Đổi thay dưới chân núi Pêng Ơi
Già làng A Tài (ngồi giữa) kể lại sự tích núi Nồi Cơm
Ngọn núi thiêng của người Gié Triêng
Vượt qua quãng đường gập ghềnh và quanh co, chúng tôi đến với xã biên giới Đăk Plô khi trời đã chập choạng tối, cùng với những cơn mưa phùn làm cho thời tiết thêm lạnh hơn. Theo chân cán bộ Đồn Biên phòng Đăk Plô, chúng tôi tìm đến nhà già làng A Tài ở làng Bung Tôn. Ông là người am hiểu nhiều về những giá trị văn hóa của đồng bào Gié Triêng nơi đây.
Bên bếp lửa bập bùng, già làng A Tài kể về sự tích của núi Nồi Cơm (theo tiếng Gié Triêng là Pêng Ơi): Truyền thuyết kể lại rằng, xưa kia, đất đai vùng này rất trù phú, dân làng ai cũng chăm chỉ lên rẫy, thóc lúa lúc nào cũng đầy kho. Một hôm, có gia đình nọ đang gặt lúa thì người mẹ nói với đứa con gái về nhà nấu cơm mang ra ruộng cho cả nhà cùng ăn trưa. Người mẹ căn dặn cô gái, chỉ nấu nửa hạt gạo thôi là đủ, vì nửa hạt gạo khi ấy có thể bung ra cả một nồi cơm to.
Trở về nhà được nửa đường, cô gái bất ngờ gặp phải một con vật lạ chạy ngang qua đường, vì hoảng sợ nên cô gái quên cả lời mẹ dặn. Cô gái chạy ngược lại lên rẫy lúa để hỏi lại mẹ. Mẹ cô gái dặn đi dặn lại là chỉ nấu nửa hạt gạo thôi là đủ. Quay trở về được nửa đường, cô gái lại gặp tiếp con vật lạ ban nãy rồi lại hoảng quá nên tiếp tục lại quên lời mẹ dặn.
Cô gái lại quay lên rẫy hỏi mẹ. Lúc này, người mẹ tỏ ra giận dỗi quát con: “Muốn nấu bao nhiêu thì tùy”. Cô gái lủi thủi trở về nhà rồi cho cả lon gạo vào nồi để nấu cơm. Những hạt gạo nấu lên cứ bung mãi, bung mãi lên đến tận trời cao. Sợ nồi cơm sẽ làm ảnh hưởng đến mình nên ông trời đã sai thần sét đánh gãy cột cơm ra làm 3 khúc trở thành Pêng Ơi, Pêng Ay và Pêng Hu ngày nay. Đồng bào Gié Triêng ở đây luôn xem ngọn núi Pêng Ơi là linh hồn, là núi thiêng.
Đồng bào Gié Triêng thu hoạch lúa
Ấm no nhờ cây lúa
Bao đời nay, dưới chân núi Nồi Cơm, đồng bào Gié Triêng vẫn đang miệt mài chăm sóc cây lúa nước để đảm bảo lương thực; trên nương rẫy thì trồng cây mì, cây bời lời, cây cà phê. Hiện toàn xã có gần 200 ha lúa nước, với giống lúa địa phương là chủ yếu và một số ít giống lúa lai. Đồng bào Gié Triêng canh tác lúa nước chỉ một vụ trong năm, tuy nhiên với điều kiện đất đai phì nhiêu nên năng suất lúa rất cao và đảm bảo lương thực cho bà con trong một năm - già làng A Do, làng Bung Kon, xã Đăk Plô, huyện Đăk Glei chia sẻ.
Lúa là nguồn lương thực chính nên đồng bào Gié Triêng ở xã Đăk Plô rất quý trọng. Vì vậy, việc cất giữ lúa sau khi thu hoạch cũng được bà con nơi đây làm theo cách riêng, đó là làm kho cất giữ ở gần ruộng.
Già làng A Tài, làng Bung Tôn cho biết: kho thường có 4 hoặc 6 trụ được chọn loại gỗ rất chắc, mối mọt khó làm hư hỏng, dưới các trụ của kho lúa thường có các vòng tròn lớn làm bằng gỗ nhằm ngăn cản chuột tiếp cận kho lúa. Trước đây, kho lúa được lợp bằng tranh và bốn vách được dừng bằng tấm đan do bà con dùng cây nứa để đan lại hoặc bằng gỗ; ngày nay, do tranh và gỗ, nứa đã ít đi nên bà con làm mái bằng tôn và vách cũng dừng bằng tôn nhưng ý nghĩa về kho lúa vẫn không thay đổi.
