Cuối năm ăn Tết Nào pê chầu với người H’Mông
Ném pao là hoạt động không thể thiếu trong dịp Tết của người H'Mông
Tết Nào pê chầu có nghĩa "Ăn tết ngày 30" là tết chính, truyền thống của người dân tộc H’Mông (ngành H’Mông đen) trên địa bàn tỉnh Điện Biên nói chung và huyện Mường Ảng nói riêng. Tết thường kéo dài từ 3 đến 5 ngày và được tổ chức khi bà con đồng bào dân tộc H’Mông đã thu hoạch mùa màng xong, cũng là vừa hết tháng 12.
Đây là khoảng thời gian nghỉ ngơi, đoàn tụ gia đình, thôn, bản để cùng nhau trao đổi kinh nghiệm sau 1 năm lao động sản xuất. Qua đó, tô đậm tình đoàn kết trong cộng đồng; là dịp để các gia đình thể hiện lòng biết ơn của con cháu đối với tổ tiên, trời đất đã phù hộ cho mùa màng bội thu, người dân có sức khỏe, cuộc sống bình yên và cầu mong năm mới cuộc sống tốt đẹp hơn.
Chuẩn bị bánh dày đón tết
Ý nghĩa của Tết Nào pê chầu được thể hiện trong mâm cúng đêm 30, sáng mùng một và mâm cúng bánh dày trong ngày mùng 3 tết. Tết đến mọi người cùng vui, cùng uống rượu và chúc nhau những lời đầy ý nghĩa, đặc biệt trai gái có dịp để vui xuân, thổi sáo, ném Pa Pao để tìm kiếm bạn đời.
Lễ vật dâng cúng trong (Nào pê chầu) gồm lợn (được gia đình nuôi từ đầu năm đến tết mới thịt); gà (vật cúng chính trong các nghi thức cúng); bánh dày (được làm từ gạo nếp nương thơm dẻo, không được pha tạp); trứng gà (tượng trưng cho sự sống, sinh sôi nảy nở); hương (được đồng bào làm từ 1 loại cây rừng có tên Lộng Xeng); giấy dó (do người H’Mông tự làm từ cây giang bánh tẻ).
Nghi lễ cúng chiều 30 tết của người H'Mông
Theo phong tục của người H’Mông, ngày 30 tết các gia đình sẽ giã bánh dày. Khi bánh được làm xong, chủ nhà mang bánh khấn mời tổ tiên, mời các loại ma trong nhà như ma bếp, ma cột nhà, ma cửa... sau đó mọi người mới được ăn.
Buổi sáng 30 tết là nghi lễ cúng dâng mâm bánh dày, 3 giờ chiều cùng ngày chủ nhà bắt đầu làm nghi lễ quan trọng: nghi lễ quét dọn nhà cửa với quan niệm xua đi cái xấu, rủi ro của năm cũ, đồng thời cầu mong năm mới có nhiều may mắn tới nhà, thóc ngô đầy nhà, cả nhà khỏe mạnh và hạnh phúc.
Ngày tết, người H’Mông thường dán lại giấy tại bàn thờ sao cho mới hơn, gọn gàng hơn và cầu mong năm mới gia đình sẽ được các thần che chở phù hộ. Khi dán lại bàn thờ xong, chủ nhà sẽ thắp hương và tay cầm 1 con gà trống còn sống, rồi làm lễ khấn.
Vào buổi sáng mùng 1 tết, khi nghe tiếng gà gáy đầu tiên chủ nhà dậy đi lấy nước lộc và nấu bữa sáng. Việc đầu tiên chủ nhà mang 3 nén hương, một tập giấy dó đi đến chỗ lấy nước thắp hương và đốt tiền âm phủ rồi lấy nước về nấu bữa sáng, chuẩn bị đồ lễ cúng tổ tiên ngày đầu năm mới. Trong 3 ngày Tết, hương và nến phải luôn luôn cháy, không được tắt. Điều đó sẽ mang lại may mắn cho gia đình trong cả năm. Nghi thức cúng lễ cuối cùng vào chiều mùng 3 tết, đó là mời tổ tiên ăn bánh dày và tiễn tổ tiên ra về.
Tết Nào pê chầu là dịp để người H'Mông vui chơi sau 1 năm làm việc vất vả
Người H’Mông quan niệm rằng vào ngày tết mọi thứ phải mới, từ ngoại vật đến lòng người. Vì vậy, vào những ngày gần tết, ngoài việc chuẩn bị lương thực, thực phẩm, đồ cúng, người H’Mông còn chuẩn bị cho mình những bộ trang phục thật mới, họ kiêng không được nóng giận, cãi cọ nhau.
Ông Mùa A Sơn, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Điện Biên nhấn mạnh: Trước sự hội nhập và giao thoa các nền văn hóa, hiện nay ở một số nơi Tết Nào pê chầu đang đứng trước nguy cơ mai một. Cùng với đó, số người có khả năng thực hành đúng các nghi lễ truyền thống không còn nhiều. Điều này đòi hỏi các cấp chính quyền và toàn thể nhân dân phải chung tay góp sức để giữ gìn truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc H’Mông, duy trì tổ chức hằng năm theo đúng phong tục truyền thống, tạo điểm nhấn thu hút khách tham quan, góp phần phát huy giá trị của di sản văn hóa và bảo tồn lâu dài trong nhân dân. |
Nam Yên
Tin bài liên quan
Các tin bài khác

