Bài 5: Tăng cường thế nước – củng cố lòng dân: Giải pháp ở tầm chiến lược

Cùng với việc tăng cường thế nước, nhiệm vụ nuôi dưỡng và củng cố lòng dân càng trở nên có ý nghĩa chiến lược. Trong điều kiện xã hội biến đổi nhanh, không gian số phát triển mạnh và mức độ lan truyền thông tin ngày càng lớn, lòng dân không chỉ chịu tác động từ kết quả phát triển kinh tế, mà còn từ chất lượng quản trị, mức độ công bằng xã hội, sự minh bạch của bộ máy và khả năng bảo vệ quyền, lợi ích chính đáng của Nhân dân. Một khi lòng dân yên ổn, đồng thuận và hướng về mục tiêu chung, quốc gia sẽ có nền tảng tinh thần vững chắc để vượt qua khó khăn, hóa giải thách thức và tạo đà cho những bước phát triển mới.

Thế nước và lòng dân vì vậy không tồn tại tách rời, mà là hai mặt của một chỉnh thể thống nhất, gắn bó hữu cơ và tác động qua lại lẫn nhau. Thế nước mạnh tạo điều kiện để Nhà nước huy động và phân bổ hiệu quả các nguồn lực, chăm lo tốt hơn đời sống Nhân dân và bảo vệ lợi ích quốc gia; ngược lại, lòng dân yên và được củng cố chính là nguồn lực mềm to lớn, tạo sức mạnh nội sinh để đất nước đứng vững trước biến động và bứt phá đi lên. Chính từ mối quan hệ biện chứng đó, các giải pháp chiến lược trong giai đoạn mới phải được hoạch định và triển khai một cách đồng bộ, toàn diện, có tầm nhìn dài hạn và vượt trước, nhằm vừa củng cố nền tảng hiện có, vừa chủ động chuẩn bị cho những yêu cầu phát triển trong tương lai.

Lòng dân là cội nguồn của sức mạnh quốc gia, vì vậy phát huy quyền làm chủ của Nhân dân phải được xác định là giải pháp trung tâm, xuyên suốt trong mọi chiến lược phát triển. (Ảnh Báo Tiền Phong).

1. Xây dựng, chỉnh đốn Đảng; đổi mới phương thức lãnh đạo

Xây dựng Đảng trong sạch, vững mạnh toàn diện tiếp tục được xác định là giải pháp then chốt, có ý nghĩa quyết định đối với việc giữ vững vai trò lãnh đạo của Đảng và củng cố niềm tin của Nhân dân. Dự thảo Văn kiện Đại hội XIV nhấn mạnh yêu cầu xây dựng Đảng cầm quyền trong sạch, vững mạnh về chính trị, tư tưởng, đạo đức, tổ chức và cán bộ, coi đây là điều kiện tiên quyết để nâng cao năng lực lãnh đạo, năng lực cầm quyền và sức chiến đấu của Đảng trong giai đoạn phát triển mới. Trong điều kiện Đảng lãnh đạo toàn diện đất nước, uy tín chính trị của Đảng không chỉ được khẳng định bằng mục tiêu, lý tưởng đúng đắn, mà còn được kiểm chứng trực tiếp thông qua năng lực hoạch định đường lối, hiệu quả điều hành và những kết quả cụ thể mang lại cho đời sống Nhân dân.

Trên tinh thần đó, việc kiên trì xây dựng, chỉnh đốn Đảng gắn với siết chặt kỷ luật, kỷ cương; tăng cường kiểm soát quyền lực; đẩy mạnh phòng, chống tham nhũng, tiêu cực tiếp tục là yêu cầu mang tính nguyên tắc, xuyên suốt và không được dao động. Văn kiện Đại hội XIV đồng thời đặt ra yêu cầu mới về kết hợp chặt chẽ giữa xây dựng và chỉnh đốn Đảng với hoàn thiện thể chế, nâng cao chất lượng thực thi quyền lực, bảo đảm mọi quyền lực được kiểm soát bằng cơ chế, bằng trách nhiệm và bằng sự giám sát của Nhân dân. Đây chính là nền tảng để giữ vững kỷ cương, tăng cường liêm chính và củng cố niềm tin xã hội.

