Trang chủ Gia đình Việt Nhớ làng
11:31 | 23/11/2022 GMT+7

"Bảo tàng sống" của Dân ca Quan họ Bắc Ninh

aa
Gần 90 tuổi đời với hơn 70 năm nuôi dưỡng tình yêu Quan họ, Nghệ nhân Nhân dân Nguyễn Văn Cầu (Bắc Ninh) là “bảo tàng sống” lưu giữ văn hóa.
Những tặng phẩm đáng quý kiều bào gửi tặng Bác Hồ Những tặng phẩm đáng quý kiều bào gửi tặng Bác Hồ
TPHCM: Phối hợp xây dựng thế trận biên phòng toàn dân vững mạnh, bảo vệ an ninh vùng biển, cửa khẩu cảng TPHCM: Phối hợp xây dựng thế trận biên phòng toàn dân vững mạnh, bảo vệ an ninh vùng biển, cửa khẩu cảng
"Bảo tàng sống" của Dân ca Quan họ Bắc Ninh
Nghệ nhân Nguyễn Văn Cầu (bên phải) hát đôi cùng liền anh trong Câu lạc bộ Quan họ Thị Cầu (Ảnh: TTXVN).

70 năm nuôi dưỡng tình yêu Quan họ

Mặc dù đã bước sang tuổi 87 nhưng giọng hát của Nghệ nhân Nguyễn Văn Cầu vẫn rất khỏe khoắn, “vang, rền, nền, nảy”. Với vốn hiểu biết văn hóa Quan họ của mình, anh Hai (cách xưng hô của người Quan họ) Nguyễn Văn Cầu đã trở thành “linh hồn” của Câu lạc bộ Quan họ Thị Cầu, giúp quy tụ và truyền dạy cho các thế hệ sau.

Nghệ nhân Nguyễn Văn Cầu cho biết, sinh ra ở làng Quan họ gốc Thị Cầu, ông lớn lên nhờ dòng sữa mẹ và được nuôi dưỡng tâm hồn từ những câu dân ca. Ông chính thức được học Quan họ từ người chú vào năm 1951, học cách hát, cách đối đáp, làn điệu, cách xưng hô, tác phong, ẩm thực… của người Quan họ. Từ đó, làn điệu dân ca này dần ngấm vào máu thịt ông.

Theo ông Nguyễn Văn Cầu, hát Quan họ thì dễ nhưng cách “chơi” Quan họ rất khó bởi “chơi” cần tổng hợp các yếu tố văn hóa như biểu diễn, trang phục, ẩm thực, các tục của người Quan họ… Vì vậy, đòi hỏi các liền anh, liền chị cần có quá trình sinh hoạt lâu dài, học hỏi từ nhiều thế hệ. Quan họ chủ yếu truyền miệng nên chỉ đi chơi Quan họ mới có thể thấm nhuần và hiểu được những nguyên tắc.

Nghệ nhân Nguyễn Văn Cầu chia sẻ, một canh hát Quan họ giữ đúng các lề lối thường kéo dài từ 19 giờ đến 3 giờ sáng hôm sau; được chia thành 3 chặng. Chặng đầu tiên, các liền anh, liền chị hát những bài “lề lối” giọng cổ. Chặng thứ hai, liền anh, liền chị hát những bài thuộc giọng vặt. Chặng cuối mời nhau xơi tiệc mặn, tiệc ngọt và ca những lời ca ân nghĩa, thủy chung để rồi khi chia tay sẽ hát những lời ca giã bạn.

Thường xuyên được tham gia các canh hát nên đến nay, ông Cầu có thể hát được hầu hết các làn điệu Quan họ cổ và truyền dạy cho các thế hệ trẻ. Mỗi câu lạc bộ Quan họ lại có những đặc trưng riêng nên ông thường xuyên tham gia những buổi giao lưu để trau dồi “vốn liếng”. Ông cũng trực tiếp mở canh hát tại nhà và mời liền anh, liền chị các làng Quan họ bạn đến giao lưu và tham gia nhiều cuộc thi hát dân ca trong tỉnh.

“Truyền lửa” tình yêu Quan họ

"Bảo tàng sống" của Dân ca Quan họ Bắc Ninh
Nghệ nhân Nhân dân Nguyễn Văn Cầu (bên phải) bên tấm Bằng công nhận Nghệ nhân Ưu tú do Chủ tịch nước công nhận(Ảnh: TTXVN).

