Trang chủ Kinh tế
18:39 | 20/08/2024 GMT+7

Cơ chế bù chéo giá điện kéo dài, chưa tính đúng, tính đủ... cản trở thu hút đầu tư vào ngành điện

aa
Theo các chuyên gia, giá điện cần được điều chỉnh theo giá thị trường, tính đúng, tính đủ để đảm bảo việc thu hút đầu tư ngành điện, tránh nguy cơ thiếu điện trong tương lai.
Tăng giá điện bắt đầu thể hiện ở CPI, tác động từ tăng lương dự kiến sẽ không lớn
Giá điện được điều chỉnh 3 tháng một lần từ tháng 5/2024

Tại tọa đàm "Đột phá nào để thu hút đầu tư vào ngành điện" do Cổng Thông tin điện tử Chính phủ tổ chức sáng 20/8, các chuyên gia đã nêu hàng loạt bất cập của cơ chế tính giá điện và các giải pháp để tháo gỡ những bất cấp nhằm thu hút đầu tư vào ngành điện.

4 bất cập lớn về giá điện

Là chuyên gia về giá, ông Nguyễn Tiến Thỏa, nguyên Cục trưởng Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính) cho rằng, giá điện tại nước ta đang có 4 bất cập rất lớn.

Bất cập thứ nhất có tính chất bao trùm là giá điện chưa thực hiện theo cơ chế thị trường. Cụ thể, trong khi, toàn bộ chi phí đầu vào để sản xuất điện như than, khí, dầu, tỷ giá… đã theo thị trường nhưng giá đầu ra lại không phản ánh được những biến động của các chi phí đó; có lúc thì điều chỉnh quá lâu, có lúc điều chỉnh lại không tính đúng, tính đủ, không bảo đảm bù đắp toàn bộ chi phí đã bỏ ra để sản xuất kinh doanh điện.

Do đó, sản xuất kinh doanh điện gặp rất nhiều khó khăn. Số liệu mới nhất 2 năm 2022 – 2023, ngành điện lỗ khoảng 47.500 tỷ đồng.

"Đây là khó khăn lớn cho việc cải thiện dòng tiền của ngành điện để đầu tư, phát triển nguồn và lưới", ông Thỏa đánh giá.

Cơ chế bù chéo giá điện kéo dài, chưa tính đúng, tính đủ... cản trở thu hút đầu tư vào ngành điện
Chuyên gia về giá Nguyễn Tiến Thỏa, nguyên Cục trưởng Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính) - Ảnh: VGP

Thứ hai, giá điện hiện nay được kỳ vọng và giao cho gánh vác nhiệm vụ đa mục tiêu. "Chúng ta muốn phải tính đúng, tính đủ, bảo đảm bù đắp chi phí nhưng phải khuyến khích thu hút đầu tư, phải đảm bảo an sinh xã hội, phải bảo đảm an ninh năng lượng, kiểm soát lạm phát. Rất nhiều mục tiêu. Trong đó, có những mục tiêu ngược chiều nhau", ông Thỏa nói và đề xuất phải có tính toán hợp lý vai trò của giá điện, cái nào là mũi nhọn.

Thứ ba là bất cập trong cơ chế bù chéo giá điện hiện nay, để kéo quá dài và lộ trình xử lý không rõ ràng. Bù chéo giữa nhóm những người tiêu dùng điện sinh hoạt với nhau - bậc cao bù cho bậc thấp, bù chéo giữa giá điện sinh hoạt trong sản xuất ở mức độ nhất định. Và một điểm nữa là bù chéo về giá điện giữa các vùng miền với nhau. Điện ở các xã, huyện hải đảo thường 7.000-9.000 đồng/kWh, giá bán vẫn là 1.000-2.000 đồng/kWh, tức là lấy vùng thấp bù cho vùng cao...

"Nghị quyết số 55 của Bộ Chính trị đã yêu cầu phải chấm dứt bù chéo trong giá điện và việc này chúng tôi cũng đang đề nghị đưa vào Luật Điện lực mới, phải luật hóa yêu cầu này", ông Thỏa cho hay.