70 năm tập kết ra Bắc: nghĩa đồng bào đong đầy trên đất Bắc

Khôi phục và truyền dạy Nhạc lễ của người Việt ở thành phố Cần Thơ

Mo Mường-Di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp

Người Hải Dương gìn giữ giếng làng
Đọc nhiều

Xây dựng ý tưởng bảo tồn rừng ngập mặn và sinh kế bền vững giai đoạn tiếp theo tại Cà Mau

Lan tỏa Việt phục tại London (Vương quốc Anh)

Đại sứ Marc Knapper: Mỹ muốn đồng hành cùng Việt Nam trong hành trình phát triển

Quan hệ Việt Nam - Brazil: Gắn bó, thực chất từ nền tảng nhân dân
Bờ cõi biển đảo
Miền đất - Con người Cuộc sống vùng biên Nhịp sống biển đảo Lịch sử chủ quyền Giao lưu hữu nghị

Sôi động giao thương, du lịch biên giới qua cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị

Cán bộ, chiến sĩ Vùng 3 Hải quân giúp nhân dân chữa cháy rừng

Thúc đẩy hợp tác biên giới Việt Nam - Campuchia
Multimedia

Số doanh nghiệp thành lập mới và quay trở lại hoạt động tăng 26,5%

[Infographic] Kỹ năng tránh bẫy lừa đảo du lịch mùa cao điểm

[Infographics] Cảnh báo giả mạo, lợi dụng danh nghĩa Mặt trận Tổ quốc để huy động ủng hộ

Công nghiệp phục hồi mạnh, xuất nhập khẩu tăng trưởng ấn tượng

[Infographic] Việt Nam hoàn thành vai trò Đồng Chủ tịch Chương trình Đông Nam Á (SEARP) giai đoạn 2022 - 2025

[Infographic] Sửa Pháp lệnh Dân số: Vợ chồng tự quyết định số con và thời gian sinh con

[Infographics] Quan hệ Đối tác toàn diện giữa Việt Nam và Hungary
[Video] Tổng giám đốc UNESCO Audrey Azoulay chúc mừng Đại lễ Phật đản Vesak 2025
![[Video] Người truyền cảm hứng về tình yêu nước](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2025/042025/29/09/nguoi-truyen-cam-hung-ve-tinh-yeu-nuoc-20250429094951.jpg?rt=20250429094956?250429105554)
[Video] Người truyền cảm hứng về tình yêu nước

Sinh viên Lào đi chùa tắm Phật mừng Tết cổ truyền Bunpimay
![[Video] 60 phút - Hành trình thay đổi cuộc đời](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2025/032025/25/11/croped/video-60-phut-hanh-trinh-thay-doi-cuoc-doi-20250325112448.png?250325023758)
[Video] 60 phút - Hành trình thay đổi cuộc đời