Không chỉ tự trau dồi, làm giàu kho tàng kiến thức của bản thân, Nghệ nhân Nguyễn Văn Cầu còn là người tập hợp, Chủ nhiệm Câu lạc bộ Quan họ Thị Cầu từ năm 1988 đến năm 1993. Từ năm 1993 đến nay mặc dù sức khỏe yếu, không còn làm Chủ nhiệm nhưng ông vẫn là “linh hồn” của câu lạc bộ.

Chia sẻ về vai trò của Nghệ nhân Nhân dân Nguyễn Văn Cầu trong công tác bảo tồn Quan họ, ông Lê Văn Trọng, Chủ nhiệm Câu lạc bộ Quan họ Thị Cầu cho biết, ông là “bảo tàng sống” của Quan họ Thị Cầu nói riêng và Dân ca Quan họ Bắc Ninh nói chung. Ông là cố vấn, thường xuyên tham gia các buổi sinh hoạt của câu lạc bộ để truyền dạy cho các thành viên về cách “chơi” Quan họ của các liền anh, liền chị xưa kia, cách tổ chức buổi hát canh theo lối cổ…

Bên cạnh đó, ông là một trong 4 thành viên của Ban truyền dạy Quan họ Thị Cầu, trực tiếp truyền dạy các làn điệu, câu ca cho thế hệ sau. Đặc trưng của Quan họ là cách buông câu nhả chữ, các từ nhấn nhá cần đúng chỗ, chỉ cần quên, sai một chi tiết là có thể phá hỏng cả bài nên mỗi khi có người đến học, ông luôn tỷ mỷ, hướng dẫn người học.

Để các thế hệ hiểu rõ về Quan họ, trong quá trình truyền dạy, ông giải thích cặn kẽ, sâu sắc về nguồn gốc, lề lối, quy tắc của một canh hát truyền thống, trang phục, cách chơi, hệ thống các giọng lề lối; các giọng lẻ, giọng vặt và giã bạn cùng các quy tắc ứng xử, phong cách lối sống, lối chơi đặc trưng. Đến nay, Nghệ nhân Nguyễn Văn Cầu đã truyền dạy cho hàng trăm liền anh, liền chị. Nhiều người đã có thể truyền dạy ở các câu lạc bộ, đi thi và đạt được các thành tích cao ở các cuộc thi Dân ca Quan họ Bắc Ninh.

Liền chị Nguyễn Thị Lập (sinh năm 1950, Câu lạc bộ Quan họ Thị Cầu) cho biết, cô đã có nhiều năm sinh hoạt tại Câu lạc bộ. Bên cạnh những bài hát lời mới, cô còn được Nghệ nhân Nguyễn Văn Cầu và những nghệ nhân cao tuổi truyền dạy những bài hát cổ, khó, đặc trưng. Cô cũng được nghe nghệ nhân kể về những buổi sinh hoạt theo lề lối cổ, nguồn gốc, điển tích Quan họ.

Cùng với việc truyền dạy Quan họ, với mong muốn lan tỏa và gìn giữ vốn quý quê hương, Nghệ nhân Nguyễn Văn Cầu còn cung cấp tư liệu phục vụ công tác sưu tầm, lưu giữ, nghiên cứu về di sản văn hóa Quan họ, các tư liệu, cách hát của Quan họ Thị Cầu cho các cơ quan chuyên môn như: Bảo tàng Dân tộc học Hà Nội, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Bắc Ninh, Nhà hát Dân ca Quan họ Bắc Ninh...

Đồng thời, ông tích cực đóng góp tư liệu vào quá trình làm hồ sơ công nhận Dân ca Quan họ Bắc Ninh là Di sản Văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.

Với những đóng góp đó, năm 2018, ông được UBND tỉnh Bắc Ninh công nhận nghệ nhân cấp tỉnh; năm 2019 được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu Nghệ nhân Ưu tú; năm 2022, được Chủ tịch nước phong tặng danh hiệu Nghệ nhân Nhân dân.