Bất cập thứ tư theo vị chuyên gia này là giá điện chưa tách bạch giữa giá với chính sách an sinh xã hội. Chẳng hạn, biểu giá điện vẫn còn thể hiện những chính sách an sinh xã hội đối với những người thu nhập thấp thì giá bán 92-95% so với giá bán lẻ bình quân, hay giá bù cho các vùng miền...

"Cũng trong chính sách giá điện vừa qua, nếu chúng ta giảm giá điện là chúng ta giảm giá để ngành điện phải tự gánh vác. Ví dụ như dịch COVID-19 chẳng hạn, chúng ta quyết định giảm giá điện nhưng chúng ta không quy định chính sách để điều tiết thị trường hợp lý. Cho nên, chính sách giá điện vẫn còn lẫn lộn, không bảo đảm đúng nguyên lý về giá cả để bảo đảm mục tiêu khuyến khích ngành điện phát triển, khuyến khích các thành phần kinh tế tham gia đầu tư góp phần bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia", ông Thỏa nói.

Không thể kỳ vọng có điện sạch giá rẻ

Cùng nêu quan điểm về vấn đề này, PGS.TS. Bùi Xuân Hồi, Chuyên gia Kinh tế năng lượng cho rằng, vấn đề lớn nhất nằm ở khâu điều hành giá cả. Đầu tiên cần tính đúng, tính đủ trong chi phí mà hộ tiêu thụ gây ra cho hệ thống điện.

Tiếp đến là việc xây dựng cơ cấu biểu giá. Thông thường cơ cấu biểu giá đều mang 2 thành phần: Một là tính toán chi phí công suất hay giá công suất (giá thuê bao); hai là chi phí điện năng, thuê bao xong rồi, dùng bao nhiêu trả bấy nhiêu. Đây thông thường là cách tiếp cận của các nước trên thế giới.

Nhìn lại hệ thống giá của Việt Nam, ông Hồi cho biết, hiện nay cách tính của nước ta theo giá bán lẻ điện bình quân, điều này có hạn chế, nhưng không phải là cốt lõi của những khó khăn của ngành điện hiện nay.

Theo chuyên gia này, mấu chốt nhất vẫn là câu chuyện điều hành giá. Nếu cố gắng dần dần tách bạch những hoạt động công ích và hoạt động thị trường, thì sẽ có cơ chế điều tiết giá phù hợp.

"Cơ cấu biểu giá của nước ta được xây dựng từ năm 2014, với mục tiêu phát triển sản xuất nên để giá điện sản xuất thấp, và khi muốn cân bằng tài chính cho EVN thì buộc phải đẩy giá điện kinh doanh lên. Trong quá trình đó, bắt buộc phải điều tiết dần, ưu tiên cho sản xuất dần giảm đi và trả đúng vai trò của hộ sản xuất nhưng chúng ta để lệch quá và không điều chỉnh, dẫn đến việc bây giờ nếu ngay lập tức xóa bù chéo thì chắc chắn không làm được vì sẽ gây sốc cho nền kinh tế", ông Hồi phân tích.

Dù vậy, vị chuyên gia này nhấn mạnh vẫn phải hành động để từng bước điều tiết giá điện theo cơ chế thị trường. Đây là điều rất cần thiết.

Cơ chế bù chéo giá điện kéo dài, chưa tính đúng, tính đủ... cản trở thu hút đầu tư vào ngành điện

PGS.TS. Bùi Xuân Hồi, Chuyên gia Kinh tế năng lượng - Ảnh: VGP

Cũng theo PGS.TS. Bùi Xuân Hồi, trong bối cảnh hiện nay, cơ cấu nguồn điện dù có nỗ lực đến mấy cũng không thể bỏ qua nguồn năng lượng cơ sở bao gồm điện than, điện khí.

