Trang chủ Bờ cõi biển đảo Miền đất - Con người
06:33 | 13/07/2023 GMT+7

Đung đưa chiếc gùi trên vai

aa
Bao đời nay, phụ nữ các dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên luôn gắn bó với chiếc gùi trên vai, đung đưa theo nhịp bước khi lên nương rẫy, ra bến nước hay đi chợ. Với chiếc gùi trên vai, người phụ nữ có thể mang được rất nhiều đồ vật và rảnh đôi tay để làm những việc khác như thu hái, tỉa hạt...
Đi ngang tuần thứ 2, VN-Index vẫn đứng ngoài cuộc đua của chứng khoán châu Á
Bạn trẻ Việt trải nghiệm vẽ bút sáp trên vải Batik Indonesia
Đung đưa chiếc gùi trên vai
Chiếc gùi là sản phẩm thân thiết và gắn bó với mọi sinh hoạt trong cuộc sống hằng ngày của đồng bào dân tộc thiểu số ở Tây Nguyên.

Nói về chiếc gùi trong đời sống của đồng bào dân tộc Ê Đê, ông Y Ngôn Knul, người có uy tín ở buôn Triă, xã Ea Tul (huyện Cư M’gar, tỉnh Đắk Lắk) cho biết: Đối với người Ê Đê, đan lát là công việc của nam giới, mỗi dịp nông nhàn, rảnh rỗi họ sẽ dành thời gian để tạo các vật dụng phục vụ đời sống và sản xuất. Từ những nguyên liệu gần gũi như: Mây, tre, nứa, gỗ, qua bàn tay khéo léo, những sản phẩm tạo ra có sự chắc chắn, bền đẹp, mang đậm dấu ấn và tạo nên đặc trưng riêng của mỗi dân tộc. Đặc biệt là những chiếc gùi vừa mộc mạc, bình dị vừa tinh xảo, độc đáo, gắn liền với vẻ đẹp của người phụ nữ cao nguyên.

Ông Y Ngôn Knul nói thêm: Chiếc gùi có vai trò quan trọng trong đời sống hằng ngày, tùy thuộc vào kích thước, hình dáng của gùi mà mục đích và đối tượng sử dụng cũng khác nhau. Gùi nhỏ cho trẻ em, gùi lớn cho người trưởng thành. Gùi dùng làm phương tiện vận chuyển: Đựng rau, quả, cơm, nước... khi lên rừng; đựng thóc giống khi gieo hạt hay gùi thóc về nhà sau thu hoạch (gùi thu hoạch); đựng những bầu nước trong mát từ bến nước về nhà sinh hoạt; cất giữ trang phục, trang sức hoặc vật quý (gùi có nắp). Ngoài ra, còn có chiếc gùi cao chân, khi dùng có thể giảm sức nặng vì không phải cúi, khom lưng hoặc khi đặt dưới ruộng hay đi qua suối giúp không bị ướt những đồ vật bên trong.

“Với chiếc gùi thu hoạch, khi thu hoạch lúa rẫy, chiếc gùi đặt ở gần đường đi và dùng một chiếc gùi nhỏ khác để tuốt lúa. Khi đầy chiếc gùi nhỏ sẽ đem đến đổ vào chiếc gùi lớn. Với chiếc gùi này, mỗi lần có thể đựng được 50kg lúa tươi mang về nhà”, ông Ama H’loan ở buôn Akô Dhông, phường Tân Lợi (thành phố Buôn Ma Thuột) cho biết.

Để có những chiếc gùi vừa đẹp, vừa bền chắc, khoảng tháng 7 dương lịch hằng năm, đàn ông trong buôn dậy từ tờ mờ sáng, lên núi chọn cây tre, nứa, lồ ô từ ba năm tuổi trở lên và chỉ chặt vào những ngày cuối tháng, bởi theo họ cây tre đầu tháng chứa nhiều nước, khi phơi mất nhiều thời gian và dễ bị mọt, phải chọn tre thẳng đều và dài thì mới cho ra sợi nan suôn mượt.

Những vật liệu phục vụ quá trình đan lát sẽ được phơi nắng cho thật khô rồi gác dọc trên xà nhà để dành, khi cần mới lấy xuống cắt theo từng kích thước của dụng cụ, đem nhúng nước, chẻ ra rồi dùng. Công đoạn vót, chẻ nan sẽ quyết định để hoàn thiện một sản phẩm đẹp. Chẻ nan mỏng hay dày là tùy thuộc vào sản phẩm sẽ được đan, chẻ xong thì phải chuốt nan sao cho nan có độ mềm, nhẵn và đều để khi đan các nan khít vào nhau, không tạo ra kẽ hở. Đế gùi được làm bằng các loại gỗ mềm hoặc dùng bốn thanh tre già siết chặt ở bốn góc để tạo điểm tựa vững chãi, không bị đổ khi được thả xuống. Kỹ thuật đan chủ yếu là cài lóng mốt, đôi, ba hoặc cài nan hình lục giác kết hợp lối kết nan, quấn nan đầy sáng tạo.