Đảo chính tại Burkina Faso: Đại sứ quán đề nghị công dân Việt Nam tăng cường bảo đảm an toàn Đảo chính tại Burkina Faso: Đại sứ quán đề nghị công dân Việt Nam tăng cường bảo đảm an toàn
Nhà báo Đức ấn tượng với thành tựu phát triển và nâng cao đời sống nhân dân của Việt Nam Nhà báo Đức ấn tượng với thành tựu phát triển và nâng cao đời sống nhân dân của Việt Nam

Theo Báo Tin Tức/ TTXVN
Nguồn: baotintuc.vn

Tin bài liên quan

Nhiều hoạt động kỷ niệm Dân ca Quan họ Bắc Ninh và Dân ca Ví, Giặm được UNESCO vinh danh

Nhiều hoạt động kỷ niệm Dân ca Quan họ Bắc Ninh và Dân ca Ví, Giặm được UNESCO vinh danh

Ngày 23/11, tại Bắc Ninh và Nghệ An đã diễn ra Lễ kỷ niệm 15 năm Dân ca Quan họ Bắc Ninh và 10 năm Dân ca Ví, Giặm được UNESCO công nhận di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại.
Sắp thanh tra 2 dự án Nhà ở xã hội ở Bắc Ninh

Sắp thanh tra 2 dự án Nhà ở xã hội ở Bắc Ninh

Bắc Ninh sẽ thanh tra 2 dự án nhà ở xã hội tại thị xã Quế Võ trong năm 2024.
Những hình ảnh ấn tượng trong “Đêm Văn hoá Bắc Ninh - Kinh Bắc” tại Pháp

Những hình ảnh ấn tượng trong “Đêm Văn hoá Bắc Ninh - Kinh Bắc” tại Pháp

Chào mừng kỷ niệm 15 năm Dân ca Quan họ Bắc Ninh được UNESCO ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của Nhân loại, tối ngày 31/5/2024 tại thành phố Paris, Pháp, Ủy ban Nhân dân tỉnh Bắc Ninh đã phối hợp với Phái đoàn Thường trực của Việt Nam bên cạnh Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hoá của Liên hợp quốc (UNESCO), Trung tâm Văn hóa Việt Nam tại Pháp tổ chức chương trình nghệ thuật “Đêm Văn hóa Bắc Ninh - Kinh Bắc”.

Các tin bài khác

Người giữ lửa nghề tương ở Đường Lâm

Người giữ lửa nghề tương ở Đường Lâm

Gần trọn cuộc đời, ông Hà Hữu Thể (ở thôn Mông Phụ, làng cổ Đường Lâm, huyện Sơn Tây, Hà Nội) đã gắn bó với công việc làm tương. Với ông, làm tương không chỉ là một nghề mưu sinh mà còn là cách giữ gìn hồn quê, truyền thống văn hóa của cha ông.
Nghề chế tác đầu lân, sư rồng: cùng mùa xuân, đem niềm vui đi khắp muôn nơi

Nghề chế tác đầu lân, sư rồng: cùng mùa xuân, đem niềm vui đi khắp muôn nơi

Những ngày Giáp Tết Ất Tỵ 2025, căn nhà của ông Trần Anh Phong (ở phố Hai Bà Trưng, thành phố Nam Định) càng trở nên tấp nập, rộn rã. Mỗi người một việc, nhưng tất cả đều tỉ mỉ, trau chuốt cho từng công đoạn để hoàn thành việc chế tác đầu lân, sư, rồng phục vụ cho những ngày lễ, Tết.
Giới thiệu khoảng 200 cổ vật, tranh dân gian quý về tín ngưỡng thờ cúng của người Việt

Giới thiệu khoảng 200 cổ vật, tranh dân gian quý về tín ngưỡng thờ cúng của người Việt

Triển lãm "Riêng một con đường" của nhà sưu tầm Phạm Đức Sĩ trưng bày khoảng 220 hiện vật quý giá, gồm đồ đá, đồ gốm cổ và tranh thờ miền núi, thể hiện bức tranh đa dạng về lịch sử và văn hóa Việt Nam từ thời tiền sử đến thời Hán Việt.
Tôn vinh 200 bức ảnh tái hiện “Sắc màu các dân tộc Việt Nam”

Tôn vinh 200 bức ảnh tái hiện “Sắc màu các dân tộc Việt Nam”

Mới đây, tại Trung tâm Giám định và Triển lãm tác phẩm Mỹ thuật, Nhiếp ảnh (số 29 Hàng Bài, quận Hoàn Kiếm, Hà Nội), Cục Mỹ thuật, Nhiếp ảnh và Triển lãm (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) tổ chức khai mạc triển lãm ảnh “Sắc màu các dân tộc Việt Nam”.

