Đút ngón tay sơ cứu trẻ co giật, hình ảnh đẹp nhưng đừng bắt chước
Ngày hôm qua, trên mạng xã hội xuất hiện hình ảnh hai chiến sĩ cảnh sát cơ động bế một cháu bé lên cơn co giật trong khi đang xem bóng đá tại sân vận động. Nhiều cư dân mạng xúc động trước cảnh một chiến sĩ dùng ngón tay cho vào miệng trẻ để sơ cứu, nhằm tránh để bé cắn vào lưỡi.
Đây là một hình ảnh đẹp, tuy nhiên mọi người không nên bắt chước vì việc đưa ngón tay vào miệng người bị co giật không hề mang lại hiệu quả tích cực mà còn có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng như: rách niêm mạc miệng, gãy răng, gây hít sặc vào phổi, tăng nguy cơ nhiễm bệnh qua lại giữa người bệnh và người đưa ngón tay vào miệng.
Hình ảnh hai chiến sĩ cảnh sát cơ động sơ cứu trẻ bị lên cơn co giật khiến cộng đồng mạng xúc động. |
Nguyên tắc cốt lõi khi sơ cứu người đang co giật là giúp người đó được co giật trong an toàn.
Cơn co giật diễn biến như thế nào?
Cơn co giật toàn thể (grand-mal seizures) là một tình trạng co giật cơ tần suất cao và kéo dài.
Khi co giật như vậy, người bệnh thường mất tri giác, ngừng hô hấp (do các cơ hô hấp co giật liên tục hay co cứng nên phổi không giãn nở được), tăng tiết đàm nhớt đường hô hấp và không nuốt được gây sùi bọt mép, mắt trợn, tím tái.
Trẻ nhỏ từ 6 tháng tới 5 tuổi bị co giật do sốt cao lành tính, thường kéo dài dưới 5 phút, không để di chứng. Tuy nhiên nếu không xử trí đúng, có thể gây các biến chứng không đáng có.
Đút ngón tay vào miệng để ngăn bệnh nhân cắn vào lưỡi là không cần thiết
Các cơn co giật có thể dẫn đến việc bệnh nhân tự cắn vào lưỡi, tuy nhiên rất ít và nhẹ, thường không gây tác hại gì. Một khảo sát trên 106 trẻ bị co giật thì có 8 trẻ cắn lưỡi, tất cả là vùng viền hai bên lưỡi.
Nguyên nhân vì khi xảy ra cơn co giật, lưỡi bệnh nhân thường thụt nhẹ vào chứ không thò ra. Nếu như bệnh nhân có lỡ cắn phải lưỡi cũng chỉ vào vùng viền, giống như người bình thường nhai vội thức ăn và lỡ tự cắn vào lưỡi.
Cắn lưỡi cũng là yếu tố để phân biệt rõ giữa co giật và ngất. Nếu có cắn lưỡi vùng viền hai bên luỡi gần như chắc chắn là bệnh nhân bị co giật.
Co giật cũng không làm tuột lưỡi gây nghẹt thở như lời đồn.
Việc cố gắng dùng ngón tay hoặc một vật nào đó chèn vào giữa hàm răng người đang lên cơn co giật để ngăn người này tự cắn vào lưỡi cũng không mang lại tác dụng mà có thể còn gây ra những biến chứng nghiêm trọng hơn.
Người bị co giật có thể bị rách niêm mạc miệng, gãy răng, gây hít sặc vào phổi, chấn thương ngón tay, tăng nguy cơ nhiễm bệnh qua lại giữa người bị co giật và người cấp cứu qua hành vi chèn ngón tay vào khoang miệng.
Nguyên tắc sơ cứu người bị co giật. |
Để người co giật được co giật trong an toàn
Khi gặp trường hợp một người bất ngờ lên cơn co giật nên xử trí như sau:
- Bình tĩnh, chừa một không gian đủ lớn cho người co giật, giữ khoảng cách giữa mọi người xung quanh và người đang co giật. Người đang co giật mất tri giác, có thể gây tổn thương tới người xung quanh.