Cùng với đó, đổi mới phương thức lãnh đạo của Đảng được đặt trong tổng thể đổi mới hệ thống chính trị và nâng cao năng lực quản trị quốc gia theo hướng khoa học, hiện đại, hiệu lực và hiệu quả. Đảng lãnh đạo không chỉ bằng nghị quyết, mà bằng tầm nhìn chiến lược, bằng thể chế phù hợp với thực tiễn phát triển, bằng tổ chức thực hiện quyết liệt và bằng nêu gương của đội ngũ cán bộ, đảng viên, nhất là người đứng đầu. Văn kiện Đại hội XIV đặc biệt nhấn mạnh yêu cầu khắc phục tình trạng sợ sai, né tránh, đùn đẩy trách nhiệm, đồng thời hoàn thiện cơ chế khuyến khích, bảo vệ cán bộ dám nghĩ, dám làm, dám đổi mới vì lợi ích chung, làm rõ ranh giới giữa vi phạm do vụ lợi cá nhân với rủi ro trong quá trình đổi mới sáng tạo.

Trọng tâm của giải pháp này là xây dựng đội ngũ cán bộ, nhất là cán bộ chiến lược, có bản lĩnh chính trị vững vàng, phẩm chất đạo đức trong sáng, tư duy đổi mới, năng lực quản trị hiện đại và uy tín xã hội cao, đủ khả năng dẫn dắt quá trình phát triển đất nước trong bối cảnh mới. Khi Đảng mạnh, đội ngũ cán bộ đủ tâm – đủ tầm – đủ trách nhiệm, bộ máy vận hành thông suốt và hiệu quả, thì lòng dân sẽ được củng cố từ gốc, tạo nền tảng chính trị – xã hội vững chắc cho việc tăng cường thế nước và hiện thực hóa các mục tiêu phát triển đến năm 2030, tầm nhìn 2045.

Phát huy quyền làm chủ của Nhân dân, tăng cường dân vận trong kỷ nguyên số. (Ảnh: Báo Phụ nữ).

2. Phát triển kinh tế nhanh, bền vững dựa trên khoa học – công nghệ

Phát triển kinh tế nhanh và bền vững tiếp tục được xác định là nền tảng vật chất trực tiếp để tăng cường thế nước và nâng cao đời sống Nhân dân. Dự thảo Văn kiện Đại hội XIV nhấn mạnh yêu cầu đổi mới mạnh mẽ mô hình tăng trưởng, phát triển lực lượng sản xuất mới, lấy khoa học – công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số và kinh tế tri thức làm động lực chủ yếu. Trong giai đoạn mới, Việt Nam không thể tiếp tục dựa vào tăng trưởng theo chiều rộng, mà phải chuyển mạnh sang tăng trưởng theo chiều sâu, dựa trên chất lượng, hiệu quả, năng suất và sức cạnh tranh của nền kinh tế. Đây không chỉ là yêu cầu phát triển, mà là điều kiện sống còn để tránh tụt hậu và vươn lên trong cạnh tranh toàn cầu ngày càng gay gắt.

Trên tinh thần đó, chiến lược phát triển kinh tế cần tập trung thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện trong cả khu vực công và khu vực tư; phát triển mạnh kinh tế số, kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, gắn chặt với bảo vệ môi trường, ứng phó biến đổi khí hậu và sử dụng hiệu quả tài nguyên. Văn kiện Đại hội XIV đặc biệt nhấn mạnh vai trò của nhà nước kiến tạo phát triển, tập trung hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa hiện đại, đồng bộ và hội nhập; phát triển hạ tầng chiến lược, nhất là hạ tầng số, hạ tầng năng lượng và logistics; đầu tư cho giáo dục – đào tạo, khoa học – công nghệ và đổi mới sáng tạo. Trong chỉnh thể đó, doanh nghiệp là trung tâm của đổi mới sáng tạo, còn Nhân dân là chủ thể tham gia và là đối tượng thụ hưởng trực tiếp thành quả phát triển.

Đồng thời, cần chuyển hướng mạnh mẽ trong thu hút đầu tư nước ngoài, từ ưu tiên số lượng sang chú trọng chất lượng, công nghệ cao, đổi mới sáng tạo và khả năng lan tỏa tri thức, phù hợp với yêu cầu nâng cao tính tự chủ và khả năng chống chịu của nền kinh tế. Việc chủ động, tích cực tham gia sâu hơn vào các chuỗi giá trị toàn cầu, từng bước tham gia vào các khâu có giá trị gia tăng cao, gắn với nâng cao năng suất lao động và thu nhập của người lao động, sẽ trực tiếp cải thiện đời sống Nhân dân. Qua đó, không chỉ củng cố lòng dân một cách bền vững, mà còn tạo dựng nền tảng vật chất vững chắc cho việc tăng cường thế nước và thực hiện các mục tiêu phát triển đến năm 2030, tầm nhìn 2045 theo tinh thần Văn kiện Đại hội XIV.

