Trang chủ Gia đình Việt Hồn nước
10:17 | 18/12/2015 GMT+7

Cuối năm ăn Tết Nào pê chầu với người H’Mông

aa
Tết Nào pê chầu (Tết cổ truyền) của người H’Mông ở huyện Mường Ảng, tỉnh Điện Biên diễn ra vào cuối tháng 12 dương lịch. Đây cũng là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận mới đây.

Ném pao là hoạt động không thể thiếu trong dịp Tết của người H'Mông

Tết Nào pê chầu có nghĩa "Ăn tết ngày 30" là tết chính, truyền thống của người dân tộc H’Mông (ngành H’Mông đen) trên địa bàn tỉnh Điện Biên nói chung và huyện Mường Ảng nói riêng. Tết thường kéo dài từ 3 đến 5 ngày và được tổ chức khi bà con đồng bào dân tộc H’Mông đã thu hoạch mùa màng xong, cũng là vừa hết tháng 12.

Đây là khoảng thời gian nghỉ ngơi, đoàn tụ gia đình, thôn, bản để cùng nhau trao đổi kinh nghiệm sau 1 năm lao động sản xuất. Qua đó, tô đậm tình đoàn kết trong cộng đồng; là dịp để các gia đình thể hiện lòng biết ơn của con cháu đối với tổ tiên, trời đất đã phù hộ cho mùa màng bội thu, người dân có sức khỏe, cuộc sống bình yên và cầu mong năm mới cuộc sống tốt đẹp hơn.

Chuẩn bị bánh dày đón tết

Ý nghĩa của Tết Nào pê chầu được thể hiện trong mâm cúng đêm 30, sáng mùng một và mâm cúng bánh dày trong ngày mùng 3 tết. Tết đến mọi người cùng vui, cùng uống rượu và chúc nhau những lời đầy ý nghĩa, đặc biệt trai gái có dịp để vui xuân, thổi sáo, ném Pa Pao để tìm kiếm bạn đời.

Lễ vật dâng cúng trong (Nào pê chầu) gồm lợn (được gia đình nuôi từ đầu năm đến tết mới thịt); gà (vật cúng chính trong các nghi thức cúng); bánh dày (được làm từ gạo nếp nương thơm dẻo, không được pha tạp); trứng gà (tượng trưng cho sự sống, sinh sôi nảy nở); hương (được đồng bào làm từ 1 loại cây rừng có tên Lộng Xeng); giấy dó (do người H’Mông tự làm từ cây giang bánh tẻ).

Nghi lễ cúng chiều 30 tết của người H'Mông

Theo phong tục của người H’Mông, ngày 30 tết các gia đình sẽ giã bánh dày. Khi bánh được làm xong, chủ nhà mang bánh khấn mời tổ tiên, mời các loại ma trong nhà như ma bếp, ma cột nhà, ma cửa... sau đó mọi người mới được ăn.

Buổi sáng 30 tết là nghi lễ cúng dâng mâm bánh dày, 3 giờ chiều cùng ngày chủ nhà bắt đầu làm nghi lễ quan trọng: nghi lễ quét dọn nhà cửa với quan niệm xua đi cái xấu, rủi ro của năm cũ, đồng thời cầu mong năm mới có nhiều may mắn tới nhà, thóc ngô đầy nhà, cả nhà khỏe mạnh và hạnh phúc.

Ngày tết, người H’Mông thường dán lại giấy tại bàn thờ sao cho mới hơn, gọn gàng hơn và cầu mong năm mới gia đình sẽ được các thần che chở phù hộ. Khi dán lại bàn thờ xong, chủ nhà sẽ thắp hương và tay cầm 1 con gà trống còn sống, rồi làm lễ khấn.

Vào buổi sáng mùng 1 tết, khi nghe tiếng gà gáy đầu tiên chủ nhà dậy đi lấy nước lộc và nấu bữa sáng. Việc đầu tiên chủ nhà mang 3 nén hương, một tập giấy dó đi đến chỗ lấy nước thắp hương và đốt tiền âm phủ rồi lấy nước về nấu bữa sáng, chuẩn bị đồ lễ cúng tổ tiên ngày đầu năm mới. Trong 3 ngày Tết, hương và nến phải luôn luôn cháy, không được tắt. Điều đó sẽ mang lại may mắn cho gia đình trong cả năm. Nghi thức cúng lễ cuối cùng vào chiều mùng 3 tết, đó là mời tổ tiên ăn bánh dày và tiễn tổ tiên ra về.

