Giáo sư Trần Văn Khê qua đời

Trần Văn Khê trả lời phỏng vấn PGS.TS Nguyễn Hoài Nam cho bài viết Nghe nhạc để yêu đời hơn của báo Tuổi Trẻ - Ảnh: Quang Định

TTO vừa đưa tin, vào sáng sớm hôm nay ngày 24-6, giáo sư Trần Văn Khê đã qua đời tại bệnh viện nhân dân Gia Định. Hiện tại gia đình vẫn chưa chính thức phát ra thông tin này vì còn đang họp bàn.

Giáo sư Trần Quang Hải - con trai trưởng của giáo sư Trần Văn Khê hiện đang từ Pháp trở về.

Giáo sư Trần Văn Khê cấp cứu tại bệnh viện nhân dân Gia Định từ cuối tháng 5 do tuổi cao sức yếu lại mắc nhiều bệnh hiểm nghèo. Trong suốt quá trình chữa trị tại đây, được biết, ông đã được điều trị trực tiếp bởi giám đốc bệnh viện.

Bộ trưởng Bộ y tế cũng trực tiếp vào thăm ông và bà nói rằng "Bộ Y tế đề nghị bệnh viện và sẽ tìm cách hỗ trợ toàn bộ chi phí chữa bệnh cho GS. Hiện nay GS. Trần Văn Khê đang được cứu chữa và chăm sóc với điều kiện và thuốc men tốt nhất ở VN". Trong thời gian giáo sư nằm bệnh viện, các con ông đã luôn túc trực bên ông, nhiều lần ông đã tỉnh táo để dặn dò nói chuyện với một số học trò, con cháu.

Giáo sư Trần Văn Khê sinh năm 1921 tại tỉnh Vĩnh Long, là con cả của một gia đình có bốn đời nhạc sĩ. Lên 6 tuổi biết đàn kìm (đàn nguyệt), tám tuổi biết đàn cò (đàn nhị), 12 tuổi biết đàn tranh, đánh trống nhạc... Năm 1941 thi đậu Thủ khoa Tú Tài Khoa Triết.

Ông sang Pháp năm 1949, học tại trường Đại học Sorbonne ở Paris vào năm 1958. Năm 1949, học tại Viện Khoa học Chính trị Paris. Năm 1951, tốt nghiệp Khoa học Chính trị, Khoa Giao dịch Quốc tế. Từ 1954 đến 1958, học Đại học Văn Khoa Paris, Viện Âm nhạc học. Năm 1958, ông là người Việt đầu tiên đỗ tiến sĩ Khoa Âm nhạc học Đề tài luận án: La Musique vietnamienne traditionnelle” (Âm nhạc truyền thống Việt Nam).

Sau hơn 50 năm ở nước ngoài, hiện tại ông về sống tại 32 Huỳnh Đình Hai (Bình Thạnh, TP.HCM), nơi này sẽ là bảo tàng lưu giữ sách và các loại nhạc cụ dân tộc của Giáo sư.

Giáo sư Trần Văn Khê từng được Giải thưởng lớn Hàn lâm Viện Đĩa hát Pháp, Giải thưởng Đại học Pháp, Giải thưởng Dân tộc nhạc học năm 1960 và 1970, tiến sĩ danh dự về Âm nhạc Đại học Ottawa (Canada, 1975), Giải thưởng lớn về Âm Nhạc UNESCO và Hội Đồng quốc tế Âm nhạc (1981), Huân chương Nghệ thuật và Văn chương Cấp Officier, Bộ Văn hóa Chính phủ Pháp tặng (1991), Giải thưởng quốc tế về Dân tộc nhạc học KOIZUMI Fumio (Nhật Năm, 1995), Tiến sĩ danh dự về Dân tộc Nhạc học Đại học Moncton (Canada, 1999).

Theo TTO

“Đêm rằm rạng mặt 16 tháng 6 năm Tân Dậu (1921), vào trước 12g khuya, từ giờ Hợi sang giờ Tý, má tôi chuyển bụng”, trong cuốn “Hồi ký Trần Văn Khê” xuất bản lần thứ nhứt- NXB Trẻ 2001, ông đã viết về ngày chào đời của mình.

Hôm nay, hậu thế viết về ngày qua đời của ông, vào một đêm trăng bắt đầu tỏ, 2g45p rạng ngày mồng 9 tháng 5 năm Quý Mùi (2015) tức ngày 24.6.2015, ông đã ra đi sau 95 năm có mặt ở dương gian và trong suốt cuộc đời mình, dù làm gì, ông cũng dấn thân vì nghệ thuật dân gian Việt Nam, hết mình, tận hiến.

Lẽ ra học đờn ca sẽ phải vướng vào kiếp “ca cầm” vì 6 tuổi ông đã biết đờn kìm, đờn cò, lại sinh ra từ trong một gia đình hai bên nội ngoại đều có truyền thống âm nhạc nhiều đời, nhưng ông đã nỗ lực hết sức mình để vươn lên tầm cao hơn, trở thành một nhà nghiên cứu văn hóa Việt Nam, đặc biệt trong lĩnh vực âm nhạc dân gian, cho đến giờ, nói là ông độc nhất, không quá.

Có lẽ đó cũng là lời mà ông nội của ông dạy ông từ nhỏ. “Em đi học sau này lớn lên làm gì?”- Tôi trả lời: “Em học để lớn lên giúp nhơn quần xã hội”.

Cả cuộc đời ông, bắt đầu bằng âm nhạc, và kết thúc cũng trong tiếng nhạc.

Buổi giao lưu có chủ đề “Đêm vinh danh lịch sử Cải lương Nam bộ” diễn ra vào ngày 25.5.2015 (đã đăng trên báo Thế Giới Tiếp Thị số 23- http://thegioitiepthi.net/van-hoa-loi-song/mo-mat-nghin-thu-cuoc-hat-nay/) cũng là buổi cuối cùng mà Giáo sư Trần Văn Khê ngồi ngâm nga cùng bạn bè tri âm, nghệ sĩ, học trò và những khán giả yêu nhạc truyền thống Việt Nam.

Vĩnh biệt ông, một tâm hồn nghệ sĩ.

Hiện tại, gia đình đang tổ chức lễ Khâm liệm và chờ thêm những người con của giáo sư trở về sau đó sẽ công bố chương trình tang lễ của Giáo sư.: Lễ viếng GS Trần Văn Khê bắt đầu từ 12 giờ trưa 26.6

Theo TGTT