3. Phát huy quyền làm chủ của Nhân dân, tăng cường dân vận trong kỷ nguyên số

Lòng dân là cội nguồn của sức mạnh quốc gia, vì vậy phát huy quyền làm chủ của Nhân dân phải được xác định là giải pháp trung tâm, xuyên suốt trong mọi chiến lược phát triển. Dự thảo Văn kiện Đại hội XIV tiếp tục khẳng định và làm sâu sắc hơn quan điểm lấy Nhân dân làm trung tâm của phát triển, coi việc bảo đảm và phát huy quyền làm chủ của Nhân dân vừa là mục tiêu, vừa là động lực của công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Trong bối cảnh xã hội số phát triển mạnh mẽ, công tác dân vận không thể chỉ dừng lại ở phương thức truyền thống, mà cần được đổi mới toàn diện theo hướng hiện đại, linh hoạt, chủ động và dựa trên nền tảng công nghệ số, phù hợp với sự biến đổi nhanh chóng của không gian xã hội và dư luận.

Trên tinh thần đó, Nhà nước cần thiết lập và vận hành hiệu quả các cơ chế lắng nghe, đối thoại và phản hồi nhanh, bảo đảm công khai, minh bạch và thực chất đối với kiến nghị, phản ánh và những bức xúc chính đáng của Nhân dân. Văn kiện Đại hội XIV nhấn mạnh yêu cầu nâng cao chất lượng quản trị quốc gia, trong đó coi trọng việc giải quyết kịp thời các vấn đề phát sinh từ cơ sở, chủ động dự báo, nhận diện sớm các nguy cơ bất ổn xã hội, không để tích tụ thành “điểm nóng”. Việc cung cấp thông tin chính xác, kịp thời, đầy đủ và có trách nhiệm của các cơ quan nhà nước có ý nghĩa đặc biệt quan trọng trong bối cảnh dư luận xã hội lan truyền nhanh trên không gian mạng, góp phần giữ vững niềm tin và sự đồng thuận xã hội.

Cùng với đó, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và các tổ chức chính trị – xã hội cần tiếp tục phát huy vai trò nòng cốt trong công tác dân vận, đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân; làm cầu nối bền chặt giữa Đảng, Nhà nước với Nhân dân. Văn kiện Đại hội XIV đặt ra yêu cầu đổi mới mạnh mẽ nội dung, phương thức hoạt động của Mặt trận và các đoàn thể theo hướng thiết thực, hiệu quả, sát cơ sở và sát Nhân dân hơn. Khi người dân được lắng nghe, được tham gia vào quá trình xây dựng và thực thi chính sách, được tôn trọng và bảo đảm quyền làm chủ thực chất, lòng dân sẽ yên, niềm tin xã hội được củng cố, tạo nền tảng chính trị – xã hội vững chắc cho ổn định, phát triển và tăng cường thế nước trong giai đoạn mới.

4. Xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc trong không gian mới

Đại đoàn kết toàn dân tộc là giá trị bền vững, xuyên suốt của cách mạng Việt Nam, là nhân tố quyết định mọi thắng lợi của sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. Dự thảo Văn kiện Đại hội XIV tiếp tục khẳng định đại đoàn kết toàn dân tộc vừa là mục tiêu, vừa là động lực của phát triển; đồng thời đặt ra yêu cầu đổi mới mạnh mẽ nội dung, phương thức tập hợp, phát huy sức mạnh đại đoàn kết trong điều kiện mới. Chỉ đạo của đồng chí Tổng Bí thư Tô Lâm tại Đại hội Đảng bộ Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương lần thứ I, nhiệm kỳ 2025 – 2030 nhấn mạnh: phải làm sâu sắc hơn vai trò nòng cốt chính trị của Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức đoàn thể trong xây dựng khối đại đoàn kết toàn dân tộc, gắn đoàn kết với lợi ích thiết thực, chính đáng của Nhân dân và yêu cầu phát triển đất nước trong giai đoạn mới.