Hiện nay, mặc dù cuộc sống của đồng bào các dân tộc ở Tây Nguyên đã có nhiều thay đổi trong sinh hoạt và sản xuất, nhưng đối với đồng bào các dân tộc thiểu số bản địa ở Tây Nguyên, chiếc gùi vẫn không thể thiếu trong mỗi gia đình. “Đối với người phụ nữ Ê Đê, chiếc gùi không chỉ là vật dụng tiện ích trong mọi sinh hoạt mà khi đeo chiếc gùi trên vai đong đưa theo từng bước chân đi còn tôn thêm vẻ đẹp và sự mạnh mẽ của người phụ nữ”, chị Jeny ở buôn Akô Dhông, phường Tân Lợi, thành phố Buôn Ma Thuột chia sẻ.

Đưa quan hệ Việt Nam-Singapore ngày càng gần gũi, thực chất, hiệu quả Đưa quan hệ Việt Nam-Singapore ngày càng gần gũi, thực chất, hiệu quả
Thủ tướng Phạm Minh Chính và Chủ tịch Quốc hội Singapore Tan Chuan-Jin khẳng định luôn coi trọng và mong muốn quan hệ Việt Nam-Singapore ngày càng gần gũi, tin cậy, thực chất và hiệu quả.
Gìn giữ nghề vẽ sáp ong trên vải lanh ở Lào Cai Gìn giữ nghề vẽ sáp ong trên vải lanh ở Lào Cai
Kỹ thuật vẽ hoa văn bằng sáp ong trên vải lanh đã trở thành một nét đẹp truyền thống không thể thiếu trong đời sống văn hóa của đồng bào người Mông tại bản Lao Chải thị xã Sapa tỉnh Lào Cai.
Theo báo Nhân dân
Nguồn:

Tin bài liên quan

Đan lát - nét văn hóa của người Dao Yến Dương

Đan lát - nét văn hóa của người Dao Yến Dương

Bên cạnh việc giữ gìn những bộ trang phục sặc sỡ sắc màu, người Dao Quế Lâm ở xã Yến Dương (Ba Bể) còn lưu giữ nghề đan lát truyền thống, tạo nên những sản phẩm đặc sắc, bền chắc phục vụ cho sinh hoạt và sản xuất.
"Kiến trúc sư" Ê Đê kể chuyện làm nhà dài giữa Thủ đô

"Kiến trúc sư" Ê Đê kể chuyện làm nhà dài giữa Thủ đô

Đến với Bảo tàng Dân tộc học Việt Nam những ngày này, du khách không chỉ được ngắm nhìn công trình kiến trúc dân gian nhà dài của dân tộc Ê Đê với những đặc điểm kiến trúc nguyên bản, mà còn được trực tiếp gặp gỡ, lắng nghe những câu chuyện về quá trình tu sửa nhà dài từ chính nhóm nghệ nhân tài hoa đã trực tiếp tham gia xây dựng, tu sửa ngôi nhà này, những người được ví như “kiến trúc sư” của buôn làng Ky.

Các tin bài khác

Lớn lên từ biển

Lớn lên từ biển

Đó là câu chuyện của anh Nguyễn Đức Thạnh - ngư dân tiêu biểu ở làng chài Mỹ Á, phường Phổ Quang (TX.Đức Phổ). Anh cùng những người bạn dọc ngang khắp biển cả, đặc biệt là bám ngư trường truyền thống ở Hoàng Sa để đánh bắt hải sản.
Quảng Ninh: 10 ngư dân gặp nạn trên biển được cứu hộ thành công

Quảng Ninh: 10 ngư dân gặp nạn trên biển được cứu hộ thành công

Trận dông lốc xảy ra đêm 20/4 đến rạng sáng 21/4 trên địa bàn huyện đảo Cô Tô (Quảng Ninh) đã khiến gần chục phương tiện bị đánh đắm. 10 ngư dân gặp nạn được cứu hộ thành công.
Độc đáo lễ hội cầu ngư của làng biển Quảng Bình

Độc đáo lễ hội cầu ngư của làng biển Quảng Bình

Lễ hội cầu ngư tại xã Cảnh Dương được tổ chức hằng năm và quy mô lớn nhất tỉnh Quảng Bình, diễn ra ở làng biển có lịch sử gần 400 năm hình thành và phát triển.
Tặng 50.000 bản đồ Việt Nam trong lễ phát động “Tự hào một dải non sông”

Tặng 50.000 bản đồ Việt Nam trong lễ phát động “Tự hào một dải non sông”

Ngày 24/12, Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh đã tổ chức lễ phát động cuộc vận động “Tự hào một dải non sông” với điểm cầu trung tâm tại TP Đà Nẵng và 10 điểm cầu cấp trung ương, 52 điểm cầu cấp tỉnh.

