Hiệp định Paris trong ký ức của người phiên dịch
Những ngày giữa tháng 1/2023, trong không khí kỷ niệm 50 năm Ngày ký Hiệp định Paris về chấm dứt chiến tranh, lập lại hòa bình ở Việt Nam (27/1/1973-27/1/2023), trong căn phòng khách rộng hơn 20m2 trên tầng 5 tại khu tập thể Thành Công, Hà Nội, ông Phạm Ngạc chỉ lên tường, nơi treo đầy những bức ảnh đen trắng, kể về gia đình, quá trình tự học ngoại ngữ và bén duyên với ngành ngoại giao của mình.
Ông Phạm Ngạc biết bốn ngôn ngữ: tiếng Anh, tiếng Trung, tiếng Pháp và tiếng Nga. Ông công tác tại Bộ Ngoại giao từ tháng 11/1954, sau khi học lớp tiếng Anh cấp tốc, tháng 10/1956 ông được cử sang Đại sứ quán Việt Nam tại Bắc Kinh làm công tác báo chí và phiên dịch tiếng Anh hai nhiệm kỳ liên tiếp đến năm 1962.
Năm 1968, ông Phạm Ngạc được cử đi phục vụ Hội nghị Paris về Việt Nam. Khi ấy, ông 33 tuổi, là một trong những cán bộ trẻ nhất phái đoàn Việt Nam Dân chủ Cộng hòa.
![]() |
Ông Phạm Ngạc, người phiên dịch, ghi biên bản các cuộc họp kín và công khai tại Hội nghị Paris (Ảnh: Xuân Trung). |
Ông kể, lúc mới nhận nhiệm vụ, ông cứ nghĩ việc đàm phán chỉ diễn ra một vài tháng, không ngờ kéo dài tới gần 5 năm. Ông được tham dự hầu hết các hoạt động trong quá trình đàm phán Paris: từ Hội nghị chính thức bốn bên ở Trung tâm Hội nghị quốc tế Paris đến các cuộc gặp kín Hoa Kỳ - Việt Nam, lễ ký kết Hiệp định, lễ ký Định ước Quốc tế và sau đó là đàm phán Hòa Kỳ - Việt Nam về hàn gắn vết thương chiến tranh (tháng 5, 6/1973). Ông vừa là phiên dịch, vừa là cán bộ liên lạc, vừa ghi chép biên bản cả bằng tay và máy ghi âm trong các cuộc họp kín và công khai. Các biên bản ấy cũng được ông Lê Đức Thọ mang về nước để báo cáo và xin ý kiến chỉ đạo.
Kể về kinh nghiệm phiên dịch trong một hội nghị đặc biệt quan trọng như Hội nghị Paris, với những cuộc đàm phán cam go, ông Phạm Ngạc cho biết, ngôn ngữ ngoại giao cần sự cẩn trọng, người phiên dịch không chỉ giỏi ngoại ngữ mà còn phải hiểu biết, có kiến thức tổng hợp, nếu chưa được đào tạo thì phải tự học.
Câu chuyện chiếc bàn tại Hội nghị bốn bên
Lật từng trang cuốn sách ảnh "Hội nghị Paris về Việt Nam: Nhìn lại, 1968 - 1973" mà ông cùng một số thành viên khác trong đoàn đàm phán Hiệp định Paris và nhà văn Lady Borton ra mắt cách đây 10 năm, ông Phạm Ngạc cho biết, căng thẳng đã nảy sinh ngay từ việc chọn địa điểm đàm phán.
Sau khi cân nhắc nhiều địa điểm, cuối cùng Việt Nam và Mỹ chọn Paris là nơi tiến hành đàm phán. Đối với Việt Nam, Paris xa xôi và tốn kém nhưng bù lại là địa bàn thuận lợi để tranh thủ dư luận quốc tế ủng hộ cuộc đấu tranh chính nghĩa của Việt Nam. Nhưng tại đây, Đảng Cộng sản Pháp và cộng đồng người Việt đông đảo ở Paris sẵn sàng hỗ trợ Phái đoàn Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam (từ tháng 6/1969 là đoàn Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam) khắc phục khó khăn về hậu cần.
