Trung Quốc, Philippines nâng cấp quan hệ lên tầm hợp tác chiến lược toàn diện

Tuyên bố trên được đưa ra sau cuộc hội đàm giữa Chủ tịch Tập Cận Bình và Tổng thống nước chủ nhà  Rodrigo Duterte.

Tổng thống Duterte cho biết trong cuộc hội đàm, hai bên đã thảo luận về quan hệ thương mại và đầu tư đang ngày một phát triển giữa hai nước, cũng như việc Trung Quốc tham gia vào dự án quy hoạch cơ sở hạ tầng mang tên "Xây dựng, Xây dựng, Xây dựng" ("Build, Build, Build") trị giá lên tới 180 tỷ USD mà ông Duterte đang thúc đẩy. 

Về phần mình, Chủ tịch Tập Cận Bình cho biết ông và Tổng thống Duterte đã nhất trí sẽ nâng cấp quan hệ lên tầm hợp tác chiến lược toàn diện, cũng như sẽ tiếp tục giải quyết những vấn đề còn bất đồng.

Trước đó, hai nhà lãnh đạo đã chứng kiến lễ ký kết 29 thỏa thuận hợp tác trên nhiều lĩnh vực, trong đó có giáo dục, văn hóa và phát triển khu công nghiệp nhằm cùng thúc đẩy cơ sở hạ tầng cũng như các hợp tác xã nông nghiệp.

Tổng thống Philippines Rodrigo Duterte (phải) hội đàm với Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình đang ở thăm Manila ngày 20/11/2018. Ảnh: TTXVN.

Chủ tịch Tập Cận Bình đang có chuyến thăm cấp nhà nước hai ngày tới Philippines. Đây là chuyến thăm cấp nhà nước đầu tiên của một nhà lãnh đạo Trung Quốc tới Philippines trong vòng 13 năm qua.

Chuyến thăm của ông Tập Cận Bình được xem là một mốc quan trọng trong quan hệ song phương, vốn được khôi phục sau khi Tổng thống Rodrigo Duterte lên nắm quyền hồi năm 2016.

Philippines hy vọng chuyến thăm của ông Tập sẽ đưa đến việc ký kết thỏa thuận đầu tư vào những dự án cơ sở hạ tầng mà Trung Quốc từng cam kết khi Duterte tới thăm Bắc Kinh hai năm trước.

Chuyến thăm của ông Tập diễn ra trong bối cảnh Mỹ và Trung Quốc đang cạnh tranh vị trí thống trị ở Thái Bình Dương. Sau khi đắc cử năm 2016, Duterte đảo ngược chính sách của người tiền nhiệm, thúc đẩy tăng cường quan hệ với Trung Quốc. Duterte nhiều lần ca ngợi ông Tập, thậm chí tuyên bố phán quyết của tòa quốc tế về vụ kiện Biển Đông là không có cơ sở.

Trung Quốc khi đó cam kết khoản cho vay và đầu tư 24 tỷ USD cho Philippines nhưng đến nay, số tiền Manila nhận được rất nhỏ giọt, khiến các nhà phê bình cho rằng Duterta đã bị lừa. Trong khi đó, những người khác cũng cảnh báo chính quyền Duterte về "cái bẫy nợ" Trung Quốc.

Xích lại gần Trung Quốc, Duterte ngày càng xa rời quan hệ đồng minh lâu đời với Mỹ, đồng thời tuyên bố chấm dứt mối quan hệ "phục tùng" với Washington, gọi tổng thống Mỹ khi đó Barack Obama là "con của gái điếm". Tuy nhiên, quan hệ hai nước đã nống ấm hơn sau khi Donald Trump trở thành tổng thống Mỹ.

Giới quan sát nhận định, Philippines được xem là "phần thưởng quan trọng" cho Mỹ hoặc Trung Quốc trong cuộc đối đầu hiện nay ở khu vực.

Trước đó, quan hệ hai nước đã rơi xuống mức thấp nhất sau khi Philippines kiện Trung Quốc lên Tòa Trọng tài ở La Haye (Hà Lan) hồi năm 2013 liên quan đến yêu sách phi lí của Bắc Kinh về "đường 9 đoạn" tại Biển Đông. Ngày 7/12/2016, Tòa Trọng tài đã ra phán quyết khẳng định yêu sách của Trung Quốc về "các quyền lịch sử" đối với các vùng biển nằm trong "đường 9 đoạn" là trái với Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển (UNCLOS) năm 1982.

V.H (t/h)