WHO có tổng giám đốc người châu Phi đầu tiên trong lịch sử

Ông Tedros đã đánh bại ứng cử viên người Anh là ông David Nabarro sau 3 vòng bỏ phiếu diễn ra ngày 23/5. Người có số phiếu cao thứ 3 là ông Sania Nishtar, đến từ Pakistan. Quyết định cuối cùng được các nước thành viên WHO đưa ra tại Hội nghị Y tế Thế giới, tổ chức tại Geneva (Thụy Sĩ) ngày 23/5.

Ứng viên Tedros giành được nhiều lá phiếu ủng hộ, đặc biệt từ các nhà tài trợ quốc tế, sau những nỗ lực của ông trong chính phủ Ethiopia từ năm 2005 tới 2012. Tuy nhiên, vào giai đoạn cuối của chiến dịch tranh cử, ông bị cáo buộc đã che giấu việc bùng phát dịch tả khi còn đương nhiệm.

Trong khi đó, ông Nabarro được tín nhiệm bởi quá trình công tác lâu dài của ông tại Liên Hợp Quốc - nơi ông đã đóng vai trò quan trọng trong nhiều chiến dịch y tế quốc tế. Ông từng hứa hẹn sẽ cải tổ WHO sau khi tổ chức này bị chỉ trích mạnh mẽ vì đã không kịp thời ứng phó dịch Ebola ở Tây Phi.

Trên cương vị mới, ông Tedros sẽ không chỉ có nhiệm vụ tiến hành cải cách tổ chức mà còn phải nỗ lực tìm kiếm sự ổn định về mặt tài chính. Hiện, các nước thành viên WHO chỉ miễn cưỡng tài trợ cho tổ chức và phần lớn ngân quỹ của WHO gắn liền với những dự án cụ thể.

Ông Tedros Adhanom Ghebreyesus (trái) vừa được bầu làm Tổng Giám đốc WHO. (Ảnh: AFP/Getty Images)

Ông Jeremy Farrar, người đứng đầu quỹ Wellcome Trust, đã gửi lời chúc mừng ông Tedros nhân dịp ông được bầu làm lãnh đạo WHO. Ông mô tả tân Tổng Giám đốc Tedros là người đã "làm việc không biết mệt mỏi" để cải cách hệ thống y tế ở Ethiopia và trên khắp châu Phi.

"Ông ấy (Tedros) sẽ mang đến tầm nhìn sâu sắc và tài năng lãnh đạo cần thiết để khôi phục lòng tin vào WHO ở thời điểm quan trọng trong lịch sử của tổ chức" - ông Farrar nhấn mạnh.

Chiến dịch tìm kiếm người lãnh đạo WHO năm nay diễn ra rất căng thẳng và dai dẳng, với sự tham gia của 6 ứng viên vào tháng 9 năm ngoái. Người đầu tiên bị loại khỏi cuộc đua là cựu Bộ trưởng Y tế Hungary Miklós Szócska, tiếp theo là Tiến sĩ Flavia Bustreo tới từ Italia và Giáo sư Philippe Douste-Blazy của Pháp.

Các ứng cử viên phải tìm kiếm phiếu bầu từ gần 200 quốc gia thành viên WHO. Bên cạnh đó, họ còn phải tranh luận trên các phương tiện truyền thông đại chúng và đưa ra cam kết tranh cử thông qua những đoạn video trực tuyến.

Cuộc đua đặc biệt gay cấn sau vụ bê bối liên quan tới dịch Ebola ở Tây Phi. Kết quả điều tra cho thấy một số quan chức WHO tại khu vực châu Phi và trụ sở chính ở Geneva đã "che giấu" việc dịch bệnh xuất hiện ở 3 quốc gia bị ảnh hưởng, bao gồm: Sierra Leone, Liberia và Guinea.

Hồng Anh