![]() |
Ngày 18/1/1969, tại Trung tâm Hội nghị quốc tế ở thủ đô Paris (Pháp) diễn ra phiên họp đầu tiên của Hội nghị 4 bên về Việt Nam, gồm 4 đoàn đại biểu: Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam, Hoa Kỳ và chính quyền Sài Gòn (Ảnh: Văn Lượng/TTXVN). |
“Paris lúc ấy là trung tâm của châu Âu về báo chí. Các đoàn Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam có điều kiện tiếp xúc với báo chí quốc tế nhiều hơn so với từ Hà Nội hay thông qua Đài phát thanh Giải phóng ở miền Nam. Trong khi đàm phán song phương tiếp tục, đoàn Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam ở Paris tiến hành gặp gỡ bạn bè Pháp và quốc tế; trả lời phỏng vấn các phóng viên báo chí, đài phát thanh và vô tuyến truyền hình; tham dự các hội nghị quốc tế, qua đó tăng cường tình đoàn kết với đoàn Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Mặt trận Dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam”, ông Phạm Ngạc kể.
Chỉ vào hình ảnh chiếc bàn tròn tại Hội nghị bốn bên, ông Phạm Ngạc cho biết, để quyết định hình dáng chiếc bàn, các bên đã trao đổi, bàn luận hết sức căng thẳng. Phái đoàn Việt Nam Dân chủ Cộng hòa muốn bàn hình vuông hoặc tròn chia đều cho bốn đoàn. Hoa Kỳ muốn bàn tròn chia hai hoặc hình chữ nhật cho hai bên. Cuối cùng quyết định là một chiếc bàn tròn chia hai với bốn đoàn có thành viên ngồi tách biệt thành bốn nhóm. Với cách bố trí như vậy, người ta có thể giải thích là hai hoặc bốn bên theo ý mình.
"Đoàn Mỹ và Việt Nam Cộng hòa ngồi gắn liền vào nhau như là một bên. Đoàn Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam ngồi tách rời thành hai, do đoàn Việt Nam Cộng hòa ngồi sát với Hoa Kỳ như là tay sai của Hoa Kỳ nên không thể đại diện cho nhân dân miền Nam Việt Nam”, ông nói.
Tin cùng chủ đề: Hiệp định Paris - "Kỳ tích ngoại giao"
Tin bài liên quan
Các tin bài khác
![Quảng Nam khám chữa bệnh và tặng quà cho nhân dân tỉnh Sekong, Lào](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/26/11/z5669614488596-114b6a94a1442972c96b259e8ed7461720240726115210.jpg?rt=20240726115714?240726032042)
Quảng Nam khám chữa bệnh và tặng quà cho nhân dân tỉnh Sekong, Lào
!["Yêu mến Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng như người Việt Nam"](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/26/14/croped/avata-yeu-men-tong-bi-thu-nguyen-phu-trong-nhu-nguoi-viet-nam20240726145534.jpg?240726042200)
"Yêu mến Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng như người Việt Nam"
![Các tổ chức phi chính phủ nước ngoài, Hội hữu nghị các nước gửi thư chia buồn Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng từ trần](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/25/17/cac-to-chuc-phi-chinh-phu-hoi-huu-nghi-cac-nuoc-gui-thu-chia-buon-den-nhan-dan-viet-nam-20240725172022.jpg?rt=20240725172045?240725100101)
Các tổ chức phi chính phủ nước ngoài, Hội hữu nghị các nước gửi thư chia buồn Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng từ trần
![Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam tổ chức Lễ tưởng niệm Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/25/19/croped/hoa-8922-120240725190755.jpg?240725072440)
Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam tổ chức Lễ tưởng niệm Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng
