Phó Thống đốc Phạm Thanh Hà: Nới lỏng điều kiện tín dụng sẽ đẩy khó khăn về phía ngân hàng Theo lãnh đạo Ngân hàng Nhà nước, nếu ngân hàng hoãn, giãn nợ hoặc nới lỏng điều kiện tín dụng thì khó khăn sẽ chuyển về phía ngân hàng, gây nguy cơ rủi ro mất an toàn hệ thống.

Đề xuất bổ sung nghiêm cấm nhờ người đứng tên hộ cổ phần tại ngân hàng Đây là ý kiến của thành viên Uỷ ban Kinh tế của Quốc hội khi thẩm tra dự án Luật Các tổ chức tín dụng (sửa đổi) đang được trình Quốc hội.

Phát biểu tại buổi họp báo thông tin về kết quả điều hành chính sách tiền tệ và hoạt động ngân hàng 6 tháng đầu năm sáng nay (21/6), Phó thống đốc thường trước Ngân hàng Nhà nước (NHNN), ông Đào Minh Tú cho biết, để tiếp tục thực hiện chủ trương của Quốc hội, Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ giảm lãi suất cho vay nhằm tháo gỡ khó khăn cho nền kinh tế, doanh nghiệp và người dân, từ tháng 3- 6/2023, NHNN đã điều chỉnh giảm liên tục 4 lần các mức lãi suất với mức giảm 0,5-2,0%/năm.

Cụ thể, giảm 1,5%/năm lãi suất tái cấp vốn và lãi suất chiết khấu, giảm 2%/năm lãi suất cho vay qua đêm trong thanh toán điện tử liên ngân hàng và cho vay bù đắp thiếu hụt vốn trong thanh toán bù trừ của NHNN đối với TCTD, chi nhánh ngân hàng nước ngoài; Giảm 0,5-1,25%/năm lãi suất tối đa tiền gửi bằng VND kỳ hạn dưới 6 tháng; Giảm 1,5%/năm mức lãi suất cho vay ngắn hạn tối đa bằng VND của TCTD đối với khách hàng vay để đáp ứng nhu cầu vốn phục vụ một số lĩnh vực, ngành kinh tế.

Đồng thời, NHNN tiếp tục khuyến khích các TCTD tiết giảm chi phí để ổn định mặt bằng lãi suất cho vay nhằm hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi và phát triển sản xuất, kinh doanh.

“Với các biện pháp điều hành và chỉ đạo của NHNN, đến nay, về cơ bản mặt bằng lãi suất đã ổn định, lãi suất tiền gửi và cho vay mới có xu hướng giảm dần. Lãi suất tiền gửi bình quân của các NHTM ở mức khoảng 5,8%/năm, giảm 0,7 điểm % so với cuối năm 2022; lãi suất cho vay bình quân VND ở mức khoảng 8,9%/năm, giảm 1 điểm %/năm so với cuối năm 2022”, ông Tú cho biết.

Về điều hành tỷ giá, NHNN tiếp tục theo dõi sát tình hình thị trường để điều hành tỷ giá linh hoạt, phù hợp, phối hợp đồng bộ các công cụ CSTT để ổn định thị trường ngoại tệ, góp phần kiểm soát lạm phát và ổn định kinh tế vĩ mô. Thị trường ngoại tệ trong nước và tỷ giá diễn biến tương đối ổn định, thanh khoản thị trường thông suốt, các nhu cầu ngoại tệ hợp pháp được đáp ứng đầy đủ. NHNN mua được ngoại tệ từ TCTD bổ sung dự trữ ngoại hối nhà nước.

Trong điều hành tín dụng, NHNN đã điều hành tín dụng hợp lý, góp phần kiểm soát lạm phát, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế. Năm 2023, trên cơ sở mục tiêu tăng trưởng kinh tế năm 2023 khoảng 6,5% và lạm phát khoảng 4,5% được Quốc hội, Chính phủ đặt ra, NHNN định hướng tăng trưởng tín dụng năm 2023 khoảng 14-15%, có điều chỉnh phù hợp với diễn biến, tình hình thực tế; điều hành tín dụng đáp ứng nhu cầu vốn tín dụng cho nền kinh tế nhằm góp phần kiểm soát lạm phát, hỗ trợ tăng trưởng kinh tế.