Kho lúa của đồng bào Gié Triêng dưới chân núi Nồi Cơm
Xã Đăk Plô, huyện Đăk Glei có 4 thôn, 444 hộ, gần 100% là đồng bào Gié Triêng sinh sống. Ngoài việc gìn giữ những giá trị văn hóa truyền thống, những năm qua, với sự quan tâm đầu tư, hỗ trợ của Đảng, Nhà nước, đồng bào Gié Triêng ở xã Đăk Plô đã nỗ lực lao động, sản xuất nâng cao đời sống.
Ngoài trồng lúa nước, đồng bào nơi đây còn chuyển đổi những diện tích đất rẫy trồng mì sang trồng cây cà phê, bời lời, cây dược liệu. Đến nay, toàn xã có 130 ha cà phê, 135 ha bời lời, 7 ha sâm dây. Ông A Thẳng, ở thôn Đăk Boók cho hay: Đảng, Nhà nước luôn quan tâm đến bà con bằng nhiều chính sách như, hỗ trợ giống cây trồng, vật nuôi và đào tạo nghề giải quyết việc làm, nên kinh tế của bà con đã có sự phát triển nhiều, không còn nghèo khó như trước.
Theo chị Y Gia, Phó Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ xã Đăk Plô, hiện 4/4 thôn trên địa bàn xã, đều thành lập tổ liên kết trồng sâm dây, với diện tích gần 7 ha. Tham gia các tổ liên kết trồng sâm dây hầu hết là chị em hội viên, mỗi chị trồng ít nhất là 5 sào. Cây sâm dây phù hợp với khí hậu và thỗ nhưỡng ở đây nên phát triển rất tốt, cho thu nhập cao. Nhờ đó, đời sống của chị em từng bước nâng lên và nhiều chị đã thoát được nghèo.
Đồng bào Gié Triêng còn trồng cà phê tăng thêm thu nhập
Với sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng ủy, sự điều hành của chính quyền địa phương, những năm qua, xã Đăk Plô đã có sự đổi thay rõ rệt. Bà con đã thay đổi nếp nghĩ, cách làm, biết cách trồng cây cà phê, cây ăn trái và cây dược liệu. Bên cạnh đó, bà con cũng quan tâm giữ gìn bản sắc văn hóa của dân tộc, "hiện 4/4 thôn đều có nhà rông văn hóa và đội cồng chiêng, múa xoang", bà Y Nghệ, Bí thư Đảng ủy xã Đăk Plô cho biết.Đến với xã Đăk Plô,bên cạnh những ruộng lúa xanh mướt là những con đường bê tông trải dài ở các thôn, làng và nhưng ngôi nhà xây san sát nhau, cho thấy cuộc sống của đồng bào Gié Triêng nơi đây đã và đang đổi thay từng ngày.
![]() Xã Ngọc Linh, huyện Đăk Glei (Kon Tum) nằm trong quần thể dãy núi Ngọc Linh có độ cao 2.598 m, là nơi sinh sống bao đời nay của đồng bào dân tộc Xơ Đăng. Có dịp đến với xã Ngọc Linh, chúng ta sẽ được chiêm ngưỡng những thác nước trắng xóa, những ngôi làng ở lưng chừng núi quanh năm mây trắng bao phủ và cánh đồng ruộng bậc thang trùng điệp. Đặc biệt, khi mùa lúa chín sẽ tạo nên một khung cảnh nên thơ, làm cho bất cứ ai khi đến đây đều muốn lưu lại cho mình những khoảnh khắc đẹp.
|
![]() Lăng Thị Ngân (2002) lớn lên tại xã miền núi Tự Do, huyện Quảng Hòa, tỉnh Cao Bằng. Việc học tập vì thế không phải là ưu tiên hàng đầu, nhất là với những bé gái như Ngân. Khi lớn lên, các cô gái thường được mong đợi lấy chồng sớm, làm nông dân hoặc đi làm công nhân xa nhà. Điều này cứ thế tiếp diễn qua các thế hệ, từ đời bà cho đến mẹ của Ngân, nhưng Ngân lại ấp ủ một kế hoạch khác.