Trong xu hướng giá nhiên liệu đầu vào tăng như hiện nay, ông Hồi cho rằng giá thành cung cấp điện chắc chắn sẽ tăng. Vấn đề địa chính trị như thế này không thể kỳ vọng giá đầu vào ngay lập tức xuống được, thậm chí nó sẽ ở mức dao động mới cao hơn. Phải chấp nhận điều đó.

"Chúng ta kỳ vọng Net Zero vào năm 2050, nhưng các nước khác cũng mong muốn điện sạch và tôi khẳng định, không có điện sạch giá rẻ. Điện mặt trời phát được 4 tiếng một ngày là tối đa, điện gió thì phập phù nên không thể nào nói những nguồn điện ấy sẽ có giá rẻ. Tóm lại, một là do biến động của tình hình địa chính trị thế giới, hai là xu hướng dịch chuyển năng lượng nên chắc chắn giá thành cung ứng điện nói chung sẽ cao lên", ông Hồi nhấn mạnh.

Ở góc độ doanh nghiệp, ông Nguyễn Đình Tuấn, Giám đốc Công ty Nhiệt điện Sơn Động cho hay nguồn thủy điện hiện tại cơ bản khai thác được hết tiềm năng. Nhiệt điện than theo lộ trình của Chính phủ sẽ tiết giảm đến năm 2030, và sẽ dừng ở năm 2050 theo chương trình Net Zero. Trong khi đó, giá cho điện năng lượng tái tạo rất lớn, bởi suất đầu tư cao, điều này sẽ ảnh hưởng đến giá bình quân của thị trường, và sẽ ảnh hưởng đến giá của EVN cũng như Chính phủ.

Ông Tuấn cho biết thêm, trong lộ trình chuyển đổi điện than sang các nguồn năng lượng mới, cần có cơ chế giá nhiên liệu đầu vào liên thông, linh hoạt, tạo ra lợi nhuận để thu hút đầu tư.

Tăng giá điện bắt đầu thể hiện ở CPI, tác động từ tăng lương dự kiến sẽ không lớn Tăng giá điện bắt đầu thể hiện ở CPI, tác động từ tăng lương dự kiến sẽ không lớn
Giá điện được điều chỉnh 3 tháng một lần từ tháng 5/2024 Giá điện được điều chỉnh 3 tháng một lần từ tháng 5/2024
Hà Thu
Nguồn:

Tin bài liên quan

Giá điện được đề xuất giảm từ 6 xuống 5 bậc, người dân hưởng lợi gì?

Giá điện được đề xuất giảm từ 6 xuống 5 bậc, người dân hưởng lợi gì?

Theo Bộ trưởng Bộ Công thương Nguyễn Hồng Diên, trong dự thảo trình Chính phủ, giá điện bán lẻ (điện sinh hoạt) được tính toán giảm từ 6 xuống 5 bậc. Trong đó, bậc 1 nâng từ 0 - 50 kwh lên 0 – 100 kWh.
Ông Nguyễn Anh Tuấn: Cải cách ngành điện không chỉ vì lợi ích của EVN

Ông Nguyễn Anh Tuấn: Cải cách ngành điện không chỉ vì lợi ích của EVN

Có lẽ vì là cán bộ từ dưới đi lên (như chính lời tâm sự) nên ông Nguyễn Anh Tuấn, Tổng Giám đốc Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN), có tư duy về phát triển vừa rất thực tế nhưng cũng rất bài bản, chiến lược, đặc biệt là về tư duy làm luật. Thời Đại đã có cuộc trao đổi với ông Tuấn về những định hướng lớn trong Luật Điện lực sửa đổi, về việc cải cách ngành điện cũng như về nội dung thời sự đang ám ảnh hiện nay là nỗi lo thiếu điện.
9/11 nhóm hàng hóa tăng giá kéo CPI tháng 1/2024 tăng 0,31% so với tháng trước

9/11 nhóm hàng hóa tăng giá kéo CPI tháng 1/2024 tăng 0,31% so với tháng trước

Chỉ số giá tiêu dùng (CPI) tháng 1/2024 tăng 0,31% so với tháng trước, tăng 3,37% so với cùng kỳ năm 2023 chủ yếu do giá dịch vụ y tế, giá bán lẻ điện bình quân và giá gạo tăng.