Đọc nhiều

Tin quốc tế sáng 22/4: Mỹ họp bàn thuế quan, Nga sẵn sàng đàm phán với Ukraine

Tin quốc tế sáng 22/4: Mỹ họp bàn thuế quan, Nga sẵn sàng đàm phán với Ukraine

Tổng thống Trump họp với các tập đoàn bán lẻ lớn về chính sách thuế quan; Đại học Harvard kiện chính quyền Trump; Nga sẵn sàng đàm phán hòa bình trực tiếp với Ukraine... là những tin tức quốc tế đáng chú ý sáng 22/4.
Học viên Thái Lan, Lào tham gia khóa học tiếng Việt cơ bản

Học viên Thái Lan, Lào tham gia khóa học tiếng Việt cơ bản

Ngày 21/4, Trung tâm Việt Nam học tại Đại học Ratjabath Udon Thani (tỉnh Udon Thani, Thái Lan) đã tổ chức Lễ Khai giảng chương trình tập huấn tiếng Việt cơ bản dành cho mọi đối tượng năm 2025.
Trung Quốc trước áp lực thuế quan: Thách thức hay cú hích tự cường?

Trung Quốc trước áp lực thuế quan: Thách thức hay cú hích tự cường?

Cuộc chiến thuế quan giữa Mỹ và Trung Quốc đang leo thang chưa có dấu hiệu hạ nhiệt, với thuế suất lên tới hơn 100% ở cả hai chiều. Tuy nhiên, theo nhiều chuyên gia quốc tế, căng thẳng thương mại không hẳn là một "thảm họa" với Trung Quốc mà là “liều thuốc thử” mạnh mẽ cho nền kinh tế nước này, buộc Trung Quốc tự cường hơn về công nghệ, giảm phụ thuộc vào thị trường bên ngoài và chuyển dịch sang mô hình tăng trưởng dựa vào nội lực.
Thông điệp nhân văn từ Đại lễ Vesak Liên hợp quốc 2025 tại Việt Nam

Thông điệp nhân văn từ Đại lễ Vesak Liên hợp quốc 2025 tại Việt Nam

Từ ngày 6 đến 8/5, Đại lễ Vesak Liên hợp quốc 2025 sẽ được tổ chức tại Thành phố Hồ Chí Minh (TP.HCM) với chủ đề “Đoàn kết và bao dung vì nhân phẩm con người: Tuệ giác Phật giáo vì hòa bình thế giới và phát triển bền vững”. Đây là sự kiện đối ngoại văn hóa quốc tế ý nghĩa diễn ra nhân dịp Việt Nam kỷ niệm 50 năm Ngày Giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30/4/1975 - 30/4/2025) và kỷ niệm 80 năm Quốc khánh nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam (2/9/1945 - 2/9/2025).
Hải quân Vùng 5 lan tỏa văn hóa đọc, bồi đắp tình yêu Tổ quốc

Hải quân Vùng 5 lan tỏa văn hóa đọc, bồi đắp tình yêu Tổ quốc

Từ ngày 15/4 đến 2/5 tại TP. Phú Quốc (tỉnh Kiên Giang), Thư viện Vùng 5 Hải quân tổ chức triển lãm, trưng bày và giới thiệu sách với chủ đề “Cùng sách bước vào kỷ nguyên vươn mình của dân tộc”. Hoạt động nhằm hưởng ứng Ngày Sách và Văn hóa đọc Việt Nam lần thứ 4, đồng thời thiết thực chào mừng các ngày lễ lớn của đất nước và Quân chủng Hải quân.
Quân chủng Hải quân kỷ niệm 70 năm Ngày thành lập Hải quân nhân dân Việt Nam

Quân chủng Hải quân kỷ niệm 70 năm Ngày thành lập Hải quân nhân dân Việt Nam

Sáng 21/4 tại TP. Phú Quốc (tỉnh Kiên Giang), Quân chủng Hải quân đã tổ chức gặp mặt kỷ niệm 70 năm Ngày thành lập Hải quân nhân dân Việt Nam (7/5/1955 - 7/5/2025).
Nâng cao nhận thức về biển, đảo cho phụ nữ tỉnh Kiên Giang

Nâng cao nhận thức về biển, đảo cho phụ nữ tỉnh Kiên Giang

Từ ngày 14-18/4, Bộ Tư lệnh Vùng 5 Hải quân phối hợp với Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Kiên Giang tổ chức tuyên truyền biển, đảo năm 2025 cho các cán bộ, hội viên phụ nữ trên địa bàn tỉnh.
infographics pha lau thang co vao danh sach mon ham ngon nhat dong nam a
thi diem thuc hien du an nha o thuong mai tu 142025
infographic 9 dai hoc viet nam vao bang xep hang the gioi theo nhom nganh nam 2025
infographics lua dao lam cong tac vien chot don hang online
4 noi dung va 3 muc tieu chinh cua dai hoi dang cac cap nhiem ky 2025 2030
11 nuoc co quan he doi tac chien luoc toan dien voi viet nam
canh bao gia tang lua dao tren khong gian mang
 