Tết Nào pê chầu là dịp để người H'Mông vui chơi sau 1 năm làm việc vất vả

Người H’Mông quan niệm rằng vào ngày tết mọi thứ phải mới, từ ngoại vật đến lòng người. Vì vậy, vào những ngày gần tết, ngoài việc chuẩn bị lương thực, thực phẩm, đồ cúng, người H’Mông còn chuẩn bị cho mình những bộ trang phục thật mới, họ kiêng không được nóng giận, cãi cọ nhau.

Ông Mùa A Sơn, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban Nhân dân tỉnh Điện Biên nhấn mạnh: Trước sự hội nhập và giao thoa các nền văn hóa, hiện nay ở một số nơi Tết Nào pê chầu đang đứng trước nguy cơ mai một. Cùng với đó, số người có khả năng thực hành đúng các nghi lễ truyền thống không còn nhiều. Điều này đòi hỏi các cấp chính quyền và toàn thể nhân dân phải chung tay góp sức để giữ gìn truyền thống văn hóa tốt đẹp của dân tộc H’Mông, duy trì tổ chức hằng năm theo đúng phong tục truyền thống, tạo điểm nhấn thu hút khách tham quan, góp phần phát huy giá trị của di sản văn hóa và bảo tồn lâu dài trong nhân dân.

Nam Yên

Nguồn:

Tin bài liên quan

Các tin bài khác

70 năm tập kết ra Bắc: nghĩa đồng bào đong đầy trên đất Bắc

70 năm tập kết ra Bắc: nghĩa đồng bào đong đầy trên đất Bắc

Sau Hiệp định Geneva 1954, đất nước tạm chia thành hai miền Nam - Bắc. Để chuẩn bị lực lượng cho cách mạng miền Nam, hàng vạn cán bộ, bộ đội, học sinh và đồng bào miền Nam đã được Đảng và Bác Hồ đưa ra Bắc. Trong những ngày đầu gian khó, miền Bắc mở rộng vòng tay đón tiếp, san sẻ từng miếng cơm, manh áo, ghi dấu một chặng đường lịch sử đầy nghĩa tình Bắc - Nam.
Khôi phục và truyền dạy Nhạc lễ của người Việt ở thành phố Cần Thơ

Khôi phục và truyền dạy Nhạc lễ của người Việt ở thành phố Cần Thơ

Ngày 1/10, Bảo tàng thành phố Cần Thơ tổ chức khai giảng lớp “Khôi phục và truyền dạy nhạc lễ của người Việt ở thành phố Cần Thơ năm 2024”.
Mo Mường-Di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp

Mo Mường-Di sản văn hóa phi vật thể cần bảo vệ khẩn cấp

Công tác quản lý di tích trên địa bàn gặp nhiều khó khăn, việc trùng tu, tu bổ, tôn tạo một số di tích chưa thực hiện đúng quy định về đầu tư và quản lý nhà nước đối với lĩnh vực của ngành.
Người Hải Dương gìn giữ giếng làng

Người Hải Dương gìn giữ giếng làng

Đi khắp các địa phương ở Hải Dương, tôi chợt nhận ra nhiều giếng làng - mạch nguồn sự sống của các vùng quê nghèo thuở xưa đang được các thế hệ hôm nay cải tạo, trân trọng gìn giữ.

Đọc nhiều

Xây dựng ý tưởng bảo tồn rừng ngập mặn và sinh kế bền vững giai đoạn tiếp theo tại Cà Mau

Xây dựng ý tưởng bảo tồn rừng ngập mặn và sinh kế bền vững giai đoạn tiếp theo tại Cà Mau

Liên hiệp các tổ chức hữu nghị tỉnh Cà Mau vừa phối hợp cùng Tổ chức WWF - Việt Nam tổ chức hội thảo tham vấn ý kiến các bên liên quan trong việc xây dựng ý tưởng cho dự án bảo tồn rừng ngập mặn và sinh kế bền vững giai đoạn tiếp theo tại tỉnh Cà Mau.
Lan tỏa Việt phục tại London (Vương quốc Anh)

Lan tỏa Việt phục tại London (Vương quốc Anh)

