Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông giải trình thẳng thắn, làm rõ được các vấn đề

Bộ trưởng Trương Minh Tuấn trả lời chất vấn. (Ảnh: VGP/Nhật Bắc)

Chính phủ điện tử chậm được triển khai

Xung quanh vấn đề Chính phủ điện tử, Bộ trưởng Trương Minh Tuấn cho biết: “Các bộ, ngành đã cung cấp hơn 900 dịch vụ công trực tuyến ở mức độ 3, 4. Trong khi cách đây khoảng hơn 1 năm thì hầu hết chỉ cung cấp dịch vụ công ở mức độ 1, mức độ 2. Một số dịch vụ công ở mức độ 3, 4 đem lại hiệu quả cao, như tôi nêu là ngoài lĩnh vực hải quan, thuế thì còn có trên 21 triệu hồ sơ trực tuyến bảo hiểm xã hội Việt Nam và trên 28 triệu hồ sơ trực tuyến của các ngành. Ngay như ngành ngoại giao cũng có trên 1,6 triệu hồ sơ trực tuyến. Bộ Kế hoạch và Đầu tư cũng có gần 500.000 hồ sơ trực tuyến. Bộ Tư pháp cũng có gần 300.000 hồ sơ trực tuyến. Như vậy, ngoài các thủ tục hành chính đã cung cấp, dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, mức độ 4, để tiến tới xây dựng Chính phủ điện tử thì các ngành, các cấp đã vào cuộc và đã đạt được nhiều kết quả như tôi đã nêu” - Bộ trưởng nói.

Bên cạnh những kết quả đạt được, Bộ trưởng cho biết việc thực hiện dịch vụ công trực tuyến cũng còn nhiều hạn chế. Một số dịch vụ công trực tuyến triển khai nhưng chưa phát sinh hồ sơ; hàng nghìn dịch vụ công trực tuyến chỉ để phục vụ cho việc phục vụ văn thư, lưu trữ, chứ chưa đưa vào ứng dụng, chưa phát sinh hồ sơ thực hiện; một số hệ thống thông tin cơ sở dữ liệu nền tảng để phát triển Chính phủ điện tử cũng chậm được triển khai... là những ví dụ điển hình được Bộ trưởng nêu ra.

Về nguyên nhân của những hạn chế này, Bộ trưởng cho biết do lãnh đạo chỉ đạo chưa quyết liệt; kinh phí đầu tư không đáp ứng được yêu cầu và thiếu nguồn nhân lực.

Năng lượng đen, năng lượng xấu ảnh hưởng lớn đến môi trường mạng

Trước thực trạng nhiều thông tin sai sự thật, giả mạo, xúc phạm đến danh dự, nhân phẩm của tổ chức cũng như cá nhân, xuyên tạc các chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước lan tràn trên mạng xã hội, Bộ trưởng nhận định “mạng xã hội, Internet ra đời đã mang lại nhiều tiện ích cho con người nhưng những tác hại đem lại cũng không phải nhỏ”. Bộ trưởng cho biết do nhận thức của người sử dụng cho rằng mạng xã hội là môi trường ảo nên có thể tự do phát ngôn mà không phải chịu trách nhiệm, gây ảnh hưởng đến tổ chức, cá nhân.

Ttrong thời gian qua, Bộ Thông tin và Truyền thông (TT&TT) đã triển khai quyết liệt, đồng bộ các giải pháp nhằm tăng cường quản lý nội dung thông tin trên mạng, đấu tranh ngăn chặn các thông tin xấu độc, vi phạm pháp luật, như: tham mưu cho Quốc hội, Chính phủ ban hành, sửa đổi, bổ sung một số văn bản quy phạm pháp luật nhằm tăng cường quản lý Internet và thông tin trên mạng; tăng cường xử lý các đối tượng có hành vi sai trái, phát ngôn thiếu chuẩn mực trên mạng xã hội.

Từ năm 2016 đến nay, Bộ TT&TT đã chỉ đạo các đơn vị chức năng tăng cường xử lý các đối tượng có hành vi sai phạm, phát ngôn thiếu chuẩn mực trên mạng xã hội.

