Tăng tuổi nghỉ hưu để đảm bảo tính bền vững của quỹ BHXH
Theo Thứ trưởng Doãn Mậu Diệp, kinh nghiệm của các chuyên gia quốc tế, có 5 phương án khác nhau để có thể điều chỉnh, mở rộng diện bao phủ BHXH. Trong đó có những phương án như có thể tăng tuổi nghỉ hưu, có thể kết hợp tăng tuổi nghỉ hưu với điều chỉnh mức độ tích lũy, cải tiến các tham số khác... Bên cạnh đó các chuyên gia trong nước, giới chủ... cũng đưa ra nhiều phương án, giải pháp. Tuy nhiên, để đánh giá phương án nào phù hợp cho Việt Nam thì có lẽ chúng ta còn phải bàn nhiều để lựa chọn ra một phương án phù hợp nhất với điều kiện Việt Nam.
Tăng tuổi nghỉ hưu sẽ giúp cho quỹ BHXH ổn định và bền vững. (Ảnh minh họa)
Về ý kiến mở rộng diện bao phủ BHXH thông qua việc tang tuổi nghỉ hưu, ông Diệp khẳng định, việc đề nghị tăng tuổi nghỉ hưu là nhằm đảm bảo tính cân đối, ổn định, bền vững của quỹ BHXH. Mức đóng của chúng ta cao nhưng mức hưởng của chúng ta cũng rất cao. Các chuyên gia quốc tế cũng cho rằng chúng ta đang rất hào phóng cho mức hưởng, bởi với mức đóng hiện nay, một tháng là 22% tiền lương, 30 năm đóng thì bằng 66 tháng tiền lương, hưởng 75% thì đủ trả cho 88 tháng, cho dù anh có đầu tư, tăng trưởng gì đó thì cũng không quá 120 tháng, như vậy tính ra tương đương với 10 năm. Các chuyên gia cũng tính toán trung bình tuổi thọ của NLĐ sau khi nghỉ hưu là 21 năm, như vậy tiền lương hưu đóng vào chỉ đủ cho 10 năm, còn 11 năm nữa ai sẽ chịu?
Thứ trưởng Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội đặt câu hỏi và nói thêm, nếu ngân sách nhà nước còn khó khăn thì đương nhiên quỹ BHXH phải chi trả, và nếu lấy từ quỹ BHXH thì sẽ mất cân đối và không thể đảm bảo được. Cái quan trọng nhất là tính bền vững của quỹ, bên cạnh đó các chuyên gia cũng nói với tôi là cái quan trọng là tương lai của đất nước, khi mà người lao động ngày càng già, số người đóng cho người hưởng sẽ ngày càng mất cân đối, trong khi tỉ lệ già hóa dân số ở Việt Nam là nhanh nhất thế giới, nếu chúng ta không tính trước thì sẽ rất khó trong tương lai.
Liên quan đến vấn đề Việt Nam hiện nay đóng BHXH cao, Thứ trưởng Doãn Mậu Diệp cho biết, tại một số nước trên thế giới có mức đóng 25% tiền lương cho quỹ hưu trí và tử tuất, còn Việt Nam hiện nay là 22% cho phía người lao động và chủ sử dụng lao động. Như vậy, so với các nước là chúng ta thấp hơn họ. Thứ hai là mức hưởng chúng ta có thể hưởng tới 75%, nhưng các nước khác tối đa 45%. Chính vì vậy nói mức đóng cao là không hẳn cao so với các nước khác, và nếu nói mức hưởng thấp nhưng quả thực chúng ta cao hơn nhiều. Bây giờ nếu muốn giảm mức đóng, không giảm mức hưởng thì quả là khó cân đối. Tất nhiên, trong các đề án về cải cách chính sách tiền lương, BHXH, người có công... tất cả các phương án sẽ được tính toán lại để trình BCH Trung Ương.
Nam Yên