|
Tin bài liên quan
Các tin bài khác
![Một số món ăn ngày Tết không thể thiếu trong mâm cỗ xưa của người Việt](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/022024/10/08/croped/mot-so-mon-an-ngay-tet-khong-the-thieu-trong-mam-co-xua-cua-nguoi-viet-20240210085103.jpg?240210103145)
Một số món ăn ngày Tết không thể thiếu trong mâm cỗ xưa của người Việt
![Quảng Bình hỗ trợ xây mới và sửa chữa 254 ngôi nhà “Đại đoàn kết”](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2023/102023/15/15/ava-ddk20231015152425.png?rt=20231015152430?231015081856)
Quảng Bình hỗ trợ xây mới và sửa chữa 254 ngôi nhà “Đại đoàn kết”
![Đà Nẵng tiếp nhận gần 2,4 tỷ đồng xây nhà đại đoàn kết cho tỉnh Điện Biên và khu vực Tây Bắc](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2023/082023/31/12/chu-tich-nuoc-320230831120021.jpg?rt=20230831120026?230831024423)
Đà Nẵng tiếp nhận gần 2,4 tỷ đồng xây nhà đại đoàn kết cho tỉnh Điện Biên và khu vực Tây Bắc
![Trao tặng kinh phí xây dựng nhà ở cho 2 hộ nghèo ở huyện miền núi Quế Phong (Nghệ An)](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2023/082023/29/10/anh-3638289000142902403-120230829103851.jpg?rt=20230829103856?230829031614)
Trao tặng kinh phí xây dựng nhà ở cho 2 hộ nghèo ở huyện miền núi Quế Phong (Nghệ An)
Đọc nhiều
![Kiều bào hướng về biển, đảo quê hương bằng những việc làm cụ thể, thiết thực](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/25/19/thumbnail/6-cac-dai-bieu-chup-anh-luu-niem20240625192919.jpg?rt=20240625193143?240626070426)
Kiều bào hướng về biển, đảo quê hương bằng những việc làm cụ thể, thiết thực
![Lời bài hát (Lyrics) ”FRIENDSHIP” – Đen Vâu](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/26/10/thumbnail/den-vau2-171936452528639455269920240626103800.jpg?rt=20240626103915?240626104044)
Lời bài hát (Lyrics) ”FRIENDSHIP” – Đen Vâu
![Lời bài hát (Lyrics) ”Ngày đẹp trời để nói chia tay” - Lou Hoàng](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/25/19/thumbnail/thiet-ke-chua-co-ten-120240625193431.jpg?rt=20240625193528?240625073658)
Lời bài hát (Lyrics) ”Ngày đẹp trời để nói chia tay” - Lou Hoàng
![Giá vàng thế giới đi lên "chờ" loạt dữ liệu kinh tế quan trọng](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/25/06/croped/thumbnail/gia-vang-the-gioi-08-06-202420240625063835.png?240625064642)
Giá vàng thế giới đi lên "chờ" loạt dữ liệu kinh tế quan trọng
Bờ cõi biển đảo
Miền đất - Con người Cuộc sống vùng biên Nhịp sống biển đảo Lịch sử chủ quyền Giao lưu hữu nghị
![Kiều bào hướng về biển, đảo quê hương](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/26/13/medium/kieu-bao-huong-ve-bien-dao-que-huong-20240626132726.jpg?rt=20240626132729?240626092026)
Kiều bào hướng về biển, đảo quê hương
![Kiều bào hướng về biển, đảo quê hương bằng những việc làm cụ thể, thiết thực](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/25/19/medium/6-cac-dai-bieu-chup-anh-luu-niem20240625192919.jpg?rt=20240625193143?240626070426)
Kiều bào hướng về biển, đảo quê hương bằng những việc làm cụ thể, thiết thực
![Công bố mở chính thức cặp cửa khẩu Hoành Mô (Việt Nam) - Động Trung (Trung Quốc)](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/25/15/medium/z5572264569936-68037bb73152a60f5a6165561fdf078f20240625155807.jpg?rt=20240625155819?240625051153)
Công bố mở chính thức cặp cửa khẩu Hoành Mô (Việt Nam) - Động Trung (Trung Quốc)
Multimedia
