Tân Tổng thống Ukraine sẽ ngả về phía Nga?

Ông Vladimir Zelensky - ngôi sao của loạt phim truyền hình "Người phục vụ của nhân dân" giờ đây sẽ nắm quyền lãnh đạo của Ukraine  - một đất nước 45 triệu người đang phải đối mặt với nhiều thách thức. Liệu vị tân Tổng thống này có thể thay đổi tình trạng căng thẳng giữa Ukraine và Nga?

Chuyên gia Ukraine "bóc phốt" Công ty Xuất khẩu vũ khí Nga dùng hình xe tăng T-90SK giả Hé lộ bất ngờ về Đặc nhiệm Anh ở Donbass, Ukraine: Bắt cóc sĩ quan Nga? Bí ẩn lô "hàng nóng" Ukraine chuyển tới căn cứ Không quân Mỹ: Vũ khí Nga lộ mật?

Một gương mặt mới của làng chính trị sẽ dẫn dắt Ukraine. Ảnh: Reuters

Quan hệ giữa Nga và Ukraine có lẽ có thể được coi đang nằm giữa chiến tranh và chiến tranh lạnh. Trước năm 2014, chính phủ Ukraine muốn có quan hệ đối tác chiến lược với Nga. Cuộc chính biến thay đổi chính quyền và vụ sáp nhập bán đảo Crimea vào Liên bang Nga vào tháng 3/2014 đã thay đổi tất cả.

Ngày 1/4/2019, do Ukraine kiên quyết không muốn gia hạn, nên Hiệp ước về Hữu nghị, Hợp tác và Đối tác giữa Nga và Ukraine, được ký lần đầu tiên vào ngày 31/5/1997 tại Kiev, đã chính thức chấm dứt hiệu lực. Điều này đồng nghĩa với việc mối quan hệ vốn đã "không xuôi chèo, mát mái" giữa Nga và Ukraine tiếp tục bị đẩy xa hơn.

Giới phân tích cho rằng động thái trên chắc chắn sẽ khiến quan hệ Nga và Ukraine trở nên căng thẳng hơn nữa. Tuy nhiên, một tổng thống mới của Ukraine có thể thay đổi rất nhiều.

Theo kết quả thăm dò ngoài phòng bỏ phiếu do nhiều hãng công bố, ứng cử viên Vladimir Zelensky, 41 tuổi, một người mới bước vào lĩnh vực chính trị, đã giành chiến thắng áp đảo trước Tổng thống đương nhiệm Poroshenko. Theo đó, ông Zelensky đã đánh bại ông Poroshenko với 73,2% số phiếu ủng hộ.

Theo AFP, đây là một kết quả khác thường đối với một chiến dịch tranh cử vào thời điểm ban đầu tưởng chừng như không khả quan nhưng sau đó đã thu hút được những cử tri chưa hài lòng với xã hội, vấn đề tham nhũng và cuộc chiến dai dẳng với phe ly khai thân Nga ở miền đông Ukraine.

Ông Zelensky với gương mặt tươi tắn, lôi cuốn được nhiều người dân Ukraine đã mệt mỏi với tầng lớp chính trị. Nhưng với kinh nghiệm chính trị bị giới hạn trong vai trò tổng thống trong một chương trình truyền hình và lập trường về Nga không rõ ràng, nhiều nhà phân tích lo ngại ông có thể tham gia một thỏa thuận ủng hộ Nga hơn Ukraine. Trong một cuộc phỏng vấn trên truyền hình vào cuối năm ngoái, Zelensky nói: “Tôi đã hỏi cả Nga và Ukraine muốn gì và chúng tôi sẽ gặp nhau ở giữa.” Bình luận đã đưa đến những lời chỉ trích, với một số ý kiến lo ngại về quan điểm của Zelensky về chủ quyền Ukraine.

“Moscow sẽ chỉ hài lòng với ông Zelensky thắng cử, vì nó chắc chắn sẽ gắn liền với sự bất ổn thậm chí nhiều thay đổi lớn hơn trong giới tinh hoa Ukraine. Điều này có lợi cho điện Kremlin,” giáo sư Irina Busygina, giáo sư tại Đại học kinh tế cao cấp (HSE) Moscow, nói.

Ông Zelenskiy nổi tiếng với vai diễn trên truyền hình về một giáo viên trở thành tổng thống Ukraine.

Andrei Kolesnikov, một thành viên cao cấp tại Trung tâm Carnegie Moscow, đã nói chuyện với kênh truyền hình Current Time (Thời gian Hiện tại) thuộc Đài Châu Âu tự do/Đài Tự do (REF/RL) do chính phủ Mỹ tài trợ. “Quan điểm của Kremlin về Zelenskiy là không tích cực. Họ đang chờ để xem các bước hành động đầu tiên của ông Zelenskiy. Cửa sổ duy nhất để ông Zelenskiy có thể nói chuyện với Nga vào lúc này là cách tiếp cận của ông đối với vấn đề trao đổi tù binh và quản lý xung đột.