Đọc nhiều
![Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam tổ chức Lễ tưởng niệm Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/25/19/croped/thumbnail/hoa-8922-120240725190755.jpg?240725072440)
Liên hiệp các tổ chức hữu nghị Việt Nam tổ chức Lễ tưởng niệm Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng
![Các tổ chức phi chính phủ nước ngoài, Hội hữu nghị các nước gửi thư chia buồn Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng từ trần](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/25/17/thumbnail/cac-to-chuc-phi-chinh-phu-hoi-huu-nghi-cac-nuoc-gui-thu-chia-buon-den-nhan-dan-viet-nam-20240725172022.jpg?rt=20240725172045?240725100101)
Các tổ chức phi chính phủ nước ngoài, Hội hữu nghị các nước gửi thư chia buồn Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng từ trần
![[Ảnh] Bạn bè quốc tế tới Việt Nam viếng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/25/11/croped/thumbnail/anh-ban-be-quoc-te-vieng-tong-bi-thu-nguyen-phu-trong-20240725113234.jpg?240725124752)
[Ảnh] Bạn bè quốc tế tới Việt Nam viếng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng
![Các hội, đoàn và cá nhân tại Nhật Bản thắp hương, ghi sổ tang vĩnh biệt Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/25/08/thumbnail/3cfea18f0097a5c9fc8620240725082351.jpg?rt=20240725082410?240725092245)
Các hội, đoàn và cá nhân tại Nhật Bản thắp hương, ghi sổ tang vĩnh biệt Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng
Bờ cõi biển đảo
Miền đất - Con người Cuộc sống vùng biên Nhịp sống biển đảo Lịch sử chủ quyền Giao lưu hữu nghị
![Vùng 5 Hải quân: nhiều hoạt động thiết thực tri ân gia đình chính sách, người có công](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/26/22/medium/1-doan-dai-bieu-bo-tu-lenh-vung-5-hai-quan-dang-hoa-tai-tuong-dai-nam-dam20240726225837.jpg?rt=20240726225841?240726114154)
Vùng 5 Hải quân: nhiều hoạt động thiết thực tri ân gia đình chính sách, người có công
![Lễ treo cờ rủ Quốc tang Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Trường Sa](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/25/09/medium/dk1f20240725092345.jpg?rt=20240725092348?240725121404)
Lễ treo cờ rủ Quốc tang Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng tại Trường Sa
![Lữ đoàn 127 gặp mặt, tặng quà thân nhân thương binh, bệnh binh](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/24/16/medium/4f8f916c-fcb5-4f40-8712-1349cc58d86620240724163105.jpg?rt=20240724163108?240724065316)
Lữ đoàn 127 gặp mặt, tặng quà thân nhân thương binh, bệnh binh
Multimedia
![video xuc dong gio phut tien dua tong bi thu nguyen phu trong tren duong pho ha noi](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/26/16/croped/0726-cover20240726164622.jpg)
[video] Xúc động giờ phút tiễn đưa Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng trên đường phố Hà Nội
![inforgraphics ha noi phan luong giao thong phuc vu le quoc tang](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/25/06/croped/inforgraphics-ha-noi-phan-luong-giao-thong-phuc-vu-le-quoc-tang-20240725065250.jpg)
[Inforgraphics] Hà Nội: Phân luồng giao thông phục vụ Lễ Quốc tang