Đối với trường hợp xác định được nhân thân của đối tượng vi phạm: tuỳ theo mức độ, Bộ TT&TT sẽ áp dụng hình thức xử lý kịp thời thông qua việc xử phạt vi phạm hành chính và biện pháp kỹ thuật, áp dụng theo quy định tại Nghị định số 174/2013/NĐ-CP ngày 13/11/2013 của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bưu chính, viễn thông, công nghệ thông tin và tần số vô tuyến điện. Trường hợp vi phạm mức độ nhẹ thì nhắc nhở, rút kinh nghiệm, trường hợp vi phạm ở mức độ nặng có thể xem xét xử phạt vi phạm hành chính, thu hồi giấy phép, thu hồi tên miền...

Trường hợp không xác định được nhân thân của tổ chức, cá nhân vi phạm, Bộ TT&TT yêu cầu các doanh nghiệp cung cấp dịch vụ như Google, Youtube, Facebook,... thực hiện các biện pháp ngăn chặn, gỡ bỏ theo quy định tại Thông tư số 38/2016/TT-BTTTT.

Ngoài ra, Bộ TT&TT cũng đã phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an để xác định hành vi, đối tượng và ngăn chặn, xử lý các trường hợp vi phạm ẩn danh tính hoặc đối tượng chống phá Đảng, Nhà nước; đồng thời tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra và xử lý các hành vi vi phạm trên Internet và mạng xã hội. Bộ cũng chỉ đạo các cơ quan báo chí, truyền thông tăng cường tuyên truyền, nâng cao ý thức, trách nhiệm cho người sử dụng Internet và mạng xã hội.

Trong thời gian tới, Bộ trưởng Trương Minh Tuấn cho biết, Bộ sẽ tiếp tục hoàn thiện hệ thống văn bản pháp luật, đảm bảo môi trường pháp lý bình đẳng, minh bạch, kịp thời bổ sung, xây dựng các văn bản mới và xây dựng cơ chế chính sách về thông tin điện tử cho phù hợp với yêu cầu thực tiễn, đáp ứng hiệu quả quản lý, bổ sung các chế tài xử lý sai phạm nghiêm khắc hơn. Bộ cũng nỗ lực xây dựng chính sách quản lý nội dung thông tin trên mạng theo kịp với sự phát triển của công nghệ, đặc biệt là sự phát triển của các công nghệ mới. Song song với đó, Bộ TT&TT cũng tiếp tục tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho người sử dụng về các quy định của pháp luật có liên quan nội dung thông tin trên mạng.

Chưa thu được thuế từ quảng cáo Facebook, Google...

Theo Bộ trưởng Trương Minh Tuấn, hiện chúng ta chưa có giải pháp hiệu quả ngăn chặn dòng tiền quảng cáo sử dụng mục đích xấu trên Facebook, Google.

Bộ trưởng Trương Minh Tuấn cho biết, hiện Google có chính sách chia sẻ doanh thu tiền quảng cáo cho người sản xuất nội dung trên Youtube. Do vậy, một số người dân coi đó là “việc nhẹ nhàng, nhưng có thu nhập”, các tin tức bịa đặt, bôi nhọ cũng được dùng phục vụ mục đích này. Việc ngăn chặn nguồn tiền bất hợp pháp đó rất cần thiết, nhưng đang gặp khó khăn.

Cũng theo Bộ trưởng, “nguồn thu từ quảng cáo qua các mạng này rất lớn, hơn 100 triệu đô la một năm nhưng không đóng một đồng thuế nào”.

Tại hội trường, Bộ trưởng Trương Minh Tuấn đề nghị Bộ Văn hoá Thể thao và Du lịch phối hợp Bộ Thông tin và Truyền thông kiểm soát mua bán quảng cáo xuyên biên giới; Ngân hàng Nhà nước có quyết sách trong hoạt động kinh doanh của Google và Facebook.

Bộ trưởng cũng cho biết, sẽ thúc đẩy phát triển mạng xã hội do Việt Nam sản xuất để làm đối trọng thu hút người dùng thay vì các trang mạng xã hội nước ngoài hiện nay. Tuy nhiên, để mạng xã hội cạnh tranh được mạng toàn cầu thì chính sách phải đồng bộ, ưu tiên giảm thuế, phí, phát triển nội dung số để hình thành hệ sinh thái số lớn mạnh; khi đó mới có cơ sở tin tưởng doanh nghiệp trong nước xây dựng được mạng xã hội cạnh tranh, thay thế Facebook, Goolge trong 5-7 năm tới, Bộ trưởng phát biểu.