![bo doi hai quan vung 5 cuu tau ca ngu dan mac can](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/24/15/bo-doi-hai-quan-cuu-tau-ca-ngu-dan-mac-can-20240624155021.jpg?rt=20240624155026)
Bộ đội Hải quân Vùng 5 cứu tàu cá ngư dân mắc cạn
![dong dien yoga huong den mot the gioi hoa binh va huu nghi](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/18/13/dong-dien-yoga-huong-den-mot-the-gioi-hoa-binh-va-huu-nghi-20240618135848.jpg?rt=20240618135856)
Đồng diễn Yoga hướng đến một thế giới hoà bình và hữu nghị
![ra mat sach uy ban viet nam doan ket va hop tac a phi my latinh nhung chang duong nhung nguoi ban](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/13/09/ra-mat-sach-uy-ban-viet-nam-doan-ket-va-hop-tac-a-phi-my-latinh-nhung-chang-duong-nhung-nguoi-ban-20240613090952.jpg?rt=20240613090959)
Ra mắt sách “Ủy ban Việt Nam Đoàn kết và Hợp tác Á-Phi-Mỹ Latinh: Những chặng đường, những người bạn”
![video doc dao nhung ngoi lang viet tren dat trung hoa](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/052024/29/08/05292-cover20240529082831.jpg?rt=20240529083023)
Video: Độc đáo những ngôi làng Việt trên đất Trung Hoa
![de nhung ky niem xua tao sinh trong hien tai va tuong lai](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/052024/23/20/05231-cover20240523205555.jpg?rt=20240523205607)
Để những kỷ niệm xưa tạo sinh trong hiện tại và tương lai
![ho chi minh la bieu tuong cua hoa binh doc lap va tien bo xa hoi](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/052024/17/18/untitled20240517180826.png?rt=20240517180830)
Hồ Chí Minh là biểu tượng của hòa bình, độc lập và tiến bộ xã hội
![cap nhat thong tin dat nuoc nga cho nhung nguoi ban viet nam](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/052024/16/18/chia-se-ve-lb-nga-cover20240516181404.jpg?rt=20240516181408)
Cập nhật thông tin đất nước Nga cho những người bạn Việt Nam
Kiều bào hướng về biển, đảo quê hương
![Liên hoan Giai điệu hữu nghị tỉnh Đồng Nai năm 2024](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/062024/15/14/2499344641259529991_21.jpg)
Liên hoan Giai điệu hữu nghị tỉnh Đồng Nai năm 2024
![Cận cảnh Kia Seltos 2024 tại đại lý](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/062024/11/17/CYn_cYnh_Kia_Seltos_2024_tYi_YYi_ly_11.jpg)
Cận cảnh Kia Seltos 2024 tại đại lý
![Khởi động Giải báo chí toàn quốc về văn hóa, thể thao và du lịch lần 2](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/062024/02/17/An_RbcJLGtR8JRGRq5wdFYwKQAaaBbd4xNCyAJsHbQyMAgPrF1IiYoBP_7yl3WZ5TCRCE2tPUv1KE4QtEVdGAFXa_11.jpg)
Khởi động Giải báo chí toàn quốc về văn hóa, thể thao và du lịch lần 2
![Lộ diện kỳ thủ Việt Nam tranh chức vô địch Cờ Shogi Quốc tế 2024 tại Nhật Bản](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/062024/01/13/0601-cover20240601135416.jpg?rt=20240601135419)
Lộ diện kỳ thủ Việt Nam tranh chức vô địch Cờ Shogi Quốc tế 2024 tại Nhật Bản
![UNICEF hỗ trợ người dân Sóc Trăng có nước sạch bằng năng lượng mặt trời](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/052024/27/09/An9LNZIQG6REi_Ho-H9PQe1v24QGOdIfT-eMZyK4T1MAcXiUSZxEEYrwEUj2VRLZcG4xlQrKPGqecT7xYZWFo4bg_51.jpg)
UNICEF hỗ trợ người dân Sóc Trăng có nước sạch bằng năng lượng mặt trời
![Ông Vi Tiêu Nghị, con trai Tướng Vi Quốc Thanh - trưởng Đoàn cố vấn quân sự Trung Quốc: Để những kỷ niệm xưa tạo sinh trong hiện tại và tương lai](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/052024/23/20/05231-cover20240523201926.jpg)
Ông Vi Tiêu Nghị, con trai Tướng Vi Quốc Thanh - trưởng Đoàn cố vấn quân sự Trung Quốc: Để những kỷ niệm xưa tạo sinh trong hiện tại và tương lai