Tương lai của Zelenskiy là một không gian cân bằng hẹp. Kỳ vọng cao luôn nguy hiểm. Tương lai của ông Zelenskiy phụ thuộc vào khả năng khởi động lại các cuộc đàm phán hòa bình do phương Tây làm trung gian, cho đến nay đã chưa thể kết thúc cuộc xung đột miền Đông.

Zelenskiy không phải là người theo chủ nghĩa dân túy. Ông là một chính trị gia của thời kỳ hậu dân túy. Ông theo bước chân của Slovakia, nơi vừa có một nữ tổng thống đầu tiên trong lịch sử và mang theo một làn gió mới - không còn những ông già ảm đạm nữa.

Đây cũng là điều mà người ủng hộ ông Zelensky - phần lớn là cử tri trẻ tuổi - mong muốn. Họ cho rằng chỉ có một gương mặt mới mới có thể làm sạch chính trị của Ukraine và chấm dứt cuộc xung đột với ly khai.

Trong khi đó, cũng có những lo ngại từ người dân rằng ông Zelenskiy, vốn là diễn viên hài nói tiếng Nga và không có kinh nghiệm chính trị, sẽ dẫn đất nước vào những cuộc khủng hoảng nghiêm trọng khác. Hơn nữa, vẫn còn là ẩn số về mối quan hệ giữa ông với nhà tài phiệt Ihor Kolomoyskyi - một nhân vật có ý định “lật đổ” tổng thống đương nhiệm.

Nếu kết quả cuối cùng không thay đổi, Zelensky sẽ trở thành tổng thống kế nhiệm của Ukraine và nhậm chức vào ngày 3/6.

Thề chấm dứt xung đột ở miền đông Ukraine Tối 21/4, ông Zelenskiy đã tổ chức họp báo tại trụ sở tranh cử của mình để tuyên bố chiến thắng, nhận và trả lời câu hỏi từ các nhà báo. Theo đài RT, ông Zelenskiy tiếp xúc cởi mở với truyền thông, nói bằng cả hai ngôn ngữ Ukraine và Nga, có khi nói bằng cả hai thứ tiếng ngay cả trong một câu phát biểu. Ngoài ra ông Zelenskiy cũng nói một ít tiếng Anh. Tuy nhiên, RT nhận định truyền thông không tìm hiểu được nhiều về các chính sách sắp đến của ông Zelenskiy. Tuy nhiên, một điều ông Zelenskiy đề cập trong cuộc họp báo là chiến tranh ở miền đông Ukraine. Kết thúc cuộc chiến này có vẻ là một trong những ưu tiên hàng đầu của ông Zelenskiy, theo RT. Tại cuộc họp báo, ông Zelenskiy hứa hẹn sẽ sớm thông báo một kế hoạch chấm dứt xung đột. Ông yêu cầu các nhà báo giúp đỡ trong cuộc “chiến tranh thông tin” sắp tới mà ông nói sẽ giúp chấm dứt cuộc xung đột kéo dài từ năm 2014. “Chúng tôi sẽ mở một cuộc chiến tranh thông tin rất mạnh nhằm chấm dứt cuộc chiến ở Donbass”, RT dẫn lời ông Zelenskiy phát biểu. Ông Zelenskiy cho biết sẽ “hành động theo hình thức Normandy”, ý đề cập các cuộc đối thoại về cuộc chiến ở Donbass giữa Pháp-Đức-Nga-Ukraine, và tuyên bố “chúng tôi sẽ tiếp tục tiến trình Minsk, chúng tôi sẽ tái khởi động nó”. Hình dung về nội các chính phủ mới vẫn còn mơ hồ. Ông Zelenskiy từ chối cung cấp bất kỳ cái tên nào có khả năng được ông đưa vào nội các, và không loại trừ khả năng ông Poroshenko sẽ có một vị trí trong chính phủ mới, nếu người dân muốn điều này.

Hé lộ nội dung cuộc gặp thượng đỉnh Nga - Triều Tiên Tổng thống Nga Vladimir Putin và nhà lãnh đạo Kim Jong-un sẽ gặp nhau tại Nga vào cuối tháng, điện Kremlin vừa thông báo trên ...

Được minh oan, Tổng thống Trump tuyên bố: Trò chơi kết thúc! Tổng chưởng lý Mỹ William Barr đã tổ chức một cuộc họp báo mở rộng thông báo kết luận của báo cáo Mueller điều tra ...

Người bạn lâu năm thành tri kỷ của nước Nga, Trung Quốc lo sợ? Thời báo Hoàn cầu đưa ra cảnh cáo, nếu cựu Ngoại trưởng Mỹ thay đổi thì Trung Quốc cũng sẽ đưa ra phản ứng tương ...