Các tin bài khác

Ông Trump thắng cử, VND đối mặt với áp lực giảm giá lớn hơn

Ông Trump thắng cử, VND đối mặt với áp lực giảm giá lớn hơn

Đây là nhận định của các chuyên gia phân tích tại công ty chứng khoán ACB trong báo cáo vĩ mô mới công bố.
Vốn FDI 10 tháng vượt 27 tỷ USD, Việt Nam đang ở vị thế thuận lợi để đón làn sóng đầu tư mới?

Vốn FDI 10 tháng vượt 27 tỷ USD, Việt Nam đang ở vị thế thuận lợi để đón làn sóng đầu tư mới?

Theo chuyên gia của HSBC, Việt Nam đang ở vị thế thuận lợi để hưởng lợi từ sự chuyển hướng thương mại toàn cầu và những thay đổi trong chuỗi cung ứng. Đón làn sóng đầu tư mới là vì lợi ích của Việt Nam và sẽ hỗ trợ Việt Nam tiến cao hơn trong thang giá trị gia tăng của các ngành và lĩnh vực.
Sắc xanh ngập tràn, thị trường đã kịp "vá" lại xu hướng tăng dài hạn

Sắc xanh ngập tràn, thị trường đã kịp "vá" lại xu hướng tăng dài hạn

Cả thị trường đã giao dịch hứng khởi trở lại sau khi kết quả bầu cử tại Mỹ được ngã ngũ. Nhóm cổ phiếu Khu Công nghiệp đã ghi dấu ấn với nhiều mã tăng trần.
Eximbank muốn chuyển trụ sở ra Hà Nội

Eximbank muốn chuyển trụ sở ra Hà Nội

Theo Eximbank, việc chuyển trụ sở chính của Eximbank ra Hà Nội là bước đi chiến lược để ngân hàng mở rộng quy mô hoạt động.

Đọc nhiều

Thêm một cây cầu Việt kiều được khởi công tại Tiền Giang

Thêm một cây cầu Việt kiều được khởi công tại Tiền Giang

Ngày 5/11, Ủy ban nhân dân xã Thạnh Lộc và xã Phú Cường, huyện Cai Lậy, tỉnh Tiền Giang, phối hợp cùng Nhóm VK (Việt kiều) tổ chức lễ khởi công xây dựng cầu hữu nghị VK 283.
Lễ kỷ niệm 107 năm Cách mạng Tháng Mười Nga tại Thái Nguyên: nhiều hoạt động hấp dẫn và ý nghĩa

Lễ kỷ niệm 107 năm Cách mạng Tháng Mười Nga tại Thái Nguyên: nhiều hoạt động hấp dẫn và ý nghĩa

Ngày 4/11, tại Thái Nguyên, trường THPT chuyên Thái Nguyên, Liên hiệp các tổ chức hữu nghị tỉnh Thái Nguyên phối hợp với Hội hữu nghị Việt-Nga tỉnh Thái Nguyên tổ chức lễ kỷ niệm 107 năm Cách mạng Tháng Mười Nga (7/11/1917 - 7/11/2024) với chủ đề “Hào khí Cách mạng Tháng Mười Nga - Vang vọng muôn đời”.
Tổ chức Cứu trợ Trẻ em hỗ trợ người dân Yên Bái tái thiết cuộc sống sau bão số 3

Tổ chức Cứu trợ Trẻ em hỗ trợ người dân Yên Bái tái thiết cuộc sống sau bão số 3

Trong hai ngày 4-5/11, hàng nghìn hộ gia đình tại Yên Bái, những người chịu thiệt hại nặng nề từ cơn bão số 3 (Yagi), đã nhận được sự hỗ trợ từ chương trình cứu trợ khẩn cấp do Tổ chức Cứu trợ Trẻ em phối hợp triển khai cùng các đối tác.
Tết Việt Amagasaki 2025 dự kiến diễn ra trong hai ngày 11-12/1/2025

