Ô mai - vị thuốc quen thuộc trong Đông y

Mơ xanh được gọi là thanh mai, là thứ quả quý giải khát, sinh tân dịch và cũng là vị thuốc Đông y nổi tiếng. Mơ xanh đem ngâm rượu gọi là rượu thanh mai, có thể chữa viêm dạ dày, nôn mửa, đau bụng, phong thấp, đau khớp xương, phòng cảm nắng, cảm nóng.

Thanh mai khi sấy khô có màu sẫm gọi là ô mai. Đây cũng là vị thuốc quen thuộc trong điều trị lâm sàng của Đông y. Theo cuốn sách Những bài thuốc trị bệnh bằng trái cây, ô mai vị chua, tính bình, vào đường kinh can, tì phế, đại tràng, có công hiệu nhiều mặt, chữa được nhiều bệnh.

Ô mai có vị chua, tính bình, vào đường kinh can, tì phế, đại tràng... (Ảnh: Internet)

Chữa miệng khô khát do phiền nhiệt: Dùng ô mai kết hợp với thiên hoa phấn, ngọc trúc, thạch hộc mỗi loại 6g, sắc uống. Để giải khát, sinh tân dịch, dùng ô mai với lượng vừa phải, thêm 3 thìa con đường, cho nước vào đun sôi, để nguội uống. Riêng người bị bệnh đái tháo đường, không tự chủ được tiểu tiện, cơ năng sinh lý tuyến giáp trạng quá mức bình thường dẫn tới miệng khô khát thì dùng thục địa, hoài sơn, đan phiến, ô mai, ngũ vị tử mỗi loại 10g, nhục quế 2g, sắc uống sẽ thấy hiệu quả rất tốt.

Chữa viêm đại tràng: Dùng ô mai kết hợp với đẳng sâm, bạch truật, kha tử mỗi loại 10g, sắc uống; bài thuốc này cũng chữa tiêu chảy do tì hư, sa hậu môn. Người đại tiện ra máu, kinh nguyệt quá nhiều cũng có thể dùng ô mai kết hợp địa du, hoa hòe, ngải thán, thược dược, đẳng sâm để chữa.

Trị giun đũa, chữa nôn, giảm đau: Người có giun đũa thường buồn nôn, đau bụng. Có thể lấy 30g ô mai, 3 cùi dìa đường, sắc lấy một cốc nước to, để nguội, đưa bệnh nhân uống sẽ nhanh chóng hết đau. Hoặc dùng ô mai 10g, xuyên tiêu 6g, gừng 3 lát, sắc uống để tẩy giun đũa.

Lợi mật, làm tan sỏi: Nếu bị đau quặn do sỏi mật, viêm túi mật, dùng ô mai kết hợp với kim tiền thảo, hải kim sa, diên hồ tố, kê nội kim, cam thảo mỗi loại 15 gam, sắc uống. Y học hiện đại nghiên cứu cho thấy mơ chứa các loại axit hữu cơ có tác dụng kháng khuẩn rõ rệt, đồng thời làm co túi mật, thúc đẩy quá trình tiết mật.

Chữa ra mồ hôi trộm: Kết hợp ô mai với hoàng kì, đương quy, ma hoàng căn mỗi loại 10 gam, sắc uống.

Ho lâu ngày: Người bị chứng ho lâu ngày làm tổn thương phổi, phế khí phù tán dẫn đến ho khan khó khỏi có thể dùng ô mai kết hợp với bán hạ, hạnh nhân, bách hợp, tử uyển, túc xác, hoàn phác hoa để điều trị.

Mụn cóc (hạt cơm) trên da: Ô mai 30g, ngâm nước muối 24 giờ, bỏ hạt, tra ít giấm, nghiền thành dạng cao, đắp trên mục cóc

Lưu ý: Do mơ vị chua, tính ấm, ăn nhiều hại răng, sinh đờm, thêm nhiệt nên người bị cảm mạo, dạ dày nhiều chất axit, trẻ em bị lên đậu cấp tính... cần kiêng dùng.

Hoài Anh