![ghi nhan dong gop cua dai su thuy dien tai viet nam cho quan he huu nghi hai nuoc](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/01/22/dai-su-thuy-dien-4-cover20240701220306.jpg?rt=20240701220309)
Ghi nhận đóng góp của Đại sứ Thụy Điển tại Việt Nam cho quan hệ hữu nghị hai nước
![bo doi hai quan vung 5 cuu tau ca ngu dan mac can](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/24/15/bo-doi-hai-quan-cuu-tau-ca-ngu-dan-mac-can-20240624155021.jpg?rt=20240624155026)
Bộ đội Hải quân Vùng 5 cứu tàu cá ngư dân mắc cạn
![dong dien yoga huong den mot the gioi hoa binh va huu nghi](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/18/13/dong-dien-yoga-huong-den-mot-the-gioi-hoa-binh-va-huu-nghi-20240618135848.jpg?rt=20240618135856)
Đồng diễn Yoga hướng đến một thế giới hoà bình và hữu nghị
![ra mat sach uy ban viet nam doan ket va hop tac a phi my latinh nhung chang duong nhung nguoi ban](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/13/09/ra-mat-sach-uy-ban-viet-nam-doan-ket-va-hop-tac-a-phi-my-latinh-nhung-chang-duong-nhung-nguoi-ban-20240613090952.jpg?rt=20240613090959)
Ra mắt sách “Ủy ban Việt Nam Đoàn kết và Hợp tác Á-Phi-Mỹ Latinh: Những chặng đường, những người bạn”
![video doc dao nhung ngoi lang viet tren dat trung hoa](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/052024/29/08/05292-cover20240529082831.jpg?rt=20240529083023)
Video: Độc đáo những ngôi làng Việt trên đất Trung Hoa
![Liên hoan Giai điệu hữu nghị tỉnh Đồng Nai năm 2024](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/062024/15/14/2499344641259529991_21.jpg)
Liên hoan Giai điệu hữu nghị tỉnh Đồng Nai năm 2024
![Cận cảnh Kia Seltos 2024 tại đại lý](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/062024/11/17/CYn_cYnh_Kia_Seltos_2024_tYi_YYi_ly_11.jpg)
Cận cảnh Kia Seltos 2024 tại đại lý
![Khởi động Giải báo chí toàn quốc về văn hóa, thể thao và du lịch lần 2](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/062024/02/17/An_RbcJLGtR8JRGRq5wdFYwKQAaaBbd4xNCyAJsHbQyMAgPrF1IiYoBP_7yl3WZ5TCRCE2tPUv1KE4QtEVdGAFXa_11.jpg)
Khởi động Giải báo chí toàn quốc về văn hóa, thể thao và du lịch lần 2
![Lộ diện kỳ thủ Việt Nam tranh chức vô địch Cờ Shogi Quốc tế 2024 tại Nhật Bản](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/062024/01/13/0601-cover20240601135416.jpg?rt=20240601135419)
Lộ diện kỳ thủ Việt Nam tranh chức vô địch Cờ Shogi Quốc tế 2024 tại Nhật Bản
![UNICEF hỗ trợ người dân Sóc Trăng có nước sạch bằng năng lượng mặt trời](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/052024/27/09/An9LNZIQG6REi_Ho-H9PQe1v24QGOdIfT-eMZyK4T1MAcXiUSZxEEYrwEUj2VRLZcG4xlQrKPGqecT7xYZWFo4bg_51.jpg)
UNICEF hỗ trợ người dân Sóc Trăng có nước sạch bằng năng lượng mặt trời
![Ông Vi Tiêu Nghị, con trai Tướng Vi Quốc Thanh - trưởng Đoàn cố vấn quân sự Trung Quốc: Để những kỷ niệm xưa tạo sinh trong hiện tại và tương lai](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/052024/23/20/05231-cover20240523201926.jpg)
Ông Vi Tiêu Nghị, con trai Tướng Vi Quốc Thanh - trưởng Đoàn cố vấn quân sự Trung Quốc: Để những kỷ niệm xưa tạo sinh trong hiện tại và tương lai
![Lão nông nhiều năm sưu tập những bức ảnh quý giá về Bác Hồ](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/052024/18/15/bac_1.jpg)
Lão nông nhiều năm sưu tập những bức ảnh quý giá về Bác Hồ