Sự kiện “Việt phục bộ hành London” vừa diễn ra giữa lòng thủ đô nước Anh, thu hút sự chú ý của đông đảo người dân và du khách. Những bộ trang phục truyền thống từ áo viên lĩnh, giao lĩnh, áo tấc, nhật bình, ngũ thân, áo dài, áo yếm… đến các thiết kế cách tân hiện đại cùng nhau sải bước trên đường phố London.
Đại sứ Marc Knapper: Mỹ muốn đồng hành cùng Việt Nam trong hành trình phát triển

Đại sứ Marc Knapper: Mỹ muốn đồng hành cùng Việt Nam trong hành trình phát triển

Đại sứ khẳng định Mỹ mong muốn đồng hành cùng Việt Nam trong hành trình trở thành một nền kinh tế dựa trên công nghệ cao, năng lượng sạch như lãnh đạo cấp cao đã đề ra.
Quan hệ Việt Nam - Brazil: Gắn bó, thực chất từ nền tảng nhân dân

Quan hệ Việt Nam - Brazil: Gắn bó, thực chất từ nền tảng nhân dân

Đại hội Hội hữu nghị và hợp tác Việt Nam - Brazil được tổ chức ngay sau chuyến thăm chính thức Brazil và dự Hội nghị cấp cao các nước mới nổi (BRICS) của Thủ tướng Phạm Minh Chính từ ngày 04-08/7. Đây là sự kiện quan trọng, nối tiếp các dấu mốc trong quan hệ hai nước: Việt Nam - Brazil ký thỏa thuận nâng cấp lên Đối tác chiến lược (11/2024); Brazil công nhận Việt Nam là nền kinh tế thị trường và chuyến thăm Việt Nam lần thứ hai của Tổng thống Lula da Silva (tháng 3/2025).
Sôi động giao thương, du lịch biên giới qua cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị

Sôi động giao thương, du lịch biên giới qua cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị

6 tháng đầu năm nay, lượng khách xuất, nhập cảnh qua cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị (tỉnh Lạng Sơn) tăng 16% so với cùng kỳ năm trước. Điều này phản ánh rõ nét nhu cầu giao thương, du lịch biên giới qua cửa khẩu quốc tế Hữu Nghị đã tăng cao.
Cán bộ, chiến sĩ Vùng 3 Hải quân giúp nhân dân chữa cháy rừng

Cán bộ, chiến sĩ Vùng 3 Hải quân giúp nhân dân chữa cháy rừng

Vào lúc 17 giờ 00 phút ngày 8/7, cán bộ, chiến sĩ Trạm 535 thuộc Trung đoàn 351, Vùng 3 Hải quân đã phối hợp với các lực lượng vũ trang và nhân dân trên địa bàn xã Phú Trạch, tỉnh Quảng Trị đã khống chế hoàn toàn đám cháy rừng, bảo đảm an toàn tuyệt đối.
Thúc đẩy hợp tác biên giới Việt Nam - Campuchia

Thúc đẩy hợp tác biên giới Việt Nam - Campuchia

Trong chuyến thăm và làm việc tại tỉnh Prey Veng (Campuchia), Đại sứ Việt Nam tại Campuchia Nguyễn Minh Vũ nhấn mạnh tầm quan trọng của việc khánh thành cặp cửa khẩu quốc tế Tân Nam (Tây Ninh, Việt Nam) - Meun Chey (Prey Veng, Campuchia) trong thúc đẩy hợp tác kinh tế, thương mại, giao lưu nhân dân giữa các tỉnh giáp biên hai nước.
so doanh nghiep thanh lap moi va quay tro lai hoat dong tang 265
infographic ky nang tranh bay lua dao du lich mua cao diem
infographics canh bao gia mao loi dung danh nghia mat tran to quoc de huy dong ung ho
cong nghiep phuc hoi manh xuat nhap khau tang truong an tuong
infographic viet nam hoan thanh vai tro dong chu tich chuong trinh dong nam a searp giai doan 2022 2025
infographic sua phap lenh dan so vo chong tu quyet dinh so con va thoi gian sinh con
infographics quan he doi tac toan dien giua viet nam va hungary
Xin chờ trong giây lát...
[Video] Người truyền cảm hứng về tình yêu nước
Sinh viên Lào đi chùa tắm Phật mừng Tết cổ truyền Bunpimay
[Video] 60 phút - Hành trình thay đổi cuộc đời
MV "Bắc Bling": Cụ già, em nhỏ ngân nga, du khách gần xa tỏ bày hứng thú
[Video] Dự án CAF: Ươm mầm những công dân toàn cầu tương lai
[Video] Du khách quốc tế trải nghiệm lễ Phật đầu năm tại chùa Tam Bảo (Đà Nẵng)
Tết của bác sĩ trực cấp cứu - hồi sức tích cực
Đại sứ nhóm G4 hát "Năm qua đã làm gì"
[Video] Bản hòa ca tình hữu nghị chào năm mới 2025
[Video] 30 năm quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ: từ chiến tranh đến đối tác chiến lược toàn diện
[Video] Samaritan’s Purse và Plan International Việt Nam hỗ trợ người dân Việt Nam phục hồi sau bão
[Video] Tái thiết thôn Làng Nủ: Quân đội - Nhân dân đồng hành xây dựng tương lai mới
[Video] Tổ chức Cứu trợ Trẻ em và hành trình 10 năm thay đổi cuộc sống trẻ em vùng cao
[Video] Kinh nghiệm tham quan Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam mới
Halloween: ứng xử thế nào cho đúng?
Hợp tác triển khai các chuyến bay thẳng giữa Hokkaido và Việt Nam