- Bảo đảm môi trường an toàn cho người co giật được co giật trong an toàn. Tránh xa vùng có nước, điện, thuỷ tinh, vật sắc nhọn, đồ dùng có thể ngã đổ gây chấn thương.
- Kê vật mềm dưới đầu người co giật để tránh chấn thương đầu trong lúc co giật.
- Nới lỏng quần áo quanh cổ, nữ trang, cravat nếu cần để không bị quấn chặt cổ gây nghẹt thở.
- Không đưa bất cứ vật gì vào miệng, không có tác dụng gì nhưng có nguy cơ tổn thương niêm mạc miệng, gãy răng gây hít sặc nhất là trẻ nhỏ còn răng sữa chưa ổn định.
- Không đè chặt bệnh nhân. Co giật cơ là tự phát không ý thức, đè chặt hay trói người bệnh không hề làm ngưng co giật mà sẽ gây chấn thương cho người co giật. Đã từng có trường hợp đè người co giật làm bị té và chấn thương đầu.
- Ghi lại thời gian co giật nếu có thể.
- Khi bệnh nhân đã ngưng co giật, xoay bệnh nhân nằm nghiêng để làm thông thoáng đường thở, đàm nhớt sẽ chảy ra bên ngoài miệng tránh việc hít sặc nước bọt của chính mình.
- Sau khi người co giật tỉnh lại, cần theo dõi xem đã hồi phục tri giác chưa, có yếu cơ hay liệt không, không cho ăn uống gì cho tới khi chắc chắn đã hồi phục. Đồng thời giải thích cho người bị co giật chuyện gì đã xảy ra.
Lưu ý, trong các trường hợp như: bệnh nhân co giật lần đầu tiên, thời gian co giật kéo dài hơn 5 phút, các cơn co giật diễn ra liên tục, người co giật không tỉnh lại sau khi cơn co giật đã chấm dứt, bệnh nhân bị chấn thương khi đang co giật cần phải đưa bệnh nhân đi cấp cứu gấp tại các cơ sở y tế gần nhất.
Bác sĩ Trương Hoàng Hưng. |
Bác sĩ Trương Hoàng Hưng hiện công tác tại Phòng khám Nhi MD KIDS PEDIATRICS, TP Irving, Texas, Hoa Kỳ. BS Trương Hoàng Hưng tốt nghiệp Đại học Y Dược TP HCM năm 2000, sau đó làm nội trú Nhi khoa tại Đại học Y Dược TP HCM và Texas Tech University (TTU). Hiện đang hành nghề Nhi khoa và giảng dạy lâm sàng tại Texas Tech University, Texas, Hoa Kỳ. |
Chiến sĩ CSCĐ chịu đau cứu cháu bé bị co giật trên SVĐ Thiên Trường Hình ảnh chiến sĩ CSCĐ đã dùng ngón tay chịu đau để ngăn cổ động viên nhí có biểu hiện co giật tự cắn lưỡi ... |
Chào đời được ít ngày, bé trai lên cơn co giật, cha mẹ đau đớn nhận hung tin từ bác sĩ Chưa kịp mừng vui, hạnh phúc vì đón con trai đầu lòng, vợ chồng chị Thu đau đớn khi phát hiện bé bỗng nhiên lên ... |
Đà Nẵng: Người mẹ nghèo nuôi 3 con thơ nheo nhóc, bất lực nhìn con gái 15 tuổi co giật vì bệnh u máu quái ác Đôi tay run rẩy, chị Oanh cố hết sức đỡ Linh ngồi dậy, đút từng muỗng cháo cho em trong khi đứa con nhỏ khóc ... |
Trấn Thành "co giật" khi Lam Trường thản nhiên hát với “giọng ca thảm họa” Trấn Thành, Thu Trang “phát điên” khi Lam Trường phải hát với “giọng ca thảm họa” ở chương trình "Giọng Ải Giọng Ai". |