Tết Việt Amagasaki 2025 dự kiến diễn ra trong hai ngày 11-12/1/2025

Tết Việt Amagasaki 2025 là một sự kiện văn hóa thường niên dự kiến diễn ra trong hai ngày 11-12/1/2025 tại tầng hai Ga Amagasaki Hanshin, thành phố Amagasaki, Nhật Bản.
Vùng 3 Hải quân chú trọng công tác phát triển Đảng viên mới

Vùng 3 Hải quân chú trọng công tác phát triển Đảng viên mới

Ngày 05/11/2024, tại tỉnh Khánh Hòa, Tàu 359 (Lữ đoàn 172, Vùng 3 Hải quân) đã tổ chức Lễ kết nạp đảng viên cho Trung úy Quân nhân chuyên nghiệp Trần Chí Công, Nhân viên cơ khí boong, Tàu 359.
[Ảnh] Cảnh sát biển Việt Nam - Hàn Quốc luyện tập chung tìm kiếm cứu nạn trên biển

[Ảnh] Cảnh sát biển Việt Nam - Hàn Quốc luyện tập chung tìm kiếm cứu nạn trên biển

Ngày 6/11, trong khuôn khổ chuyến thăm và giao lưu của tàu CSB 8004 tại Hàn Quốc, Cảnh sát biển Việt Nam và Lực lượng Bảo vệ bờ biển Hàn Quốc đã tiến hành luyện tập chung về tìm kiếm cứu nạn tại vùng biển thành phố Yeosu, tỉnh Jeolla Nam.
Kết nghĩa bản - bản: nền tảng vun đắp quan hệ bền vững Việt Nam - Lào

Kết nghĩa bản - bản: nền tảng vun đắp quan hệ bền vững Việt Nam - Lào

Kết nghĩa bản - bản đã và đang tạo cầu nối vững chắc, gắn kết lòng dân nơi biên giới Việt - Lào. Nhờ mô hình này, các bản làng hai bên không chỉ bảo vệ biên cương mà còn cùng nhau phát triển kinh tế và xây dựng quan hệ hữu nghị đặc biệt giữa hai dân tộc.
infographics nhung dong gop quan trong cua viet nam trong acmecs
infographics brics va nam ban cau cung xay dung mot the gioi tot dep hon
infographics ngay phu nu viet nam 2010 phu nu viet nam chu dong sang tao tu tin toa sang trong thoi dai moi
video tay ninh bao ton phat huy nghe thuat trinh dien dan gian dan toc khmer gan voi phat trien du lich
infographics nobel 2024 giai nobel hoa binh ton vinh to chuc nihon hidankyo cua nhat ban
infographics 70 nam giai phong thu do ha noi danh gan 100 ty dong tham hoi tang qua doi tuong chinh sach
infographics viet nam dong gop tich cuc chu dong trach nhiem trong cong dong phap ngu
Xin chờ trong giây lát...
Liên hoan Giai điệu hữu nghị tỉnh Đồng Nai năm 2024
Cận cảnh Kia Seltos 2024 tại đại lý
Khởi động Giải báo chí toàn quốc về văn hóa, thể thao và du lịch lần 2
Lộ diện kỳ thủ Việt Nam tranh chức vô địch Cờ Shogi Quốc tế 2024 tại Nhật Bản
UNICEF hỗ trợ người dân Sóc Trăng có nước sạch bằng năng lượng mặt trời
Ông Vi Tiêu Nghị, con trai Tướng Vi Quốc Thanh - trưởng Đoàn cố vấn quân sự Trung Quốc: Để những kỷ niệm xưa tạo sinh trong hiện tại và tương lai
Vietnam Cultural Show London 2024
Lão nông nhiều năm sưu tập những bức ảnh quý giá về Bác Hồ
Bác Hồ và bộ phim Những ngày tháng bên nhau
Hồ Chí Minh là biểu tượng của hòa bình, độc lập và tiến bộ xã hội
Bộ đội hải quân giúp dân chống hạn
Du học sinh Trung Quốc trải nghiệm đặc sản Hà Nội - 'cà phê trứng'
Du học sinh Trung Quốc trải nghiệm đặc sản Hà Nội - cà phê trứng
Top 3 điểm đến thu hút du khách quốc tế tại Hà Nội
Sản phẩm Làng nghề Dệt Thổ cẩm Xí Thoại, xã Xuân Lãnh, huyện Đồng Xuân, tỉnh Phú Yên.
Thời tiết hôm nay (7/11): Hà Nội lập đông, trời lạnh về sáng sớm và đêm