Hợp tác triển khai các chuyến bay thẳng giữa Hokkaido và Việt Nam

Chiều 9/7, tại trụ sở Bộ Ngoại giao, ông Nakata Takahiro, Lãnh sự danh dự Việt Nam tại Hokkaido cho biết: tỉnh Hokkaido, công ty Hokkaido Airlines và Tổng công ty Vietnam Airlines đã ký Bản ghi nhớ hợp tác về triển khai các chuyến bay thẳng giữa Hokkaido và Việt Nam.
Trí tuệ nhân tạo Việt vào top 12 thế giới về nhận dạng văn bản

Trí tuệ nhân tạo Việt vào top 12 thế giới về nhận dạng văn bản

Mô hình CATI-VLM của Việt Nam xếp hạng Top 12 thế giới và số 1 Việt Nam tại cuộc thi RRC tháng 6/2025, nâng cao chuyển đổi số bằng AI.
Hỗ trợ khẩn cấp 450 hộ gia đình bị ảnh hưởng do đợt mưa lũ bất thường trong tháng 6/2025

Hỗ trợ khẩn cấp 450 hộ gia đình bị ảnh hưởng do đợt mưa lũ bất thường trong tháng 6/2025

Sáng nay 9/7, Liên hiệp các tổ chức hữu nghị tỉnh Quảng Trị phối hợp với tổ chức Samaritan’s Purse (Hoa Kỳ), UBND xã Mỹ Thủy tổ chức trao quà hỗ trợ các gia đình bị thiệt hại nặng do đợt mưa lũ bất thường xảy ra trung tuần tháng 6/2025.
Thời tiết hôm nay (08/7): Hà Nội mưa dông vào chiều tối và đêm

Thời tiết hôm nay (08/7): Hà Nội mưa dông vào chiều tối và đêm

Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia đưa ra thông tin dự báo thời tiết tại Hà Nội và các khu vực khác trên cả nước ngày và đêm 08/7.
Thời tiết hôm nay (05/7): Bão số 2 giật cấp 10, gây biển động mạnh ở phía Đông Bắc Biển Đông

Thời tiết hôm nay (05/7): Bão số 2 giật cấp 10, gây biển động mạnh ở phía Đông Bắc Biển Đông

Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, đêm qua (04/7), áp thấp nhiệt đới trên vùng biển phía Đông Bắc khu vực Bắc Biển Đông đã mạnh lên thành bão, cơn bão số 02 năm 2025.
Thời tiết hôm nay (02/7): Mưa lớn ở Bắc Bộ và Thanh Hóa

Thời tiết hôm nay (02/7): Mưa lớn ở Bắc Bộ và Thanh Hóa

Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, đêm qua và sáng sớm nay (02/7), khu vực Bắc Bộ và Thanh Hóa có mưa rào và dông rải rác, cục bộ có nơi mưa to đến rất to. Trong ngày 02/7, Bắc Bộ và Thanh Hóa tiếp tục có mưa vừa, mưa to và dông, cục bộ có nơi mưa rất to. Lượng mưa phổ biến: 20–50mm, cục bộ có nơi trên 100mm.
Phiên bản di động