![Bác Hồ và bộ phim Những ngày tháng bên nhau](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/052024/17/15/NHYNG_NYM_THANG_BEN_NHAU_41.jpg)
Bác Hồ và bộ phim Những ngày tháng bên nhau
![Hồ Chí Minh là biểu tượng của hòa bình, độc lập và tiến bộ xã hội](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/052024/16/11/0509-cover20240516110421.jpg)
Hồ Chí Minh là biểu tượng của hòa bình, độc lập và tiến bộ xã hội
![Bộ đội hải quân giúp dân chống hạn](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/052024/02/23/thumb20240502232412.png)
Bộ đội hải quân giúp dân chống hạn
![Du học sinh Trung Quốc trải nghiệm đặc sản Hà Nội - 'cà phê trứng'](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/042024/23/09/hihi20240423091844.jpg)
Du học sinh Trung Quốc trải nghiệm đặc sản Hà Nội - 'cà phê trứng'
![Top 3 điểm đến thu hút du khách quốc tế tại Hà Nội](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/042024/22/23/top-3-diem-den-cover20240422232649.jpg)
Top 3 điểm đến thu hút du khách quốc tế tại Hà Nội
![Sản phẩm Làng nghề Dệt Thổ cẩm Xí Thoại, xã Xuân Lãnh, huyện Đồng Xuân, tỉnh Phú Yên.](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/042024/21/13/English_below_YYA_THY_CYM_XI_THOYI_TYI_VYI_-TRAI_TIM_CYA_CY_NYYC-_LYn_YYu_tien_nhYng_sYn_phYm_thY_cYm_cYa_lang_nghY_truyYn_thYng_Xi_ThoYi_huyYn_YYng_Xuan_tYnh_Phu_Yen_Ya_tYi_vYi_thY_Yo_Ha_NYi_trong__21.jpg)
Sản phẩm Làng nghề Dệt Thổ cẩm Xí Thoại, xã Xuân Lãnh, huyện Đồng Xuân, tỉnh Phú Yên.
![Loạt chính sách kinh tế mới có hiệu lực từ tháng 8 năm 2024](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/26/15/thumbnail/screenshot-2024-07-26-15452320240726154800.png?rt=20240726154844?240726035820)
Loạt chính sách kinh tế mới có hiệu lực từ tháng 8 năm 2024
![Tripadvisor: Hà Nội lọt top 15 thành phố có nền ẩm thực hấp dẫn bậc nhất thế giới](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/26/07/thumbnail/448720325-864658475690940-8733951329353708196-n20240726072937.jpg?rt=20240726072941?240726022241)
Tripadvisor: Hà Nội lọt top 15 thành phố có nền ẩm thực hấp dẫn bậc nhất thế giới
![Người dân cần mang thẻ CCCD khi đến viếng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/25/06/thumbnail/nguoi-dan-can-mang-the-cccd-khi-den-vieng-tong-bi-thu-nguyen-phu-trong-20240725060455.jpg?rt=20240725060458?240725062209)
Người dân cần mang thẻ CCCD khi đến viếng Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng
![Thời tiết hôm nay (25/7): Ngày Quốc tang Hà Nội mưa nắng gián đoạn, TP.HCM mưa về chiều tối](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/25/05/thumbnail/thoi-tiet-hom-nay-257-ngay-quoc-tang-ha-noi-mua-nang-gian-doan-tphcm-mua-ve-chieu-toi-20240725052631.jpg?rt=20240725052635?240725061651)
Thời tiết hôm nay (25/7): Ngày Quốc tang Hà Nội mưa nắng gián đoạn, TP.HCM mưa về chiều tối
![Thời tiết ngày 22/7: Thông tin mới nhất về cơn bão số 2](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/22/06/thumbnail/bao20240722065217.0438450.jpg?240722072117)
Thời tiết ngày 22/7: Thông tin mới nhất về cơn bão số 2
![Áp thấp nhiệt đới mạnh lên thành bão số 2](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/072024/21/15/thumbnail/ap-thap20240721155046.png?rt=20240721155049?240721040509)