Trong bối cảnh xã hội chuyển động nhanh, cơ cấu giai tầng, lợi ích và không gian xã hội ngày càng đa dạng, việc xây dựng khối đại đoàn kết không thể chỉ dựa vào các hình thức vận động truyền thống, mà phải mở rộng sang các không gian xã hội mới như không gian số đa chiều, không gian nghề nghiệp, kinh tế số, không gian sáng tạo, không gian khởi nghiệp và cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài. Đây là những không gian đang hội tụ nguồn lực trí tuệ, tài chính, công nghệ và kết nối quốc tế quan trọng, đồng thời cũng là những khu vực dễ phát sinh khác biệt lợi ích nếu không được dẫn dắt, định hướng và kết nối kịp thời. Vì vậy, yêu cầu đặt ra là phải đổi mới phương thức tập hợp, tăng cường đối thoại, phát huy vai trò đại diện, phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể, qua đó tạo đồng thuận xã hội trên nền tảng hài hòa lợi ích.

Theo tinh thần chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm, việc củng cố đại đoàn kết toàn dân tộc trong giai đoạn tới cần gắn chặt với phát huy dân chủ, chăm lo lợi ích thiết thực của Nhân dân, tôn trọng sự khác biệt chính đáng và tăng cường đồng thuận xã hội. Văn hóa, bản sắc và các giá trị tinh thần Việt Nam cần tiếp tục được phát huy như một “chất keo xã hội”, kết nối các nhóm xã hội, cộng đồng và tầng lớp Nhân dân trong bối cảnh hội nhập sâu rộng và giao thoa văn hóa mạnh mẽ. Khi khối đại đoàn kết toàn dân tộc được xây dựng trên nền tảng lợi ích hài hòa, đối thoại thực chất và niềm tin xã hội được củng cố, lòng dân sẽ thực sự trở thành nguồn lực chiến lược đặc biệt quan trọng, tạo sức mạnh tổng hợp to lớn, góp phần tăng cường thế nước và đưa đất nước phát triển nhanh, bền vững trong giai đoạn mới.

5. Tăng cường tiềm lực quốc phòng – an ninh, giữ vững hòa bình để phát triển

Giữ vững độc lập, chủ quyền, thống nhất và toàn vẹn lãnh thổ là lợi ích tối cao, xuyên suốt của quốc gia – dân tộc, đồng thời là điều kiện tiên quyết để bảo đảm môi trường hòa bình, ổn định cho phát triển nhanh và bền vững. Trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược giữa các nước lớn ngày càng gay gắt, các mối đe dọa an ninh truyền thống và phi truyền thống đan xen, việc tăng cường tiềm lực quốc phòng – an ninh không chỉ là yêu cầu bảo vệ Tổ quốc từ bên ngoài, mà còn là nhiệm vụ bảo vệ ổn định chính trị – xã hội, bảo vệ lòng dân từ bên trong. Văn kiện Đại hội XIV nhấn mạnh yêu cầu kết hợp chặt chẽ giữa củng cố quốc phòng – an ninh với phát triển kinh tế – xã hội, giữa bảo vệ Tổ quốc từ sớm, từ xa với giữ vững môi trường hòa bình để phát triển đất nước.

Trọng tâm của giải pháp này là tiếp tục xây dựng Quân đội nhân dân và Công an nhân dân cách mạng, chính quy, tinh nhuệ, từng bước hiện đại, có khả năng ứng phó hiệu quả với các tình huống an ninh trong mọi điều kiện. Cùng với đó, cần đặc biệt chú trọng các lĩnh vực an ninh phi truyền thống như an ninh mạng, an ninh kinh tế, an ninh năng lượng, an ninh lương thực, an ninh môi trường và an ninh con người – những lĩnh vực tác động trực tiếp đến đời sống Nhân dân và tâm trạng xã hội. Việc bảo vệ chủ quyền số, dữ liệu quốc gia và không gian mạng an toàn, lành mạnh không chỉ mang ý nghĩa kỹ thuật, mà là yêu cầu chiến lược nhằm giữ vững chủ quyền quốc gia trong kỷ nguyên số và bảo vệ niềm tin xã hội trước các hình thức chiến tranh thông tin ngày càng tinh vi.

Đặc biệt, thế trận quốc phòng toàn dân gắn với thế trận an ninh nhân dân và thế trận lòng dân cần tiếp tục được củng cố vững chắc ngay từ cơ sở. Phát huy vai trò chủ thể của Nhân dân trong bảo vệ an ninh Tổ quốc, xây dựng các mô hình tự quản, khu dân cư an toàn, gắn kết chặt chẽ giữa phát triển kinh tế, bảo đảm an sinh xã hội với giữ gìn trật tự, an toàn xã hội. Khi Nhân dân được chăm lo đời sống, được bảo vệ quyền và lợi ích chính đáng, được tham gia và đồng hành cùng Nhà nước trong sự nghiệp bảo vệ Tổ quốc, thì quốc phòng – an ninh sẽ có nền tảng xã hội vững chắc. Giữ vững hòa bình để phát triển, đồng thời phát triển để củng cố quốc phòng – an ninh chính là biểu hiện sinh động của sự thống nhất giữa thế nước và lòng dân trong giai đoạn phát triển mới.

