháng 6/2017: Hoàn thành rà soát pháp lý ở cấp kỹ thuật

Tháng 9/2017: EU chính thức đề nghị Việt Nam tách riêng nội dung bảo hộ đầu tư và cơ chế giải quyết tranh chấp giữa Nhà nước với nhà đầu tư (ISDS) ra khỏi Hiệp định EVFTA thành một hiệp định riêng do phát sinh một số vấn đề mới liên quan đến thẩm quyền phê chuẩn các hiệp định thương mại tự do của EU hay từng nước thành viên. Theo đề xuất này, EVFTA sẽ được tách thành hai hiệp định riêng biệt, bao gồm:

- Hiệp định Thương mại tự do chính là toàn bộ nội dung EVFTA hiện nay nhưng phần đầu tư sẽ chỉ bao gồm tự do hóa đầu tư trực tiếp nước ngoài. Với Hiệp định này, EU có quyền phê chuẩn và đưa vào thực thi tạm thời.

- Hiệp định Bảo hộ đầu tư bao gồm nội dung bảo hộ đầu tư và giải quyết tranh chấp đầu tư (Hiệp định IPA). Hiệp định IPA này phải được sự phê chuẩn của cả Nghị viện Châu Âu và của Nghị viện các nước thành viên thì mới có thể thực thi.

Tháng 6/2018: Việt Nam và EU đã chính thức thống nhất việc tách riêng EVFTA thành hai hiệp định gồm Hiệp định Thương mại tự do Việt Nam – EU (EVFTA) và Hiệp định Bảo hộ đầu tư (IPA); chính thức kết thúc toàn bộ quá trình rà soát pháp lý Hiệp định EVFTA; và thống nhất toàn bộ các nội dung của Hiệp định IPA.

Tháng 8/2018: Hoàn tất rà soát pháp lý Hiệp định IPA.

Ngày 17/2018: Ủy ban châu Âu đã chính thức thông qua EVFTA và IPA.

Ngày 25/6/2019: Hội đồng châu Âu phê duyệt cho phép ký các Hiệp định.

Với 17 Chương, 2 Nghị định thư và một số biên bản ghi nhớ kèm theo với các nội dung chính gồm thương mại hàng hóa, thương mại dịch vụ, đầu tư, phòng vệ thương mại, cạnh tranh, doanh nghiệp nhà nước, mua sắm của Chính phủ, sở hữu trí tuệ, thương mại và phát triển bền vững, các vấn đề pháp lý - thể chế, Hiệp định EVFTA được coi là một Hiệp định toàn diện, chất lượng cao và đảm bảo cân bằng về lợi ích cho cả Việt Nam và EU, đồng thời phù hợp với các quy định của Tổ chức Thương mại thế giới (WTO), cũng như đã lưu ý đến chênh lệch về trình độ phát triển giữa hai bên.