Đến 15/6/2023, dư nợ tín dụng toàn nền kinh tế mới đạt khoảng 12,32 triệu tỷ đồng, tăng 3,36% so với cuối năm 2022, tăng 8,94% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, cơ cấu tín dụng tiếp tục tập trung vốn cho lĩnh vực sản xuất kinh doanh, lĩnh vực ưu tiên theo chủ trương của Chính phủ, đóng góp tích cực vào tăng trưởng GDP cả nước. Tín dụng đối với các lĩnh vực tiềm ẩn rủi ro được kiểm soát.

Lý giải nguyên nhân tín dụng tăng trưởng thấp, Phó thống đốc cho biết, do cầu tín dụng giảm mạnh, sức hấp thụ vốn của doanh nghiệp và nền kinh tế gặp khó khăn (cầu đầu tư, sản xuất kinh doanh giảm, dẫn tới tín dụng cho sản xuất kinh doanh của người dân, doanh nghiệp giảm tương ứng; cầu tiêu dùng giảm); một số nhóm khách hàng có nhu cầu nhưng chưa đáp ứng điều kiện vay vốn/ hoặc còn vướng mắc về thủ tục pháp lý.

Bên cạnh đó, sau một thời gian dài nền kinh tế gặp khó khăn, mức độ rủi ro của khách hàng bị đánh giá cao hơn, nhất là khi hoạt động của doanh nghiệp khó chứng minh hiệu quả trong bối cảnh hiện nay (chi phí đầu vào, nguyên vật liệu nhập khẩu ở mức cao, trong khi thị trường đầu ra khó khăn, đơn hàng, doanh thu giảm,…); một số khách hàng chưa kịp thời hồi phục sau giai đoạn dịch COVID-19 đã phát sinh nợ xấu, nợ quá hạn, nên các tổ chức tín dụng phải thận trọng trong quyết định cho vay do không thể hạ chuẩn tín dụng để đảm bảo an toàn hệ thống.

“Với mức tăng trưởng tín dụng trên thì đúng là khá khiêm tốn so với cùng kỳ các năm trước. Ở góc độ ngân hàng, chúng tôi cũng rất muốn đẩy tín dụng nhưng tăng tín dụng thì vẫn phải đảm bảo chất lượng tài sản. Việc tăng trưởng tín dụng một cách lành mạnh đã, đang và sẽ tiếp tục là nhiệm vụ trọng tâm của ngành ngân hàng trong thời gian tới”, ông Tú nói.

Đối với chương trình hỗ trợ lãi suất 2%/năm trong 2 năm 2022-2023 thông qua hệ thống các NHTM đối với các khoản vay thương mại cho doanh nghiệp, hợp tác xã, hộ kinh doanh, Phó thống đốc cho biết, NHNN và các NHTM đã tích cực triển khai đồng bộ với tinh thần quyết liệt và khẩn trương (thông qua các hội nghị, văn bản chỉ đạo, giải đáp, hướng dẫn, thông tin, truyền thông… liên tục từ khi chính sách được ban hành tới nay).

“Các TCTD vẫn đang dành nguồn lực từ chính TCTD để giảm lãi suất, hỗ trợ khách hàng khôi phục và phát triển sản xuất kinh doanh. Trên cơ sở nhận diện các khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai chương trình dẫn đến kết quả thực hiện thấp, NHNN đã kịp thời tổng hợp, đánh giá, đề xuất kiến nghị và báo cáo Chính phủ”, Phó thống đốc cho biết.

Gói tín dụng 120.000 tỷ đồng chưa phát sinh dư nợ sau gần 2 tháng triển khai Đến nay Ngân hàng Nhà nước chưa nhận được danh mục các dự án theo hướng dẫn của Bộ Xây dựng. Do đó, mặc dù được triển khai từ 01/04/2023 nhưng đến nay chưa phát sinh dư nợ thuộc chương trình cho vay gói 120.000 tỷ đồng.

Kiểm toán Nhà nước nêu tên ngân hàng vượt trần tín dụng, nợ xấu cao Theo Kiểm toán Nhà nước, nhiều ngân hàng đầu tư tài chính không hiệu quả hoặc hiệu quả thấp, cho vay vượt hạn mức hoặc cho vay đối tượng không phù hợp tiêu chí, có trường hợp xác định tỷ lệ nợ xấu không đúng hướng dẫn của Ngân hàng Nhà nước.