Đọc nhiều

Tổng Bí thư Tập Cận Bình khảo sát phát triển kinh tế và văn hóa tại thành phố Lạc Dương

Tổng Bí thư Tập Cận Bình khảo sát phát triển kinh tế và văn hóa tại thành phố Lạc Dương

Ngày 19/5, Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Trung Quốc Tập Cận Bình đã tới thành phố Lạc Dương, tỉnh Hà Nam để khảo sát tình hình phát triển kinh tế và bảo tồn văn hóa. Trong khuôn khổ chuyến thăm, ông đã đến làm việc tại Công ty TNHH Tập đoàn Vòng bi Lạc Dương, Chùa Bạch Mã và Hang đá Long Môn – những địa danh tiêu biểu cho cả “sức mạnh cứng” trong sản xuất chế tạo và “sức mạnh mềm” của di sản văn hóa Trung Hoa.
Tin quốc tế ngày 21/5: EU, Anh áp lệnh trừng phạt mới nhằm vào Nga; các nước cam kết tài trợ hơn 170 triệu USD cho WHO

Tin quốc tế ngày 21/5: EU, Anh áp lệnh trừng phạt mới nhằm vào Nga; các nước cam kết tài trợ hơn 170 triệu USD cho WHO

EU, Anh áp lệnh trừng phạt mới nhằm vào Nga, không chờ động thái từ Mỹ; Israel đối mặt nguy cơ bị cô lập vì chiến dịch ở Gaza; các nước cam kết tài trợ hơn 170 triệu USD cho WHO... là tin tức quốc tế đáng chú ý ngày 21/5.
Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Phu nhân sắp thăm Việt Nam

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron và Phu nhân sắp thăm Việt Nam

Nhận lời mời của Chủ tịch nước Lương Cường, Tổng thống Cộng hòa Pháp Emmanuel Macron và Phu nhân sẽ thăm cấp Nhà nước tới Việt Nam từ ngày 25 đến ngày 27/5/2025.
715.617 ý kiến trong hệ thống MTTQ tán thành dự thảo về sửa đổi Hiến pháp 2013

715.617 ý kiến trong hệ thống MTTQ tán thành dự thảo về sửa đổi Hiến pháp 2013

Có tổng số 717.712 ý kiến đóng góp, trong đó có 715.617 tán thành, 2.095 tán thành và có đề nghị sửa đổi, hoàn thiện hơn đối với dự thảo Nghị quyết sửa đổi, bổ sung một số điều của Hiến pháp 2013.
Phát triển hệ thống giao thông động lực để Mường Nhé phát triển

Phát triển hệ thống giao thông động lực để Mường Nhé phát triển

Mường Nhé (Điện Biên) – nơi địa đầu cực Tây Tổ quốc – đang từng ngày chuyển mình mạnh mẽ nhờ những bước tiến trong phát triển hạ tầng giao thông.
Khắc phục thành công sự cố hệ thống tời lưới cho tàu cá ở đảo Trường Sa

Khắc phục thành công sự cố hệ thống tời lưới cho tàu cá ở đảo Trường Sa

Ngày 18/5/2025, Trung tâm Dịch vụ Hậu cần – Kỹ thuật đảo Trường Sa (thuộc Hải đoàn 129 Hải quân) đã khắc phục thành công sự cố hệ thống tời lưới tàu cá NT02070TS.
Hải quân Vùng 5: Nâng cao khả năng sử dụng vũ khí, trang bị cho chiến sĩ mới