MV "Bắc Bling": Cụ già, em nhỏ ngân nga, du khách gần xa tỏ bày hứng thú
![[Video] Dự án CAF: Ươm mầm những công dân toàn cầu tương lai](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/anhvm/022025/11/15/FSave.com_Facebook_Media_004_662439456116001v_21.jpg?250228123313)
[Video] Dự án CAF: Ươm mầm những công dân toàn cầu tương lai
![[Video] Du khách quốc tế trải nghiệm lễ Phật đầu năm tại chùa Tam Bảo (Đà Nẵng)](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2025/022025/07/14/video-du-khach-quoc-te-trai-nghiem-le-phat-dau-nam-tai-chua-tam-bao-da-nang-20250207142038.jpg?rt=20250207142058?250228123446)
[Video] Du khách quốc tế trải nghiệm lễ Phật đầu năm tại chùa Tam Bảo (Đà Nẵng)

Tết của bác sĩ trực cấp cứu - hồi sức tích cực

Đại sứ nhóm G4 hát "Năm qua đã làm gì"
![[Video] Bản hòa ca tình hữu nghị chào năm mới 2025](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2025/012025/21/14/video-ban-hoa-ca-tinh-huu-nghi-chao-nam-moi-2025-20250121142351.jpg?rt=20250121142354?250121023412)
[Video] Bản hòa ca tình hữu nghị chào năm mới 2025
![[Video] 30 năm quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ: từ chiến tranh đến đối tác chiến lược toàn diện](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2025/012025/15/20/croped/video-30-nam-quan-he-viet-nam-hoa-ky-tu-chien-tranh-den-doi-tac-chien-luoc-toan-dien-20250115205111.jpg?250116064808)
[Video] 30 năm quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ: từ chiến tranh đến đối tác chiến lược toàn diện
![[Video] Samaritan’s Purse và Plan International Việt Nam hỗ trợ người dân Việt Nam phục hồi sau bão](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/122024/17/13/video-samaritans-purse-va-plan-international-viet-nam-ho-tro-nguoi-dan-viet-nam-phuc-hoi-sau-bao-20241217132215.jpg?rt=20241217132220?241217012643)
[Video] Samaritan’s Purse và Plan International Việt Nam hỗ trợ người dân Việt Nam phục hồi sau bão
![[Video] Tái thiết thôn Làng Nủ: Quân đội - Nhân dân đồng hành xây dựng tương lai mới](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/122024/16/00/video-tai-thiet-thon-lang-nu-quan-doi-nhan-dan-dong-hanh-xay-dung-tuong-lai-moi-20241216002424.jpg?rt=20241216002428?241216073321)
[Video] Tái thiết thôn Làng Nủ: Quân đội - Nhân dân đồng hành xây dựng tương lai mới
![[Video] Tổ chức Cứu trợ Trẻ em và hành trình 10 năm thay đổi cuộc sống trẻ em vùng cao](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/122024/17/10/video-to-chuc-cuu-tro-tre-em-va-hanh-trinh-10-nam-thay-doi-cuoc-song-tre-em-vung-cao-20241217105602.jpg?rt=20241217105608?241217105833)
[Video] Tổ chức Cứu trợ Trẻ em và hành trình 10 năm thay đổi cuộc sống trẻ em vùng cao
![[Video] Kinh nghiệm tham quan Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam mới](https://thoidai.com.vn/stores/news_dataimages/2024/112024/13/22/video-kinh-nghiem-tham-quan-bao-tang-lich-su-quan-su-viet-nam-moi-20241113223209.jpg?rt=20241113223215?241114120724)
[Video] Kinh nghiệm tham quan Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam mới

Halloween: ứng xử thế nào cho đúng?

Hợp tác triển khai các chuyến bay thẳng giữa Hokkaido và Việt Nam

Trí tuệ nhân tạo Việt vào top 12 thế giới về nhận dạng văn bản

Hỗ trợ khẩn cấp 450 hộ gia đình bị ảnh hưởng do đợt mưa lũ bất thường trong tháng 6/2025

Thời tiết hôm nay (08/7): Hà Nội mưa dông vào chiều tối và đêm

Thời tiết hôm nay (05/7): Bão số 2 giật cấp 10, gây biển động mạnh ở phía Đông Bắc Biển Đông