Thế nước vững – Lòng dân yên là động lực đưa Việt Nam vươn tầm

Thế nước Việt Nam đang hội tụ những nền tảng quan trọng để phát triển nhanh và bền vững: kinh tế giữ vững ổn định vĩ mô, năng lực chống chịu được nâng cao; vị thế và uy tín quốc tế không ngừng được củng cố; sức mạnh tổng hợp của quốc gia ngày càng gia tăng trên các lĩnh vực. Đồng thời, lòng dân cơ bản ổn định, niềm tin của Nhân dân vào sự lãnh đạo của Đảng và con đường phát triển đất nước tiếp tục được bồi đắp; khát vọng xây dựng một Việt Nam phồn vinh, hạnh phúc, hùng cường đang lan tỏa sâu rộng trong toàn xã hội. Đây chính là nguồn lực mềm đặc biệt quan trọng, có ý nghĩa quyết định đối với sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc trong giai đoạn mới.

Thế nước vững – Lòng dân yên là động lực đưa Việt Nam vươn tầm. (Ảnh: Báo Phụ nữ).

Thực tiễn lịch sử dân tộc và những thành tựu của gần bốn thập kỷ đổi mới đã khẳng định một chân lý xuyên suốt: giữ vững thế nước phải gắn liền với giữ lấy lòng dân; nuôi dưỡng và tập hợp lòng dân chính là con đường ngắn nhất và bền vững nhất để tạo dựng sức mạnh quốc gia. Trong bối cảnh thế giới biến động nhanh, phức tạp và khó dự báo, mọi chiến lược phát triển nếu không xuất phát từ Nhân dân, không vì lợi ích của Nhân dân và không dựa vào Nhân dân thì khó có thể đi đến thành công lâu dài. Đặt Nhân dân ở vị trí trung tâm của mọi quyết sách; lắng nghe, tôn trọng và phát huy quyền làm chủ của Nhân dân không chỉ là yêu cầu chính trị, mà là nguyên tắc phát triển mang tính nền tảng.

Với thế nước đang lên, lòng dân đang hướng về mục tiêu chung, cùng niềm tin và khát vọng phát triển đang hội tụ mạnh mẽ, Việt Nam hoàn toàn có đủ cơ sở để bước vào giai đoạn phát triển mới với tâm thế chủ động, tự tin và bản lĩnh hơn. Phát huy tốt mối quan hệ hữu cơ giữa thế nước vững – lòng dân yên, đất nước ta có điều kiện thuận lợi để vượt qua thách thức, nắm bắt thời cơ, từng bước hiện thực hóa mục tiêu phát triển đến năm 2030 và tầm nhìn 2045, xây dựng một Việt Nam phồn vinh, hạnh phúc, hùng cường, vững bước đi lên trong kỷ nguyên mới.

Bài 1: Khẳng định vị thế quốc gia và nguồn lực từ lòng dân Tạp chí Thời đại xin trân trọng đăng tải bài viết "Thế nước và lòng dân trong giai đoạn phát triển mới của đất nước" của TS. Nguyễn Minh Chung - Ủy viên Ban Thường vụ, Trưởng ban Tuyên giáo và Dân vận, Đảng ủy Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể Trung ương.

Bài 2: Thế nước hiện nay - Những nền tảng vững chắc và thời cơ mới Trong bối cảnh thế giới biến động nhanh chóng, khó dự báo và tiềm ẩn nhiều rủi ro, Việt Nam vẫn giữ vững được ổn định vĩ mô, bảo đảm an ninh – quốc phòng, củng cố niềm tin xã hội và nâng cao vị thế quốc tế. Những thành tựu toàn diện trong gần bốn thập kỷ đổi mới đất nước đã tạo nên một thế nước vững vàng, tự tin, mở ra các thời cơ phát triển mới. Đây là nền tảng quan trọng để Đảng và Nhà nước tiếp tục lãnh đạo đất nước bứt phá mạnh mẽ trong những thập niên tới.