Hải quân Vùng 5: Nâng cao khả năng sử dụng vũ khí, trang bị cho chiến sĩ mới

Từ ngày 14-16/5, tại thành phố Phú Quốc (tỉnh Kiên Giang), Tiểu đoàn 563, Bộ Tư lệnh Vùng 5 Hải quân tổ chức kiểm tra “3 tiếng nổ” cho chiến sĩ mới nhập ngũ năm 2025. Đây là hoạt động huấn luyện quan trọng giúp chiến sĩ mới làm quen với cường độ huấn luyện cao, nâng cao thể lực, bản lĩnh, khả năng sử dụng vũ khí, trang bị trong điều kiện sát với thực tế chiến đấu.
infographics viet nam tai dac cu chu tich uy ban ky thuat thuong truc to chuc hai quan the gioi
hon 2700 dai bieu du dai le phat dan vesak lien hop quoc 2025 tai viet nam
infographics ngay quoc te phong chong tieng on 2542025 bien phap giam thieu tac dong cua tieng on
infographics pha lau thang co vao danh sach mon ham ngon nhat dong nam a
thi diem thuc hien du an nha o thuong mai tu 142025
infographic 9 dai hoc viet nam vao bang xep hang the gioi theo nhom nganh nam 2025
infographics lua dao lam cong tac vien chot don hang online
Xin chờ trong giây lát...
[Video] Người truyền cảm hứng về tình yêu nước
Sinh viên Lào đi chùa tắm Phật mừng Tết cổ truyền Bunpimay
[Video] 60 phút - Hành trình thay đổi cuộc đời
MV "Bắc Bling": Cụ già, em nhỏ ngân nga, du khách gần xa tỏ bày hứng thú
[Video] Dự án CAF: Ươm mầm những công dân toàn cầu tương lai
[Video] Du khách quốc tế trải nghiệm lễ Phật đầu năm tại chùa Tam Bảo (Đà Nẵng)
Tết của bác sĩ trực cấp cứu - hồi sức tích cực
Đại sứ nhóm G4 hát "Năm qua đã làm gì"
[Video] Bản hòa ca tình hữu nghị chào năm mới 2025
[Video] 30 năm quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ: từ chiến tranh đến đối tác chiến lược toàn diện
[Video] Samaritan’s Purse và Plan International Việt Nam hỗ trợ người dân Việt Nam phục hồi sau bão
[Video] Tái thiết thôn Làng Nủ: Quân đội - Nhân dân đồng hành xây dựng tương lai mới
[Video] Tổ chức Cứu trợ Trẻ em và hành trình 10 năm thay đổi cuộc sống trẻ em vùng cao
[Video] Kinh nghiệm tham quan Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam mới
Halloween: ứng xử thế nào cho đúng?
Thời tiết hôm nay (18/5): Mưa lớn ở Bắc Bộ, Thanh Hóa và Nghệ An

Thời tiết hôm nay (18/5): Mưa lớn ở Bắc Bộ, Thanh Hóa và Nghệ An

Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, đêm qua và sáng sớm nay (18/5), ở khu vực Bắc Bộ, Thanh Hóa và Nghệ An có mưa rào và dông, cục bộ có nơi mưa to, riêng khu vực vùng núi phía Đông Bắc Bộ có mưa vừa, mưa to, cục bộ có nơi mưa rất to.
9 địa điểm du lịch nổi tiếng của Scotland

9 địa điểm du lịch nổi tiếng của Scotland

Scotland, quê hương của những truyền thuyết cổ xưa và cảnh quan thiên nhiên đầy ấn tượng, là điểm đến mơ ước của nhiều người. Với vẻ đẹp thiên nhiên hùng vĩ cùng các công trình kiến trúc độc đáo, các địa điểm du lịch Scotland hứa hẹn sẽ mang đến những ấn tượng khó phai cho du khách khi đặt chân đến vùng đất này.
Thời tiết hôm nay (15/5): Mưa lớn cục bộ, lốc, sét ở Tây Bắc, Tây Nguyên và Nam Bộ

Thời tiết hôm nay (15/5): Mưa lớn cục bộ, lốc, sét ở Tây Bắc, Tây Nguyên và Nam Bộ

Đêm qua (14/5), ở khu vực Tây Bắc, Việt Bắc có mưa rào và dông, cục bộ có nơi mưa to đến rất to. Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, ngày và đêm 15/5, khu vực này tiếp tục có mưa rào và dông rải rác, cục bộ có nơi mưa to với lượng mưa từ 20-40mm, có nơi trên 70mm.
Hà Nội ban hành danh mục di sản, công trình cần ưu tiên bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa

Hà Nội ban hành danh mục di sản, công trình cần ưu tiên bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa

Hội đồng nhân dân (HĐND) thành phố Hà Nội vừa thông qua Nghị quyết số 24/NQ-HĐND ban hành danh mục các khu vực, di tích, di sản, công trình cần tập trung nguồn lực để bảo vệ, phát huy giá trị văn hóa (đợt 1).
Thời tiết hôm nay (14/5): Hà Nội ngày nắng, chiều tối mưa giông

Thời tiết hôm nay (14/5): Hà Nội ngày nắng, chiều tối mưa giông

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, ngày 14/5, Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ có nắng đến 33 độ; từ chiều tối có mưa rào và giông rải rác, riêng khu vực Tây Bắc và Việt Bắc cục bộ có nơi mưa to (mưa tập trung vào chiều tối và đêm).
Thời tiết hôm nay (11/5): Miền Bắc có mưa, trời mát

Thời tiết hôm nay (11/5): Miền Bắc có mưa, trời mát

Theo Trung tâm Khí tượng Thuỷ văn Quốc gia, khu vực miền Bắc duy trì trạng thái âm u, trời mát, có nơi mưa to đến rất to, gió Đông Bắc cấp 3 do ảnh hưởng của không khí lạnh tăng cường.
Phiên bản di động