![Lão nông nhiều năm sưu tập những bức ảnh quý giá về Bác Hồ](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/052024/18/15/bac_1.jpg)
Lão nông nhiều năm sưu tập những bức ảnh quý giá về Bác Hồ
![Bác Hồ và bộ phim Những ngày tháng bên nhau](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/052024/17/15/NHYNG_NYM_THANG_BEN_NHAU_41.jpg)
Bác Hồ và bộ phim Những ngày tháng bên nhau
![Hồ Chí Minh là biểu tượng của hòa bình, độc lập và tiến bộ xã hội](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/052024/16/11/0509-cover20240516110421.jpg)
Hồ Chí Minh là biểu tượng của hòa bình, độc lập và tiến bộ xã hội
![Bộ đội hải quân giúp dân chống hạn](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/052024/02/23/thumb20240502232412.png)
Bộ đội hải quân giúp dân chống hạn
![Du học sinh Trung Quốc trải nghiệm đặc sản Hà Nội - 'cà phê trứng'](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/042024/23/09/hihi20240423091844.jpg)
Du học sinh Trung Quốc trải nghiệm đặc sản Hà Nội - 'cà phê trứng'
![Top 3 điểm đến thu hút du khách quốc tế tại Hà Nội](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/042024/22/23/top-3-diem-den-cover20240422232649.jpg)
Top 3 điểm đến thu hút du khách quốc tế tại Hà Nội
![Sản phẩm Làng nghề Dệt Thổ cẩm Xí Thoại, xã Xuân Lãnh, huyện Đồng Xuân, tỉnh Phú Yên.](https://thoidai.com.vn/stores/video_data/2024/042024/21/13/English_below_YYA_THY_CYM_XI_THOYI_TYI_VYI_-TRAI_TIM_CYA_CY_NYYC-_LYn_YYu_tien_nhYng_sYn_phYm_thY_cYm_cYa_lang_nghY_truyYn_thYng_Xi_ThoYi_huyYn_YYng_Xuan_tYnh_Phu_Yen_Ya_tYi_vYi_thY_Yo_Ha_NYi_trong__21.jpg)
Sản phẩm Làng nghề Dệt Thổ cẩm Xí Thoại, xã Xuân Lãnh, huyện Đồng Xuân, tỉnh Phú Yên.
![Từ ngày 1/7, BHXH thực hiện dịch vụ công trực tuyến trên VNeID](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/23/07/thumbnail/tu-ngay-17-bhxh-thuc-hien-dich-vu-cong-truc-tuyen-tren-vneid-20240623072550.jpg?rt=20240623072554?240623072913)
Từ ngày 1/7, BHXH thực hiện dịch vụ công trực tuyến trên VNeID
![Thời tiết hôm nay 22/6: Nắng nóng ở miền Bắc dịu dần](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/22/05/croped/thumbnail/thoi-tiet-hom-nay-226-nang-nong-o-mien-bac-diu-dan-20240622053246.jpg?240622060232)
Thời tiết hôm nay 22/6: Nắng nóng ở miền Bắc dịu dần
![Thời tiết hôm nay (19/6): có nơi nắng nóng đặc biệt gay gắt với nhiệt độ cao](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/19/05/thumbnail/120240619054221.jpg?rt=20240619054222?240619062148)
Thời tiết hôm nay (19/6): có nơi nắng nóng đặc biệt gay gắt với nhiệt độ cao
![Doanh nghiệp Nhà nước thực hiện "5 tiên phong" để góp phần phát triển đất nước](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/16/06/thumbnail/img5633-171846003333031497069520240616064608.jpg?rt=20240616064611?240616064823)
Doanh nghiệp Nhà nước thực hiện "5 tiên phong" để góp phần phát triển đất nước
![Từ 1/7, nếu vợ đang có thai, sinh con thì chồng không được yêu cầu ly hôn](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/15/15/thumbnail/don-phuong-ly-di20240615154848.jpg?rt=20240615154851?240615045313)
Từ 1/7, nếu vợ đang có thai, sinh con thì chồng không được yêu cầu ly hôn
![Thời tiết hôm nay (11/6): Bắc Bộ sắp mưa lớn liên tiếp 3 ngày, Trung Bộ nắng nóng gay gắt](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/062024/11/06/thumbnail/mua-1693536343108478457166-120240611064854.jpg?rt=20240611064858?240611065251)