Rewind 10 Seconds
00:00
00:00
00:00
Fullscreen
Error loading media:
File could not be played
Sinh viên Lào đi chùa tắm Phật mừng Tết cổ truyền Bunpimay
[Video] 60 phút - Hành trình thay đổi cuộc đời
MV "Bắc Bling": Cụ già, em nhỏ ngân nga, du khách gần xa tỏ bày hứng thú
[Video] Dự án CAF: Ươm mầm những công dân toàn cầu tương lai
[Video] Du khách quốc tế trải nghiệm lễ Phật đầu năm tại chùa Tam Bảo (Đà Nẵng)
Tết của bác sĩ trực cấp cứu - hồi sức tích cực
Đại sứ nhóm G4 hát "Năm qua đã làm gì"
[Video] Bản hòa ca tình hữu nghị chào năm mới 2025
[Video] 30 năm quan hệ Việt Nam - Hoa Kỳ: từ chiến tranh đến đối tác chiến lược toàn diện
[Video] Samaritan’s Purse và Plan International Việt Nam hỗ trợ người dân Việt Nam phục hồi sau bão
[Video] Tái thiết thôn Làng Nủ: Quân đội - Nhân dân đồng hành xây dựng tương lai mới
[Video] Tổ chức Cứu trợ Trẻ em và hành trình 10 năm thay đổi cuộc sống trẻ em vùng cao
[Video] Kinh nghiệm tham quan Bảo tàng Lịch sử Quân sự Việt Nam mới
Halloween: ứng xử thế nào cho đúng?
[Video] Hà Nội rực rỡ sắc cờ chào mừng 70 năm Ngày Giải phóng Thủ đô
Thời tiết hôm nay (23/4): Bắc Bộ có nơi nắng nóng trên 35 độ

Thời tiết hôm nay (23/4): Bắc Bộ có nơi nắng nóng trên 35 độ

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, ngày 23/4, Bắc Bộ có nơi nắng nóng trên 35 độ, Tây Nguyên và Nam bộ có nơi trên 36 độ.
Giá vàng SJC tăng "nóng", vượt 122 triệu đồng

Giá vàng SJC tăng "nóng", vượt 122 triệu đồng

Mở cửa phiên sáng nay, mỗi lượng vàng miếng SJC sáng nay tiếp tục tăng 5,5 triệu đồng so với sáng qua.
Thời tiết hôm nay (21/4): Nắng nóng ba miền, có nơi trên 38 độ

Thời tiết hôm nay (21/4): Nắng nóng ba miền, có nơi trên 38 độ

Theo Trung tâm dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, trong hai ngày 21-22/4, khu vực Bắc Bộ và khu vực từ Thanh Hóa đến Phú Yên có nắng nóng, có nơi nắng nóng gay gắt với nhiệt độ cao nhất phổ biến 35-38 độ, có nơi trên 38 độ; độ ẩm tương đối thấp nhất phổ biến 45-55%.
Thời tiết hôm nay (20/4): Cả nước nắng nóng gay gắt

Thời tiết hôm nay (20/4): Cả nước nắng nóng gay gắt

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thuỷ văn quốc gia, ngày 20/4, khu vực vùng núi và trung du Bắc Bộ có nắng nóng với nhiệt độ cao nhất phổ biển 35-36 độ, có nơi trên 37 độ; khu vực đồng bằng Bắc Bộ có nắng nóng cục bộ với nhiệt độ cao nhất có nơi trên 35 độ.
Thời tiết hôm nay (19/4): Nắng nóng trên diện rộng, có nơi trên 37 độ C

Thời tiết hôm nay (19/4): Nắng nóng trên diện rộng, có nơi trên 37 độ C

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, thời tiết hôm nay (ngày 19/4), tình trạng nắng nóng xảy ra trên diện rộng khắp cả nước.
Xuân Ất Tỵ - 2025

Xuân Ất Tỵ - 2025

Xuân Giáp Thìn - 2024

Xuân Giáp Thìn - 2024

Việt Nam  - Nhật Bản

Việt Nam - Nhật Bản

Việt Nam - Thái Lan

Việt Nam - Thái Lan

báo tết 2023

báo tết 2023

Phiên bản di động