Cách tầm soát ung thư vú
Theo bác sĩ Võ Đăng Hùng, Trưởng khoa Ung Bướu Bệnh viện Quốc tế Thành Đô hiện nay có 5 cách để tầm soát ung thư vú. Đó là nhũ ảnh, siêu âm, MRI, tầm soát bằng khám lâm sàng tuyến vú, tầm soát bằng tự khám tuyến vú.
Ung thư vú là căn bệnh nguy hiểm
Nhũ ảnh: nhũ ảnh phát hiện những tổn thương vi vôi hóa mà khám lâm sàng không sờ thấy.
Siêu âm: ban đầu siêu âm được sử dụng để đánh giá những bất thường ở vú khi phát hiện bằng nhũ ảnh hoặc khám lâm sàng. Siêu âm vú giúp phát hiện được nang hay bướu đặc, giúp cung cấp thông tin về bản chất và giới hạn của bướu đặc và tổn thương khác ở vú.
MRI: kỹ thuật hỗ trợ cho nhũ ảnh trong tầm soát ung thư vú, được sử dụng cho nhóm phụ nữ có nguy cơ cao. MRI được chứng minh là công cụ hỗ trợ cho nhũ ảnh trong trường hợp có đột biến BRCA giúp phát hiện ung thư giai đoạn sớm tuy nhiên giá thành cao.
Tầm soát bằng khám lâm sàng tuyến vú: được thực hiện bởi bác sĩ lâm sàng, khám với 2 tư thế: bệnh nhân ngồi và nằm, khám và so sánh 2 bên tuyến vú. Khám lâm sàng có thể phát hiện bướu ≥ 1cm. Khám lâm sàng tầm soát có hiệu quả trong phát hiện ung thư vú ở giai đoạn sớm và thường được thực hiện ở các nước đang phát triển nơi mà ung thư vú đang tăng và nhũ ảnh chưa phát triển mạnh.
Tầm soát bằng tự khám tuyến vú: phương pháp ít tốn kém và được thực hiện bởi chính bệnh nhân. Tác dụng của tự khám tuyến vú giúp tăng sự quan tâm đến sức khỏe của mỗi người, giúp cho người phụ nữ tự phát hiện những thay đổi bất thường của mô tuyến vú trước khi đến thầy thuốc chuyên khoa thăm khám.
Theo các bác sĩ, việc tầm soát ung thư vú tại nhà của bệnh nhân hiện nay được coi là nguyên nhân quan trọng giúp người mắc ung thư vú phát hiện sớm bệnh và chữa trị kịp thời.
Bác sĩ Nguyễn Anh Luân, phó khoa ngoại 4 Bệnh viện Ung bướu, cho biết các bước tự tầm soát ung thư vú tại nhà:
– Tự khám ngực mỗi tháng một lần sau kỳ kinh 5 ngày, bắt đầu từ tuổi 20. Kiểm tra vú trong khi tắm.
– Quan sát sự thay đổi hình dạng và kích thước của vú trước gương theo các tư thế xuôi hai tay, giơ hai tay lên cao và chống hai tay lên hông.
– Trong tư thế đứng, chia vú thành 4 phần, dùng tay phải khám ngực trái, tay trái khám ngực phải. Ấn nhẹ nhàng các đầu ngón tay xuống từng góc một, day ấn xem có bất thường nào khác như khối u hay mảng dày trong vú hay không. Kiểm tra phần quanh núm vú tương tự theo chiều kim đồng hồ.
– Cùng với các động tác của bước ba, thực hiện lại y như vậy ở bước bốn trong tư thế nằm.
– Kiểm tra núm vú có dấu hiệu rỉ dịch gì hay không. Đồng thời, dùng phần mềm các đầu ngón tay miết tìm xem có u hạch ở hõm nách hay không.
Cách tầm soát ung thư vú tại nhà
Sau khi kiểm tra nếu thấy có bất kỳ dấu hiệu bất thường nào như u, một bên vú dày và cứng hơn bên kia, một bên vú sưng lên hoặc xệ xuống so với bên còn lại, da vùng vú bị lỗi lõm hoăc co kéo bất thường, núm vú đau hoặc tụt vào trong, có dịch ở núm mà không phải là sữa, có u hạch ở nách, vùng vú bị đau và da nổi đỏ… cần đến ngay bác sĩ để được thăm khám bằng các kỹ thuật y khoa khác.
Áo ngực gây ung thư vú Trong quyển sách "Dressed to kill" (Trang phục giết người) của hai tác giả Ross Singer và Soma Grismaijer nói về các tác hại của áo ngực là một trong những yếu tố nguy cơ gây ung thư vú rằng: việc mặc áo ngực thường xuyên và không đúng cách sẽ gây áp lực lên tim và vai, hình thành các nguy cơ ung thư vú. – Mặc áo ngực 24/24 giờ hằng ngày: 3/4 có nguy cơ phát triển ung thư vú (nguy cơ cao hơn 125 lần so với những người không mặc áo ngực). – Mặc áo ngực trên 12 giờ mỗi ngày nhưng không mặc lúc ngủ: 1/7 có nguy cơ phát triển ung thư vú. – Mặc áo ngực dưới 12 giờ mỗi ngày: 1/152 có nguy cơ phát triển ung thư vú. – Những phụ nữ ít khi mặc hoặc không mặc áo ngực: nguy cơ này chỉ còn 1/168. |
Bình An