Thời tiết hôm nay (7/11): Hà Nội lập đông, trời lạnh về sáng sớm và đêm

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thuỷ văn quốc gia, các tỉnh phía Bắc trời lạnh, không khí hanh khô trong ngày lập đông.
Thời tiết hôm nay (05/11): Hà Nội - gió đông bắc cấp 3, sáng và đêm trời rét

Thời tiết hôm nay (05/11): Hà Nội - gió đông bắc cấp 3, sáng và đêm trời rét

Theo Trung tâm Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, ngày 05/11 thủ đô Hà Nội nhiều mây, sáng có lúc có mưa, mưa rào, sau không mưa. Gió đông bắc cấp 3. Sáng và đêm trời rét, ngày trời lạnh.
Thời tiết hôm nay (3/11): Không khí lạnh tăng cường tại miền Bắc

Thời tiết hôm nay (3/11): Không khí lạnh tăng cường tại miền Bắc

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, ngày 3/11, khu vực Bắc Bộ trời lạnh, có nơi trời rét vào đêm và sáng sớm.
Thời tiết hôm nay (1/11): Bắc Bộ trở rét

Thời tiết hôm nay (1/11): Bắc Bộ trở rét

Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, hiện nay bộ phận không khí lạnh đã báo tiếp tục di chuyển xuống phía Nam. Khoảng chiều tối và đêm 1/11, bộ phận không khí lạnh này sẽ ảnh hưởng đến khu vực phía Đông Bắc Bộ, sau đó ảnh hưởng đến Bắc Trung Bộ, một số nơi ở phía Tây Bắc Bộ và Trung Trung Bộ. Gió Đông Bắc trong đất liền mạnh lên cấp 2-3, vùng ven biển cấp 3-4.
Cảnh báo lũ quét khu vực Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế

Cảnh báo lũ quét khu vực Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế

Do mưa lớn kéo dài, nhiều khu vực thuộc tỉnh Hà Tinh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên Huế cảnh báo có lũ quét, sạt lở.
Thời tiết hôm nay (28/10): Hà Nội lạnh về đêm và sáng sớm, miền Trung mưa to

Thời tiết hôm nay (28/10): Hà Nội lạnh về đêm và sáng sớm, miền Trung mưa to

Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, ngày và đêm 27/10, ở khu vực từ Hà Tĩnh đến Quảng Nam đã có mưa to đến rất to. Tổng lượng mưa tính từ 7 giờ ngày 27/10 đến 4 giờ ngày 28/10, phổ biến 100-300mm, cục bộ có nơi trên 500mm…
Xuân Giáp Thìn - 2024

Xuân Giáp Thìn - 2024

Việt Nam  - Nhật Bản

Việt Nam - Nhật Bản

Việt Nam - Thái Lan

Việt Nam - Thái Lan

báo tết 2023

báo tết 2023

Việt Lào online

Việt Lào online

50 năm quan hệ Việt Nam - Ấn Độ

50 năm quan hệ Việt Nam - Ấn Độ

Tình hữu nghị vĩ đại

Tình hữu nghị vĩ đại

Tân mão 2011

Tân mão 2011

Sức sống mới cho ĐNND

Sức sống mới cho ĐNND

xuân 2013

xuân 2013

Phiên bản di động