Xuất khẩu thủy sản quý IV gặp khó do rào cản thương mại và kỹ thuật
Hiệp hội chế biến và xuất khẩu thủy sản Việt Nam (VASEP) cho biết, tính đến hết tháng 9/2018, xuất khẩu thủy sản đạt 6,35 tỷ USD, tăng 5,3% so với cùng kỳ năm 2017. Trong đó, giá xuất khẩu sang hai thị trường lớn nhất là Mỹ và EU đã vượt 1,1 tỷ USD; ba sản phẩm xuất khẩu là tôm, cá tra và cá các loại (trừ cá tra) lần lượt đạt 2,62 tỷ USD; 1,59 tỷ USD và 1,03 tỷ USD.
Tính đến hết tháng 9/2018, giá trị xuất khẩu cá tra đạt 1,59 tỷ USD, tăng 22,6% và chiếm 25,1% tổng giá trị xuất khẩu thủy sản. Trong ba quý đầu năm nay, cá tra là nhóm sản phẩm thủy sản đạt mức tăng trưởng dương cao nhất.
Sở dĩ, xuất khẩu cá tra trong 9 tháng đầu năm 2018 tăng so với cùng kỳ năm trước là do giá trị xuất khẩu tại nhiều thị trường nhập khẩu lớn như Trung Quốc - Hong Kong, Mỹ, EU, ASEAN đều tăng trưởng khả quan. Kèm theo đó là giá nguyên liệu tăng mạnh so với năm ngoái. Điều này kéo theo giá xuất khẩu tăng và tổng giá trị xuất khẩu cũng tăng theo. Tuy nhiên, hiện nay, các doanh nghiệp xuất khẩu cá tra Việt Nam cũng đang đứng trước bài toán khó về việc thiếu nguyên liệu cá tra trong nước. Tính đến giữa tháng 10/2018, tại một số vùng nuôi tại ĐBSCL giá cá tra nguyên liệu đã tăng lên mức kỷ lục 35.000 - 36.500đồng/kg, cao hơn so với cùng kỳ từ 10.000 - 12.500 đồng/kg. Nhiều doanh nghiệp buộc phải hoãn một số đơn hàng do giá tăng quá đột ngột và không có nguyên liệu mua vào.
Đối với mặt hàng tôm, tính đến hết tháng 9/2018, giá trị xuất khẩu tôm đạt 2,62 tỷ USD, giảm 4,1% so với cùng kỳ năm trước, chiếm 41,3% tổng giá trị xuất khẩu. Trong 9 tháng đầu năm nay, giá trị xuất khẩu tôm giảm là do giá tôm thế giới chững, trong khi sản lượng tôm tại nhiều nước nguồn cung vẫn lớn. Một số nước còn chào giá với mức thấp cũng ảnh hưởng đến xuất khẩu tôm của Việt Nam. Hơn nữa, cũng trong thời gian này, giá trị xuất khẩu tôm sang một số thị trường lớn như Mỹ giảm 3,1% và xuất khẩu sang Nhật Bản giảm 11,7% và xuất khẩu sang Trung Quốc - Hong Kong giảm 28,7%. Điều này cũng tác động đến tổng xuất khẩu tôm trong ba quý đầu năm nay.
Về cá ngừ, 9 tháng đầu năm 2018, giá trị xuất khẩu cá ngừ đạt 473,9 triệu USD, tăng 10,3% so với cùng kỳ năm trước. Xuất khẩu cá ngừ sang thị trường Mỹ giảm, nhưng giá trị xuất khẩu sang một số thị trường khác như EU (trong đó nổi bật là Tây Ban Nha và Hà Lan) tăng rất mạnh, xuất khẩu sang Israel, ASEAN và Nhật Bản cũng tăng trưởng dương khả quan. Nhờ đó, trong thời gian này, xuất khẩu cá ngừ vẫn giữ ở mức tăng trưởng tốt so với cùng kỳ năm ngoái.
VASEP cho biết, dù xuất khẩu thủy sản chung được dự báo tăng trong quý IV cuối năm với tổng giá trị xuất khẩu cũng dự báo tăng so với năm 2017. Tuy nhiên, xét riêng trong từng nhóm sản phẩm, hoạt động xuất khẩu của các doanh nghiệp thủy sản gặp rất nhiều khó khăn do gặp hàng rào thương mại và kỹ thuật ngày càng khắt khe hơn.
Ngọc Anh