Bộ trưởng nhấn mạnh, vấn đề này cũng không đơn giản, bởi cần thiết phải có “4 nhà” gồm nhà mạng viễn thông, nhà mạng xã hội, nhà quảng cáo và nhà phát triển nội dung trong nước cùng vào cuộc một cách tập trung. Phải tập trung được "4 nhà" đó thì mới hy vọng hệ sinh thái mạng xã hội của chúng ta mới thay đổi thói quen sử dụng dịch vụ của 2 nhà mạng lớn” - Bộ trưởng nói.

Một số nhà báo, phóng viên lợi dụng công việc để vi phạm pháp luật vì lợi ích cá nhân

Trước vấn đề thông tin giả, thông tin sai sự thật trên báo chí, Bộ trưởng Trương Minh Tuấn cho rằng: "Đây là vấn đề nhức nhối, tuy nhiên vai trò của báo chí từ trước tới nay đã thể hiện rất rõ ràng. Nếu không có báo chí thì mọi mặt đời sống xã hội không thể phản ảnh đầy đủ như hiện nay”. Bộ trưởng cũng cho rằng, sai phạm của báo chí tuy rất lớn nhưng không thể làm hỏng dòng chảy tích cực, dòng chảy lớn của báo chí cách mạng.

Bộ trưởng chỉ rõ, Bộ đã tăng cường phối hợp cùng Ban Tuyên giáo và các bộ ngành để kiểm tra các hoạt động thông tin trên báo chí. Năm 2016, Bộ đã kiểm tra xử phạt gần gần 150 cơ quan báo chí, đỉnh điểm có thời kỳ xử lý xử phạt 70 cơ quan báo chí trong một tháng do thông tin sai sự thật.

Bộ trưởng cho biết, khi báo chí đưa tin sai đều bị xử lý nghiêm. Tại các cuộc giao ban báo chí, Bộ cũng đều nhắc nhở cơ quan báo chí phải bảo đảm thông tin chính xác, khách quan.

Bộ cũng đã rà soát việc cấp thẻ báo chí, rút thẻ nhà báo nếu phát hiện ra có vi phạm. Những trường hợp cấp thẻ gây nhầm lẫn với thẻ nhà báo cũng bị xử phạt. Nhiều cơ quan báo chí cấp loại thẻ giống thẻ nhà báo, Bộ đã xử lý thu hồi, thậm chí xử lý 1 phó tổng biên tập vì cấp thẻ giả mạo các giấy tờ gây nhầm lẫn với thẻ nhà báo.Từ 2015 tới nay, Bộ đã phát hiện nhiều trường hợp và xử lý theo quy định của pháp luật" - Bộ trưởng Trương Minh Tuấn cho biết.

Trong phiên trả lời chất vấn, Bộ trưởng cũng thông tin về kế hoạch triển khai quy hoạch phát triển báo chí tới năm 2025. Cụ thể, từ tháng 9/2015, Bộ đã tổ chức hội nghị phổ biến đề án quy hoạch, phát triển quản lý đến 2025. Bộ Thông tin và Truyền thông đã đề nghị các cơ quan chủ quản chủ động tổ chức sắp xếp theo hướng quy hoạch đã được trung ương chỉ đạo. Tới nay nhiều cơ quan chủ quản đã tích cực triển khai. Ví dụ như Bộ GTVT, Bộ Quốc phòng, Bộ Công an, Bộ Tài chính. Ngay Bộ Thông tin và Truyền thông cũng triển khai từ 8 cơ quan báo chí giờ chỉ còn 3 cơ quan, 2 báo 1 tạp chí. Theo quy hoạch thì chúng tôi vẫn chỉ có 1 báo và 1 tạp chí. Hiện chúng tôi đang tiếp tục sắp xếp lại. Tuy nhiên, một số địa phương cho biết có một số khó khăn vướng mắc trong quá trình triển khai và đề xuất có cơ chế đặc thù.

Trong thời gian tới, Bộ TTTT sẽ xem xét lại quy hoạch phù hợp với Luật Báo chí, hoàn thiện đề án trình Thủ tướng. Về việc triển khai, “Bộ TTTT đang lấy ý kiến thẩm định của các cơ quan theo định hướng quy hoạch thì cơ quan quản lý còn đánh giá việc thực hiện theo tôn chỉ mục đích, để làm căn cứ tiến hành sắp xếp quy hoạch để cho đình bản tạm thời hoặc thu hồi giấy phép hoạt động” - Bộ trưởng nói.

Tuệ Lâm (t/h)